Zaterdag "28 februari 1942
'De- -Sovjet- Unie en Europa
No. 23024
94ste Jaargang
Wat gebeuren zou, wanneer de bolsjewistische
legers de* eindoverwinning zouden behalen
Engelsche vliegtuigen boVen>
Duitschiand1
Britsche schepen in het Kanaal
bestookt
De strijd in Ned. Indie
Soldaten naar Nëd. Indie
teruggeroepen
Luchtaanvallen* óp Tobroek en
Malta
Een interview met van Kleffens
'Wat Percival dwong, Singapore
op-te géven
De omsingeling van Rangoon
Na de aanslag'.op'Von Papen
Het proces te.Riom
Prof. Goedewaagen leidt, dag
van" den Ned. Omroep i(i
De heer J.„C. Plate benoemd
tot programma-directeur van
van den Ned. Omroep
Sigarenfabrikanten en -hande
laren zwaar 'beboet-
Ververier verkocht turf te duur
Echtpaar door gasverstikking
omgekomen
C.A.O. loodgieters en fittërs-
bedrijf
STA DSN1EUWS
De Polyantha
blijft ook-dezen zomer voort-
J bestaan
Herkapitalisatie Dok- en
Werf-Ma'atochappij Wilton-
Fijenoord N.V.
Dexe courant veracliljnt dagcHjka, oiPt uitsondering
van Zon-icn Fewlilapeo
Prijs per kwartaal 12.10; franco per post 2.60.
Ptijs per week* 16 ets. -Afzonderlijke nummer»
5 eta. Abonnementen worden dagelijks «nngenomen
Advertenlicn voor het eeralvolgend nummer moeten
vfifir elf uur uon het Uureau be/orgd Xljr,, *s Zat er- -
detga vöfiriV uur. Ken bepaalde plaats tao
advertentun wordt me* gewaarborgd
TIJD OM TE VERDUISTEREN
Vandaag 19.16 u. - Morgen 19.18 u.
Zonsopgang morgen 8.29 u, Maant!oq 8.26 u
Maan op 17.44 uur - onder 8.09 uur.
-»■
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 69300 (3 LsJNEN) POSTREKENING S311
L V
DIRECTIE: Mr. H. fl. M. ROflANTS,* HOOFDREDACTEUR: M. &TAVENGA
rnja dec advertentito: van 1—5 regels fl.60/
iedere regel meer f 0.31; Ca het Zaterdajramumer
- 15 regels f 1.05, iedere regel medr f 0.36,- i
k Reclames f 0.77 pei -egel. Incassokosten 5 ets;
Cost kwitanties J5 ets. Tarieven tan Oliver! en til-n
Ij uboimcmcnt zijn aan hot Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks tvorden tegen vooruitbetaling Kleine
- Advertenties opgenomen u 0.52 t/ra 15 woorden»
f 0 77 tlm 25 woordeiir Kik waord meer 5 cent tot
een maximum san 30 woorden. Voor brieven onder
letter of adres te bevragen bureau bla<I, wordt 10 et.
extru in rekening gebracht. 1
Donderdags Klrlno Advertentifcn tot 25 woorden
f 0.26, miu vóór Woensdagavond C uur aan
het bureau bezorgd. 4
'b Zaterdags: Kleine Advertcntiea fl.Q3, Indien v
^niet vóór VrjjdaguvoDd (J uur bezorgd.
i
„Dagons Nyheter" publiceert een hoofdartikel
onder het opschrift: „Onder de banier van
Lenin", waarin liet blad het bolsjewistische
gevaar'voor Europa bespreekt.
Hel blad stelt de vraag hoe" liet zou zijn,
wanneer de bolsjewistische legers de eind
overwinning zouden behalen. De leidende fi
guren in de Sovjet-Unie zijn dn dit opzicht
terughoudend.' Vermoedelijk zijn zij van mee
ning, dat iedere dag genoog eigen zorgen met
zich meebrengt. Volgens een bericht uit Londen
kan een nieuwe verklaring over de oorlogs-
doelsteilingen der geallieerden een soortbij
lage by de Atlantic Charter verwacht worden.
Do „Times" verklaart in dit verband» dat do
heldendaden van het roode leger alle dwaze
illusies hebben opgeheven ten aanzien van
de kwestie, of do Sovjet-Unie een leidende rol
zou- spcien wanneer later eens de rekening
zou worden opgemaakt.
Hiervan uitgaande zet liet genoemde' blad
dan uiteen, dat hel met zoo zeker lijkt; dat
de Sovjet-linie in geval van een overwinning
voor de geallieerden zoo gereserveerd en wel
willend, vol begrip zou blijken ten opzichte
van het zoifbestemmingsrecht der Europeesche
volkeren, zooals men het thans wil "voorgeven.
Stalin is een meester gebleken in de kunst
der aanpassing. Men vindt hem vandaag niet
op dezelfde plaats ais gisteren en dat is
ook waar voor den dag van -morgen. Op den
verjaardag van het roode leger gaf hij het
parool „Voorwaarts onder do banier van Lenin".
Degenen, die hem slechts beschouwen ais
leider in den strijd van Rusland om zrja
loven en als den waardevoller! bondgenoot
dor ernstig in hot nauw gebrachte groolo de-
mociaüéen in het Westen, hebben reilen zich
te herinneren, dat zij eerst kort geleden en
■terecht in de hardheid van. de oorlogspolitiek
der Sovjet-Unie jegens haar naburen een im
perialistisch sti even hebben kunnen consta-
teeren en dat dit streven samenvalt met een
even ovoituigende communistische revolutie, die
behoort bij de scholing van de heerschendo
laag. De velschillende motieven.—zijn voort
durend met elkander verhonden geweest. Het
was „afhankelijk van de omstandigheden welk
van de motieven het sterkst naar voren trad.
De oorzaken van het meedoogenlooze op
treden dor SovjeUUnie liggen dieper. "Zij heb
ben eea verstrekkende" beteekenis. Hot is
een koude -veronderstelling te denken, dit de
Communistische dictator bij een overwinning
voor de Russische wapenen zou verzuimen
te spelen op het geheelo register der com
munistische gedachte. De situatie zou ia ge
val van zoo een overwinning ongeveer de
volgende zijn: in Dcühchland chaos, in Polen
onbeschrijflijke ellende, de Franscho natie ge
teisterd door binnenlandsche conflicten, in
landen, dio thans door Duitschiand bezet '-zijn.
groolo nood, Do reacties, die door de oorlogs
jaren. zijn gewekt, zouden ernstigleed met
zich mede brengen. De staatsorde der Balkan-
landen zon tot in haar grondvesten worden
geschokt. Ook kleine landen, die ons nader
Staan, zouden aan hua - binnenlandscbo front
zijn blootgesteld aan harde beproevingen. Do
weerstandskracht der menschen zou verminderd
zön, honger en wanhoop maken hen desperaat
üt volkomenpassief. Meer dan ooit zouden
zjj zijn blootgesteld aan 'het besmettingsgevaar.
Zou liet niet ongewoon zijn te denken, dat
de Sovjet-Unie, die daa vermoedelijk militair
haar hoofdrol zou spelen, haar dienstwillige
geestverwanten onverschillig zou behandelen en
ui plaats daarvanzou werken voor het we-
Heroprichten der zelfstandige staten - mot- de-
mocratisohe, leiding Een ding is zeker: Iets
dergelijks wordt door geen enkel overtuigd «om-
tramist verwacht. Zij wachten op het oogon-
blik, dat liet oogenbhk Van de triomf zou
zijn. Niemand kan op een karakteristieke trek
in de ontwikkeling der Sovjet-Unie wijzen en
zeggen: Dit is de waarborg, dat de Russen
zich niet mengen in do mmgelegenheden van
anderen. Slalin is niet plotseling veranderd
in een Eton-boy, zijn commissarissen' hebben
het laatste jaar geen metamorfose in do rich
ting vtui ,het West-Europeesehe denken door
gemaakt. Zij staan er even vreemd tegenover
als altijd Er is dus geen reden om ie vet*
bloemen, dat de Zweedse he openbare mooning
een ontwikkeling, zpoal» die hier geschetst is,
met „groote ongerustheid tegemoet zou zien.
Deze opvatting is zeer eenvoudig beslissend
voor ons diepe begrip voor den vrijheidsstrijd
van" Finland, aldus „Dagens Nyheter". De
Zwecdsche en de f insclie opvatting 'stemmen
in zgoverre overeen, dat wij niet durven bou
wen op de beloften ten aanzien van "do over
het algemeen vredelievende opvattingen dor Sov
jet-linie, welke thans worden gegeven door
dankbare en optimistische bondgonootcn. Zwe
den is. niet van zins hot slachtoffer te wor
den van nietszeggende volksirontstemmingen of
als voorschot vertrouwen te schenken aan toe
zeggingen zonder betrouwbaren grondslag.
lik) Engclsaho luchtmacht' heeft gisternach'
vefecheidenc plaatsen van het Deutsche kust
gebied aangevallen. De in woonwijken aange
lichte schade is len deeie aanzienlijk. Deson
danks heeft de burgerbevolking slechts geringe
'verliezen geleden. Volgens voorloopige bevicli-
ton worden hvee dor aanvallende Brilsche vlieg
tuigen neergeschoten.
■v
Van Diiitsclie militaire zijde wonit mede
gedeeld
Ju do vroege piren van gisieien hebben
batterijen verdragend geseind der .Duitscha
jjtarino vijandelijke schepen in het Kanaal onder
vuur genomen. De goede ligging van het vuur
pwong de vijandelijke schepen van koers te
veranderen.
Het Japanseho hoofdkwartier, tneldi, dat in
Zuid-Sumatra opereerendo hoepen een belang
rijke marinebasis aan de Samangka-baai geheel
bezet hebben,
"Voorts wordt gemeld, dat marine-vliegtuigen
boven ""Batavia* vier Spitfires hebben neei ge
schoten; voorts is het vliegveld Tjilililnr bij
Batavia gebombardeerd, waarbij twee zware
vijandelijke machines op den giond werden
vernield. r
De
iieeft
zich
daar deze in -brand staat. Onder meer wordt
medegedeeld, dat honderd vrachtauto's, die men
niet tijdig genoeg kon monteeren, verbrand zijn.
Vluchtelingen uit Ran'goon verklaren volgens
„Associated Press", dat "..Rangoon een „-spook
achtige stad" is, waarin zich slechts nog enkele
politie-agenten en .soldaten bevinden. Rangoon
is vol van het lawaai van de herhaalde explo
sies en branden, die men'veroorzaakt bij de ten-
uitvoer legging van -de politiek der verbrande
aarde.
Volgens een te Saigon opgevangen bericht van
radio-Calcutta zijn de Andamanen ten Zuiden
van Burma Dinsdag voor het eerst gebombar
deerd ,en gisteren weer "aangevallen. Naar het
iieet, was Pott Blair het hoofddoel van den aan
val.
A -
liet gisteren uitgegeven communiqué van hot
llahuanscho hoofdkwartier - luidt:
Aan het ft ni Cyronaica lange afstandsver-
kenrung dooi Italiaan^ohd ren DudUche pani-
serafdeelingen. De aanvallen d&fy luchtmacht
werden door slecht wem- belemmerd. Zij waien
geiicht op de havenwerken van Tobiuek en
de vliegvelden op Malta' die herhaaldelijk met
regeering*- van hodei .uidsch-Iiulm fSUCC0,, werden bestookt. Nieuwe vijamJelrjka
alle Nedorlandschc soldaten, die -■
op -het oogenblik in Engeland
ea in Canada bevinden, bevolen on
middellijk naar Ned-Iridic terug te gaan om.
onder de wapenen ie komen.
De gezondheidstoestand in Engeland.
Hel Britsche ministerie van gezondheid liceft
een onderzoek ingesteld naar de toeneming
van de tuberculose in Engeland, in het bi-
zonder onder do vrouwen van 15 tot 25 jaar,
aldus meldt de Londensche correspondent van
Goeteborgs posten. 'Naar uit het bericht van
den correspondent blijkt, is de tuberculose bin
nen- deze leeftijdsgrenzen sedert hot uitbreken
van den oorlog met 15 procent toegenomen.
Het A.NP. meldt ui tWiashinglonDe minis
ter van buitenlaud&che zaken in de Neder-
landseha eraigrantenregeoring, Van Kleffens,
heeft de Amerikanen gewaarschuwd, dat zij don
oorlog zouden verliezen, wanneer de Vereen.
Staten niet terstbnd al hun strijdkrachten mo
biliseerden.
Van Kleffens legde deze verklaring af in
een belangrijk interview, waarin hij verder
een samenvatting gaf vaq, zijn waai nemingen
tijdens rijn werk in de Vereen. Staten. Ihj zesde,
„dat het Amerikaansche volk een tragische fout
zou maken, wanneer het de kracht van de spil-
mogondhoden onderschatte, of - wanneer 'het
(Lacht, dat hot nog tijd had om zijn vootberei-
dingen voor een beslissenden slag te kunnen
beëindigen. "Wanneer do zaken op de Stille
Zuidzee voortgaan als thans, zullen de Vereen.
Staten den oorlog verliezen. Het is thans'geen
tijd om do gebieden, die opgegeven zijn, te ont
zien, want hei zal moeilijk zijn verloren ge.
bied ha heroveren, wanneer do vijand zich
daar eerst eenmaal heeft genesteld. Het zal
veel menschenlevens kosfen om het verlorene
te heroveren. Onderschat den vijand niet. Wij
moeten het onaangename feit erkennen, dat wij
allen liet to licht hebben opgevat. Wuj hebben
do fout gemaakt te denken, dat, aangezien wij
ons verheugen in een beschaafde levenswijze
dio levenswijze ook eeuwig zou blijven".
Van Klolfens sprak in zijn interview ook
over de kwestio van oen grootero politieke vrij-
heiij voor Nederiandsch-Indie na den oorlog.
Hij zoido, 'dal hij voorstander is vart een
grootero autonomie der eilanden, maar niet
van een volstrekte onafhankelijkheid. 1
Naar-de meening van den militairen-correspon
dent van de „Daily Express", moeten de vol
gende beweegredenen generaal Percival er toe
genoodzaakt hebben, Singapore op te geven:
1. De Britsche en emplre-troepen te land kre-
gen niet de vereischte ondersteuning uit dc lucht.
Singapore bezat in het laatste stadium der ge
vechtshandelingen nog slecb'- zes Hurricane-
jachtvllegtulgen.
2. De in aller haast Malakka ingerichte
stellingen voor de verdediging te land waren
niet zorgvuldig gebouwd. Zij werden in het,ver
dere verloop der gevechtshandelingen door de
Japanners veroverd.
3- De Britsche opslagplaatsen van levensmid
delen en. munitie waren te ongunstig over het
schiereiland Malakka en heteiland Singapore
verdeeld. De Japanners zijn erin geslaagd, ver
scheidene opslagplaatsen te veroveren en daar
door de weerstandskracht'der Engelschen te'ver
zwakken,
4. Reeds op den vierden dag der gevechen op
het eiland Singapore hebben de Japanners de
hoofdmacht der verdediging van Singapore be
dwongen en de' waterreservoirs der stad bezet.
5. Het hoofdbestanddeel van de Britsche en
empire-troepen die Singapore verdedigden, had
den de gevechten op Malakka meegemaakt en
w|ren daardoor bij den eigenlijken strijd om Sin
gapore uitgeput. Bovendien waren de troepen
door de voortdurende nederlagen op Malakka 'a
hun moreel verzwakt.
6. De burgerbevolking Is gebleken anti- rin-
gelsch te zijn. De inlanders hebben „den'verde
digers in geen enkel opzicht hulp geboden".
Domei meldt uit Saigon, dat radio San Fran
cisco heeft bekend gemaakt, dat de Japansche
troepen geconcentreerd langs de rivier de Sit-
tang, Donderdag stroomopwaarts zijn opgerukt
om het eindstadium der omsingeling van Rangoon
te voltooien.
De nieuwe opstelling der vijandelijke troepen,
een 100 K.M. stroomopwaarts van de stad, werd
uiterst-gevaarlijk genoemd. Tevens werd ver
klaard, dat de thans waarneembare verflauwing
van den strijd te land kan worden beschouwd als
een bewijs, dat de Japanners bezig zijn de Brit
ten over de Siftang te jagen en dat zij nieuwe
versterkingen uit Singapore verwachten.
De Britsche" berichtendienst heeft bevestigd, dat
de Britsche troepenonder zwaren vijandelijken
druk over'de Sittang zijn getrokken.
Naar „Associated Press" uit Mandaiay meldt
blijkt uit een bericht van de Amjrikaansche mili
taire delegatie," die -met het transport van Ran
goon naar Mandaiay belast was van het mate
riaal, op grond van de leen- én pachtwet aan
Tsjoegking geleverd, dat al het In de havens
liggende materiaal niet verzonden kon worden,
aanvallen o'p Tripolis on Benghazi veroorzaak»
ten geen ernstige schade,-Te Benghazi werden
Arabische huizen getroffen. Onder do Moliam-
medaansehe bevolking warener acht dooden
en zeven gewonden..
Een onzer dmkbooton is niet op haar basis
teruggekeerd. 1
In den vroegen ochtend vatï 27 Februari
Irachtie een vijandelijk, "vliegtuig over Messina
ie vliegen. Door het", welgerichte tuut van het
afweergeschut weul hef toestel, een Welling
ton, gedwongen bij Kaap Pel'pro te dalen. Do mt
zes Canadeezen bestaand^ bemanning, die on
gedeerd was, werd gévahgeil genomen.
Het onderzoek naar aanleiding van den aan
slag op den Duitsohen- ambassadeur Von Papen
te Ankara wordt voortgezet; Tot op heden is
het resultaat daarvan nog diet officieel mede
gedeeld, doch naar mén verneemt zijiï zoowel
te Ankara als te' Istanboel éen aantal ariesta-
lies geschied.De bewaking in do grensplaat
sen is versterkt, vooral de grens naar Syrië,
de eenige normale verbinding naar het buiten
land, die den Engclselioni nog opon staat. Voor
al op doorgaande1 reizigers wordt sterk gelet.
De laatste dagen hebben eon aantal, Engel
schen en Amerikanen Turkije reeds ui Zuide
lijke richting verlaten. Dc politie te Islan-
boel heeft tot nu toe vijf Engelschen gearre
steerd. Daaronder bevindt iiich do journalist
Göddie. De arrestaties weïdep verricht in ver
band. met de anti>Duitscho p<qnfletten, die, half
Februari ia Istanboel rijn .verspreid. Do Turk
sche politie zou intusScben hebben vastgesteld,
Jat-de .-pamfletten me? -ui -Turkije vörvaauligu
zijn, doch langs bizonderen weg liet land bin
nen zijn gebracht en1 daar werden verspreid
De Turksche regeeringj heeft haar organen op
dracht gegeven alle verstoringen der openbare
orde zonder pardon te vervolgen- en to on
derdrukken, onveiscliillig van welke zijde zij
uitgaan.
Van welingelichte zijde verneemt rnen te Ber
lijn, dat het onderzoek naar den bomaanslag op
ambassadeur Von Papen reeds enkele aanknoo-
pingspunten heeft opgeleverd omtrent de richting
waarin de sporen waarschijnlijk >vijzen. De po
ging der Anglo-Amerikaansche propaganda om
den aanslag te wijten aan Duitsch initiatief met
het doel betrekkingen tusschen- Duifschland en
Turkije te benadeelen wordt In politieke kringen
alhier absurd genoemd. - Uital deze pogingen
komt veeleer de zorg en zelfs de angst tot uiting
voor het oogenblik, waarop Turkije het passend
zal oordeelen om het resultaat van het.onderZoek
te publiceeren,
Venezuela1 ncnnil deel aan.'verdediging
van Curasao en Aruba,
1 Uit Venezuela- wordt gemeld, dat d# land
"de uitnoodigïhg der .uitgeweken Nederlandsche
regeering om deel to nemen aan do vor-
dodiging van Curasao en Aruba beeft- aarf
genomen, Vmiezueln znl een civiele en een
militaire commissie uitsturen;
Tijdens de zitting van gisteren, begon het ge
rechtshof te Riom met een uitvoerig verhoor
van --Daladier. Do president Caous liet zich
ievesjigoii. dat Daladier van, 1932 totv.1934.
on van iÓfiR tot 1940 minister van oorlog of
minister van defensie was geweest om ver
volgens tot de kern van de beschuldiging tegen
Daladier te komen:'
1. Onvoldoende voorbereiding van den
oorlog;
2. de houding van Daladier in de bijeenkomst
van den 23 Augustus 1939 van den oppersten
oorlogsraad.
De president stelde Daladier de vraag, „hoe
komt het, dat gij, die van 193G tot 1939
voorzitter van deu oppersten oorlogsraad zijt
geweest, in die drie jaren slechts een keer
aan do bijeenkomsten van dien,raad bobt deel
genomen, hoewel deze tocPi v;akor heeft ver
gaderd?" Daladier antwoordde daarop, dat de
voorzitter slechts aan t de bijeenkomsten be
hoefde deel te nemen indien er veranderingen
in de organisatie van hot leger ter,sprake kwa
men. Verder schrijft de wet niet voor, dat de
minister van oorlog aan de bijeenkomsten deel
neemt. Hij -veiklaardo voortdurend van do werk
zaamheden o,p do hoogte te zijn gehouden.
Daladier Baalde ook nogeen uiteenzetting
aan van" genei aal Weygand ,yan 1935, waarin
deze de capaciteiten van Daladier als nrnister
van oorlog prees. .Ondervraagd over het punt
van de "beschuldiging „gebrekkige,, organisatie en
instructie van het leger", verstrekte Daladier
eenige getallen. Onder meer zoido hij, dat het
aantal der actief dienende Franscho officieren
in September 1939 37.000 bedroeg, terwijl
Duitschiand er slechts over 27.000" beschikte.
Een grappig incident vormde het antwoord
van Daladier op een .vraag van den president,
hoe de b&klaagde-over bepaalde bizonilerheden
zoo goed ingelicht was: „Mijnheer de president
do gevangenis is- goed op ile hoogte".
Ter gelegenheid van den dag van den Neder-
landschen Omroep te. Hilversum op morgen
middag 'zal de secretaris-generaal yan het depar
tement van volksvoorlichting en kunsten, prof.
dr. T. Goedewaagen, persoonlijk aanwezig zijn én
op de feestelijke bijeenkomst een inleidend woord
spreken.
De persdienst van don Netloriandsciicn Om
roep meldt: Do directeur-generaal van den Ned.
Omroep,dr. ing. W. A. llenveijer, heeft .ïjiet
ingang van 1 Maart tot directeur van de pio-
gmmmadienst van den Ned. omroep, den lieer
.1. ,C. Plate benoemd De hooi Plate werd 25
April 1893. to Haarlem geboren. Nadat bij do
HBS in zijn geboortestad had gevolgd, diendo
hij tydoiis der, ueroldoorlog zijn vaderland als
reserve officier bli de artillerie Na den ooilog
was bij op velschillende bankinstellingen werk-
zaa'rn, waarna hij m 1929 naar Zuid-Duilsch-
laacl vertrok, om in dienst to li-eden van Cen
Hollandsehe onderneming.
In den zomer van 1933 weid luj de oprichter
en groepsleider \an tie N.S.B voor do in Beie
ren wonende Nodeilandors. In 1941 keeide 'do
heer Plate naar Holland terug om zsju krachten
beschikbaar te slcllen in dienst van do bewe
ging als verbindingsofficier tusschen het hoofd
kwartier van do N.S.B. Ie Utrecht en het depur-
toinent van volksvoorlichting en kunsten. In
October van hetzelfde jaar ging hij over naar
den Ned. Omroeji, waar hij verbonden word aan
het bureau van den directeur generaal. In een
vraaggesprek met den nieuw bonn'omdou direc
teur van deu prqgrammadionst, die een goed
kenner is van dè muziek, do letterkunde en
kunstgeschiedenis, vveos de heer Piate er op,
dat biet zijn grootste sfrovert in de toekomst
zal zijn om do programma's "in gezonden volk-
schen zin te doen samenstellen, „Mijn grootste
taak zal zijn, aldus do lieer Plate, om een
gozomlo verhouding te scheppen tusschen de
ontspanning., en de voorlichting, welke in de
radio gebmien woidt. Zoowei op het gebied
van de muziek als dat van de lettoren. Mijn
bizonder belangstelling bij al deze werkzaam
heden gaat. zoowel naar bet land als de
stad uit en ik hoo peen zoo nauw mogelijk con
tact tusschen beide to beieikwi.
Nadat reeds in. November jl oon vijftal si
garen- ori sigareltwifulaikanten wegens liet over
treden dei piijsvoorschrlfteri ,totJgioote boeten
m lotnat luim flöUOOO beloopcna, waien ver
ooideold, hebben de prijsbeheerschingsauUwilei-
ten ook op dit gebied mot stigc/etori. Ten einde
ook de kleinere beurzen v.ui tijd tot tijd nog
oens m do gelegenheid te stellen wat rookerij
te bemachtigen, is een 'vooi hintende controle
op do productie van en den handel in tabahs-
waion uitgeoefend. Zooals wel (e verwachten
was, werder. bij de/e contioic ook telkens
weer overtredingen geconslateeid
Met name hot' prysklassevomschrift, dat de
fabrikanten verplicht, naast do duurdere sooh
ton ook bepaalde hoeveelheden van lageron prijs
te f.ibricceron, .Ltverfl herhaaldelijk overtreden.
Een-groolo nigatenfahriofc fa 'bet zifden van
het land zag zich wegens- het niet naleven
dozer voorsclinflen door den insjweteur voor
do piijsbchecrschmg tot ClöOdO boete ver
oordeeld Kleinere boeten van f4500, f 1000
en f300 werden nog opgelegd aan fabrikanten,
dio hetzelfde' vooischuft lnuldeii, oveilreden.
Dut ook togen knoeierij cii prijsopdrijving in.
don liamlcl krachtig wordt opgetreden, bewijzen
2(Vonnissen tegen eeti gro-.siei-klcmhaudolaar
en ee.i vei legen vvoordiger, heiden-to Tilburg.
Da' eerste werd door den inspecteur voor de
prijsbeheersclimg lot oen lwele van f 10000,
de tweede lot f 750 boele verooideeld. Van
den vertegenwoordiger werd tevens een groote
jiartij sigaren, terwaarde van1 ca f 3000 vor-
beurdvprkiaaxd. Beiden werd tenslotte verboden
gedurende één jaar voor eigen rekening of
voor rekening van anderen handel te drijven
in tabak of tabaksproducten
In de tweede helft van 1941 is een onderzoek
ingesteld bij den vervener H. Schepers te Em-
snen In verband met sterke vermoedens, dat deze
de prijzen van de turf opdreef.- -
Door de groote terughoudendheid van vel
hrandstoffenhandelaren werd het onderzoek zeer
bemoeilijkt, doeh, het gelukte ten slotte zooveel
bewijsmateriaal-te verzamelen, dat Schepers wel
moest toegeven o.a. tweed» soort persturf te heb
ben verkocht tegen 7 gulden perv duizend stuks,
terwijl de maximum prijs toen voor deze soort
'gulden was. Ook in andere gevallen had S. een
te .groote winst gemaakt.
In verband met de moeilijkheden, welke brand
stofhandelaren dikwijls ondervonden, als zij de
turf tegen de officieele prijjen wilden mkoopen,
achtte de inpecteur voor de prijsbcheerschlng
hier een flinke geldboete op haar plaats en hij
veroordeelde Schepers lot betaling van 500 gul
den. t
Gislermiddng zijn de 51-jarige II. en diens
G3 jarige 'echtgenoote tc 's-Gravenhage,
door do werkster," die zicli 's middags aan de
woning in/jle Abrikozonstwat vervoegde en op
haar bellen geen gehoor kreeg, en die daarop
na liot openmaken \an hot deurraampje naar
hinnen ging, dood in de woning aangetroffen
Het bleek, dat beiden waren bedwelmd door
uiistroomend gas, veroorzaak! door hot feit,
dat bij het hanteOren van een z g. gaspook,
do slang van do fitting ilan den muur was
gesprongen. Beide porrenen zijn door don ge
neeskundigen dienst naar het ziekenhuis aan
don Zuidwal overgebracht. -
liet college \an rijksbemul.lehiars heeft, blij
kens de Staatscourant van gisteren, op verzoek
van den bednjfsraad voor het loodgieters- en
fitlershcdrijf, de-algemeen veihindeiuiverklaring
der collectieve arbeidsovereenkomst voor dit
bedrijf, welke oorspronkelijk geschiedde voor
het tijdvak van 1 Augustus 1941 tot en mot
28 Februari "1942, verlengd oor den tijd van
1 Maart lot on mot 30 Juni 1912.
Methylalcohol-vergiftiging.
Op het Roeraeensch-Hongaai schc grensstation
Curtici heeft zich een ernstig geval van methyl
alcohol-vergiftiging vooi gedaan.
Enkele dorpsbewoners zagen kans een restant
methylalcohol, dat in een wagon op het station
was achtergebleven, te bemachtigen en op te
drinken. Deze hoeveelheid was nog zoo groot,
dat vijf menschen omkwamen. Anderen, die ge
ringere quanta hadden gedronken, liggen met ern
stige vergiftigingsverschijnselen in het ziekenhuis
te Arad, Enkelen zijn blind geworden.'
Do cerate 12 dagen van haar beMaaii van
27 April 1910 tot -10 Mol d.av. is do
Polyantha een succhs geweest! Als loon niet
de oorlog was gekomen, dio zoovele verwach
tingen heeft vernietigd, zon Schiedam in den
zomei van '40 wellichl in hot, middelpunt
van het toerishsoli verkeer zijn komen tc liggen,
De door het Polyantha comité onluoijien plan
nen zijn toen niet verwezenlijkt, maar toch heeft
een groot deel. van de Sclricdamscho bur
gerij geprofiteerd van het door vooraanstaan
de mannen genomen initiatief.
Dank zij dè medewerking van hot geineente-
bostum is ook in 1911 do Polyantha
gedurende den /.omei geojioiid geweest.
liet comité staat thans begin 1912
vooi do vraag' Wat 'nu? De piaclitige hoek
in het Volkspark wil het gaarne \oor de',
burgeitj bewaren om als straks weer Vreed
zamer tijden aanbreken te kunnen verwe
zenlijken* wat door de oorlogsomstandigheden
onmogelijk bleek
Door .verlcgenwomdigcis van den Intigc-
meester als hoofd der gemeente, is samen
met enkele leden van het Polyantha comité
otideizocht of een eenvoudige basis ge
vonden kon worden, waarop liet voortbe
staan van de PoiyanUm verzekerd zou zijn.
Dat is inderdaad gelukt, al zijn do nog
te overwinnen moeilijkheden niet gering en
is dc medewerking van de burgerij eon
factor van beteekenis oin do plannen te
kunnen verwezenlijken.
Zoowel de burgemeestei, (Ir. D. G. Draaijer,
als hot ""volledig Polynnlba-comité, hoeft „zich
mol do door de onderliandelaais ontworpen
plannen accoonl verklaard, die alleen nog do
goedkeuring behoeven van con hoogerc instantio
om te kunnen zeggendc Polyantha is voor
Schiedam gered 1
Een "nieuwe regeling
Volgons do ontworpen regeling zal de ge
meente zich nog iets slerker dan 2ij tceds
deed, interesseeren voor clo Polyantha; het
bestaande comité zal ecliler de exploitatie voor
haar rekening blijven nemen, zooals liet dit
roods twee jaren deed.
WH do opgezette rekening kiopopn, Jan moe-
Ion do gebouwen op het Polyaniha-teirem de
zen zomer builen gelnuik blijven, met uit
zondering wellicht van dto theeschenkerij. riet
dak van dc groote hal heeft de zware sneeuw
vracht deren winter niet kunnen torsen cu is
groeten deels bezweken .Ook andere opstallen'
lfebbeii schade opgc-luopori. Het restaurant „De,
koo op zolder" en „De soeto inval" blijven
gesloten; 111880111011 is bot mogelijk 'op het
marktpleinvan het Boerendorp op mooie zo
meravonden en op Zondagmiddag een concert
te geven. In verband daarmee blijft do muziek
tent in tact.
In do gioolo bal zal, ontdaan van hot dak,
een blijvende Implanting worden aangebracht,
dio, zoo mogelijk, sterk instructief zal werken.
Do Polyantha sfeer, die zich kenmerkt 'door
oen. voorname rust eir een steeds wisselend
spel van kleuren, dank zij de bloemen en
planten, die in een toenemende verscheidenheid
zijn of wordon loeverlrouwd aan, don grond,
zal blijven. Do bloembollen die ia het vuoj»
jaar zullen bloeien, zijn hel vorige najaar
reeds geplant.
Het woord is aan de burgerij
WS1 men straks, als 'weer normale lijden aan
breken,. profiteeron van hot werk, door voor
aanstaande burgers van Scliiedam ondec moei
lijk o nmslanilighedeii ren met - opoffering van
veel tijd on geld gewrocht," danmoet" do
periode, dio ons van die lokkende aera scheidt,,
overbrugd wordon.
Do gemeentelijke overheid hoeft zicli 'op lof
waardige wijze in principe bereid verklaard,
daaraan het hare bij 1e drageu.
Maar ook do burgerij moet blijk gevenhet
werk van het Polyantha comité' "te waardeereii,
door zich weer van een bewijs te voorzien,
waarmee men doorloopend toegang lot het heer-,
lijk rustige Polyantha-teirem zal hebben. Er
zal daar ook dezen zomer weinig fecsbedruisch
zijn, maar men zal cr kunnen genieten van de
verhevenheid der natuur. Men verwacht, dat
tegen 1 Mei de situat.e op hel terrein zoo
zal zijn, dat liet comité de vaslie bezoekers
wat heeft aan te bieden voor het oog!
Het wooid zal, als de goedkeuring van de
ontwoipen jJannen uit Den Haag is afgeko
men,' aan de hurgerq^van Schiedam zijn.
Omslroeks 1 October van dit jaar zal dar
worden nagegaan, hoe dp werkelijkheid k'opt
mot de thans ontworpen plannen en of hot Po-
lyanthn-connté, zoo urislekend gesteund door.
do gemeentelijke overheid, kan voortgaan met de
exploitatie. Blijkt er te veel vertrouwen le
hebben beslaan ten aan/ien van hot inzicht der
burgerij, wier belang bet is dal de Polyanthr
blijft voortbestaan om in betere tijden tot
vollen wasdom 1c komen ,dan vxeezen we, dat -
dit de laatste zomer is van de Polyantha en
al het wei ken, zorgen en zwoegen vau
vele vverkeis te vergeefs zal zijn geweest.
Maar dat zal iemand, die het goed meent
inet onze stad, niet wil'eul
De Dok- en Weif Maatschappij tViltonFijen-
oord N.V. deelt ons mede:
In do lieden gehouden buitengewone alge-
roeeno veigaderingen van aandeelhouders der
Maatschappij, voor Schecps- en Werktuigbouw,
„Fijenoord" N.V.-en der NV. Wilton's Machine
fabriek en Scheepswerf, is met algemeene stem
men van de aanwezigen, zijnde alle bekende
aandeelhouders, beslolcn deze Vennootschappen
op den voet van het Liquidaliobesluit 1941
per 31 December 1941 te ontbinden.
Tevens wordt medegedeeld, dat liet in het
voornemen ligl, eerlang aan een buitengewone
algemeene vergadering vnn aandeelhouders 'dei-
Dok- en Werf Maatschappij WiltonFijetiooril
N.V. een voorstel to doen tot beikapitaiisnlie,-
door veiiiooging mol een derde van het ge
plaatste kapitaal vnn govvonc», aandeden en
p'rioril'eilsaandeelen. Aan dit vooistel zal oen
voorstal tot" statutenwijziging vvonlen vei hon
den. -
(Vervolg rubriek Stadsnieuws pag. 2).