Castella
STADSNIEUWS
Laatste ftlieuws
Een oud handwerk in Hellendoorn
BCerk m Sctt©@i
Batais k stormenderhand
genomen
Op bezoek bij den spinnewielmaker Beune
Jarenlang ondragelijke
hoofdpijn,
Maandag 27 juli 1942
SCHIEDAMSCHE COURANT
Pag, 2
Lever den melkbon 's Zaterdags
in bij den melkhandelaar!
Ruiling van melkbonnen van
schippers tegen rantsoenbonnen
De ondersteuning van
armlastigen
Mevr. H, A. C. v. d. Schalk—
Pigeaud*!*
Vervoerbewijs tuinbouw
producten
Vlug en Lenig
Opheffing Bijzondere School
Zendingsdag
Fiets gestolen
fchuttnende TANDPASTA
WfER 100'» MEI D BBELM^kN
Uitreiking distributiebescheiden
Prof. dr. H. Bolkestein
overleden
Gemengd Nieuws
Agenda
Burgerlijke stand
VLAARD1H45EN
Breed front bereikt den grooten
bocht van den Don
Britsche aanvalspoging in Egypte
verijdeld
De vorming van een
tweede front
Een vliegtocht Rome—Tokio
Hoewel dc melkbonnen gedurende een periode
van vier weken geldig zijn, zal men in het al
gemeen de bonnen op zoodanige wijze over die
penode verdeden, dat men iedere week écn bon
gebruikt, In het belang van een goede inelfc-
voorziening Is het gewenseht, dat racn dien
bon reeds op den Zaterdag voorafgaande aan
de weck. waarin men de melk wcnscht te ont
vangen, bij den tnelkhnndelaar inlevert. Doet
men dit niet, dan loopt men bet risico, dat de
melkbandelaar in het begin der week niet over
een voldoende hoeveelheid melk beschikt, aange
zien ook hij de bonnen bij zijn leverancier dient
in te leveren, vóór dat hij van dezen melk kan
betrekken.
De secretaris-generaal van landbouw en vis-
schenj maakt bekend, dat schippers de genum
merde melkbonnen dcsgewenscht bij den distrl-
buücdienst der gemeente, waar zij ligplaats. heb
ben gekozen, kunnen ruilen tegen rantsoenbonnen
voor melk. Per genummerde melkbon zal de
distribuüedienst twee rantsoenbonnen, elk recht
gevende op 1% liter melk, verstrekken.
Schippers,, die van deze mogelijkheid tot rui
ling gebruik wenschen te maken, dienen een op
hun naam uitgeschreven bruin bevrachtings
boekje, hetzij een zoogenaamd grijs olie boek je,
hetzij een verklaring van de bevruchtiugscom-
missie over te leggen.
Van beioegda zijde weidt het volgende mede
gedeeld:
Do ondersteuning van armlastigen behoort
zooveel mogelijk individueel to zijn en er op
gericht den arme uit zijn armlastigheid op
te heffen. Is liit laatste niet bereikbaar, dan
is uitfluitend het noodzakelijke tevensomler*
henu richtsnoer voor do ondersteuning. Voor
benalmp hiervan zijn aiuelfspreku-nd algemesme
tit Iill'jneti noodig, naai van elk afzonderlijk ge
val kan worden getoetst.
Deze algemecnc richtlijnen «orden, vooral
gedurende de laatste jaren, veelal gevonden
door verband te leggen met de ondersten-
mr.gsr 01 mei voor ivcrUoozcu, hr dien zin, dat
bijv, een armlastige f 0 50 per week minder
ontvangt dan een wctklooze, dan wel een
ander gering verschil, al naar do plaatse
lijke omstandigheden dit wensclictijt maken;
ook bedragen gelijk aan den norm, voor work-
loozou geldend, komen voor. De billijkheid
tiei.gl mede, dat in gemeenten waar dit ver
hand \vo uit gelegd, een verbetering in de
stem.regeling voor do weikloozen tevens oen
verbetering in de ondersteuning van armlas
tigen ten gevolge heett.
Een aanpassing in dien zin is door hol
departement van "bmnenlnndschc zaken aan de
gemeentebesturen aanbevolen. Dit betcekent dus
niet, dat, met terzijdestelling van thans vigee-
rende regelingen, een armlastige thans mini
maal zat moeten ontvangen, hetgeen een werk-
looze ontvangt, hetgeen trouwens mot hot in-
dividueele karakter der armenzorg in strijd
zcu zijn doch slechts, dat het bestaande- ver
band met de normen der werkloozen niet ten
Omdecto der armlastigen zal worden verbroken,
Yooils is gewezen op de wensehclijUieid de
armlastigen zooveel mógelijk te doen deefen in
l)>or.dere verstrekkingen aan werkioozen toe
gekend.
ln den ouderdom van 70 jaar is vrij plot
seling Ie Noord wijk overleden mevr. II. A C.
van Ier SchalkPigeaud, die in vroegere jaren
r.ij de organisatie van bazars voor den Ned.
Prol. Bond, afdeeling Schiedam, zich een ze
kere vermaardheid had verworven. De laatste
decennia Hel zij dit rverk meestal aan jon
geren over.
Da begrafenis van hei stoffelijk overschot is
bepaald op Woensdagmiddag op de ulgemeene
begraafplaats aan den Vtaardingerdijk.
Zaterdag hebben we de voor votfcstuindera
verl lijdende mededceling kunnen publicoeren,
dal z'j niets van hart oogst behoeven in te
leveren en ook geen bonnen behoeven at tc
staan.
]r« he- bericht werd o.a. gezegd, dat volkss-
tuinders, die hun tuin rechtstreeks van de
gemeente hebben gepacht en geen lid van
een tuindersvereeniging zijn, een hewrjs ter
gemeente-secretarie moeten aanvragen om dc
geteeld* producten te mogen vervoeren. Heden
morgen zijn reeds verscheidene volkstuinders
ter gemeente-secretarie verschenen, maar daar
beeft men nog niet do noodige instructies
ontvangen en ook niet de formulieren voor
handen, die voor de aanvrage noodig zijn.
Men za dus goed doen nog even te wachten
met het aanvragen ran de vervoersvergunning.
Binneckor' zal bekend gemaakt worden, wan
neer men zich ten stadhuize zal kunnen ver
voegen
Voorioopig heeft deze zaak ook nog geen
baast, want thans worden b.v, alleen nog maar
zoroer-aard,appelen geoogst en dat doet men in
den regel in kleine hoeveelheden. Voor" de
groctc oogst begint, zal er gelegenheid hebben
bestaan een vervoerbewijs aan te vragen.
Vclfcstuinders, die lid van een vereeniging
zijn, moetei. zich daartoe tot hun secretaris
wenden
Aangezien bet den laatsten tijd niet meer
zoo goed ging met de korfbalclub „Vlug en
Lenig" heeft men een beroclp gedaan op
den oud-vooizitter, den heer P. h'. v. d. Ham
men Jr., die thans de leiding weer op zich
zal nemen.
Het bestuur is tlians als volgt samengesteld:
P. F. v. d. Hammen Jr., voorzitter; J. J. Post,
Havendijk 205, secretaris; mevr. A. C. v, d,
Ilamir.ên— Hardon, penningraeestcies; N. Post
en lïiej. EIgers.
Lading afgegleden.
Bij het nemen van een bocht in da Korte
Smgelslraat brak hst touw, dat geslagen was
oui euri lading groententristcn, op een vracht
auto. Daardoor kwam de lading in beweging
en enkele kisten vielen op straat. Joist pas
set-roe eer. voetgangster, die door eenige kisten
werd getroffen, waardoor zij schaafwonden aan
kaïiden en beencn kroeg en haar kleuren, wer
den beschadigd.
Vcrkooping.
Door notaris J. F. VV. Meijer ia Vrijdag j.l.
afgemijnd het pand Oostcrslraat 62, groot ÜS
c.A. In veiling f3800; daarvoor verkocht.
Met ingang van den nieuwen cursus wordt do
school van de Vmeoniging voor Chr. onderwijs,
thans ondergebracht in de schoot aan de SI.
Anna Zusterstraat, opgeheven, omdat tiet aantal
teerlingen beneden het in du wet gccischte
Is gedaald,
«Hot deze school is het de taaiste jaren niet
naar nenscli gegaan, Oorspionkctijk was zij on
der gebracht in de school aan do Broersvest on
toen algemeen bekend als de „school van
meester Dekker". De lieer C. AI, Knoppcr werd
daarna haar hoofd.
Bij do stichting van de bizöiidese schoot aan
adnjlnibtritecvc fout gemaakt, waardoor ile nieu
we school formeel de voortzetting van de
„school van meester Dekker" werd.
Na den lieer Knoppor werd de heer fl Ootmk
hoofd van do omle school en toon dezo de
leiding kroeg van de nieuwe Jlir. de S.ivouiin
Lohinnnschool, uerd do heer L. Groeneweg
hoofd. De school «as iiHusachen van do Broers-
vest naar de school aan de Lange Nieuw straat
achter tiet gymnasium, overgebracht. In velband
daarmee zijn destijds in don gemeenteraad
vrij folie debatten gevoerd.
Aan de Lange Nlèuwstrnat tolde de school
nog DO h 100 leerlingen, maar toen koit na
Alei 1910 het schoolgebouw aan de Lange
Nieuwslraat ontruimd moest worden, bleef n'ets
anders over dan naar do St. Anna Zusterstraat
Ie tiekken, die zeer ongunstig gelegen is.
liet aantal leerlingen daalde steeds moor
en is thans op 43 aangeland.
Omdat het formeel oen betrekkelijk jonge
schooltormafie is en niet moer een vooilzetting
van do „schooi van meester Dekker", moot
zij thans, woi den opgeheven.
Het schoolbestuur had liever de school gc-
hs'iUutaftl om stiaks haar als grondslag to
doen dienen voor de bevolking van eo:i nieuw
te bouwen schoot, maar dat was onder de
gegeven omstandigheden niet mogelijk.
Het waarnemend hoofd van do bizondere
sctwo' aan de St. Anna Zusterstraat, do heer
P. Kloosterman, is benoemd lot onder»ijver
aan de bi/.ondcrc school aan dan Buvs Bat-
iolsingel; de onderwijzorr-s, mej Advocaat,
gaat, als zij voer 1 September a.s niet aan
een andere school is benoemd, vnortoopig ruet
wachtgeld.
Woensdag a,s. wordt in de Chr. Geief. kerk
aan de Warande een zendingsdag gehouden, die
des middags te drie uur zal aanvangen en waar
in als spreker zal optreden ds. H. van Leeuwen,
van Ennelo; des avonds 7 uur zal voor gann
ds. P. van der Bijl, van Barend recht.
In beide diensten zal ds. P. Zwier bet ope
nings- en slotwoord spreken,
Er zijn nog altijd monschon liet is haast
onbegrijpelijk! die zeer nonchalant mat hun
fiets omgaan en die b.v. onbeheerd aan den
open bai er. weg laten staan, In do AVesUnolon-
straa. is èen flets, waarop blijkbaar door den
meinour weinig prijs werd gestold, door een
onbekende, die do waarde van een rijwiel
honger aansloeg, meegenomen
J. G VV had althans eenige zeng aan zijn
fiets besteed, war.t voor hij de R. K. kerk
aan da Lange Haven binnen gïng,_ liad bij
zijii fiets op slot gezet. Desniettemin is ze
wegge haak- uit de gang naast dc kerk.
Inbraak in fuïnlin'sje.
Door hoi indrukken. van een ruil hebben
onoevoegden zich toegang verschaft tot iiet
tuu huisje van VV. J. S. in bet Slerrehosch,
Vermist woiden een badhanddoek, een paar
lam rei en l*/o liter wijn.
Geslaagd.
Voor het AI ulo examen, diploma A, zijn Za
terdag gestaagd J, AL Dnderflolinden, Maassluis;
C. A. Drop, J. Slan In 't Veld, AI. Meerman,
A. v. Os, S. VV. Polderman, C. Al. de Willigen,
R. Baaima, A. S. M. v. Rijsoort, G. Vader,
allen Vkiardingon; li. v. Gent, A. G. Blok, C. F.
Hazebroek, VV. J. Kleijn, II. v. Waas, A. At.
M, '1 Hart, T. v. Kan en AI. A. Hertogs,
allen Schiedam.
Geëxamineerd 28 candidal™, afgewezen 10
eandidaten.
Bij do hovengenoemden zijn ook S leerlingen,
van de u.Lo, schoot G 1 aan de Huysmanssiraat
Voor dez eschool zjjn thans de evamens geëin
digd. Van de 13 B. eandidaten slaagden er 11;
van de 31 A. eandidaten 28,
Voor bet gedeelte A van hei hoofdakte-exa
men is Ie Botterdam geslaagd de heer C. Af.
B. Tonnen.
Voor do Nederlandsche Associate voor prak
tijk-examens slaagden voor Engetsch rocj. C.
AI. Kaan, Vbuildingen en dn lieer J, van
Gelder; voor boekhouden de heer C. Heyman,
teerlingen van den hcei S. Houtman Jr.
Te 's-Gravenbagc is geslaagd voor het examen
L.O, Handelskennis, de heer J. J. Bokhorst.
Voor het practijk-diploma boekhouden der
„Associatie" is geslaagd de heer W. Aleman,
leerling van den heer A. C. Möhring.
Zooals deze kameel te groot is, om ooit
de poort te passeeren, zoo is het de
groote schuimbellen van normale tand
pasta's onmogelijk, ont in de vele, zeer
kleine gebitsholten te dringen. Daar 13
Castella voor noodig, - de eenige tand
pasta, die onder den invloed van het
ingrediënt Periuoa schuimbelletjes
vormt, klein gehoug, .om in iedere ge-
bi tahotte te dringen!
De uitreiking van
Bonkaarten, Aardappeikaartcn en Toeslagkanr-
ten, 9de period 1942;
Puntenkaarten „Serviesgoed";
"xtra Zecpkaarten voor kinderen van 0 tot
en met 1 Jaar en van 2 to: en met 7 jaar;
geschiedt in het bureau Broers vest 95 volgens
onderstaande indcehng:
Hop, I, t.m. Kt. op Dinsdag, 28 Jul) 1942
Kn t.m, Lec, op Woensdag, 29 Juli '942
Lef t.m, Mop. op Donderdag, 30 Juli 1942
Mor, N, O t.m, Pli, op Vrijdag, 31 Juli 1942
Plo, Q en R. op Zaterdag, l Augustus 1942
S t.m. Sta. op Maandag, 3 Augustus 1942
Stc, T, U t.m. Verc, op Dinsdag, 4 Aug. 1942
Verd. tan. Wa, op Woensdag, 5 Augustus 1942
We, X IJ en Z. op Donderdag, 6 Augustus 1942
Op 64 jarigen leeftijd is te Utrecht over
leden prof. dr. II. Bolkestein, hoogiceraar In de
oude geschiedenis aan do universiteit te Utrecht.
Prol. Boütosicin is den I8en December 1877
to Amsterdam geboren.
In 1906 promoveerde hi} op eon proefschrift
„De eolonalu ramano ejusque "origine". Var,
1907 tot 1015 was hij loet aar aan het stedelijk
gymnasium te 's-Gvavcuhage. !n laatstgenoemd
jaar werd hij henoeiml tot buitengewoon hoog-
Iceraat, in 1918 tot, gewoon hooglceraar in do
oude gcscliicderiis aan dc Ulrochtsche lijkstmi-
vr-rrii Ic-d. Zijn welcnscldtppehjke belangstel ling
ging ia hooge mate uit naar do religieuze tai
sociaal-economische geschiedenis van do oud
heid.
SCHIEDAM
Passago theater, 2.1S en 7.30 nur. We zijn
toch allemaal geen engelen (18 jaar),
Alonopole theater, 2.15 en 7.30 uur. Altisten
(14 jaar).
Heden e.v tl Polyantha, geopend van 10 uur
van lot zonsondergang.
ROTTERDAM
Ileaen Arena, 2.45 en 7.30 uur. Variété.
BIOSCOPEN
Capitol, doorl- van 1.30 u. al, Jutika.
Luxor, 1.30, 3.30, 7.45 uur. Hallo Janino
(18 jaar).
Palamo Woensdag 2.15, 4.30 en 7.80
uur
Geboren 21 Juli. Maria Gertrudis Joanna,
dr.chtu.-i van H. Th. v, Druten en Af. G. v. d.
Moer, Nieuwe Maasstraat 98. Herman, zoon
van H. Bunte en ff. Af. v, Muuster, Dr.
Notutetiaat 1. WlUemtna Cornelia, dochter
vau D. Hoogendoorn en AL Rïjntalder, Nieuwe
Maas&traa' 55.
2e Juli Cornells, zoon van M. v. d. Tas
en A Admiraal, Singel 132. Pelrorielia
Aaije. dochter van A. Th. Westerholt eu L,
L. AI Brökling, Bildcrdijkstraat 41.
Overleden 24 Juli. I. W. Coenraad, 60
jaar, binnen dezo gemeente.
Bevestiging en iutrede.
Wotnsdagarond zal ds. Ligtenberg uti Kam
pen, worden tevesligd tot voorganger van do
Gwef, Gcmecolo aan hot WcstnicuwJnnd alhier
dour ds. Kersten uit Rotterdam.
Den daarop volgenden avond, Donderdag 30
Juli, doet ds Ligtenberg zijn intrede. Beide
diensten beginnen om half 8.
I)e baan vertrouwde zijn knecht niet.
Dezer dagen kwam do 35-jarige loopknecht
M. do B. bij zijn werkgever, een. tahaksgrossicr
in Den Haag, terug mot de mededeeling, dat
hem in de Naardere'.! ruil zijn transportfiets mot
daarop 9000 sigaren was ontstolen. De grosster
ried hem aan, aangifte te doen en meldde zelf
ook do kwestie bij de politic, waarbij hij tevens
mededeelde, dat hg den loopknecht niet ver
trouwde.
Een slreug verhoor ten politici)ureele gaf dc
recherche aanleiding lot het doen van een
huiszoeking bij den 37-jarigen glazenwasscher
M. dö II. In diens woning werden het transpart-
rij niet en bet grootste deel der ontvreemde
sigaion aangetroffen. Do diefstal bleek gefin
geerd le zijn en op oen afspraak tussciien bei
den te berusten.^
Uit liet verders onderzoek is gebleken, dat de
inbrekers D. K. en J. li, die Vrijdagochtend
in de vroegte op heeterdaad konden worden
betrapt op het torceercn van do deur van een
sigarenwinkel aan den Stationsweg in Den
Haag, de vorige week ook een inbraak hebben
gepleegd in een t&bakshande! in de Huygens-
sliaat. Zij hadden ge-hoopt er rookwaar aan
te treilen, niet gevonden, fn de plaats daarvan
namen zij een koffer met tafelzilver, eenige
beddulahens en een partijtje zeep mee.
Vooits is cehleken, dat zij 4 Juli een mhraafc
pleegden fifteen sigarenwinkel aan de Groote
Marktstraat aldaar, De buit bestond daar nit
een partij sigaren en tabak ter waarde van
206. gulden.
Duüschland wint aan alle fronten
Hoofdkwartier van den Fuhrer, 27 Juli.
(D.N.B.) Ilet opperbevel der Duitscbe weer-
ujachi deelt medo:
Ten Zuiden van Roslof Is do krachtig
versterkte en laai verdedigde stad Bnlaisk
na een strijd van twee dagen door Duit
scbe troepen stormenderhand genomen. Es-
kanor- gcvechtsloestcllcn, jachtkiulsers en
singtoestcJicn baanden bierbij de infante»
lie oou weg. Voider naar' bot Oosten
rukten snelle formaties ver naar liet Zui
den op Ia don giooten bocht van den
Don liehboil Duitsche en Rocmcensche di
visies infanterie in nauwe samen werking
roet forroalies tanks en het hichtwupru
den vijanc, teruggeworpen en den Don over
een biecd front bereikt. Ten Noordwes
ten van Kalaisj slaan tot malies tanks en
snelle troepen in zwaren strijd met bolsje
wistische tanks en strijdkrachten der infan
terie, die wanhopig het Jicnvclterretn ten
V eston van de rivier trachten te houden.
Zware luchtaanvalten zijn gericht op het
i avi(aiIlecriugsvci keer van den vijand op
de Welga en op spoorwegdoelen ten Nooid-
westen van Stalingrad. Aanvatlen op het
briiggcboofd Woronesj zijn opnieuw bloedig
afgeslagen. In den slag ton Noordwesten
van dc stad werden de bolsjewieken na
vernietiging van ingesloten geyechtslroepen
voorbi hun uitgangsstellingen naar het
Kooiden teruggeslagen. Bij deze zware af-
wecrgevochlen zijn sedert 10 Juli alleen
ia den sector van één legercorps 751 vij
andelijke tanks vernietigd, fn den conLralen -
sector werden hij een plaatscJijSco aan-
talsactie vcrscbcldeac vijandelijke balatjons
ingesloten Duitscbe formaties jagers hebhen
gisteren tegenover 3 verloren eigen toestel
len 120 bolsjewistische vliegtuigen vernield.
Bovendien brachten Ilaliaansche jagers drie
vijandelijke vliegtuigen ton val.
In Egypte is in bet Zuidelijk deel van de
stelling van El Alamcin een vijandelijke aan
val afgeslagen. Het aantal der in den af weer
slag sedert 22 Juti vernietigde Britsche tanks
is gestegen tot 146 en het aantal gevange
nen op 1400. Op vliegvelden van het eiland
Malta werden door bomtreffers verscheidene
Britsche vliegtuigen op den grond vernield.
In den strijd tegen Groot-Brittannlë heb
ben gevechtsvliegtuigen gisteren voor dén
ooi log belangrijke installaties aan de Zuid
kust van Engeland en In de Midlands ge
bombardeerd. In het Kanaalgebied en aan de
Duitschc bocht verloor de vijand tijdens
luchtgevechten 6 toestellen.
Na vruchteloozc storingsaanvallen overdag
op West-Du,ltsch gebied is in den nacht van
26 op 27 Juli de stad Hamburg en omgeving
door het Britsche luchtwapen met brisant»
cn brandbommen bestookt. De burgerbevol
king leed vrij zware verliezen. Bijna uitslui
tend in woonwijken werden talrijke gebouwen
vernield cn beschadigd. Nachtjagers, afweer
geschut, marine-artillerie en patrouillebooten
schoten 37 der aanvallende bommenwerpers
Rome. 27 Juli. (Stefanl), In zijn weeimadits-
bericht no. 790 maakt het Itahaansche opperbevel
het volgende bekend:
„Een vijandelijke aanvolspoging op den Zui
delijken sector van het Egyptischen front werd
door snelle reactie van onze detachementen ver
ijdeld, Er werden opnieuw krijgsgevangenen ge
maakt. De luchtmacht ondersteunde dc operaties
te lan den bombardeerde herhaalde malen het
vijandlijke achterland. Een Britsche aanval op
Tobroek veroorzaakte lichte schade en maakte
eenige slachtoffers. Een der hieraan deelnemen
de vijandelijke vliegtuigen werd door het lucht
doelgeschut van Tebrook vernietigd.
Itahaansche cn Duitschc jagers deden een aan
val op formaties Spitfires, die poogden bommen
werpers van de as te bestoken welke terug
keerden van docllrefcndc aanvallen op de mili
taire installaties van Malta, Duitscbe jagers scho
ten in een luchtgevecht twee vijandelijke ma
chines omlaag.
Stockholm, 27 Juli. (D.N.B.) Het Lagerhuis
lid sir Edward Grigg verklaarde het volgende:
Het besluit van de Br».sche regeering een twee
de front te openen, is geen ■geheim meer.-Tijd
en plaats van de opening hiervan kunnen alleen
bepaal worden door de militaire leden van het
oorlogs kabinet.
De onafhankelijke afgevaardigde Brown eisch-
te te Grantham, dat het tweede front thans en
niet over een jaar zal worden opgericht. Een
fiasco zou beter zijn dan in het geheel niets,
aldus Brown,
De onafhankelijke' afgevaardigde Edgar Gran
ville verklaarde: Het Engdsche volk moet opge
roepen worden tot een rechtstreekschc actie. Zes
maanden lang heeft de Britsche regeering het volk
met een zonnig optimisme zoet gehouden. Niet
een enkele overwinning rechtvaardigt een derge
lijk optimisme.
De voorzitter van den bond van metaalbewer
kers, Jack Tanner, verklaarde: wanneer wij een
tweede front bezitten, kunnen wij de Duitschers
overwinnen.
Feu Itnliaarisch Sanrót Alaichetti vliegtuig
voor lange afstandsvluchten is, naar offic.ecl
wordt medegedeeld, van Rome naar Tokio on
teug gcvlogon, teneinde het Japansclie volk de
kameraadschappelijke grooten v,m bet Italiaan-
50hö volk Ie biengen. Het toestel weid be
stuurd door dan luitenant-kolonel Mosc Hctli,
dio 22 maat over den Allan lis eben Oceaan is
gevlogen. Hot Is na volgens ptogran» de vlucht
van 22.000 K.M. to hebben voltooid, van Eu
ropa na.tr Azië eu terug, op con vliegveld in.
Midden-italie geland.
Do bemanning werd na aankomst door den
Duco begroet, die o.a. word begeleid door
don chef van de Japanseho mnrme-mis<c, ad
miraal Sbe, den mililasrea attaché van de
Japanseho ambassade, kolonel Sijimitsoe en
den Duitsclion luditvaariattachó.
De lange atstandsvlucht heeft voor liet gioot-
sto doel geleid over vijandelijk gebied. Het
vliegtuig had tijdens zijn vlucht geen raiho-
inslallatieG tol zijn bescïiAkiiig, zoodat dc be-
mannifig geen weerberichten kon ontvangen. On
danks 3o moeilijkheden, dio h'.cruït voortvloei
den, werd hot traject volgens het plan afgelegd.
Thuns weer plezier
in het werk.
Mevrouw M.G. te W.
schrijft, dd. 18-7-'40:
„Tien jaat lang kwelde
mij ondragelijke hoofd
pijn. Nadat ik evenwel
een kuur met Ovaaltjes
heb gevolgd, zijn de
pijnen geheel verdwenen. Nu doe ik weer met
plezier mijn weck."
Bij theumatiek, ischias, spit, verkoudheid,
griep,zenuw- en hoofdpijn heipen de O vaaitjes van
hel Trinerai Agentuur. Deze hebben geen schade
lijken invloed op h att, maeg en darmen. Neem direct
dc proef I Origineele verpakking van 20 tabletten
slechts 60 ets, In alle apotheken en drogisterijen
verkrijgbaar.
Trinerai Agentuur, Nassaukade 373, Amsterdam.
In enkele Twcntscho plaatsen wordt nog
een oud handwerk of ambacht uitgeoefend.
Wij denken bijv, aan dc-n goastokmaker Roos-
dom en do weversfamilie Kempers te Mar-
kelo. Do machine heeft, veol van hot oude
handwerk verloren doen gaan, maar hier en
daar op een stil plekje leeft nog iets van
de glorie van het ambacht- of van liet hand-
wet k.
In het rustieke Hellendoorn is nog een
ambachtsman van den ouden stempel to vin
den. Wanneer ge de prachtige IÏ. K. kerk
passeert in do Bibenstraat vindt go
een eenvoudig hoekhuis, waar de heer J. II.
Beune woont. Beunen Jchan, zegt de gemoe
delijke Holtendooiner en ook onze bekende
dichteres Joh. van Buren noemde hem zoo
in haar mooie gedicht „55 joor koorzanger",
dat 3 Mei '41 in ons blad heeft gestaan,
toen de gedichttitcl zegt het al do
lieer Beunc zijn 55-jaiig jubileum als koor
zanger vierde. Ouzo dichteres eindigde dit mooie
gedicht met de woorden.; „Beunc ea Wispel
(de andere jubilaris) zingt nog lange, Op oew
koor nog rnenu'gc keer. "t Istot stichtinge
van 't mÈcnscbdom. En Oonz Leeven Heer
tot eer'."*
Maar ook zijn B5-jarig jubileum als „tvcel-
drtier'" kan de lieer Beune wol vieren, want
déze vitale man is nu 68 jaar oud en kwam
al vroeg in bet vak. Eigenlijk zit dat wiel
draaien "bet geslacht Beune wél een tikje in
bet bloed, want een der naaste familieleden
werkte bij v, d. Aa in Rijssen, waar ook
spinnewielen etc. worden gemaakt. Beune's va
der komt uit Vriczcnvoen; hij is dus een
echte Tukker.
Do werkplaats is niet grooter da» een ge
woon vertrek en alleen gordijnlooze ramen in
het deel van hot uit, 1866 datccrondo huis
wijzen op iels anders dan eon woonkamer.
Een paar oude spinnewielen, die blijkbaar ge
repareerd moeten worden, on onderdeden van
nieuwe spinnewielen liggen op een lafeL- Geen
geluid van oen moderne machine ruisdit door
liet sfeervolle vertrek, waar de spinnewielen
fantasieön wakker roepen aan grootsche burch
ten, statige jonkvrouwen en mioslrcels, dio
do spinnende adellyko jongedame iieileien toe
zongen. Een oude primitieve draaibank, dio
roet een voet in beweging moet worden go-
zet, en wat blinkende beitels vormen liet
eenige gereedschap, dat do lioer Beune noodig
heeft. Én hij verstaat zijn vak. Dan moet go
de keurige spinnewielen maar eens zien, dio
in de voorkamer slaan on waar we gezellig
met den krassen koorzanger hebben gepraat
t>n de heer Beune in het zoo aardig klinkende
Helderensche dialect vee! verteld heeft. AVant
de bejaarde spinnsv,rietmaker herinnert zich nog
tal van dingen,
Vroeger werd veel gesponnen op het platte
land en ook in do dorpen en toe» werden er
vooral voel reparaties verricht, liet vlas be
hoorde tot de producten, (lio veel verbouwd
werden cn. do boerenmeiden kregen naast haar
loon ook een spint land met vlas (oca spint
was 225 ra'2), dio boer en personeel geza
menlijk moesten onderhouden en bewerken, In
den winterdag kreeg do meid 14 spindagen:
dan ging ze naar „beur volk'". AVaar do
nieuwe spinnewielen bleven Meest in Over
ijssel, zegt de heer Beune en hel landvolk
leende den spinnewielmaker al spoedig.
Voor f 4.25 4 f 5.— had men in dien goeden
ouden lijd al spinnewielen, die behalve in
Hellendoorn, ook in Goor hij het z,g.
Dobbevolk en in Raalte werden gefabri
ceerd, liet handweefwerk bloeide in die dagen.
De linnenhuiswovcrs hadden linnen noodig
en voor het maker: van finnen rvaro» spinne
wielen noodig. Doventersche kuipers kwamen
met de „bissingo" naat doze sireek en raen
kocht of vei kocht wat noodig was voor hel
linnenweversbedrijf. De tijden veranderden ech
ter. Do stoommachine deed haai- gtorieuse in
trede en do boeren zonden hun goed naar
fabrieken in Tilburg, waar zij voor de wol
of bet linnen compleet goed terug kregen.
6 h 7 jaar geleden had do Heilcndoornsehe
spinnewielmaker nog enkele klanten: het wa
ren twee vrouwen resp. uit Kollenstaart en
den Alartenshoek bij Hulzen, die nog spon
nen. Hot spinnewiel geraakte in het vergeet
boek, doch iets anders kwarn er voor in
dc plaats: de boorenknopsleule, zooals de heer
Betsne die noemt. Overal in den omtrek lig
do boeren Staan die stoelen, die hun levens
licht in de eenvoudige werkplaats aan dc
Bibenstraat zigen. Nu ia or weer vraag naar
spinnewielen. De stedelingen willen graag zoo'n
sierlijk meubel en tal van aanvragen komen
bij den. „woeldröier" binnen. Wat zoo'n spinne
wiel kost? Ongeveer £80, zegt hij en bij
voegt er aan toe: dan heb ik er een weck
weik aan en moet dan wel langer werken
dan 8 uur per dag. Tegen werken ziet do
flinke handwerksman niet op, We gaan de
werkplaats in en de draaibank, doe oalenvet-
sche wipbaank, wordt in beweging gezot: dio
rolde hank, waar zijn vader ook aan stond.
Ze draagt sporen van vele jaren work, inaar
do hoor Benne houdt van die bank. Zo is
het voornaamste deel van zijn attributen, die
noodig zijn voor dit ambacht, dat '11 stuk
van zijn werkzame leven is geworden. De
bril gaat op, de bank draait oil met voel
routine worden in een klomp hout do ron
dingen aangebracht. Het wiel zelf wordt van
eikenhout gemankt, dc rest van essehanhout.
En alles wordt roet de band vervaardigd en
gedraaid, Vroeger werd' ook wel hout van
appel-, peren- of kersenboomen gemaakt, geno
men. Mot zoogenaamd „provineïehout"', een
kleurstof, die men bij de blauwververs kocht,
werd het spinnewiel geverfd en dan met was
ingewreven.
En naast zijn werk interesseert de heer
Beune zich ook erg voor de geschiedenis van
do streek. Als .hij daarover vertelt, is hij ook
nog niet uitgepraat.
Iels van de romantiek van een voorbijen
tijd leeft er nog in die vertelsels en het is
of do spinnewielen een likje dier romantiek
doen blijven voortleven. En al worden er
weinig spinnewielen gevraagd' door de boeren
'ïi weeldrèier kent men hier wol in den
omtrek.
Beune, nog völle joaren an do wipbaank! Da'
'j d'"er nog meer völlo majt maakte 't ls
good oakrwetsch spill
