GEVECHTEN AAN ALLE
DEELEN VAN HET OOSTFRONT
DE SCHOOLJEUGD EN DE
SPORT
Woensdag 3 September 1941
Tijd om te verduisteren
No. 22875
Acties van het Duitsche luchtwapen en de
zeestrijd krachten
3 September 1939
Bevordering van de lichamelijke opvoeding. De
taak der consulenten. Het school-
zwemmen gaat vooruit
Vereenigingen op
economisch terrein
rayctie: Mr. H. A. M. Eoclants
Hoofdredacteur: M. Stavenga, Schiedam
EERSTE BLAD
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 69300 (3 LljKNÈN)
94ste Jaargang
POSTREKENING S311
Duitsche zeestrptoachten hebben de
laatste wékten met succes opgetreden
jcfei den Ivocfmelijkeri flank van den
Öuitschea opmarsch in bet Oosten te
beschermen,1 alsmede 't verkeer ter zee
van Diuitschers en neutralen in de Oost
zee. Die over zee gaande aanvoeren
voor het Duitsche leger in het Oosten
tonden volgens de plannen en zon
der noemenswaardige verliezen worden
uitgevoerd. Van den eersten dag van
""den oorlog af heeft de Duitsche ma
rine de Sovjets in de verdediging ge
drongen en het gebied van de Oost
zee beheerscht. Talrijke eenheden van
de Sovjet-marine zijn niet meer aan
de beurt gekomen om zich te laten
gelden.
Bij de gevechten om Reval gemaakte
gevangenen verklaarden, dat te Kroonstad
talrijke drf&diooten der Sovjets zijn op
gelegd, daar de bemanningen te land als
infanteristen moeien strijden.
Tijdens de gevechten om Odessa hebben
troependeelen van het Roemeensch© leger
de voornaamste drinkwaterleiding der stad,
waarin infanteristen van de Sovjets zich
genesteld' hebben, in hun bezit genomen.
Door het afsluiten van den toevoer van
drinkwater is de positie van de te Oedessa'
ingesloten troepen der Sovjets, die reeds
onder groote schaars elite aan levensmid
delen te lijden hebm-n, op ernstige wijze
verergerd.
Een formatie van het Duitsche iuchtwa-
pen heeft op 1 September een marseh-
oolonne van de Sovjets Oostelijk van het
Umenmeer mei,succes aangevallen. De co
lonne die uit gemotoriseerde formaties,
eenheden infanterie en een lange" tros van
"rpet paarden hespannen wagens bestond,
bewoog zich in Oostelijke richting. In blik-
semsnelle duikvluchten vielen de Duitsche
vliegtuigen aan. Uit munitie- en (ankwagens
schoten de vlammen op en geweldige fon
teinen van brokstukken, wagenondcrdeelen
en ontploffende hoeveelheden munitie
sprongen in de lucht. De Duitsche vliegers
achtervolgden de naar alle kanten vluch
tende bolsjewisten en brachten hun de
zwaarste bloedige verliezen toe.
Naar pas thans van militaire zijde be
kend wordt, bevinden zich onder de door
Duitsche mijnen vernietigde oorlogsbodems
der Sovjets, de torpedojager Strasjnv, die
op 18 Augustus bïf het eiland' Oesel ge
zonken is en een Sovjet-mijhenlegger,
wel'ke bij Juminda op 27 Augustus op Duit
sche mijnen is geloopsn en gezonken.
Het optreden van het Duitsche
luchtwapen
Naar van militaire zijde wordt meege
deeld. waren munitiedepots en batterij-stel
lingen Maandag h'et voornaamste doel van
Duitsche luchtaanvallen in het Noordelij
ke deel van het Oostelijk front. Door bom-
treffers ontstonden»verseheidene zware ont
ploffingen in munitievoornaJden. Twee lucht
dioelbatterijen werden vernietigd en een
batterij van h'et leger der bolsjewisten
werd buiten gevecht gesteld.
Aan het Finsolie front hebben op 1 Sept.
Duitsche gevechtsvliegtuigen geopereerd in
h'et gebied ten Zuiden van Moerman sld
Door herbaalde aanvallen op, vliegvelden
en andere militaire inrichtingen werden
groote sjuoeessen behjaald. Ten Oosten van
AWöurttl werden Bte bolsjewieken met
bommen en in tal vjain duikvluchten met
boordwiapeAs bestookt De waarnemers be
vestigden "de Verwoestingen.
fin alle sectoren v|aja bet Oostelijke front
h'ebbten Vliegtuigen van 't Duitsche luchtwa
pen stelselmatige verwoestingdh en stag
naties Van het verk'eersnet d©v ~et
Succes ten' uitvoer gebracht. Drie belang-
rije spoorlijnen dter Scvjets werden in h'et
central© deel Van het Oostelijke front op
verscheidene plaatsen onbruikbaar gem? Jet
De stations jjoSowtaja en Gorodisjtsj Iwerden
opnieuw met bommen bestookt en verschei
dene op dje rails staiande treinen werden
zwaar ge tri" jfen. Een miunitietrein der Sov
jets vloog in de lucht. Ook! in den Noorde
lijken seotor Van hlet Oostelijk front werd
de verzorging der bolsjewistische troepen
door verwoesting vatr belangrijke verkeers
punten én Spoorlijnen verstoord.
Duitsche duikbommenwerpers hebben op
den Diijëpr schepen met bommen bestookt
en een monitor en zes aken tot zinken ge
bracht. Vier andere monitors gingen, door
bommen getroffen in, vlammen op en dre
ven stuurloos op den stroom. Venvacht
moet worden, dat zij eveneens verloren zijh
De bolsjewistische troepen die waren
samengeperst in h'et gebied ten Noordwes
ten Van "h'et Umenmeer zijn door het Duit
sche luchtwapen in verscheidene golven
gebombardeerd. De Sovjets verloren be
halve diooden en gewonden veel oorlogs'ma
teriaal, Drie stellingen luchtdoelgeschut
weiden tot zwijgen gebracht en 28 trans
pcMtvaartsugenmoeten nïët -zware schade
blijven liggen. "i
De krijgsverrichtingen van
de Finnen
Officieel wordt te Helsinki meegedeeld,
dat de Finsche militaire strijdkrachten gis
teren een Vijandelijk vliegveld op de Ka-
relische landengte hebben aangevallen,
waarbij een vijandelijk' vliegtuig vernietigd
en. een ander beschadigd werd Een cen
trum Van ravitailleering werd met succes
gebombardeerd. Ontploffingen wezen daar
bij cjp de verwoesting van een grooten
voorraad munitie.- Bij een luchtaanval op
een station van den MoerinanSkspoorweg
werden drie locomotieven vernield Boven
dien hebben de Finsche luchtstrijdkrachten
voltreffers op vijandelijke troepencolomie»
geplaatst. Op h'et Zuidelijke deel van de
Ktarelistóhte landengte werden twee vijande
lijke vliegtuigen neergeschoten. Aan Fin-
steh'e "zijde werden geen verliezen geleden.
De strijd op de Oostzee
Een DpitscKe mijnenveger heeft op 2
September naar het D.N.D. verneemt, in het
Oosten v]an de lOostzee vier Sovjelmotor-
torpedobooten ontmoet De So vje (bodems
trachtten tot den aanval over te gaan en
werden daarbij gesteund door een zware
kusthafterij der bolsjewisten. Ondanks he
vig vuur bond de mijnenveger den strijd
aan met de Siovjetbodems en bracht een
D© fatale "datum den dag, nu twee
jaar geleden, waaropEngeland en Frank
rijk aan Dwitschland: den oorlog verklaar
den. Sinds dien dag volgen de gebeurte
nissen elkander in een razend tempo op.
Een blik op de kaart van Europa is vol
doende om vast te stellen^ hoe ingrijpend
deze gebeurtenissen waren;
En nu twee jaar later is in Europa een
blok gevormd van alle beschaafde landen,
een blok geriohl tegen de belagers van
beschaving, godsdienst en cultuur tegen do
bondgenooten van de Engelsche oorlogs
hitsers, de Sovjets.
In Europa zijn tienduizenden, neen hon
derdduizenden tot het b©sef gekomen, dat
geen opbouw van ©en nieuw Europa 1110
gelijk is, voordat de horden"van Stalin, vol
komen vernietigd zijh.
Twee jaren na hlet uitbreken van don
oorlog begrijpen Noren, Zweden, Denen,
Fransehen, Spanjaarden,-.maar ook Neder
landers, dat het DtdtsdMand is, dat strijdt
voor een nïeuW Europa.
Nu twee jaar later staan Nederlanders
aangetreden in ©en vrijwilligerslegioen ©n
wordt u de vraag gesteld, te toonen, dat
gij waard zijt den naam Nederlander te
dragen.
Want in het nieuwe Europa zabhetweer
een eer zijn, zich Nederlander te kunnen
noemen. Daarvoor zorgen rij, die u voor
gingen en niet anders verwachten, dat ook
u zich zult melden bij het
VRIJWILLIGERSLEGIOEN NEDER',
LAND,
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhaige.
De nieuwe uniformen voor de manscha ppen der beroepsbrandweer rijn een de
zer dagen gereed gekomen en worden momenteel gedragen. Dé uniformen
zijn van donker marine blauw- vervaardigd, terwijl de biezen op de uniform
rood zijn. De manschappen beschikken over een, nitgaanstonue en een uitruk-
uniform. De nieuwe uitrnkunifiirm, waarbij een koppel met lijn en bijl wordt
terwijl de Lwidk in waterlaarzen zit. De helmen zijn dof zwart.
(jPolygooa-v. d. Werpf).
motortorpedoboot* tot zinken. De drie an
dere werden voor eeit deét zwaar bescha
digd, en onttrokken zich door van koers te
veranderen aan verderen strijd.
Verklaring van dë'^bissefcoppen
in de Oekraine
De Lisschoppen der Grieksch-Katliolieke
leerk van de Oekraine, dié na de bevrij
ding van de Oekraine do^r de Duitsche
weermacht naar hun bisdommen zijn terug
gekeerd, hebben Adolf. Hitler" het volgende
getuigenis gezonden; "f4
,.I)c op den* lwi^4P»tsi»iw, dea^tanpel
van het Oekrainsehe volk, ïn "VVothynie bij
eengekomen bisschoppen w-enschcn Adolf
Hitier en zijn zegevierende weermacht geluk
naar aanleiding van de bevrijding van een
wereld zonder God van de bolsjewisten.
De kerkvergadering der Oekraïne met haar
geloovige bevolking smeekt-door-.geloof en
iieïdc van. den grooten God "voor dén schep
per van kei Groot-Dnitsche rijk Adolf Hit
ler, die de gave Gods beeft om de toekomst
der volkeren in goede banen te leiden, een
lang, gelukkig leven af. Wij bisschoppen,
zeggen nogmaals onzen bevrijder Adolf Hit
ler en zijn zegevierende weermacht dank,"
Dit getuigenis was onderteekencl door
Aïessij, aartsbisschop van Wolhynie, Prze-
meniez Vimon, aartsbisschop van Ostrog,
Panteleimen, bisschop van Lemberg, en
Benjamin, biss<hop van. Wladitnir e*i Wol
hynie.
Oprichting en wijziging van
statuten, afgeraden
Naar is gebleken worden nog steeds ver
eenigingen van ondernemers opgericht en
aanvragen tot erkenning dier vereenigingen
als rechtspersoon ingediend, zonder dat
belanghebbenden, er zich rekenschap van ge
ven c.q. in hoeverre deze vereenigingen
de haar toegedachte taak zullen kunnen
blij ven vervullen, wanneer voor den betrok
ken bedrijfstak door de organisatie com
missie de officieel© bedrijfsorganisatie is
ingesteld. Deze officieele bedrijfsorganisaties
.worden immers erkend als „uitsluitende
vertegenwoordigsters" uit" vakoogpunt" voor
den tak van bedrijf, waarvoor zij zijn inge
steld. Zioodua deze instelling een feit is,
zijn vereenigingen, die zich op hetzelfde
gebied bewegen, verplicht hunne desbe
treffende werkzaamheden te staken, Door
de ©Tgkni sati e-commi ssi e zullen' aan Wijtin
gen. tot liquidatie worden gegeven.
Met het oog daarop, Irian het oprichten
van niauvje vereenigingen op dit gebied,
het aanvragen, van erkenning als rechtsper
soon voor dergelijke vereenigingen, het wij
zigen van statuten e.d, niet opportuun meer
worden geacht In de meeste gevallen im
mers zal dit overbodig werk blijken te
zijn geweest. De organisatie-commissie her
haalt daarom met nadruk haar reeds op
20 November 1940 jaan het bedrijfsleven
gedoain verzoek tot n,a)der order alle plan
nen tot organisatie, reorganisatie, concen
tratie alsmede tot het aanvragen van
rechtspersoonlijkheid! en tot statutenwijzi
gingen van vereenigingen, yqorzoover werk
zaam op ©copomisch' gebied, te laten
rusten.
Het jaar 1941 zal in de geschiedenis van
de* lichamelijke opvoeding in ons land met
gouden letters geboekstaafd worden. In de
eerste plaats werd met ingang van 1 Ja
nuari 1941 de lichamelijke opvoeding ver
plichtend' gesteld voor de lagere scholen,
in de tweede plaats werd door de in
stelling van een inspectie de mogelijkheid
geopeno! aan bovengenoemd besluit uit
voering le geven en tevens de gelegenhe"'
geboden te trachten de opgeloopen ach
terstand' op dit gebied in te balen.
Vol enthousiasme begonnen hoofdinspec
tem IJzer en de inspecteurs Rippe,Van
't Lam en Lamberts, aan hun nieuwe taak.
Nu een nieuwe cursus is aangevangen
zal moeten blijken of het vertrouwen, dat
men overal in den lande in de nieuwe in
spectie heeft, niet beschaamd zal worden.
Niet dat verwacht mag worden, dat de
toestand nu overal direct ideaal zal wor
den daan-oor zijn er in den loop van
de jaren te veel leemten ontstaan doch
men hoopt, dat niet alleen de kinderen,
maar vooral hel onderwijzend personeel en
ook de ouders e.ado groote waarde
van de lichamelijke opvoeding voor ons
volk zullen gaan inzien.
Om nu eens na te gaan in hoeverre de
inspectie deze zoo uitermate moeilijke taak
denkt te volbrengen, heeft een redacteur
van het A.NP. een onderhoud gehad met
den hoofdinspecteur, den heer R. IJzer
In de afgeloopen maanden is zeer veel
werk verzet. Bij de eerste besprekingen o-p
basis van bet rapport van bet rijksoollege
voor de lichamelijke opvoeding, werd een
zestigtal consulenten benoemd, die de rijles
iuspeclje in het werk zouden bijstaan.
Het werk van de consulenten
De consulenten, alten ervaren leeraren in
de lichamelijke opvoeding,' vertrokken na
een gemeenschappelijken cursus te Over-
veen, gevo-igd door hun beeediging door
den secretaris generaal van het departe
ment van opvoeding, wetenschap en cul
tuurbescherming, mar hun standplaatsen.
Zooals bekend werd in iedere inspectie
van het lager onderwijs een consulent ge
plaatst.
De eerste arbeid van deze nieuwe tunc
tionarissen was een verkenning van hun
ambtsgebied, dat uit ongeveer 120 scholen
beslaat.
Cf ieder|e school werd de situatie ter
plaatse goed opgenomen en in rapporten
vastgelegd, wat bestond en wat moge!ijk
geacht werd.
De consulent gaf' de noodige alvïezen
voor den bouw of verbouw van een lo
kaal. Speelplaats of plein werden dikwijls
doelmatiger ingericht.
Al heel gauw bleek, dat consulent en
onderwijzer eigenlijk „gelijkgestemde zie
len" waren, beiden metd enwensch om onze
Neder! andscla'a school cip Bit onderdeel
waar 'tnoodig was te vernieuwen en te
Verbeteren.
Voor de speciale cursussen bestond een
verheugende belangstelling. Op 1 Juli wa
ren er reeds 145 van dergelijke cursussen,
met ram 5000 deelnemers en met ingang
van September zal dit aantal waarschijnlijk
gestegen zijn tot 300 cursussen.
Het schoolzwemmen
Met den zomer in het vooruitzicht en
met devies „iedere Nederlander zwemmer"
pakte d|© inspectie als één. van de eerste
practische daden het" zwemonderwijs op
de scholen aan. In ons land moest het
toch mogelijk zijn een groot deel van de
leerlingen der Hoogste klassen.der lagere
school te laten zwemmen
De bekend© circulaire van den secretaris
generaal van opvoeding, wetenschap en
cultuurbescherming gat de beslissende
stoot om op de lagere scholen het zwem
onderwijs te brengen., De uitwerking van
deze eirQulaire' was werkelijk wonder
baarlijk. Van alle zijden werd de grootst
mogelijke medewerking verleend en terwij)
tot dezen tijd slechts op enkele plaatsen
het schoolzwemmen was ingevoerd, bleek
het, d,at na deze circulaire in bijna alle
plaatsen, waar zulks mogelijk was, het
schoolzwemmen werd beoefend.
Tienduizenden kinderen hebben onder
vonden, wat een intens genot er uitgaat
van het zwemmen, wat een vreugde het is
een duik te kunnen nemen in het ver
kwikkende water -en eens een tijdje van de
schoolbanken bevrijd te zijn.
Uiteraard' kan nu nog niet van den Idasse-
©nderwijzer gevergd worden, dat bij zijn
leerlingen het zwemmen kan bijbrengen,
zo.oals hij hen rekenen, taal en lezen leert.
Doch waarom sou het niet mogelijk zijn,
dat hij op den duur ook dit onderdeel
voor zijn rekening neemt? Ei ogen en tee
kenen onderwijst hij zijn leerlingen toch
ook, dus waarom dan een zoo belangrijk
onderdeel als' het zwemmen niet? Wan
neer het zoover komt, zal het zwemonder
wijs geheel cn al een schoolzaak worden.
Als deel van het onderwijs, ingeweven in
de géheele structuur, zal het dan die plaats
innemen, welke het krachtens zijn belang
voor liet kind toekomt. Op het oogenblila
moet de instructeur van het zwembad de
kinderen leeren zwemmen. De doelstelling
van de inspectie blijft echter, dat de
klasseonderwijzer zelf het zwemmen zoo
beheerscht, dat hij zelf de zwemlessen kan
geven en dan ook ten volle de verant
woordelijkheid kan dragen.
De groote vlucht van het schoolzwem
men brengt natuurlijk voor de overheid
de noodige consequenties met zich mee.
Zoo speelt de toestand, waarin het water
zich bevindt, een belangrijke rol Men
moet In verband met het mogelijke be
smettingsgevaar uiterst voorzichtig zijn Om
eventueel© gevaren te voorkomen, heeft
de hoofdinspecteur zich in verbinding ge
steld met het staatstoezicht op de volks
gezondheid, mot de hoofdinspecteurs van.
den medischen en van den pharmaceuti-
schen dienst om gezamenlijk plannen te
ontwerpen, welke een deskundig toezicht
op d"- bestaande baden waarborgen en
voorschriften voor nieuwe baden zullen
geven. Door een associatie en gedeelte
lijke concentratie van deze diensten zal in
samen wei king met andere instanties een
behoorlijke controle op alle zwembaden in
ons land tot stand komen.
Ifet is niet te verwonderen, dat de
hoofdinspecteur met voldoening terug ziet
op do afgeloopen maanden, ei is inder
daad reden tot tevredenheid, niet alleen!
om het -feit, dat vele kinderen het zwem
men in schoolverband hebben beoefend,
maar nog meer om het feit, dat de plan
nen hiertoe door alle gemeente-autoriteiten
met zooveel instemming zijn begroet, dat
van alle kanten de medewerking is toege
zegd en ook daadwerkelijk gegeven is. i
Generale synode Chr. Geref.
Kerk
- Ds. M. W. Nieuwenhuyze, van 's-Gwen-
hage, heeft gisteren in die Chr. Gerefor
meerde Kerk te Apeldoorn, namens de
roepende gemeente vian "s-Graivenhage-een-
trum do generale synode van de Chr. Ge-
reflorm. Kerk geopend. Hiif wees erop, dat
deze de afgestelde synode «ais, welkte in
1940 had moeten samenkomen. Spr. schet
ste die beteekenis van een biddende kerk
in dezen tijd. i
De synode heeft het moderamen als
volgt samengesteld: Ds. W. Kremer, te
Leeuwarden, proeses; ds... J. Jongeleen to
Apeldoorn, assessor; ds. J. Hovïus, te
Nieuwe Pekela, eerste scriba; ds. P. ,T.
de Bruin, te Veenendaal, tweede scriba;
de heer G. Rijksen, te Vianen, penningj-
meester. Als prae-odviseerende leden wer
den aangewezen prof P. J. M. de Bruin,
prof. J. W. Geels, prof. L. H. v. d. Meiden,
de lector der theol. school ds. J. Prins,
ds. H, Janssen ,tc Den Haag; ds M. W.
Nieuwenhuyze, te Den Ilaag en prof. J. J.
v. d. Schuit, te Apeldoorn. j
Na deze benoemingen luéld ds. Kremer.
praeses, een toespraak, „waarin hrj aan
drong, zakelijkheid bij .do besprekingen,
te betrachten.
- Hierna betuigden de afgevaardigden hun
instemming met de geloofsbelijdenis en
werden verschillende verslagen van dep
kerikelrfken arbeid uitgebracht
De besprekingen zullen verder een huis
houdelijk karakter dragen. 4
VANDAAG: 20.24 UUR
MORGEN: 20.22
ZONSOPGANG MORGEN 6.55 UUR
De» cottiMit verschijnt dagel^ke, met oiiisoderia»
m Zon- cn Facetangcn. r
Jvji per kwaitMi f2.10; franco per poet f2,60
1* per week; 16 cU. Afannlerhjke nummer»
Ss. Abonnement!® worilen dagelijks MDgeaomen
SvKtentiin vo« het eerstvolgend nummer moeten
- "êiionr urn het Bnreen heiorgd rijn, 'e Zetef
vMr B unr. Een bepaalde plut» vmn
rjentMa wordt niet gewaerhoigd.
Pnjt der advertentien. vmn J,regel» 1 *,50
tedere regel mee* f 0.31; m het Zaterriagnnnum.»
1S regel» J" 1.8 5, iedere regel meer f 0.36
Reclames 0.77 per regel. Incassokosten 5 ets.;
Eostkwitanties 15 ets. Taneven van advertent) En
y abonnement zijn aan bet Bureaji verkrijgbaar.
DsgeJijk» worden teg$n vooroithetahng Kleine
Advert en ti Sn opgenomen f 0.52 t/m 1$ woorden
0.77 t/m 25 woorden. £lk woord meer 5 cent tot
een maaizpgm van 50 woorden.
Woensdags. Kleine AdveztentiEn tot 25 woorden
f{L26„ mits v<5ór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bur can bezorgd.
V Zaterdag*: Kleine AdverteniflEa X X.03, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
•f
F
O
