STADSNIEUWS
©e Tlfgrep
Steunt de Neder-
landsche ambulance
Maandag 20 October 1941
Afscheid „Zuster Boer"
Een" geschenk namens de*
burgerij aangeboden
Rede dr. D. Ris
Namens een comité uit de burgerij voerde
vooral dr. D. Ris uit Voorburg het woord,
<üo zeide, dat de burgerij er behoefte aan
beeft gevoeld om zuster Boer, die bijna 40
- jaar haar groote gaven van. harten hand aan de
zieken heeft gegeven, te doen blijken, dat
men baar werk waardeert. Spr. meent eenig
recht te hebben als woordvoerder van de
burgerij op te treden, omdat hij tot de weinigen
behoort," die in 1905 „zuster Boer' als jong
meisje in het oude ziekenhuisje aan den Lange
Achterweg heeft zien komen. Zij is daarna
geworden een prima zuster en vervolgens een
bekwaam adjunct-directrice,
De uitkeering bij bevalling
Dank aan de burgerij-
De receptie
Q door J. Regis J
Schoolwerktuin gesloten
SCHIEDAMSCHE i COURANT
LOU WOUDSTRA .N
(2)e IfZóicu/ VAK HET PASSAGE-THEATER
Uitkeering van ziekengeld
De storm
Burgerlijke Stand
8*7*6»0*0
De Zondagsschool en de Kerk
Zoo behoort het
Uit de Pers
Noodzakelijke overweging
In de eonversatiezaal van het Zusterhuis ls
gistermiddag een drukbezochte receptie gehou
den, ivaarb ij de burgerij de gelegenheid werd
geboden van do oud-adjunct-directnce van het
gemeente ziekenhui-, mevr. C. H. S. de Boer,
afscheid te nemen.
In het kleine, knusse ziekenhuisje aan den
Lange Achterweg, is hard gezwoegd. Het ge
bouw was soms propvol en eir zijn nooit meer
dan 8 zusters geweest. Daar verpleegster te zijn
eischto den vollen mensch. Men trof daar zie
ken aan, die men thans zelden, meer ontmoet,
b.v. typhusüjders en mannen, die in de bran
derij ernstige brandwonden hadden opgeloopea.
Ook de infiuenza-epidemie van 1914 en 1918
vergde veel van het ziekenhuispersoneel en spr.
herinnerde er aan, dat toen „zuster Boer""s
leven ook aan een zijden draad heelt gehangen.
Zij heeft zich geworpen op.de studie en de
goede eigenschappen, die latent aanwezig wa
ren, kwamen m hel ziekenhuis tot ontplooiing,
ten bate van de hjdendie menscliheid. liet is
niet genoeg als een verpleegster intelligent en
handig is; zij moet ook een zuiver menschcbjk
gevoel hebben. Ondanks haar gevoelige ziel kon
de scheidende adjunct-directrice, ais het moest,
ook een patiënt krachtig aanpakken. Dat is de
oorzaak geworden van haar succes. Zij voelde
roeping om ais helpster van zieken op te
treden en daarom was hei voc haar in ze
keren zin een opoffering het practisch terpleeg-
sierswerk te laten varen om adjunct-directrice
te worden. Spr. herinnert zic,h nog de tweestrijd
van „zuster Boer", of rij den wenk zou volgen
en soilici toeren naai" de functie van adjunct-
directrice. ftamen hebben spr. en zij daarover
gesproken en de uiteindelijke beslissing is een
goede geweest.
in de 10 jaar, dat zij adjunct directrice was,
is veel van haar ondernemingsgeest en besttiurs-
gaven gevraagd eu alleen insiders weten, wat
door haar speciaal de laatste 2 jaren is ge
presteerd.
Van de gaven van „zuster Boer" heeft de
hurgerjj geprofiteerd; er gaat een goede roep
uit van het gemeente ziekenhuis en daarom
is de burgerij van Schiedam dankbaar voor wat
gedurende welhaast een menschenleven voor
de zieken heeft gedaan. Spr. is wel geen inwo
ner van Schiedam meer, maar hij voelt zich
toch nog Schiedammer en daarom mag spr.
ook wel namens de burgerij het woord voeren.
Namens de burgerij hoed spr. een gravure
van het gemeente ziekenhuis in lijst aan en
Den cadeau in contanten, dat in een doosje
was verpakt, versierd met bloemen.
Hoovaardij is de scheidende vreemd, maar
een gevoel vaa zelfvoldaanheid rcag zij onge
twijfeld hebben.
Namens de directie van Wilton—Fjennord
en de directie Scheepsbouw Maatschappij Nieu
we Waterweg bood spr. een geschenk onder cou
vert aan. Bovendien was er een groote mand
bloemen ran WiltonFijenoord.
Ook van S mavi was er een klein maar
fijn hloeinstuKje.
Meer dan 100 personen zijn tusschen kwart
over 3 en kwart voor 5 afscheid van „zus
ter Boerkomen nemen. Het comité was na
genoeg voltallig aanwezig, evenals de direc
teur van het ziekenhuis, dr. A. H. de Bruyn,
de nieuwe adjunct-directrice, mej. Groonevelt
eu de secretaris van de ziekenhuiscommissie, do
heer J. Buntjer.
Met ingang van 1 November a.s. treedt
een belangrijke nieuwe voorziening op sociaal
gebied in werking, namelijk de bepaling, dat
aan de ochtgeaoote van dengene," die krachlens
de ziektewet verzekerd is, bij gezinsvermeer-
dering, een bijdrage in de kosten van de
bevalling, groot vijf en vijftig* gulden, wordt
toegekend. Dit geldt ook voor bevallingen van
dochters, stief- en pleegdochters, die in het
gezin van den verzekerde leven. De uitkce-
ring geschiedt door den raad van arbeid of
door de bedrijfsverconiging, waarbij de werk
gever van den verzekerde, voor de uitvoering
van de ziektewet is aangesloten.
Evenals de aangifte \au ziektegevallen, moet
ook de kennisgeving van een plaats gehad heb
bende bevalling door den werknemer geschie
den. De op grond van artikel 17 der ziekte
wet in ieder bedrijf aanwezige kaart wijst hein
den weg tot welken raad van arbeid of be
(lnjfsvereeniging hij zich biervoor heeft to wen
den.
Mevr. De Boer zeide het zeer op prijs
te hebben gesteld, dat juist dr. Ris als woord
voerder van de burgerij is opgetreden, omdat
deze en spr. samen onder leiding van wijlen
dr. De Bruijn nog in het» oude ziekenhuis
hebben gewerkt.
De loftrompet is over spr. gestoken, maar
de voorstelling van zaken zon zij gaarne wil
len omdraaien. Zij wilde gaarne verpleegster
worden en als zij op dit gebied iets heeft
gepresteerd, dan is dat dank zij de velen,
die haar bij haar werk terzijde hebben gestaan.
Zulk een volmaakt verpleegster was spr. niet;
zij heeft fouten, zelfs groote fouten gemaakt, en
de burgerij heeft daar genoegen mee geno
men. De patiënten enhun familieleden heb
ben spr. geholpen en dan is het niet zoo'n
prestatie ook iets te doen.
Spr. dankte tenslotte voor het geschenk.
Tot degenen, die afscheid kwamen nemen,
behoorden de heer en mevr. W. Wilton; de
heer en mevr. X. Slavenburg; de heer F. A.
CT Lecbner; dr. C. Bubberman, ds. en mevr.
Schmidt; mr. dr. F. L. J. van Haaren en
echtgenoote; dr. R. J. Castendijk en echtge-
noote en een deputatie ran het Hervormd
Kerkkoor, dat meermalen in het gemeentezie
kenhuis heeft gezongen.
De heer Wilton dankte de scheidende
adjunet directrice voor wat zij voor leden van
het personeel van WiltonFijenoord, dat hulp
jioodig had, heeft gedaan. Ook spr. persoonlijk
en diens echtgenoote hebben als patiënten van
de goede zorgen van „zuster Boer" geprofiteerd.
23
De oogen van den Franschman schoten
vuur.
„Men zou het ook een gelofte kunnen noe
men," ging hij roort. „Ik zei zelfs de Groote
Onbekende is niet meer dan een mensch en
jo ziel viudt. geen vrede, voordat je hem
tegen den grond hebt geslagen. Dus vooruit, er
op ios. Sinds dien ben ik er met alle kracht
op ios gegaan, monsieur!"
„Maar u heeft uiv doel nog niet be
reikt 1"
„Nee, maar ik ben in Stockholm gekomen,
- en dat is tenminste al iets."
De toon van deze laatste woorden maakte,
dat Wallion aandachtig luisterde.
„Dan hebt u dus toch een ontdekking ge
daan
„Ja, ik heb een kleine ontdekking ge
daan, monsieur, en die is niet zonder betee-
kenrs."
„Wat dan?"
*„Dat Walter Cray zich in Stockholm be
vindt!"
HOOFDSTUK VIIL
De geheimzinnige Walter Cray.
"Een heeien tijd spraken de beide „mannen
niets* meer. WaUion keek naar den Fransch-
Voor do leerlingen van de lagere scholen
die een tuintje bezitten in de Sehoolvverktmn
van de vereemgtng voor Schoolw-whtuiuen
aan den Vlaardmgerdijk is aan het werk op dit
„eigen" stukje grond dit jaar een einde geko
men. Het seizoen is afgeloopen en Zaterdagmid
dag is de ScbooUveritum dan ook officieel
gesloten.
De kinderen zullen in uen loop van de week
nog we! het een en ander, \oorai bloemen,
komen weghalen, maar met het poolen, zaaien,
oogsten, kortom met heel do tuinderij is het
gedaan.
Ilet is een goed seizoen geweest en er is flink,
gewerkt. Dank zij de goedgeefschneid van
iemand die bet werk in de schooltuin een goea
hart toedraagt, konden er prijzen beschikbaar
gesteld worden voor degenen, die hun tuintje
het best verzorgd hebben.
Deze pmzen, een twaalftal boeken, werden
door den heer M Germeraad, voorzitter van
de vereeniging voor Schoohverktuinen aan de
prijswinnaars uitgereikt.
De heer Germeraad memoreerde in een toe
spraakje bet werk en de resultaten van het
afgeloopen seizoen. Er is dit jaar bizonder toe
gewijd getuinierd, waaraan een zekere noodza-
keiijkheidsdrang niet vreemd is. geweest. Daar
aan was het waarschijnlijk ook te wijten dat
het aantal aanvragen ditmaal zoo buitengewoon
groot was, 1080 kinderen wilden een tuintje
hebben. Aan al deze verzoeken kon natuurlijk
niet worden voldaan; de Schoolwerktuin bezat
oorspronkelijk 380 tuintjes, maar door „gebieds
afstand" aan t nieuwe abattoir, moest dat aantal
tot 363 teruggebracht- worden: Men heeft daar
om alleen de leerlingen van dé' hoogste twee
klassen in aanmerking laten komen en daaruit
door de hoofden der scholen een keuze laten
doen.
Misschien is deze selectie er mede de oorzaak
van dat de oogst dit jaar zeer bevredigend is.
Vooral de slaboonen en aardappels hebben het
bizonder goed gedaan. Gemiddeld bracht een
tuintje 8 h 10 K.G. boonen en 10 i 11 K.G.
aardappelen op. Met de kool was het wat
minder, maar doordat men op een apart stukje
grond nog wat kool had geplant, konden de
kinderen daarvan toch nog een behoorlijke hoe
veelheid naar huis brengen.
Aan het zachte weer in September is het te
danken dat de winter-andijvie en spinazie dit
jaar voor het eerst een goede opbrengst ople
verden. Ook aan bloemen is er een rijken
oogst geweest.
Spr. bracht dank aan de onderwijzers die
leiding gegeven hebben aan het werk eij wekte
het overige onderwijzenu personeel tot meer
dere belangstelling op.
De prijswinnaars waren:
Groep I. 1. Arie Sluiters; 2. Maartje v. d.
Berg.
Groep "11. 1. Piet Paulussen; 2. J. r. d.
Boogaart.
Groep III: 1. Truus Hoenderkamp; 2. R.
Swartjes.
Groep IV. 1. Gerard Geriagh; 2. Arie Bakker.
Groep V. 1. X. Sterk; 2. D. Groeneweg.
Groep VI. 1. C. Nijs; 2. A. Reedijk.
DAGELIJKS VAN 4 TOT 11 UUR SPEELT
Overeenkomrtig het op 1 November a.s.
in werking tredend artikel 50 der ziektewet,
mag aan den onder de verplichte ziekengeldver-
zekering vallenden loonarbeider wegens een
na 31 October a.s. ingetreden ziekte geen zie
kengeld worden verstrekt, indien hij niet is
aangesloten bjij een toegelaten ziekenfonds. Het
moet echter met geheel uitgesloten worden
geacht, dat sommigen van de onder de ver
plichte ziekengeldverzekering vallende loonar
beiders op 1 November a.s. nog niet bij een
toegelaten ziekenfonds aansluiting hebben kun
nen vinden, bij Voorbeeld omdat zuik een
fonds voor de gemeente, waar zij wonen,
nog niet aanwezig is, dan wel omdat, hoewel
zij zich destijds als lid van een toegelaten zie
kenfonds hebben aangemeld, bet bewijs van in
schrijving als lid nog met in hun bezit is ge
komen. In zulke gevallen zullen de betrokken
loonarbeiders bij ingetreden ziekte, desniette
min het hun toekomende ziekengeld ontvangen.
De secretaris-generaal van het departement van
sociale zaken heeft zich dan ook tot alle uit
voeringsorganen der verplichte ziekengelöver-
zekering"-gewend met een rondschrijven, waarin
hij die organen verzoekt zich naar het boven
staande te gedragen
De storm, die Zateidagmiddag gewoed heeft,
heeft in het Volkspark een aantal boomen
zonder vergunning geveld.
Op 't terrein van de „Poiyantha" is een zware
populier, die dicht bij het rustieke bruggetji
'stond, ongeveer een' meter boveu den grond,
afgeknapt. De boom, waarvan de stam een
middellijn van! 40 a 50 cM. heeft, beeft nog
even het bruggetje geraakt, waardoor de leuning»
is beschadigd.
Op den hoek van de Stadhouderslaan en het
verlengde van do Willem de Zwijger laan is een
vrij zware wilg gesneuveld; i- het Volkspark
aau de achterzijde van het BdTrmdorp van de
„Pohantlia" zijn dïie Ilaiiaanscbe populieren,
aan den Westhankelaiidschedijk zijn eenige wil
gen afgebroken en voorts verloren enkele boomen
hun kop. Personeel van den Plantsoendienst
heeft Zatei dagavond en Zondag do" noodige
maatregelen getroffen om verkeersbelemmeringen
eu gevaren op te heffen.
Hoog water.
Het was in den nacht van Zgjerdag op
Zondag om half 4 hoog water. Gelukkig was
de wind Z.W., liep later wel iets uit naar
het Westen, maar kwam toch niet in het
N.W. Daardoor liep het buitenwater bij vloed
niet al te hoog op, ofschoon de bewoners
van het Hoofd langs de Voorhaven wel hun
vloedpianken hebben gezet. Het water is enkele
centimeiers tegen de voorgevels gekomen. Als
Zondagmorgcnl.ezigheid hadden sommigen het
wegboenen van de klei, waarmee de naden tus
schen planken en gevel waren dicht gesmeerd.
Voorts meldt men ons nog:
Van een perceel in de Galileistraat is een
zolderraam losgeslagen. Ifet raam leverde gp-;
vaar op voor voorbijgangers en is door den
dienst van bouw- en woningtoezicht verwij
derd.
In de Burgem. Knappeitlaan is de kap van
een straatlantaarn fiosgewaatd.
Op den boei van d'e Korte Dam en de
Lange Haven is een schutting omgewaaid. De
politie had tijdig het verkeer omgelegd, zoodat
persoonlijke ongelukken met plaats hadden.
Van een woning aan. de Dwarsstraat is een
stuk van die dakgoot losgeraakt; het is door
bouw- en woningtoezicht verwijderd.
Diefstal.
Ten nadeele van* mej. S. zijn Zaterdagavond
in het Sportfondsenbad eenportemonnaie met
geld en een armbandhorloge gestolen. Ten. na
deele van een andere bezoekster werd even
eens- eenig geld ontvreemd.
Geboren: 17 Oct.: Gerrit Eduard, z. van
G. Meijer en E. A. v. d. Does, Albert Cuyp-
straat 21.
18 Oct.: Alexander, z. van W. Baksteen
en J. B. Serné, Oostringel 40. Arveds,
z. .van C. v. Ilaafien en M. M. Bats, Gusto-
straat 2.
man met een nieuwsgierigen, onderzoekenden
blik.
Toeft begon RambouïUet luid te lachen.
„VooiJat we verdergaan, monsieur," zei
iirj, „ben ik genoodzaakt u lastig te vallen om
u van deze papieren kennL te laten nemen..."
Hij stak zijn hand in zijn borstzak en baal
de een groot blauw „ouvert te voorschijn,
dat hij den journalist overhandigde. Deze nam
het met een wagend gezicht aan.
„Om u to bewijzen, dat ik degene ben, voor
wien ik mij heb uitgegeven, monsieur."
„Ik verzeker u..." begon WaUion
„Nee, ik verzoek u dringend, deze formaliteit
in acht te nemen," zei RambouïUet beleefd, doch
beslist. „De toestand, waarin wij ons bevin
den, is zeer ernstig en wij moeten over en
weer op een volstrekt vertrouwen kannen steu
nen."
De journalist moest hem gelijk geven en hij
opende het couvert. WaUion, die in de Fran-
sche toestanden thuis was als ecu Franschman.
maar zijn kon, zag op het eerste gozicht, dat
de documenten volkomen in orde waren, en
las ze- snel door. Er was zelfs eon signale
ment bij. Toen hij de papieren terug gaf, zei
hij lachend
„Mijn beste monnsieur Rambouillet, u brengt
me werkelijk in verlegenheid. Van dit oogen-
blik af, kunt u op mijn onbegrensd vertrouwen
rekenen. Laten we verder gaan...."
De beide heeren staken weer met zekere
omslachtigheid bun sigaretten aan.
„Dus u zei..."
„Dat Walter Cray zich in Stockholm be
vindt!"
Opnieuw ontstond een pauze. Het was, of
geen van. beiden het eerst wilde spreken.
Afzivemfcesfje uitgesteld.
Het afzwemfeestje in het Sportfondsenbad
is uitgesteld van Zondag 26 October tot Zon
dag 23 November.
Steunt de Nederiandsche ambulance.
Zi} behoeft ook uV steun, want zij wil zijn
een expeditie die gedragen wordt door het ge-
heeie Nederiandsche volk. Zjij wil zijn een hulp
actie voor gewonde strijders en getroffen bur
gers in het Oosten. Zij heeft een menschlie-
vendé taak te verrichten, waarmede zij de eer
van ons land zal hooghouden.
Nederlander. Uw taak, uw plicht is het deze
actie te steunen, want nog nooit is Nederland
afzijdig gebleven als het er om ging in nood
verkeerende menschen te steunen.
Stort daarom uw bijdrage op girorekening
NEDERLANDSCHE AMBULANCE, Koninginne
gracht 22, 's-Gravenhage.
Er bestaat in Ned. Hervormde krirgen alhier
een stroven om den band tusschen de kerk
eenerzijds eu het Zondagsschool werk anderzijds
nauwer aan te halen. Tot trog toe stond een
groot deel van do Hervormde Zondagsschool-
arbeid vrij los van de Hervormde kerk en
daarin wil men nu verandering brengen.
in het kader van deze actie was aan den
normalen avonddienst van gisteren in de Groote
Kerk een speciaal karakter gegeven. Do dienst
was namelijk in 't bizonder bestemd voor de
kindoren van de Zondagsscholen en hun ouders,
die dan ook in talrijke mate waren opge
komen. De kinderen, die onder de hoede ston
den van hun Zondagsschool-onderwijzers en on
derwijzeressen vulden het middengedeelte van
het schip van de kerk.
Nadat de dienst op de gebruikelijke wijze
was geopend, sprak eerst ds. P. Bokina,
die Marcus 4 vers 2634 tot het onderwerp
van zijn toespraak had gekozen. Spr. maakte
oen vergelijking tusschen het uitzaaien van
zaad waarover dit Schriftgedeelte handelt en
de eenvoudige woorden op- de Zondagsschool
gesproken. We weten niet op welke wonder
lijke wijzen zoowel het zaad als het Zondags-
schoolwerk tot ontkieming kunnen komen. Van
zelf gaat dit echter niet; het is Gods hand
dio deze dingen bestuurt.
Spr. wees er op, dat de eenvoudige din
gen, zooals bijvoorbeeld ebn verhaal dat op
de Zondagsschool is verleid, fnndamenteele be-
tcehenïs in het geloofsleven kunnen hebben
en daarom achtte bij het Zondagsschoolwerk
van groot nut.
Iliema sprak ds. J. W. T o n s b e e k, die
bleek te begrijpen wat de kinderen, waar
onder vele kleintjes, toekwam en hen intens
bezig hield niet het vertellen van een boeiend
ink
verhaal. De kinderen luisterden vol aandacht
en nu en dan klonken zelfs lachsalvo's door
de kerk. Ilet verhaal een gedeelte uit het
boek „De giootc veenbrand" van Anne de
Vries handelde over een Drentschen hoeren
jongen wiens waaghalzerij - zonder nut
was, die daar echter geen vrede mee bad
en rusteloos zocht naar een geestelijke drijf
veer voor zijn „heldendaden". Wanneer een
een veenbrand hem noodzaakt midden in het
brandende veen naar zijn schaap te zoeken,
vindt hij die bevredigende rust in de over
tuiging dat wat hij doet goed is in Gods
oogen.
Voor en na afloop van deze toespraken lie
ten de kinderen zich hooren door het zin
gen 'van liederen, die zij op do Zondagsschool
geleerd hadden.
Enkele stedelijke en ook provinciale kan
toren van Winterhulp Nederland mochten
briefjes ontvangen, waarin de schrijvers
mededeelden, dat er aan hun woning niet
was gecollecteerd en dat zij deswege hun.
gift insloten. Het zijn "zeker niet de slecht
sto Nederlanders, die aldus gehandeld
hebben.
Mogen velen er ter wille van hun be
hoeftige landgenooten een voorbeeld aan
Lage praeüpken.
Zaterdagmiddag heeft wederom oen opgescho
ten jongen .een bedrag aan gold afhandig go-
maakt van een meisje, dat voor haar moeder
een boodschap moest doen. Het meisje, de 12-
jarige G. F., wilde juist een winkel in do
Lange Kerkstraat binnengaan, toen een
ongeveer 19-jarige jongen haar aansprak ea
haar vertelde, dat hij even tevoren een pakie
bij haar moedor had gebracht, en dat zij hem,
een bedrag van f4.50 ter hand moest stellen.
Hot meisje gaf hem het geld, doch toen zj
thuis kwam ontdekten de ouders, dat zj bedro
gen waren en deden aangifte blij de politie.
Ned. Prot Bond.
De afdeelïng Schiedam van den Ned. Prot
Bond, houdt Vrjdag 31 October a s. in het
bijgebouw der kerk aan de Westvest haar jaar
vergadering De bestuursleden mej. M. Cool en
do heer J. Hazewinkel, treden periodiek af en
er is een vacature wegens het vertrek van
dr. P. J. T. Endenburg.
Excursie Ambachtsschool.
Ruim 100 leerlingen van de bouwkundige,af-
deelingen van de Ambachtsschool hebben onder
geleide van hun leeraren een bezoek gebracht
aan de tentoonstelling „Neder'and bouwt n bak
steen", die in Museuifi Boymans wordt gehou
den. Van de gelegenheid maakten de jongelui
gebruik het geheele museum te bezichtigen.
Vooral do technisch zeer knap- uitgevoerde trap
pen hadden de belangstelling.
Vooral voor de reeds meergevorderde leer
lingen was er veel moois en leerzaams te
zien en de vele foto's, teekeningen, maquet
tes en schilderijen hebben dan ook duidelijk
aangetoond, van welke beteekenis de baksteen
voor de Nederiandsche bouwkunst is geweest.
pc.»Jxr<wK» KiWiw»1
„De oude fitanthroop Cray...." mompelde de
journalist tenslotte, „m Stockholm.... nu,
terwijl Nicholas en Sebastian Koprilis gedood
zijn... waarom? Waartoe?"
Hij steunde zijn hoofd in de handen. De
onverwachte mededeelingen van Rambouillet
hadden hem onrurtig gemaakt, zopder dat hij
zich over de oorzaak er van rekenschap had
kunnen geven. Maar hij voelde, dat het pro
bleem groeide en een ongeboorden omvang
begon aan te nemen.
„Cray was de vriend van Fournier," hoorde
hij den Franschman zeggen.
„Vriend?" herbaalde de journalist mechanisch.
Vriend
Hij hief zijn hoofd op.
„ls dat volkomen zgker?" wierp hij tegen.
Rambouillet antwoordde niet. Hij keek naar
zijn sigaret. Het scheen den journalist toe,
alsof hij op iets wachtte, op oen vervolg
Maurieo Wallion zei langzaam:
„U bad een duel met den Grooten Onbe
kende in Parijs, monsieur Rarnbouillot. Het
gelukte u nooit, hem te naderen. maar
u stootte in de plaats daarvan op Walter
Cray. Nu dan, nu hebben we den Grooten
Onbekende hier in Stockholm aan het werk
gezien, cn nu stoolen we weer op Walter
Cray. Weet u wat, monsieur Rambouillet..."
De Franschman keek met een eigenaaidige
uitdrukking op.
„Ja?" zei hij hoffelijk en rustig.
„Weet u wat, monsieur Rambouillet? Hel
schijnt me toe, dat de Groote Onbekende* en
Walter Cray wet een ea dezelfde persoon
konden zj'n." g
De Franschmanglimlachtef'
„Een heef interessante veronderstelling," zei
De heer H C van Maasdijk schrijft m de „N. R. C.":
Op 9 dezer -heeft ilet „Nationale Dagblad" onder
he* hoofd „Een blijde mare" een van gezaghebbende
zijde geautoriseerde, voor het geheele Nederiandsche
volk bijzonder belangwekkende mcdedeeling gepubli
ceerd. Zij luidde als volgt:
„Vast staat', dat zij, die spreken over of streven
naar aansluiting van Nederland bij Duitschland
over over annexatie van Nederland door Duitschland
handelen in strijd met den uitgesproken wi! van den
Füluer."
De Nederiandsche pers heeft over het algemeen
gesproken,* aan deze publicaties niet die aandacht
geschonken, welke zij verdiende.
Wellicht heeft men ziqh op het standpunt willen
stellen, dat de strekking van deze mededeeltng eigen
lijk van zelf sprak,of wel men heeft gemeend het alter
natief daarvan niet in beschouwing te willen nemen.
Hoe dat ook zij, het bagai elliseeren van deze publi
catie heteekent een verzuim tegenover het Neder-
'andschc volk.
In een strijd om zijn of niet zijn, dien Duitschland
opgedrongen werd door ecu combinatie van mogend
heden, die er niet aan wilden denken het Duitsche
volk den bevochten wed van doelbewuslen opbouw
op vernieuwden hechten grondslag ongestoord te doen
vervolgen, heeft de Duitsche weermacht zich genoopt
gezien o.m. Nederland militair te bezetten.
Het verloop v-ciu den oorlog bewijst, dat deze be
zetting door Duitschland een militaire noodzakelijk
heid was. Wie daaraan op heden nog twijfelen moge,
leze de verslagen der publieke debatten die op het
"oogenbllk In Engeland worden gehouden omtrent de
mogelijkheid van operaties op het Europeesehe vaste
land van Engeland uit. Bb stelle zich voor, dat Enge
land thans nog een niet-oorlogvoerend, aan Duitsch
land grenzend Nederland met goed geoutilleerde
havens en vliegvelden als mogelijke operatiebasis ter
beschikking had.
De blokkade, die het Britsche Imperium en de
Vereenlgde Staten tegenover Europa voeren eener
zijds, de strategisch noodzakelijke bezetting van de
West-Europcesehe kusten door de Duitsche weer*
macht anderzijds hebben de voorwaarden geschapen
voor een nieuw hoofdstuk In de geschiedenis der volke
ren van het Europeesehe continent. De blokkade
noodzaakt deze volkeren gezamenlijk doeltreffende
middelen te vinden, zich zonder overzeeschen handel
van beteekenis in het ieven te houden; de bezetting
door de Duitsche weermacht noopt het Grootduttecbe
Rijk ertoe, b.j dit streven der tn één Sotsgemeenschap
geraakte volkeren leiding te geven en verantwoor
delijkheid voor die volkeren te aanvaarden.
Leiding geven en verantwoordelijkheid aanvaarden
kan op tweeerlei manieren gaan. Door het uitoefenen
van een uitsluitend op den machtsfactor gegrondvest
protectoraat-systeem, doch ook op een principe van
oyale samenwerking met- en gelijkberechtiging van
het desbetreffende land, waarvan men de bezetting
als tijdelijk beschouwt, In de overtuiging, dat het
volk tijdens de bezetting de ten dage getreden lots
verbondenheid zal gaan aanvaarden.
De door het „Nationale Dagblad* onder gezag
gepubliceerde mededeehng houdt in, dat het Groot-
duitsche Rijk onder Adolf Hitler de bezetting van
Nederland onder den laatstgenoemden gezichtshoek
wenseht te zien. Dat wil zeggen, dat het Nederiand
sche valk nog tijdens de bezetting ervan uit kan gaan,
dat Buitschtand aanneemt en er op rekent, dat in
de thans groeiende gemeenschap van solidaire Ger-
maansche staten het Nederiandsche volk doelbewust,
zelfbewust en voortvarend de taak waarvoor bet is
bestemd, zal aanvaarden.
Deze taak luidt: tijdens de huidige worsteling om
de toekomst onzer komende geslachten alle krachten
inzetten bij den opbouw van een strategisch en oeco-
hij. „Ik wachtte daar al op."
„U hebt dus zelf...,"
„Ja, monsieur. Ik heb zelf dezelfde veron
derstelling gemaakt. Daardoor wordt het pro
bleem vereenvoudigd, niet waar? Het is een
aangename, korte verbindingsweg, in den ge-
dacbtengang. Maar het is gevaarlijk met zulke
wegen in de logica, monsieur. Uw onze
theorie is van den grond af fout,"
Do journalist wierp zijn sigaretteneindje weg.
„Waarom?" vroeg hij teleurgesteld.
„Omdat ik de zaak onderzocht heb en het
weet. We moeten er aan* denken, dat 'onze
Groots Onbekende ongeveer vijf jaar geloden
volop aan het werk was in Turkije, waar hij
een eenigszins mysterieusen, maar toch heel
duid dijken invloed had. Een paar jaar ge
leden is hij, het spoor van Clarendonk vol
gend, in Panjs aan het werk geweest. Be phi-
lanthroop Walter Cray daarentegen hoeft tot
op den huidigen .dag een onaantastharen vol-
komon onschuldigen levnsweg. In één woord
sedert moor dan twintig jaar hoeft Walter
Cray geen voet buiten Parijs gezet, sedert
meer dan twintig jaar, monsieur, hoeft Wal
ter Cray in Parijs geleefd als oen onberispe
lijke, welbekende burger, die zijn ganschen tijd
aan zijn kapitaal, zijn aandceleit en zijn wel
dadigheid wijdde. Ja, monsieur, ik heb zeer
nauwkeurig het leven vau( Cray do laatste
z'es jaren onderzocht en .met mathematische
zekerheid de absoiuto onaantastbaarheid van
al zijn doen en laten vastgesteld. Bedenkt u,
dat ik dezelfde verdenking heb gohad als u
en dat ik de papieren van Cray gezien heb,
zijn heele milieu heb doorzocht, ja, ik kan
wel zeggen, ieder kleinste détail van zijn leven
binnenste buiten heb gekeerd 1"
nomisch onaantastbaar cultuurdragend werelddeel,
na dezen oorlog bet land maken tot een poort naar bet
Westen van een straf geordend continent.
Is het vanzelfsprekend, dat wij reeds thans de zeker
heid hebben, na den ooriog ais vrij volk aan onze toe
komst te knnnea bouwen?Is het de verdienste van onze
on verbeterlij ke En gels che-rad io-lu 1st cru ars, dat wij
die zekerheid hebben? Hebben wij het aan de lijde»
lijken, aan de kat-uit-den-boom-kijkers en geruchten-
verbreiders te danken, dat Duitschland ons reeds
thans toezeggingen van zulk een draagwijdte kon
doen?
Neen, dat Is zeer in het bizonder te danken aan
de offers, den onversaagden, onvermoeiden arbeid
van een minderheid van ons volk, van onze N.itionaal-
Soeiailsten en aan die andere-groep Nederlanders, die,
boewei zij den weg tot de Nationaal-Sociaiistische
Beweging niet of nog niet gevonden hebben, per
soonlijkheid en arbeidskracht inzetten bh een loyale
samenwerking met de»*ezettende overheid in bet
welbegrepen belang van hun volk. Het zijn, dit is
ons uit den in ons land meest gezag hebbenden Duit-
schen mond nadrukkelijk verzekerd, met name de
thans reeds 10,000 Nederlanders die, aan en achter
het front in het Oosten mede voor Nederland's toe
komst strijden, bet zijn de tienduizenden N.S.B.-ers,
die, allen smaad en hoon ten spijt, onversioorbaar
staan achLer hun leider. Zij zbn het, die voor Duitsch
land de veilige waarborg zijn voor het vertrouwen,
dat reeds thans in het Nederlifndsehe volk kdn worden
uitgesproken, omdat de leiders van het Duitsche volk
uit eigen ervaring yieten, dat met zulk een kleine,
maar beproefde kern als trachtpooi, aan den uitein-
d ei ij ken koers van het geheele volk niet behoeft te
worden getwijreid.
Wellicht zullen de z.g. „anti"-Nederianders deze
waarheden niet gelooven, hoewel zij, wanneer het
om het aanvaarden van geruchten gaat, onophoudelijk
hitjk geven o-zoo llchtgeloovig te zijn. Laten zij dan
bedenker op welke manier een bezettende Duitsche
overheid zou moeten optreden om orde in het land te
houden, indien deze ,,anti"-mensehen het voor het
zeggen hadden.
Indien er geen Nationaai-Soclaüstische kern van
Nederlanders geweest ware met wie .de bezettende
overheid van den aanvang der bezetting af een innig
contact heeft kunnen leggen, indien er geen Natibnaal-
Socialisten voorhanden waren geweest, in wier banden
men geleidelijk,.'verantwoordelijke overheidsambten
kon leggen, indien er geen onvoorwaardelijke mede
werkende Nederlanders te vinden waren geweest, die
op belangrijke posten in het bedrijfsleven, in het culiu-
reele leven ea op zoovele andere essentleele punten
een vruchtbare taak te vervullen hebben mj de in
schakeling van Nederland in dezen grootsehen tijd
van samengroct van het waardevolste continent der
aarde, ja dan zou de Führer van het Groot-Dultsche
Rijk geheel andere maatregelen ln dit land hebben
moeten nemen. Indien de Duitsche bezetting de z.g.
„anti'-Nederlanders werkelijk au sérieux zou nemen
dan kon er van een verklaring, als door het „National®
Dagbiad" gepubliceerd, geen sprake zijn, doch zou
integendeel een systeem van onbeperkte overheer-
scklng op alle vitale gebieden in dit land door de
Duitsche overheid moeten worden ingesteld en ais een
Instelling van langen duur moeten worden uitgebouwd.
Aan Nederlanders zou niets van belang -kunnen wor
den overgelaten, de Nederlanders zouden als over
wonnen volk zonder rechten worden behandeld.
Het is voor ons, Nederlanders, een groot geluk, dat
aan het hoofd van het Groot-Dultsche Kijk een man
staat, die beter dan wie ook weet wat of er met een'
aanvankelijk in aantai geringe, in geloof en daad
kracht sterke minderheid In een volk te volbrengen
vait. Het ia de Nederiandsche Natlonaal-Socialisten
en hun Leider uitgesproken vertrouwen is de eenige
waarborg voor de toekomstige vrije'ontwlkkellng van
het Nederiandsche volk. Een vrije ontwikkeling als
gelijkgerechtigd bondgenoot van het Groot-Duitscbe
Rijk, aanvaardend de grootscbe doelstellingen van een
hechtsamenstel van solidaire Germaansche volkeren.
Dit is een kant van de zaak, welke tot dusver nog
onvoldoende onder oogen wordt gezien.
„Hoe oüd is Cray?"
„Bijna zestig jaar."
„En hoe oud onze vijand* zijn kan," zei
Wallion peinzend, „dat is even onbekend als
zijn werkelijke naam, zijn afkomst on alles,
wat hem betreft. Maar u bent er van over
tuigd, dat hij tot een jaar of zes geleden
In Turkije was? Ja, dat moet wei zoo zgn.
Zoowel Clarendon ais Nicholas Koprilis hadden
angst voor hem en die angst was afkomstig
uit dien tijddo laatste noemde zelfs een
naam IssuL..."
„Dat is niet genoeg, monsieur. Niet alleen,
dat hij daar was, ik log er den nadruk op*,
hij had er een zekeren invloed, hij nam
een positie in met een zekere macht,, want
hij kon den ouden Koprilis laten verdwijnen,
hij kon door -zijn -intriges Clarendons bank
ten val brengen on -'hij kon oor geheimzin-
nigen dwang op Clarendon zeif uitoefenen en
hem er toe brengen, dwaasheden te begaan.
Noe, Issul aiias Thomas is mot Walter Cray
niet identiek en misschien hebben die twee
niet het minste mot elkaar te maken."
Wallion vroeg haastig:
„Wat hoeft Walter Cray dan in Stockholm
to doen?"
„Nu komt u root een vraag, die mot zoo
gemakkelijk is te beantwoorden. Maar ik geloof,
dat ik hiervoor ook oen verklaring kan geven,
ik zal u nog een korte episode uit Parijs
vertellen. Het was op den dag na don dood
van Fournier—Clarendon, Ik en do eenige
vriend van Fournier, dus Crav, liepen sa
men do papieren van den Sverledene door.
(Wordt vervglgd.)
