Een gruwelijke oorlogsepisode
Gem. Kennisgevingen
Pag. 3
EERSTE. BLAD DER SCHIEDAMSCHE COURANT
Het proces van de uitmoording der
gevangenen te Abbeville -
BINNENLAND
Geen stadsbussen op Zondag
Rechtszaken
-'fSentengd Nieuws
Raadhuis te Ede" in brand
In Rotterdam verdwijnen
jaarlijks 8000 fietsen
Hondenbelasting
Zes maanden voor,
clandestien slachten
Verkocht zonder bon
.Diefstal van boter
Vervalschte bonnen
27 en-28*FEBRUARI
Sport
Ned. Wandelsportbond
Burgerlijke stand
Donderdag 19 Februari 1942
~\ir
Voedingsgewassen
in eigen tuin
Ruim 40.000 hectaren tuingrond
wachten op beteling
Oproep
Dynamisch
BSWSgEONDSM
Zand op den weg
i
(Van onzen Brusselschen correspondent.)
Men lierinnert zich de ontzetting, onmiddel
lijk nadat de kanonnen' in "het Westen tot zwij
gen waren gekomen, toen ontdekt* werd to
Abbeville, in hat Sominedepai toment, dat al-
Jaar een waar bloedbad wasv aangericlit onder
do gevangenen die, uit België komende, dooi
do Belgische autoriteiten aan do Franschen
waren overgeleverd. Deze zaak was o.m. een
van do redenen waarom de Belgische auditeur-
generaal gedurende geruimen tijd wérd gear
resteerd. liet onderzoek dat door de Belgische
instanties werd gevoerd, op klacht van rnr.
Van Dieren en mi. Romsée, heert intusschen
geleid tot ontslag van rechtsvervolging te zijnen
gunste. Doch van Duitsche zijde werd door een
kommissaris van de krimineeie politie, met
•Randplaats inMen Haag, van einde Juni af
een-uitvoerig onderzoek gedaan om de verant
woordelijkheid vast te stellen in verband met
de terechtstellingen die op waarlijk barbaarsehe
wijze worden doorgevoerd. Het minste dat hier
over kan worden gezegd is, dat hel buitenge
woon knap werd gevoerd. Alhoewel vrijwel
geen gevens voor handen waren is de Duitsche
kommissaris er in geslaagd een dossier samen
te stelien hetwelk er toe heeft geleid dat twee
beschuldigden, luitenant Roger Caron,'45 jaar,
dorpsondeiwijzer te Noyelles-en-Chaussée en
de 87-jarige sergeantchef Etienne Mollet, land
bouwer, "uit Beaurevoir beiden" behoorende tot
de 5e Compagnie van het 28e territoriaal regi
ment, die aan de bloedig? kiosk te Abbeville
hebben 'geopereerd, naar den krijgsraad-werden
gezonden, die normaatjzetelt te Parijs, maar
voor die .gelegenheid naar Amiens is gekomon"
en ook te Abbeville zelf een zitting heeft gehou
den met verhoor van getuigen ter plaatse zelf.
Wij zijn in de gelegenheid geweest.deze debat
ten persoonlijk te volgen voor zoover "zij te
Amions én' te Abbeville reeds hebben plaats
gehad.
De Krijgsraad heeft uitvoerig getuigen ge
hoord, confrontaties gehouden en heeft met
scrupuleuss nauwkeurigheid aan de beschul
digden en hun verdedigers gelegenheid gegeven
de 'aanklacht van moord voor Caron en van
medeplichtigheid voor Mollet to bestrijden.
Het zou ons te ver leiden in alle bizonderhedeh
te treden. Doch het is een feit dat de rechtbank
met alle middelen tracht zich een objectief
denkbeeld te vormen van de toedracht der zaak
en de daarmee verband houdende verantwoor
delijkheid van de'tweee beschuldigden. Toen op
10 Mei de oorlog begon werden hier ta lande
door de Bolgischo autoriteiten tal van arres
taties verricht van Rijksdultsehers en andere
vreemdelingen, terwijl ook Beigen werden in
gerekend, hetzij om hun politieke opinies, zoo-,
ais Degrelie en Joris van Severen, hetzij om
andore rfdonen. Dal hieronder personen waren
die zich niets hadden te verwijten, kan men go-
rust aannemen. Hoe dan ook, toen op .15 Mei
de Duitsche legers de doorbraak in de richting
van de zee exploiteerden en de gevangenen naar
Frankrijk worden gestuurd, werd te Brugge
een transport gevormd van 78 gevangenen die
over Duinkerken, waar Léon Degrelie werd
verwijderd uit de groep en Béthune naar
Abbeville werd gezonden in drie vrachtauto's.
Het is bekend dal zij hiqrbij aan allerloi hate
lijkheden en ernstige mishandeling werden
bloot gesteld. Geen enkel verhoor was afgeno-
'inon1. Op 19 Mei vertrok het transport uit Bé
thune naar Abbeville waar al de gevangenen
werden ondergebracht in den kelder van-een
nieuwgebouwde kiosk op de Place de la Répu-
blique. De stad stond bloot aan hevige bom
bardementen en de verwoesting die men er kan-
aanschouwen iaat -toe zich een denkbeeld te
vormen van de atmosfeer,die er toen hoerschte.
Op 20 Mei werd aan de Franschen het bevel
tot den aftocht gegeven. In werkelijkheid had;
dén de gevangenen naar Beauyais moeten ge-
voerd .worden doch men kan vermoeden dat
de Franschen gemeend hebben de auto's zelf
beter te kunnen gebruiken voor eigen lijfsbe
houd. in elk geval zaten do gevangenen op 20
_Mei in den kioskkelder.' Uit de getuigenissen
van oen tiental dergenen die aan den dood zijn
/ontsnapt, kan men zich een denkbeeld-vormen
van de waarlijk onbeschrijfelijke tooneelen die
zich daar hebben afgespeeld. De gevangenen
gaven zich geleidelijk rekenschap, dooi de toe
nemende zenuwachtigheid bij de soldaten, dat
er iets op til was. Zij konden vrij goed opmerken
wat er gebeurde iangs do vensters die in den
kioskkelder aanwezig zijn Op zeker oogenbiik
het juiste uur is niet goed bepaald omdat
iedereen 'elk besef van tijd verloren had zijn
'militairen in den kelder verschenen om een
groep van viei gevangenen, zoogenaamd om
brood en soep te halen Een minuut latei-hooide
men in de kiosk geweerschoten buiten knallen.
Een tweede groep werd buiten gehaald en weer
knalden scholen. Toen begreep men De ontzet
ting was grenzeloos Sommigen -zongen de
„Marseillaise", om do soldaten duidelijk te
maken dat zij geen spiopnen waren of wal ook.
Anderen zonden geestelijke liederen Niemand
wou nog den kolder verlaten. Toen werden
zij met geweid buiten gesleept Men ^ee! hoe
.Joris van Severen hierbij een b§wonderons-
waaidige houding heeft gehad. Hij behoorde
tot de derde groep en zijn bedoeling .was de
soldaten te overtuigen dat zij zich schuldig
maakten aan een barbaarscho handeling. Hij
heeft het met den dood betaald. Volgens een
getuige zou hij het geweest zijn die op zeker
oogenbiik is gevlucht en een 100 metei vei der
dan den latalcn muur werd neergeschoten Maar
volstrekte zekerheid zal men daaromtrent wel
nooit hebben. Nog twee groepen worden
aldus buiten gehaald en neergeschoten.
Onder hen bevonden zich een prieslei en een
60-jarige vrouw, uit Brugge, alsmede eon jonge
Belgische soldaat. In totaal werden 21 gevangé
nen terecht gesteld, onder wie 6 Beigen, -1
Duitschers, 2 Nederlanders, 5 Italianen, 2
Hongahrsche Joden en 1 Canadees. Sommigen
werden met bajonetsteken en kolfslagen afge
maakt.
De Duitsche kommissaris is er in geslaagd
met de hulp van een Duitschen en twee Fran-
sche dokters de indentiteit van de slachtoffers
uit te maken. Ilij is er verder in geslaagd
do eenheid vast te sleilen waartoe de soldaten
behoorden die aan de kiosk waren en zoodoende
is hij er ook toe gekomen hun officieren te
vinden.
Onder de getuigen die tot de'Fransche groep
beliooren is er niet een die met beslistheid en
nauwkeurig inlichtingen verschaft. Do recht
bank heeft in verband hiermede blijk gegeven
van een groote tegemoetkoming door de ge
tuigen niet te verplichten onder eed te spreken,
want ongetwijfeld waren talrijke elementen
aanwezig om hen van meineed te beschuldigen,
althans enkelen onder hen. Ziende waren zij
dien dag blind en hoorendo doof. Nochtans
zijn zij hot allen eens om het gebourdo aan(de
kiosk-als onmenschelijk-te bestempelen én er
hun afschuw over uit te spreken, liet was de
afschuw* die hen zou hebben aangezet zich met
do zaak niet in te laten en zich zooveel mogelijk
verwijderd te houden.
De lezing van den beschuldigde Mo! let is
dat op zeker oogenbiik een garde mobile in den
post is gekomen nabij den spoorweg, op een
200-tal meter van de kiosk, waar hij met een
8-tal manschappen zich ophield om vrijwilligers
te vragen voor de terechtstelling van spionnen
en valschermspringers. Ilij is wel willen gaan,
maar zbu aan zijn manschappen geen bevelen
hebben gegeven hetzelfde l,e doen. Nochtans
zou hij zelf geweigerd hebben te schieten, al
hoewel hij toegeeft op den vluchteling te heb
ben geschoten. Toen hij hoorde dat de eerste
terechtgestelden „Leve België" riepen voor zij
den dood ingingen, heeft hij, zoo beweert hij
verder, scrupules gehad en is hij naar den
plaatselijken commandant geweest om een
schriftelijke bevel te vragen. Deze, kolonel
Haivin, was afwezig. Zijn plaatsvervanger,
commandant Dingeon, deelde hem mede, dat
hij het bevel had gegeven do gevangenen-neer
te schieten en dat er geen schriftelijke bevel
noodig was Hij is nadien nog teruggekeerd pn
kreeg hetzelfde bevel dat niet voor hem was
bestemd, beweert hij, maar voor den gendarm.
Ten slotte, de terechtstellingen steeds voort
gang vindende, heeft hij een brief gestuurd aan
zijn compagnie-commandant Rollet om den
bijstand van een officier te vragen. Deze heeft
Caron ter plaatse gestuurd en volgens den iuite-
nant.heeft hij onmiddellijk de terechtstellingen
doen stopzetten Wanneer hij ter plaatse ver
scheen, zou een jonge vrouw op do knieën om
genade hebben gesmeekt.- Hij was hierdoor
sterk getroffen. Nochtans zijn de getuigen die
in den kolder zaten het eens dat hij met getrok
ken revolver en dreigend in hun midden is ver
schenen vooraleer do laatste groep werd gefu-
sileerd. Sommigen verklaren zelfs dat hij reeds
de eerste groep heeft doen buiten treden. Een
getuige verklaart, dat hij op zeker oogenbiik
buiten een stem heeft gehoord, die riep dat het
een schande was aldus vveerlooze gevangenen
van kant te maken en dat een onderzoek zou
plaats hebben. Het is nadien dat de terecht
stellingen werden-stop gezel en Caron in den
kioskkelder verscheen om de stopzetting aan
te kondigen. Onderweg heeft dezelfde getuige
nog een officier ontmoet, toevallig bij een halte
van het konvooi dat te voet naar Rouen stapte,
die hem bevestigde dat liet dank zij hem was,
dat zij niet allen waren gedood. Maar Caron
loochent zulks. Hij beweert dat er wel een twee
de officier van het regiment ter plaatse is ge
weest, die het volledig goedkeurde toen hij
hem mededeelde, dat hij de terechtstelling had
stop gezet. Dingeon zelf is gevlucht. Hij be
vond zich in do vrije zone en .is ongeveer een
jaar geleden gestorven. De man had zich ook
het kistje toegeëigend waarin alle bezittingen
van de gevangenen zich bevonden. De officieren
die kwamen getuigen bevestigden dat.hij aan
lagei wal was geraakt cn anderen bevestigden
van hem te hebben gehoord dat hij het bevel
tot de terechtstelling inderdaad had gegeven
omdat hij mol meei wistwat met de gevangenen
te beginnen. Toen dezen .weigerden uit dun
kioskkelder te komen, werd er een handgranaat
in geworpen, dia echter niet ontplofte 'en on
middellijk werd teruggegooid. Op zeker'oogen
biik word ook een mitrailleurgeweei opgesteld
op den keldervloer, dat door den sergeant oven-
wel werd verwijderd. Van de soldaten die tot
de afdeeling van Mollet behoorden kan men
niets vernemen maar toch bevestigt een hun
ner dat Mollet hen heeft gelast naar de kiosk te
gann mei hun geweer en patronen. Volgens
Mollet waren liet voorbijkomende soldaten, die
op de gevangenen schoten.
Aldus ih algemeene lijnen de elementen van
de zaak, waarin de krijgsraad heeft klaar te
zien, zopder dal wij hierbij op volledigheid
zöudon willen aanspraak maken Zij toont
alleszins aan niet alleen welke onbeschrijfelijke
verwering te Abbeville heerschte, vermits het
mondelinge bevel van een officier, die zijn plicht
vergat, hel mogelijk maakte dal 21 mertschcn
werden terecht gesteld, zonder vorm van pro
ces, maai ook hoe lichtzinnig andeie officieren
zich van eike verantwoordelijkheid wisten te
ontlasten.'* Het zijn dergelijke toestanden en
het* is deze mentaliteit, die Frankrijk naar den
afgrond heeft gevoerd, s
Op last van hoogcr hand is thans liet
rijden vifti stadsbussen des Zondags over het
gcheele land verbuden.
Maatregelen te Leiden Ier bestrijding
dcc jeugdcriminaliteit.
De burgemeester ran Leiden, mr. R. N. dc
Ruyter van Steveniuck heelt een aanta! bepa
lingen afgekondigd ter bestiijding van do cri
minaliteit en ter bevordering van de tucht,
orde en zedelijkheid onder jeugdige personen.
KiaUilens deze bepalingen is het voortaan
aan peisouen beneden den leeftijd van achttien
jaar veiboden zich 's avonds tusschen acht
cn twaalf uur op den openbaren weg te be
vinden, tenzij in gezelschap van ten .minste
een der ouders of een amlere(n) meerderjarige,
die dan in hot bezit moet zijn van een dooi
de ouders onderleekende verklaiing, dat hij
of zij lot dit geleide gemachligd is.
Jongelui, die. zich. in dit tijdvak noodzake
lijkerwijze o,pi -straat moeien bevinden, ten
einde zich. to begeven naar een "avondschool,
bijeenkomst, van een vereeniging, cathechisatiè,
dansles ot anderszins, moeten in het bezit zijn
van een door de politie verstrekt en door de
ouders onderteckend formulier, waaruit die
noodzaak bljjkt.
Voorts is aan meisjes beneden den leeftijd
van ;18 jaar zonder geleide de toegang verbo-'
den tot café's met vergunning of veilof A, en
's avonds na zeven uur bovendien aan bios
copen of lokaliteiten met verlof B. Tevens zijn
algemeene verbodsbepalineen afgekondigd om'
zich op Zaterdag- en Zondagavond op de
Steenstraat en den Stationsweg langer op te
houden dan "voor liet gebruiken van deze wo-
gem ais verkeersweg noodig is, terwijl een
aantal met name genoemde wogen is aange
wezen als wegen, waarop het veiboden is tus
schen zonsondergang cn zonsopgang op den
grond te zitten of te liggen met iemand van dc
andere kunne.
Vanochtend kort na negen uur ls brand uit
gebroken in het gemeentehuis van Ede. De bo
venverdieping en de kap van dRMn 1864 ge
bouwde gemeentehuis, stond na korten tijd in
vollen vlam. De onmiddellijk gewaarschuwde
brandweer ondervond bij het blusschtagswerk
groote moeilijkheden.
Zij was slechts in staat met een stiaal op de
waterleiding water te geven. Het gebouw is
waarschijnlijk verloren, i
Het is echter gelukt een gedeelte van den in
ventaris, o.a. de archieven, in veiligheid te
brengen.
Voor de omliggende perceelen bestaat geen
gevaar. -
Het gebouw, dat geringe architectonische
waarde heeft, was bestemd om te worden| ver
bouwd en te worden ingericht tot politiebureau,
uist gisteren heeft de aanbesteding voor deze
verbouwing plaats gehad.
In zijn requisitoir tegen" een fietsendief schat
te mr. J. F. Hoeffelman, officier van justitie bij
de arrondissementsrechtbank te Rotterdam het
aantal fietsen, dat jaarlijks in Rotterdam gesto
len wordt cp 8000.
Dat beteekent, dat er gemiddeld bijna elk half
uur van den dag een fiets wordt gestolen.
Oycrvcrhille kachel oorzaak van brand.
Dihsdagnuddag heeft een felle uitslaande
brand gewoed aan do Snoliiuslaan hoek «Joh,
Gcrardlsweg te Hilversum, in een pakinnchting
van een drukkerij. De brand, die tijdens het
etensuur uilluak, word door een voorbijgan
ger- ontdekt.
De pakmrichting brandd» geheel uit, doch
do brandweer kon uitbreiding van liet vuur naar
andere perceelen voorkomen. Verzekering deU
de sclipde.
De oorzaak was oververhitting van een
kachel, waardoor nabijgelegen materieel vlam
vatte.
Ingevolge het bepaalde bij artikel 3 der Ver
ordening op de invordering der belasting op
honden, gehouden in de gemeente Schiedam,
(gcm. Blad no. 12 van 1908) ls de lijst, be
vattende de namen van de houders van honderi
binnen deze gemeente over het jaar 1942, van
af heden voor- een ieder gedurende ACHT
DAGEN ter gemeente-secretarie Afdeeling
-Belastingen, Oude Kerkhof 17, ter Inzage neder-
gelegd.
Gedurende twaalf achtereenvolgende dagen
na genoemd tijdvak kunnen schriftelijke bezwa
ren tegen den aanslag bij den Burgemeester wor
den ingebracht
En is hiervan afkondiging geschied waar het
behoort, den 19en Februari 1942,
Schiedam, 19 Februari 1942.
4321 22
De oflicier van justitie,, bij de rechtbank te
Groningen eischte gisteren tegen Jacob. Oort
wijn, van beroop varensgezel en wonende te
Oudo -Pekela, die op Februari j.I. clan
destien een varken ha/1 geslacht nadat hij
op 4 februari wegens verboden handel in
koffie en thee door den economisehen rechter
lot drie maanden was veroordeeld zes
maanden gevangenisstraf.
De economische rechter veroordeelde ver
dachte conform den eisch eveneens tot zes
maanden gevangenisstraf.
Voor den oeo-uöniischen ïechter te 's-Graven
Inujis stond terecht de kellner J. A, Boef uit
Wassenaar. Hij had in do afgeloopen maanden
aan^vcrsciiflleiide" personen te Wa'ssehaar dislri-
butiegoederen verkocht en afgeleverd zonder
inlevering van bonnen.
Do economische recljtor veroordeelde den
man tot 8 maanden gevangenisstraf en tot een
boete van f2000, bij niet-betaling te vervangen
door 5 maandeh hechtenis, met onmiddellijke
gevangenneming en verbeurdverklaring van "de
in beslag genomen .goederen."
in dezelfde zaak werd S. ICukler, wonende te
Leiden tot vier maanden gevangenisstraf en
tevens tot een boete van duizend gulden, te
vervangen door vier maanden hechtenis, met
onmiddellijke gevangenneming en verbeurdver
klaring van do in beslag genomen goederen ver
oordeeld. Hij had aan bovengenoemden J. A.
B., thee, kaas, maïzena en havermout geleverd
Een zekere A. Hendriks hoorde voor hetzelfde
feit een -zeifd/© straf tegen zich uitspreken.
Bakkerswagen gepl underd
Een inwoonster van Den Haag, moj N. Kila
de Jong, werd door don oconomisciien rechter
veroordocld tot 14 dagen gevangenisstraf mei
onmiddellijke gevangenneming. Zij werd er van
•verdacht' op 13 Februari j.l. in de Ravesteijn-
straat te hebben medegedaan aan hot plunde
ren van een bakkerswagen. Als verontschuldi
ging voerde verdachte aan, dat zij het brood
bad betaald. Een andere inwoner van Den
Ilaag, A. IV. Roodnat, werd voor hetzelfde
feit eveneens tot 14 dagen gevangenisstraf met
onmiddellijke gevangenneming "veroordeeld.
Officier cn rechter waren van oordeel, dat
dergelijke vergrijpen snel en streng gestraft
mpeten worden; de allergrootste belangen moe
ten tegen uitspattingen van dozen aird be
schermd worden.
Clandestiene slachting
Voor den economisehen rechter had zich
voorts te verantwoorden een inwoner van Sas-
senheim, zekero Q. J. van Kasteren. Ilij werd
ervan verdacht begin December 1941 tezdmen
met J. J. N, Duivenvoorden, te Warmond een
rund geslacht te hebben.
De verklaringen van vier getuigen k décharge
mochten verdachte niet baten. Het feit word
bewezen geacht door don inhoud van oenige
processen-verbaal, en door do verklaringen van
verdachte zelf en van een geluige a charge.
Hel vonnis luidde 14 maanden, met onmid
dellijke gevangenneming.
VLAARE3INGEM
Op aanwijzing van een ambtenaar van den
C.C.C.D. is een persoon aangehouden, die in
het bezit was van K.G. roomboter, 3
K.G. margarine en 2 K.G, vet. Uit een door
de politie ingesteld onderzoek bleek, dat deze
aitikelen door bedoelden persoon, den 50-ja-
rigen A. A., waren ontvreemd bij een zuivel
fabriek te dezer stede, waar hi] -werkzaam was.
Het verdere onderzoek wees uit, dat ook nog
drie" andere personen, n.l. de 40-jarige A.
M., de 38-jarige T. C. v. K. en de 39-jarige
M. A. C. v. d, S., eveneens op deze fabriek
werkzaam, zich aan dergelijke feiten hadden
schuldig gemaakt. Zij hadden reeds sedert on
geveer een half jaar regelmatig deze feiten ge
pleegd.
Door enkele bakkers te dezer stede ls aan
gifte gedaan, dat bij hen vervalschte distri
butiebonnen waren ingeleverd. Den winkeliers
wordt daaiom aangeraden bij het in ontvangst
nemen van distributiebonnen nauwkeurig toe te
zien en bij aantreffen van vervalschte bonnen
onverwijld dc politie tewaarschuwen.
IN T VERLEDEN
LIGT HET HEDEN!
IN Ï4ET NUi
J>E WINTERHULP"
WINTERH Ui-P -COLLECTE
"Wandelen.
Het algemeen bestuur en de raad van bij
stand van den Ned. Wandelsportbond zijn de
zer dagen to Utrcht ter vergadering bijeenge
komen, ter bespreking van do agenda van de
jaarvergadering cn enkele andere belangrijke
punten.
Besloten werd de verkiezingen voor het be
stuur eerst het volgende jaar voor de eerste
maal lo doen plaats vinden, zoodat de huidige
bestuursleden voor 1942 zitting blijven houden.
Medegedeeld werd, dat do avond-vierdaagsche
in liet goheele land als open tochten zullen
worden beschouwd, zoodat de deelname voor
iedereen open slaat. Omtrent het doorgaan
van de vierdaagsehe zal nader worden beslist
in overleg met hot betrokken departement en
den heer Breunese. Het bestuur toonde zaeli
echler over een vierdaagsehe in '1942 pessi
mistisch.
Geboren:-17 Febr. Willy Charles, zoon van
F. Schroeveis en P. H. Braem, J. A. Alb, Thijm-
slraat 57. Herbert Pjeter, zoon van P.>
Kroon en A. Lakerveld, Nassaulaan 75.
Anna, Sdochter van C. Th, Rigters en L. M.
llolleman, Voltastraat 33 Andreas Gcrardus,
zoon van "F, B. Jansen oil A. L. Oetker, Dr.
Noletstraat 1. Een als levenloos aangegeven
kind van A. v. Giessen en-Mi v. Minnen, Nas
saulaan 75.
18 Febr. Rudolf, zoon van J. J. v. Soest en
Th. 11. v. Asseldonk, Boerliaveiaan 58.
Gerard, zoon van A. v. Wolfswinkel en J. M.
E. Beuger, Vlaardingerdijk 237.
Gehuwd: 18 Febr. J. A. de Willigen, 19 jaar
en J. II. Daalmeijcr, 20 jaar. C. v. d. Velde,
58 jaar en C. Krommenhoek, 54 jaar.
Overleden: 17 Febr. P, W. Bergkotle, 61
jam, Nassaulaan 75. II. E. Ritmeester, 71
jaar, Burgemeester Knapportlaan 59.
Nog is het winter, doch oiiheriaepelijk komt
hieraan een einde en dan kan op vele terreinen
do spade in dmi gtond worden gestoken ont
een zoo gioot mogelijke productie van voe>
dingsgewassen voor te bereiden.
Do boeren en heroepstuinders welen web
wat hun te doen staat en men mag vertrouwen.'
dat zij over hot algemeen Urm beste beentje
zullen voorzetten om den oogst te verruimen.
Maar wat mag men van de particuliere tum-
bezilters venvachten? In vele gevallen loont'
het voor hen do moeite om aan een productie- -
slag deel te nemen, althans pogingen daartoe
aan te wenden?
Ovor dit onderworp heeft ecu raUctpur ,van
liet A. N. P. oen onderhoud gehad met den
inspecteur van den tuinbouw cn liet tuinbouw-
onderwijsj ir. A. "Wi van de Plas-clie, die de
dagelijksciio leiding heeft van onzen Uünbouw-
vooriichlingsdienst. Zooals pien weet heeft deze
dienst, ressorteerendo onder de directie van
den landbouw, een ieizende tentoonstelling on
der de benaming „Voedingsgewassen in- e gen
tuin" georganiseerd, hij welke gelegenheid een
•handig boekje voor zeer lagen prijs veiknjgiwar
ifi gesteld, dat tal van nuttige raadgevingen in
houdt voor bezitters van particuliere tuinen of
tuintjes en dat als opwekking tot een doelma
tige bewerking van den tuin, in verhand met
de noodzakelijkheid zooveel mogelijk voedings-
gewassen te telen, groote waarde heeft.
De oppervlakte aan pailicuhere tuinen in ons
land bedraagt o|p zijn minst 38.000, hectaren,
waarbij nog eenige duizenden hectaien vola-
tuinen moeten worden opgeleid, alzoo in to
taal ruim 40.000 bedaren.
Deze zijn echter lang niet alle zonder meer
geschikt voor de teelt van voedingsgewassen.
Zoo dient in de eersie plaats rekening te wor
den gehouden met de in paiticulicre tui
nen slaande sierboomeu en amler loofhout,
waardoor de gtond wordt beschaduwd cn dit
zou, indien er te veel schaduw is, ton na-
decle van den groei van voedingsgewassen
strekken, die veel zon noodig hebben.
Grasvelden, die goed in den zon liggen, ko
men het allereerst voor omspilting tot gron
den voor voedselproductie in aanmerking Ver»
dor een groot deel van de besla-inde bloem-
bpddon. - v
Naast aardappelen Iele men voornamelijk
peulvruchten, zooals bruine boonen, tuinboo-
nen, stam- of stokslaboonen en pronkbennen,
en veider andijvie, prei en boerenkool. Voor
zoover de grootere oppervlakte het toelaat kan
men nog verschillende andere gioenten fpan
telen. Houten schuttingen ed zijn, indien' er
voldoende' zon is, uitnemend geschikt voor be
groeiing met klimmende boonen of cnvtu;i,
Wie niet zelf zijn moestuin kan verzongen,
late het zijn hovenier of tuinman doen en
dit geldt vooral voor liet Spitten, indien men
in zulk werk geen ervaring heeft.
Tien vierkante meiers goede tuingrond kun
nen 20 tot 30 k.g. aardappelen voortbrengen,
dan wel 28 k.g. pronkboonen, 17 k g- stoksnij-
boonen, 12 k.g. slaboonen, 24 kg- tuinboonen
of 10 k.g. doperwten. Op zoo'n stukje grond
kunnen 200 a 300 bieten, 35 a 50 boeren
kool- of spruitkooPpkiiU,», GO A 75 koolrapen
groeien. Met verschillende dezer producten kun
nen in hetzelfde seizoen een voor- en oen na-
teeii in toepassing worden gebracht. Deaan
wijzingen hiervoor vindt men in het genoemde
boekje; dat bij de Alg. Landsdrukkerij en bij
de tuinbouw-advicsbureaux in verschillende
plaatsen des lands verkrijgbaar is.
leder helpe mee
Niet alleen om zich voor zijn 'gezin wat
meer voedingsgewassen le verzekeren, doch ook
om andere redenen verdient de hier bedoelde
grondbewerking aanbeveling. Voor de kindoren
heeft zij groote paedagogische waarde, terwijl
de banci des gezins er in vele gevallen door
verslcikt zal worden.
Verscheidene particuliere tuinen, zoo niet do
meeste, zijn vrijwel verwaarloosd, vooral in de
sleden Dorpsmenschen nemen in den regeU
wel de verzorging van hun tuin. ter hand
en zjj zullen thans "eigener beweging wel zoo
veel mögelgk voedingsgewassen kweeken. Volks
tuinders vinden hiertoe eveneens gemakkeiyk
aanleiding, waarbij zij kunnen prefitcoren van
gezamenlijken inkoop van zaden, pootgoed enz.
Indien met name in de steden wat meer
zorg -wordt besteed aan de particuUere tuinen,
in dien zin, dat zij op doelmatige wijze dienst
baar worden gemaakt aan de voedselproductie,
dan beteekent dit niet slechts "voor de bo:
treffende tuinbezitters, doch indirect ook voor
de, gemeenschap een zeker voordeel.
De bloemenkweekcrij in de particuliere tui-
iiod behoeft niet geheel to worden verdron
gen, doch zij kan worden beperkt lot een
minimum, dat voor het aanzien van den tuin
gewenscht is. -
Dit geldt evenzeer voor de gemeentelijke
plantsoenen en perken. Het kweeken van voe
dingsgewassen op deze gronden moet zeker,
niet uit vrees voor baldadigheid of diefstal
achterwege worden gelalen. De ervaring heeft
geleerd, dat bij keurig onderhoud die vrees
niet gewettigd is. Overigens kan liet politie-
toezichl in dergelijke plantsoenen wel wat wor
den verscherpt en verder kan de medewerking
van hoofden van scholen en van do ouders
der schoolgaande jeugd worden mgeioepen om
de plantsoenen te beschermen.
De arbeid, in de particuliere tuinen ver
richt, ten behoeven van de teelt van voedings
gewassen, kan vele gevallen bijdragen tol
verhooging van levensgeluk en gezinsvreugdc.
Omustigo tijdon moeilijke rijden onze
kere tijden. Zie hier enkele van die vage uit
drukkingen, dte men geregeld hoort twamieer
liet gesprek gebracht wordt op do gebeurte
nissen, die zich in de wereld afspelen.
Het zijn uitdrukkingen die er op duiden,' dal
men "geen begrip heeftvan wat er in. werke
lijkheid gebeurt. Want landgenoot, deze tijd
is in do eerste plaats dynamisch. In dezen
tijd staan de besten onder de volkeren op. Zij
dulden niet langer dat do toekomst van hun
vaderland en het geluk van hun volksgenooten
afhangt van Jodenknechten en politieke avon
turiers. Zij. beseffen liet "enorme gevaar, dal
het bolsjewisme ook voor hun land en volk
beteekent Zij stellen daden tegenover hot ge
leuter ,van hen dio over onrustige, moeilijke
en onzekere tijden prevelen. Noen, wtj leven
in een dynamischon tijd. Het woord is aan hen
die deze tijden begrijpen. Het woord is aan
de nationaai-soeialisten. Aan de strijders in
de legers in "het oosten. Aan de leden van de
legioenen die het bolsjewisme vernietigen. Het
woord is ook aan u, landgenoot, vanaf het
oogenbiik --dat u do consequentie van dezen
lui aanvaardt on u aanmeldt bij het
VRIJWILLIGERSLEGIOEN NEDERLAND
Koninginnegracht 2*2, 's Gravenhage.*
Gaarne zag ik het volgende opgenomen.
Zeer velo klachten worden geuit betreffende
het moeilijke verkeer door de Schiedamsche
straten, vooral door bostuurders vaa bespan
nen wagens. Do autoriteiten zouden hior.n ver
betering kunnen brengen door zand te laten
strooien. Beweerd wordt, dat do toestand in
dit opzicht te Rotterdam veel beier is, dat dit
in Vlaardingen het geval is, daarvan heh_ik mij
persoonlijk overtuigd."
Riet ter stede kunnen vele paarden nauw olijks
op de been blijven; verscheidene zijn reeds
gevallen en niet zelden krijgen de dieren ook
nog zweepslagen.
Met betrekkelijk weinig kosten en moeite kan
in do situatie verbetering worden gebracht,
wat veel getob van voerlieden en dieien zal
voorkomen.
Hoogachtend;
J. RREUGEU.
St. Anna Zusterstraat 33b.
Hoofdredacteur en stadsnieuws: M. Slavenga
Schiedam; buitenland: G.'J. Lensink, Den ll.inu
binnenland: D. Maltha, Schiedam.
