Dinsdag 16 December 1941
Drie mogendheden-bijeenkomst
te. Berlijn
Controle op; de prijzen
Geen Stalinische
allures
94ste Jaargang
No. 22964
De fiieuwe taken "op politiek, militair
en economisch gebied
Japan bereid ook het
laatste te offeren
De toestand in Ned.lndië
.Arbeidsdienstplicht
voor H.B.S.-ers en
gymnasiasten
Voorwaarde tot toelating tot
de universiteit
Een aparte -afdeefing bij de politie. De eerste
resultaten van een verscherpt toezicht
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 69300 (3 LIJNEN)
POSTREKENING S311
Japan rekent met langdurigen
strijd
Met Duïtschland voor een
vrij Nederland
Osjima ontyangt de Duitsche pers
Zware gevechten op Malakka
Forten van Hongkong tot
zwijgen gebracht
Engelsche -vliegtuigyerliezen
in Libye
Japansche landing op
BritscH-Borneo
De blokkade prijsvraag
Rijksminister Kerrl overleden
ÜTAdSNIEÜWf
- Y-Geen 'ongunstige indruk
jj:.„ cour,0t versdiijnl UgchjU mei uiteondering
vau 2 on* en Feestdagen.
Pnu pet kwaltu) t 2.10; IraEMr per pott S 2.00.
MP pW week; 16 ets. - 'Msomfcriijke nummer.
X. -Abonuemrnteu worden «fogriijk» aangenomen
AdvenentrSn our hot eeMtvolgend nummer moaen
,66r elf nor bet Bam»» riju s Ztter-
dam vS«r 9 uur. - bepaalde plant* tan
advertentiër wordt met iewaariorgd.
TIJB OM TE VERDUISTEREN
Vandaag 17.26 u. - Morgen 17.27 u.
Zonsopgang morgen 9.45 uur
Maan op 8.02 uur onder 17.12 uur
DIRECTIE: Mr. H. A. M. R0ELANTS. HOOFDREDACTEUR: M. STAVENGA
Prijs dcc advertenties: van 1—5 regei* a 1.69,
iedere regel meer 10.31; m het 2e:cr^agnummer
1—5 regels t 1.85, tedere regel meer 0.36
Renames f 0.77 pee regel- Incassokosten 5 4ct«;
po5tkwittmtiea 15 'cta Tarieven *»«n advert enticO
bij abonnement zijn aan het Bnreau vtrk»ljgbaar.
Dagelijks u-orden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertenties opgenomen a f0.52 i/m 15 woorden,
f0.77 tfm 25 woorden. Elk woord meer 5 toot tot
een maximum van 30 woorden. Voor brieven osde»
letter of adres te bevragen Bureau blad. wordt 10 ct,
extra in rekening gebracht.
Donderdags Kleine AdvertcntiCn tot 23 woorden
f 0.26 mits vöÖr Woensdagavond 6 wor aan
het Bureau bezorgd. -»
Zaterdags: Kleine Ad ver ten tien 1.03, mdien
met vóór Vrijdagavond G unr bezorgd.
Om
Gisteren lieett le Berlijn, onder voorzitterschap
van den rijksminister van buiteulandscke za
ken, Von Ribbentrop, een bijeenkomst plaats
gehad van vertegemvooidigers van de in het
drie mogend heden-verdrag verbonden grootepio-
gendheden. Doel der conferentie was het be
spreken, van de nieuwe belangrijke taak, welke
uit den gemcpnschappelij ken ""oorlog tegen de
Angelsaksische mogendheden voortvloeit.
De Italiaanscbe ambassadeur Dino Alfieri ver
tegenwoordigde hierbij do Italiaanscbe regee
ring; voor Japan nam ambassadeur Osjima aan
de besprekingen deel, terwijl van Duilsche zijde
verder* nog aanwezig waren de opperbevel
hebber van de marine, groot-admiraal Ra
der, de chef van het opperbevel der weer
macht, generaal-veldmjuirschalk Keitel, en de
staatssecretaris voor luchtvaart, generaal-veld-
maarschalk Milch.
In gezelschap van de vertegenwoordigers der
drie regeeringen bevonden zich de leden derl
in het drie mogendheden-pact vastgelegde ver
schillende commissies.
Na begroeting van de deelnemers uit naam
van de rijksregeering, gaf de Duitsche mi
nister van buitenlandsche zaken een algemeen
overzicht van den toestand, die door de ge-
-beurtenissen der laatste dagen in het leven
is jgiejoepen. Hij wees vervolgens in het bi
zonder op de hierdoor aan de conferentie
gestelde nieuwe laken op politiek, militair en
economisch gebied en liet het licht vallen op
de beteekenis van de nauwe samenwerking
tusschen de drie mogendheden voor het be-
haifn van de gemeenschappelijke eindoverwin
ning.
Generaal-veldmaarschalk Keitel nam het woord
om uit naam van 'de Duitsche weermacht
de Japansche a-eermacht als nieuwen wapen
makker te verwelkomen on uitdrukking te geven;
aan zijn bewondering voor de groote succes
sen van de oorlogsvoering op de Stille Zuid
zee. WS
In. aansluiting hierop namen de Italiaanscbe'
ambassadeur Alfieri en de Japansche ambassa
deur, Osjima, het woord, waarbij - zij de op
vattingen hunner regeeringen uiteenzetten, welke
in alle opzichten gelijk zijn aan de opvatting
der rijksregeering. -
Vervolgens 'werd dn 'bizbriderheden een, plan
vastgelegd* voor- de Voorzetting on^mtjip^ding
der gemeenschappelijke ^akecu,,,, "v*
De Berlijnsche ochtendbladen wijden veel aan-
dacht aan deze conferentie. Het Zwolf-Dhrblatt
schrijft daarover: Uit de aanwezigheid van
admiraal Rlider, den chef van het opperbe
vel, generaal-veldmaarschalk Keitel, en den
staatsecretaris* voor de luchtvaart, generaal-
veldmaarschalk Milch, blijkt de omvang dezer
militaire besprekingen. Men zal zich niet ver
gissen, wanneer men aanneemt, dat thans, door
de geslaagde Japansche actie op den Grooten
Oceaan, bepaalde militaire gevolgtrekkingen voor
den algemeenen s trategischen toestand kunnen
worden gemaakt.
De combinaties der vijandelijke mogendheden
hebben geen invloed op de Duitsche oorlogs
voering, dio onwankelbaar op haar weg blijft
voortgaan.
De afdeelitjgen voor leger en vloot van het
Japansche keizerlijk hoofdkwartier hebben een
gemeenschappelijke verklaring uitgeggv-en, waar
in gewaarschuwd wordt tegen het loerende
gevaar van vijandelijke duikbooten ifi de wa
teren naby de Japansche eilanden. Tevens wordt
er bij het volk op aangedrongen zich voor'te
bereiden op een langdurigen oorlog, waarin
vijandelijke duikbooten en vliegtuigen een drei
gende rol kunnen spelen. Leger en vloot heb
ben eeliter alle mogelijke maatregelen genomen
om het'gevaar van dergelijke plotselinge aan
vallen tot een minimum terug te brengen en
de pogingen tegen te gaan oïn Japan aan te
tasten door aanvallen op zijn overzeesche han
del.
Osjima, de Japansche ambassadeur te Ber
lijn, heeft gisteren de vertegenwoordigers van
de Duitsche pers en van de bij het anti-
Kommternpact aangesloten landen ontvangen
In zijn toespraak zeide Osjima, dat de door
het Duitsche volk aan het Japansche betoonde
vriendschap, door zjjn volk ten volte wordt
beantwoord. De wensch van Japan, om den
wereldvrede te handhaven, werd, evenals de
onvermoeibare vredesbemoeiing \aa den Fulirer,
door de Angelsaksische mogendheden ais zwakte
uitgelegd en leidde tot de arrogante houding
der. Amerikanen. Door da niet in te willigen
ultimatieve eischen der Amerikanen wys Japan
genoodzaakt den verdedigingsoorlog te begin
nen, die tegelijkertijd een bevrijdingsoorlog is
voor geheel Oost-Azië.
Als doel van den Japanschen strijd noemde
de ambassadeur den opbouw- van een ware
gemeenschap, waarin voorspoed en welvaart
van alle Oost-Aziatische ijolkcri eens en vooral
verzekerd zouden zijn, nadat aan de intriges
der Angelsaksische mogendheden geheel en al
oen eind zou zijn gemaakt
Osjima sloot met de verklaring, dat de kei
zerlijke weermacht de hardste scholing, die
denkbaar is, heeft gehad en doorgioeid wordt
door het geloof aan de eindoverwinning. Achter
haar staat een volk, dat bereid is in dezen
opgelegden oorlog ook het laatste to offeren
Ik kan u uit naam van het Japansche volk
verzekeren, aldus Osjima, dat het vertrouwen,
dat Duitschland en Italië in ons stellen, niet
zal worden teleurgesfeld. In onze aaneengeslo
tenheid ligt f de zekerste waarborg voor de
bespoediging en beveiliging van de eindoverw in
Zware gevechten worden op bet oogenblik
geleverd in het Kod,meebied aan de Westkust
van liet schiereiland Matakka,# zoo wordt uit'
Singapore gemeld.-
'U. 'In Japansclre,Krjruzon-uvurdt "uur -neij'-fu-v.Ti.
gelegd als een bewijs, dat de Japansche hoe
pen, die in het begm van de vorige week op
verschillende plaatsen van de Oostkust-waien
geland, geslaagd zijn een doorbraak tot"* de
Westkust tot stand te brengen, zoodat de Straits
Settlements thans zijn afgesloten.
Berichten, te Tokio binnengekomen, melden
dat de Britscke defensiesteltmgen bij Hongkong
als gevolg van den inlensiaven aanval door
de' Japansche artillerie en luchtmacht, nier
bombardementen den gelieelem dag voortduur
den, snel bezwijken. 1
Do Japansche artillerie bracht de forten in
enkele uren tot zwijgen. Daarop richtte zij liet
vuur op andere militaire doelen in het Oosten
van Hongkong, terwijl Japansche gevechtsriieg
tuigen het bombardement den geheelen dag
voortzetten.
Rit AN|5 T cyg
sjoemtsjoenV
Parel
TpmM^arKBnt0"
taipoe
tfJKOENG
AULOEt
NTAM
SÜ
KAARf VAN PELf
ar:ë.
Duilseh pantser afweergeschut wordt naar
ren nieuwe stelling overgebracht.
(F.fc, Kint/etn-r, Atlantic, Zander-mJ
Naar Domei meldt, hebben Japansche aftlee-1
lingen, gesteund door luchtmacht en aitillerie-
vuur,^ bij den algemeenen aanval opHong
kong"* gebracht op het eiland te landen.
De strijd "op de Philippijnen
In totaal zouden bij de Japansche actie
tegen de Philippijnen tot dusver 279 Ameri-
kaansche vliegtuigenneergeschoten of op den
grond vernield zijnjj'/zoomeldde Tokio Niisji-
Nitsji op grónd van opgaven van militaire
deskundigen. Daar er" dok volgens de opgaven
van den vijand in totaal ^slechts 300 vliegtuigen
op j de Philippijnen^waren, -.concludeerde"' het
Japansche blad, dab de tiaar aanwezige Ame
rikaan scho luchtmacht practisch geheel verhie-
tigd is en Japan - de onbeperkte heerschappij
in de lucht; boven dit operatiegebied JieefS
verkregen. - -
Het Japansche hoofdkwartier deelde- gisteren
o.a. mede, dat de Japansche strijdkrachten op
Luzon,volgens de -plannen vorderden. Zij-, bra
ken den tegenstand op alle punten. J i
Honderd terechtstellingen Jn Frankrijk.'
Do militaire bevelhebber in Frankrijk deelt
mede, dat de daders der recente herhaalde
aanslagen op- leden van de Duitsche weer
macht tot dusver* niet gepakt "zijn. Thans, is
den Joden van het bezette Franéchê gebied
een-geldboete- opgelegd van een milliard francs.
Vooits is een groot aantal Joodsch-communisii-
sche elementen naar arbeidskampen in liet
oosten ovcrgebiachl. Honderd \Joden, commu
nisten en -anarchisten, die in s contact staan
met "den-kring, van de daders,, u'OrdUn - dood
geschoten. y 1
t
Sedert lie! begin van lief Engelsche offen-
siefrin de Marmaiisclie woe-diju heefl het Kn
gelsche Jachtwapen, naar Stefan! meldt, in to
taal 3(10 vliegtuigen verloren. -
Het Japansche hoofdkwartier heeft mededee-
ling gedaan van een geslaagde Japansche lan
ding op Britsch-Bornpo.
Naar heb Japansche5 hoofdkwartier meldt, is
de landing op BritscIFBorneo Dinsdag vroeg in
den ochtend volbrachtj in weerwil van een
storm van 20 meterper seconde en in het
gezicht van den vijand. Nadere mededeelingen
over de plaats der landing worden niet ge
publiceerd.
i
De Ned. Indische koopvaardijvloot
Alle Nederiandsch-Indische koopvaardijsche
pen zijn blijkens een -bericht uit Batavia door
de marine gerequireepl, ook die, welke niet
onmiddellijk noodig zjjn.
Dit laatste is geschied ter verhindering van
mogelijke pogingen rin do zijde der reedè-
rijertom deze schepen aan hun oorlogsbe-
stemmiag to onttrekken^
Geen opeenhooping voorraden in
havenplaatsen
Het vrije vervoer van producten van onder
nemingen naar havenplaatsen is stopgezet. Deze
bepaling is ingevoerd'' teneinde de voorraden
in de havenplaatsen niet op te voeren en
do douane-loodsen niet- tot het uiterste te
belasten, nu de uitvocJ geheel stil ligt.
/i
De belangstelling vöoe de prijsvraag welke in
do uitgave „blokkade" Van de afdeclmg actieve
propaganda van het departement van volksvoor
lichting en kunsten voorkwam, heeft alle ver
wachtingen overtrofferu De stroom van inzen
dingen uit alle deelen»des" lands is zoo groot
geweest, dat het onmogelijk is gebleken, dezen
stroom voor 15 December te verwerken, zooals
aanvankelijk de bedoeling was. De inzenders
zullen dus nog even* ^geduld moeten hebben.
Do prijswinnaars zullen ïn ieder geval voor het
einde van deze maand in* de dagbladen worden
bekend gemaakt, terwijl 'de gelukkigen voorts
ook dooreen persoónlyk schrijven hiervan
op do hoogte zullen worden gesteld.
Hans Kerrl, rijksminister voor kerkelijke aan
gelegenheden, is in detr. nacht van Zaterdag
op Zondag aan een 'hartverlamming gestorven.
Minister Kerel is 54 jaar geworden. Hij was
een der eerste zes afgevaardigden der NSDAP,
dio in 1928 lid werdefl'- vauliet Pruisische
parlement.
In zijn onlangs te Amsterdam gehouden ïede
heelt de screlaris-generaal van het departe
ment van opvoeding, wetenschap en cultuurbe
scherming den wensch naar voren gebracht, dat
vopr de toelating tot elke studie aan univeisi-
teiten en hoogeschoien het voldaan hebben aan
arbeidsdienstphcht als voorwaarde zou worden
gesteld.-
De waarnemend commandant van don Neder-
landschen Arbeidsdienst, de heer Do Bock,
heelt over de hiermede verband houdende
maatregelen enkele inlichtingen verstrekt.
Do toekomstige studenten moeien een half
jaar arbeidsdienst hebben volbracht.
Deze abituriënten, dus degenen, die H.B.S.
lyceum of gymnasium hebben afgeloopon, kun
nen oproeping verwachten om dienst te nemetf
bij den N.A.D. tegen 1 Juni 1942. Niels
staat echtei de opfcumst op 5 Januari 1942
in den weg als het tot voordeel van den be-
treffenden dienst kan strekken. Voorloopig be
hoeft men me' een oproeping op 5 Januari
geen rekening te houden. Daar ciit met het
oog op -den hier te lande gebiuikelyken lijd,
waarin de eind-examens «orden afgenomen,
niet mogelijk is. Het eind-examen moot eerst
afgelegd zijn.
Zij kunnen -met Iran studie aan de universi
teit eerst dan beginnen, indien zij aan hun ar
beidsdienstplicht hebben voldaan, die op 1 No
vember 1942 volbracht zal zijn. Foorwaaido
van toelating tot dio studie is: Onberispelijk
gedrag en meest getrouwe phcblsvervulling.
De betreffende studenten, die als eersten op
1 Juni 1942 tut den Arbeidsdienst toetreden,
dienen een halve maand krvler dan zij, die
voor do volgende periode opgeroepen worden.
llc heer De Bock achtte liet in verband met
het doel van de arbeidsdienstveioidening voorts
wonschelijk, dat de arbeidsdienstplicht ook voor
andere categorieën wordt ingevoerd.
Als voorbeeld zou te vermelden zijn, dat hot
personeel hij de verschillende overheidsinstel
lingen, zoowel ambtenaren als zij die hiervoor
iii opleiding zijn, aan den arbeidsdienstplicht
moeten hebben voldaan, daar zij anderen voor
moeten gaan. Daartoe belmoren dus ook zij, die
reeds ambtenaar zijn, maar die nog den
dienstphctitigen leeftijd hebben. In verband met
de economische en staatsbelangen kunnen waar
schijnlijk alleen do jongeren tot het 21o levens
jaar worden opgeroepen, zoodat de ordelijke
gang van zaken in volkshuishouding en staat
gewaarborgd blijft.
Dc overheid doet \eei moeite om de bevol
king to beschermen tegen hen, die tiachtcn
van de omstandigheden misbruik Le maken en
zich zelf willen verrijken ten koste van de
burgeiy.
In do oorlogsperiode 1914—1918 kwam hot
gilde der OAS'.-crs op; energieke jiogmgen wor
den aangewend om tc voorkomen, dat dit
„gilde" weer sterk wordt.
Aierkwaaidig is, dat de burgerij met een
opgetrokken neus over „die Ü.SV.-ors" pleegt
le spreken en zoo weinig medewerking ver
leent om hen, die zich aan ontoelaatbare prijs
opdrijving schuldig maken, aan do kaak te
stellen. Daarbij is vaak eigenbelang in het spel:
men betaalt onder het motto: „Beter duur
dan niet te koop", vaak met een zekere op
gewektheid een veê^ iioogeren prijs, dan offi
cieel "voor een bepaald artikel is vastgesteld.
Maar dat kunnen alleen zij, die over
voldoende contanten beschikken! Ren gezin met
een klein inkomen kan zich niet de „weelde"
permitteèrch hooge prijzen te betalen. En om
dat *er andeieu zijrr, die het wel kunnen
verkoojit de winkelier of detaillist dikwijls
,neen" aan hen, die „maar" den vastgeslelden
prijs, kunnen en willen neertellen. Dc beter
gesitueerde krijgt de artikelen, omdat hij meer
betaalt!
Dat is in slrijd met de nieuwe gemeenschaps
gedachte, dio gebroken heeft -met: Ieder" voor
zich zelf en God voor ons allen!
Voor nagenoeg alle artikèlc-n, die in den
handel "zijn, zijn maximumprijzen vastgesteld,
eri er zijn inspecties voor de prysheschikking
ingesteld,- die daarop controlo uitoefenen.'
Van 1 Decemoer af is over het gelieele land,
en-ook'hier-ter stede, een .verscherpte con
trole ingesteld. In .verband ""daarmee is zelfs
aan''het Schiedamsche politiebureau weer oen
nieuwe afdeeling gevormd, die men de econo
misch!»- afdeeliijg zou kunnen noemen en uit
drie 'man bestaat. 1 -
Van-genoemden datum af. zijn Schigclamsche
politiemannen met deskundigen, b v. van het
rijksbureau voor do voedselvoorziening, er. op
uitgetrokken on hebben in .onze gemeente een
zéér nauwkeurig onderzoek, ingesteld naar dc
prijzen,' die-•berekend werdem
^.Achtereenvolgen^ kwamen aan-Uc beurt de
brood- en hanketwinkcls; de viseh.winkelsde
brandstpffenhaiidelaren, de slagers eu dé vcr-
koopers van vleeschwaien eu tenslotte ;!e groen
tehandelaren.-
De algemeene indruk van de inspecteurs
van politie, de heetcn J. A. Scholvanger en
G. Oosterhof en van dan heer G. v. d
Sleenlioven,persagent dor,., inspectie voor.
de prijsbeheerscbing, in het, ressort .'s-Gra-,
veuhage, met wie we over deze aangelegen-
.lièid een onderhoud hadden, was, .dat,men
zich in Scliiedam vrij goed houdt aan de
vastgestelde prijzen. In de eerste helft van
December werden wegens overtiedmg van
de bepalingen op de prijsbeheer selling hier
ter slede ongeveer 50 processen-verbaai
opgemaakt, wparvan 15 wegens prijsopdrij
ving en 33 omdat de artikelen niet volgens
dg voorschriften waren geprijsd.
Brood.
In de 3 dagen, dat speciaal controle werd
uitgeoefend op do broodprijzen, is gebleken,
dat voor wat dit ar'tilfel betreft, practisch geen
prijsopdrijvnig voorkomt. Toevallig kwam do
poiitie er achter, dat nog nel eens ongeveer
voor den dubbelen prijs brood zonder bon
wordt verkocht, maar zoo'n geval ligt op het
terrein van den zwarten handel. De étalages
zijn nauwkeurig bestudeerd, of alle artikelen
behoorlijk geprijsd waien en daar mankeerde
hier en daar nog we! eens wat aan, speciaal
bij banketbakkers. In één gev al is prijsopdrijv ing
voor- diet- -artikel marsepein geconstateerd. j
- Vjsch.
Twee dagen heeft de controle op de visch-
pryzen geduurd, De vischhandelaren troffen het:
er was in die periode bijna geen viscli aange
voerd. Voor zoetwaterviMrir gelden maximum
prijzen; de detaillist mag op don factuurprijs
van zeevisch een bepaald percentage als winst
leggen. De deskundigen konden spoedigzien,
of de zaak klopte. In één gev.ti werd wijting
6 cent te duur verkocht en in een ander-
geval rekende men een te Iioogen prijs voor
mosselen in hel zuur. In beide gevallen volgde
een bekeuring.
.Vaste brandstoffen.
De vastgestelde prijzen voor vaste brandstof
fen worden hier- zeer goed nageleefd. Alleen'
in Kethe! werd een overtreding vastgesteld j
wo meidden dit reeds in het kort. Daar werd,
2e soort baggerturf voor le soort verkocht,'
zoodat do prijs flG.werd in plaats van!
f 15.40. De vooriaad van 33.000 stuks baggerturf
werd „in.s, beslag genomen.
Vleesch en vlcAschvvarcn,
De slagers kwamen er niet zoo goed af! Op'
den eersten dag van de controle werd in 7
gevallen prijsopdrijving geconstateerd, en één
slager had geen behoorlijke prijslijst voorban-,
den. f
Do overtredingen kwamen in hoofdzaak voor
bij liet artikel gehakt. In plaats van ft .20 werd'
dit in één gevat voor f 1 GO verkocht,; De?
slager trachtte zicli er uit te redden door
le vei tellen, dat hij zulk best vleesch in derf
molen stopteHij kon dat beste gehakt -niet
voor fl.20 leveren Mgar met zulke uitvluchj
ten rffimen de, politie en de ambtenaren van.
de inspectie voor de piijsbeheerschiug geen1
genoegen! Het gehakt'i* in beslag genomen eir
de slager zal voorlaan zijn waar voor f 12Cj
moeten veikoopen, of liet artikel gehakt in,
het „geheel niet meer aan -zijn klanten kun .ên
leveren; i
Den tweeden dag van de cónlrole werd- géén'
enkele- stagerc moer bekapt! Teen vpas';plotselhi«
alles ïn 'pj.de en mctcclihet doef van de
conliole bereikt f
Went die is niet zooveel mogelijk processen-
v^HmalojV* I e mak oh. maar zorgen, daCdé ioor«
srlirillen worden nageleefd'
Naar de Londensclie nieuwsdienst meldt, is ia
Bataria bekend gemaakt, dat Nederlandsch-In-
die onder bepaalde omstandigheden bereid is
in eigen land een politiek van vernietiging in
den grootsten omvang te voeren.
Men schijnt in Indiê wel heel erg uit zijn
evenwicht tc zijn geraakt, als men dergelijke
onzinnige voornemens koestert!
De uitvoering daarvan zou gelijk staan aan
het storten van de economisch zwakkeren
dus het gros der inlanders en ook de Euro
peanen, die van betrekkelijk lage salarissen
en loonen moeten leven in de diepste ar
moede. En wat zou daar als „winst" tegenover
slaan? Dat men een eventueelen bezetter voor
een korte poos zou bemoeilijken volledig te
bescliikken over bepaalde kunstwerken, instal
laties en eventueele voorraden. Maar die be
lemmering zou zeer waarschijnlijk slechts van
korten duur zijn! En na deze titanen-worsteling
komt er toch weer een tijd, waarin men
on dan onder meer geordende omstandighe
den zal moeten produceeren.
Mol enkele dynamietpatronen kan men het
werk van jaren noesten arbeid vernietigen,
maar liet is beter, om installation enz. intact
te laten, teneinde ze te doen dienen voor den
wederopbouw van een wereld, die straks-JTécl
wat noodig zal hebben om weer op krachten
te komen!
Stalinische voorbeelden kunnen ons niet erg
bekoren. In de Sovjet-Unie is wel het bevel
gegeven bij hot terugtrókken alles zooveel mo
gelijk te vernielen wat de zegevierende legers
van nut zont kunnen zijn. Maax van verantwoor
delijke Nederlandscbe mannen mag men ver
wachten, dat zij moer inzicht hebben dan de
bolsjewistische leiders, die zich aan het lot
van de bevolking al heel weinig hebben laten
gelegen liggen, al beweren ze'dan voor het pro
letariaat te loven en te werken.
Moge in Ned.-Indie, dat meegesleurd wordt in
het Angelsaksische kielzog, het koele verstand
het winnen van de hartstocht; de - inblazingen
van Londen en Washington zouden kunnen
leiden tot hog meer catastrofale hesluiten.
Ter wille van de economisch zwakkeren., ter
wille van den opbouw yan"een nieuwe wereld
dio uit 4en boaièrd van thans t<S voorschijn* zal
.komen en .pok uit pieteü voor hot werk dat
pfonléife ïrt' 'ïriiü'ë vernCtitièn," 'Uiericzëker "met.
meer verwoest te worden dan dat rechtstreek-
sche oorlogshandelingen onvermijdelijk te weeg
brengen.
Het Nederlandsch bestuur in Ned.-Indië heeft
in den loop der eeuwen zeer terecht zich een
voortreffelijke reputatie verworven. Die kan door
dolzinnige besluiten onherstelbaar gedeukt wor
den. Van ons land uit kan momenteel geen
invloed op de beslissingen van Batavia worden
uitgeoefend, maar we hopen, dat men daar geen
Stalinische aliur?». zal aannemen.
De landing van 'apansche troepen op Britsch
Borneo zal de spanning te Bataria doen toene
men, want daarmee zijn de oorlogshandelingen
genaderd tot vlak voor de deur.
En half weg de Oostkust van heizelfde eiland,
waarop gisteren in het Noorden Japansche
strijdkrachten vasten voet hebben gekregen,
bevinden zicli rijke oliebronnen.
Daar zal de Indische regeering, als zij haag
politiek van vernietiging inderdaad zou willen
toepassen, misscliien wel moeten beginnen.
De hoop bestaat echter, dat bij het naderen
van het gevaar de bezinning terugkeert.
Groenten.
De lastigste objecten voor de controle .vor
men de groentezaken! Want de artikelen; die er
verkocht worden, verschillen vaak veel in kwa
liteit en daardoor in prijs.
Als /nen aan iemand, die juist inkoopen ia
een gronlemvinkei had gedaan, vroeg, wat zij
betaald had voor een bepaald product, dan was
tegelijkertijd in den winkel hekend: Controle!
En met altijd verleenden speciaal bij deza
branche de koopsters hun volle medewerking,
ofschoon dat toch wet in hun belang was.
De deskundigen, die, met de politie op stap
waren, konden doyr de groentehandelaren niet
overbluft worden: zij waren precies op" da
hoogte met prijs en kwaliteit.
"Een gioontenventer uit Beierland 'liep tegoa
dp; lamp, omdat hij goudreinetten voor1 f 0.75
'per K.G., verkocht, in plaats van voor.f 0.46,
Bovendien had deze* maa voor het gemak!
maar "Verzuimd zijn spruiten, uien enz. te prij
zen. De. heelc voorraad, word* in beslag ge
nomen eu even a'ts het bij andere gelegen
heden genaaste", aan de ziekenhuizen ver
kocht.
Op het terrein van, dgn-.groèntenhandel zou-
desi, - indien eerder, controle had uitgeoefend
.kujinen worden, vermoedelijk .veel meer onge-
rech'iglieden'ohttlekj zijn, maajr/'er waren geen
deskundigen* riipschifebaar vóijr12 jen 13 De-
cemljgrjren, "toon - hadden dg, -meeste "|roenten!-
hgiideliireci).rèeds?f géliooidj.jyan.'r de controle,
dié v'ih.i'anilerè liranchc's .hiör ,lér stéile waf
Hilgeóriend., - jy.Vj.'V
Hét;,arti1<el "uien
■Bat h niethpëi erg;^ De,.controle WGrdt
-iiigekiéld -*dfi). (jc-''betrokkenen-* er. van ta
-diondringenir.dat liet gerSd'en is zicli aan-1 da
ypslgegieldmzprijzeh" r- tey'houden',, .ook, als
-zij'-' boDaAWe^'aVtikrien mjét 2jiiaarr zooopen en'
bloot,rin ,den %'iftljcïi of. in hun wagen heb
ben liggen I MIeb-ko'mt; n:U.f voor; dat b.v. uien
«:?liKajMgró zÜu"voqc,"ingewijdeiT'.-„die iels
meer ,\vjUcn. - betalen L Voortaan zal-'dat weïuïg
waarborg meer bieden om tussclieii dê mazen
door te slippen!
<<s.
(Vervolg rubriek Stadsnieuws pag. 2)