i
Duitsche troepen dringen
Stalingrad binnen
Maandag 14 September 1942
Bolsj éwïstjsehe - stellingen aan de Terek
doorbroken
95ste Jaargang
No. 23189
Laatste kustfort ten Zuiden
van Noworossisk veroverd
Zwö reBr-itsche verli ezen
aan tanks in Egypte ,ff
EngeIschedu ikboot tot zin ken
gebracht
De onlusten in Indië nemen toe
7. De strijd óp Madagascar
Moskou wenschc en verwacht
j- een tweede front
i Achttien schepen; tot
zinken gebracht
Stalingrad kritiek ikeerpunt
f in den oorlog
Engelsche vliegtuigen boven
Duitschlandj
Sovjetvliegtuigen /.boven
Oost-DuitschTcind
Britsche vakVereenigingen eh
het stakingsrecht v
Zestienduizend Britsche
zeelieden .omgekomen
Het bezoek van Willkie
aan
Aanslag op Pauselijk nuntius
Engdnnil overleeft cjk'e nederlaag, .behalve
Tewerkstelling van
Joden
Prof. dr. Goedewaagen spreekt
bij de opening van het Ned.
radio-muziekfeest
Melk ging rechtstreeks
naar den gebruiker
Wederom hooge boeten aan
veehouders opgelegd
Aanstelling bij de Ned. politie
en de beroepsbrandweer
Roekeloos omgesprongen met
een granaat
Deze week is de
verdulsteringsweek
D«* oottrunli -rewchijntdBj'rJijkg, £i6C'
n> Zoo- - *oFeeafetogeo. y-.Lv-; y A '"-^V
Frljsper kwart«4Ü f 2.10) franco per roat i.2.60.
Prij* per week16 ot*. A&oodeHijkGnummert
4 els*—AboBncflMBtGD wwJea dttgelijlca aangenomen
Advttteütifo voor bet eeiïlvolgtüd mjiriiaerniotUii
vV* elf.oar hid iuit Ötittftu^büorgd zijn', VZatei*
(Japs vÖÖr 9 our. Ken bepaalde - plaaU Van/t
oiSvcneotiëo Vrordl ,niel pflwiw-borgd*;'.>1-'..V,-
TIJ» On TE VERDUISTEREN
Vandaag 19.59 u Morgen 19.57 u.
Zonsopptw mornèn.7-13 uur
Moan op 1X43 uur r onder 22 35 uur
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) M TEL. 69300 (3 UfiiÉÜ)
DIRECTIE: Mr. H. A, H. ROELANTS, HOOFDREDACTEUR; M. STA VEN GA
POSTREKENING 5 Hi
1'rij» ijijr .•'Atl'.'ta'LiiuLiutiy<tV'.Ü-Jfc' twuj''f "K,Ü5; ^etiijni
ci»r-tfï ai Lel Zafctf du^auxuener i '13 at»
2.5-!7.'lodeïo mm inner Tfclb.' - ''RntluMié»- I U.35
jpor tiittu w La«mokoBtfcii 5 ctjj piuiiLwii*tii..oi tin*.
/Tarieven van'adyenèüliÈo li:j .'alirimtofNimr <yn aud
hetüujeaii7'verkrij^baui. .Üii'riiJkV wurttan' lieert
VVoimiitWdJlujj Klprue'AiiverteNjch
...TO,62 t/ln 15 woönJiyj, (J.y2 t/4»j -2.> wyordefu EUt -
«raiml'mecró cnnliut eeb'uiaxuiiunivbr3u winifdon,
Vonr Lriever» underïeitei uf utiles le iievrmjeu"
falttd; Wi>nll JO ««ni ?*Uo iu rek «ui u» ^trbrocht.-
Wucnid«f;rt; Kjeino Adyiy-iwiiijiu loL 15 wóórden
^""5 tiiiti eóór UitintufiiiiHintl uur hol' t'uiraa
,l|4*dr|{(L'. -1» ZaterdnjjiKliiiet Advfifieiujfri
inqtriVnjr* tWrrffljjfltihn'f 1» fluf
'te-' 'v-'-s. i. 'v;'.!y": 7 v ^Ty.
Het opperbevel, der Duifsdie weermacht;
deelde Zondag mede: »•.-
„Aan de Tcrek zijja :.Dttifsche troepen door
verscheidene als vestingen .versterkte ..vijan- j
delijke stellingen gebrokek.. Voor Stalingrad,
drongen de aanvollcnde troepen, lia talrijke'
stellingen stomicndcrhand te hébben geco-
men, in weerwil van den hardnekldgen vij'
andelijken tegenstand .'vérder naar. den rand
der stad door en het Zuidelijkedeel der
stad binnen. Ontlastingsaanvalien, door den
vijand uit - Noordelijke richting ondernomen,
wérden afgeslagen. Sterke afdeciingen der
luchtmacht steunden op de voornaamste pun-
ten van den slag de gevechten van het leger
«n "bombardeerden de stad overdag en des
nachts, waarbij uitgebreide branden werden
veroorzaakt.
In het gebied van Rzjef viel de vijand op
nieuw op verscheiden plaatsen aan; alle aan
vallen werden in zware gevechten met groote
verliezen voor den vijand afgeslagen.
Aan het "Wo'choffront werden-- door een
krachtige stoottrocpopcratie talrijke vijande
lijke gevechtsstellingen verhield en een vij
andelijk bataljon vernietigd.
Ton Zuiden van het Ladogamcer en aan de
Ncwa mislukten vijandelijke, aanvallen door
het Duitschc afweervuur. Daarbij werden II
pantserwagenscn 8 booten, bestemd voor
het oversteken van de rivier, vernield.
Het weermaclitsbcricht besluit met het extra-
bèricht omtrent liet tot zinken_brcngcn van
achttien schep'cn, niet een totaal inhoud
van 121.500 ton.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakte Zaterdag bekend: -
„Ten Zuiden van Noworossisk veroverde in
fanterie in hevige gevechten het laatste
kustfort. .In den. Tcrek-sector .doorbraken
Duitsche troepen vijandelijke stellingen en
vernietigden zij batterijen.
Voor Stalingrad duren de hevige gevechten
om de verdedigingsinstallaties voor;. Ontla.?-
tlngsaanvallcn vanden vijand werden afgc-
slagen. Het vijandelijke ravitailleeringsver-
keer was opnieuw het doel van zware lucht
aanvallen. Bovendien werden des nachts Sta
lingrad en vlicgveidinstallaties ten Noorden
van dc stad gebombardeerd.
Ten Zuid-Oosten van Rzjef mislukten nieu
we aanvallen van vrij sterke vijandelijke
strijdkrachten door den.taaien tegenstand van
dc Duitsdhe troepen.
Ten Zuiden van het La dog a meer. en uit
Leningrad deed de vijand vergeefsche a'an-.;
vallen, welke hem .zware verliezen oplever
den. Duitschc en Kroatische gevechtsvliegers
brachten den vijand reeds bij de voorberei
ding zivare verliezen toe.
In het hooge Noorden bestookte de lucht
macht vijandelijke iroepenkampen en steun
punten voor vliegtuigen. 'j
Dc bolsjewistische luchtmacht verloor bp 10
en II September in luchtgevechten, waaraan
ook Italiaanschc, Roemcensche, Spaansche
cn Honaaarsclie -jagers deelnamen cn door
dc Inchtdoclartillerie 171 vliegtuigen. Veer-
lien eigen vliegtuigen worden vermist.
In dc eerste tien;dagen van September ver
loren de Britten aan het Egyptische frbnt
in totaal 170 tanks en gepantserde verken-
ningsvvagens.
Aan de Engelsche Zuidkust cn in het Zuid-
Oosten van het eiland plaatsten Duitsche
vliegtuigen gisteren overdag met bommen
van zwaar kaliber.- voltreffers op iudustrieele-
cn verkcersinstollaties.
,Aan dc kust van de. bezette gebieden in.het.
"JVesten werden twee .vijandelijke-vliegtuigen,
neergeschoten.
-In' den.nacht van 10 op 11 September had-
den Duitsche en Engelsche motortotpedoboo-
ten in het Kanaal gevcchtseontact'. Een,, vij
andelijkeboot'zonk onmiddellijk. Andere
booten keerden ha talrijke "treffers deels'met
zware rookontwikkeling om. \y ---:■
Èn
Als een specht kleelt de artilletie-
waarnemer aan den - boomstam om,
ongezien voor den vijand, die zich op
nauwelijks 200 meter afstand tegenover
hem bevindt, hot vuur van zijn' batterij,
wélkè' meerdere honderden meters
achterT hera is opgesteld, te leiden
PK Rehe-FSZ-R-P H m
Het Italiaagsehd wgormachtsbcTieht van Zn-
Icrdag luidt als ivol|*t't'?''~i' f .- v;;,
Aan': het-' Egyplisclïe Iront levendiger artiï-
Jerieviiur... In do eertto -dieh"?dagén. van'.: Sep
tember heeft de vijand aan dit front 170 tanks
eii gepantserde voertuigen verloren. Onze - ja
gers bobben in een gerecht metnumeriek
sterkere, vijandelijke» vliegtuigformaties 4^ jagers
neergesclióïon. Tw'ce 'andere vliegtuigen 'werden
in luchtgevechten door Duilscho jagors neer
geschoten, terwijl drie op don giwid staande
vliegtuigen vernield, werden, tijdens'-een aanval
op het Britschc: vliegveld in de>'NgldeUal Dé
Inciifdpeiartiiierio van Tobroek hoéft eéh vijan
delijk vliegtuig - neergeschoten. Een van onze
vliegtuigen is niet teruggekeerd.
In ,<Je Middellandscho' -Zoo- heeft -een tor-
p'ttdojnger onder bevél vaia dèa: luitenant "ter
zee isLe Idasso -Eurico -Bacciecu Engelsche
duikboot tot zinken gebracht.'
liet communiqué van hét Itaiiaans'che hoofd-
kvvailior van" Zondag meldt;
'.- „De. gewone vcrkonnlngsbedrijviglieid aan het
Egyplischo front, lu" een gevecht met Diiitsche
-jagers werden twee Spitfires neergeschoten; ceri
derde vliegtuig werd-neergehaald door het lucht
doelgeschut van do vesting Tobroek. Het vlieg-
liiig, dat'gisteren in'het w'eermachtsbericht als
vermist 'werd opgegeven,-is' binnen onze linies
'gedaald.
Onze formaties bobben nachtelijke bomaan
vallen-op 'het- vliegveld Mifcabba' gedaan, bliirail-
feiiryuur, döor -.vijandelijke vliegtuigen - gericht
op oenigo -boerenhuizen in doomgeving vari
Jtagnsa, veroorzaakte- geen schade. Een' vrouw
werd gewond", - -
- De .'ohlusLen'in 'Indiii iióniou in omvang Loc.
Zoo boeit "Radip-'ÜDlbi. gemoid, dat id: Calcutta
ycrschilfcndo pogingen zijn. gedaaniom het tram-
yeTkeer^jïl..:- tip ■leggori'.v-De-. Qfecfrisgjwrgaleiditig
werd ubor, Indische "ddffiöS&trgiitcn- op A'orscliei-
deh pladtson .tloorgésnedéh,- -v,"
Aan den, voet van-bet HimaJaya-gebergto, in'
een. plaats van do provincie Bengalen,-werden
'lö IndiÊr.s .geaiTêsteerd. Aan' twee dorpen .in
dezelfde provincie is een. collectieve boete op
gelegd vair -10.000, rupees. Een poging om
do steods toenemende onlusten in do.- provincie
Bengalen meester te wórden, is ondernomen
dooi minister-president sir -Faziocl Haq.IJe/.p.
riep de Tadiprs. via do radio op de rusl le
berstblleh. Ifij verklaarde, dal do,onderkoning
pas dan bereid is onderbandelingen te beginnen
over .de toekomst van Indië, wanneer de onge-
hoorzaamheidsbew'eging in Indië. wordt geslaakt.
De studenten in do provincie Béngalcn blij
ven' ;eveniils voorheen uit do.universiteiten weg.
Dc regcering beeft daarop gelast, dat de stu
denten hierdoor hun lidmaatschap van do uni
versiteit hebben verloren. -Ook in dc laride-
lijlcot-districten van .de .provincie Bonrbay- du
ren dc jpnluslén voort. Troepen werden weder
om gesteurd naar verschillende plaatsen om
de demonstreerende menigte to bestrijden. Bij
een botsing in het district Kölaba werden lü
politieagenten on dó commissaris yaii .'politie
zwaar .gewond. In- Chandor. ih -do provincie
Bombay werden. 4 Indiërs gedood cn 15 ge
wond tocri do. politio op' de "menigte vuurde.
Naar Radio-Delln voorts heeft medegedeeld,
heeft liet spoorwegverkeer 'ih 'Indië door hot
vernielen van de rails ernstig geleden; op vele
plaatsen is men- rijpt hot herstel bezig,
- Do executieve commissie van do aJ-Indiseho
llindoë-Mahasabma.heeftvolgons een bericht
van Hadio-DeJbi, fejle kritiek geleverd op dei
rede van Cluuchül. Tan de zijde vim do 'com
missie wordt verklaard, dat de oisch - out de
macht aan het' Iudischo volk over te'dragen,
niet alleen door het. Congres; 'doch doof %alle
poliliekp partijen is gesteld.
Do Drilscho ;.bcrichlendienst riieldc j adiicent
den Brifschen aanval op^ Ifadagascar';
j Do zuidelijke.kolonne heeft Vrijdag van Moron-
dava uit. het gebied van Mahabo bereikt, waar
de operaties, met succes worden voortgezét.
Qp den wpg. naar Majöcriga bereikten de' Brit-
sclio troepen de grooté brug 'óVer .de rivier
Botaihokn, ongeveer -,'vijftig s.kilometer wan 11a-
joenga verwijderd. De opmarech van do kol on
nes naar liet zu'ulen langs; dc kiist werd don
gèhéelen dag door .de-,/verhielde bruggen' ver
traagd.
Naar le Vicliy verluidt is. het doii "Fransehen
troepen op Madagascar gelukt^ Vrijdag weerstand
to hiedên aan deil druk der vijandelijke troe
pen tip dé rivier Botaiboka en. den Engel-
schcn aanzienlijke verliezen too to brengen.
i.Svenska Dagbladet" meldt ult.-Londfti:
Een openhartig ielcgrom van den Timcs-cor-
respondent te Moskou heeft in Engeland groot
opzien gebaard. In dit telegram wordt gezegd,
dat het verlies van Stalingrad catastrofale ge
volgen voor de geallieerden moet hebben, vooral
wanneer de Westelijke mogendheden er' niet In
slagen nog dit jaar een landing in West-Europa
uit te voeren.
Verder wordt gezegd: Het-is geleidelijk een
bijna ondraaglijke moreele last voor de Russen
geworden, den geweldigen strijd tegen de Duit
sche strijdmacht alleen te moeten uitvechten. Het
feit, zoo voegt ;,Svenska Dagbladet" hieraan toe,
dat een dergelijk telegram de strenge Sovjct-ccn-
sunr is gepasseerd, wordt in Engeland opgevat
als een bewijs, dat de Inhoud daarvan overeen
komt met de opvatting, van toonaangevende kria-
geq te Moskou, Men houdt het voor een duide
lijk signaal, dat Moskou een-tweede front
wenscht en verwacht;
"Het opperbevel - der -pultséhéweermacht
deelde Zondag inéén extra-béricht mede:
„Duitsche duikbooten hebbén op dc St.'Lau
rens, aan de Canadeesclie ,kust, op den At-
lantischen Oceaan" en voor dc kust van Afri-
ka in zware gevechten 18 Tql konvooi of al-
leeen yoréitde schepen met, één gezinnen-
lijken inhoud vaa 121.500 ton tot zinken gc-
I bracht,,-Een ander schip werd door torpe-
i'dó's' getroffen, Bovendien; wordt op hit
orijienblik ecu groote slag tegén ceri konvooi
li op den'Adaniischeri Oceaan^geleverd".
,D'o 'slag.'óm Stalingrad zal, nuar de meeuirg
yari. Louderisclie waarnemers;; éem. kritiek, keer
punt van- dén .oorlog vormëib :v.w «jeidt- de
Loritlérische.correspoitdeiitw.an^Gijoteliorgs Pos-
lett'Si'-Vrinvden afloop yitn-'tfoh 'Slag, zoo wordt
verder gezegd, zal (ló .gelieétè. strategie der.
geallieerden- afhangen. -Wanneer. Siallngrad valt,
dati moet dit ernstige- govólgeii 'hebben' voor
de geallieerden. '-'y'iL 1
Voortspubliceert de Zwcedsche correspon
dent-uitlatingen van den Moskóescfien correspon
dent van de LondcnscheTimes,volgens welke
hét besef .van de beteekenisfivan den huidigen
grooten slag voor alle /betrokkenen het „alge-
mcene" verlangen 'der -'. Russen' naar een 'tweede
front versterkt. .'.- -
Economist meent, clat het. Jammer Ls, dut een
toestand is ontstaan, waarin-aan den „goeden
wil van de Engelsche-Amerikaansche krachts
inspanningen voor den oorlog 'door di^ Russen
getwijfeld wordt"..
Brilscbch ommciiworpers liebbcn in d en af-
geloopen nacht liet Noord.ivest-puitsche kustge
bied aangevallen. De uitgeworpen brisant, en
brandbommen, veroorzaakten ^schade aan gebou
wen'cri matcrieclc schade; vdoral in woonwijken
van een .havenstad.. .Volgens fldé yoorloopigc
berichten zijn Idortien bominetfwêrpers "neerge-
scholéri'.
-
In den 'atgc]oo|>en nacht' hebben eeriige'' bols
jewistische vliegtuigen storirigsvluchten onder
nomen. boven Oo'st-Duitschlaml feu hier/en daar
bommen laten1 vallen, dié,; sléchte "onbéteekéndo
achado /veroorzaakten.
Naaruit [.Boedapest; wordl gemeld, 'is Zon-
dagnachf -in 'de /Qostebjko kgcb'iaddn van'. Hon-
garijo wegens de nadering'van "ygindelijke vüag-
':'tiirgen.;kortcn',lijd-' iuchUtlai'nivgrinVaakU/EtLWGftl
geen aanval op flongaarschyrochisgobiurl piuler-
nomen. -•■ 'i ~':r
Naar „Guctehoi-gs Üallduls Sjticfarts. Tidning"
mpldl, zijn op den laalston dag van het Brit
schc 'vakvereen igingscoagres bedenkelijke mee-
ningsverschillon aan deli dng getrodén jusschen
de Engelsche vakvoreenigingen/ en Churchill.'
Citrine hééft loert" door- het congres eenstemmig
aanvaarde waarschuwing- tot de/regeering. ge
richt, die, voor liet 'geval de reggering niet
daarop zou rcageeren,- lol de grootste crisis
sedert- het uitbreken van don oorlog zou .Itun-
nen' leiden. -
-.Citrine had de. opheffing geëischt ..van die-
paalde, artikelen van /{iet. besluit., inzake: arbeids
conflicten: Churchill had. daarop geantwoord,
dat do vakvercenigingen i» dit critieko stadium
van den oorlog hierop niet moesten., blijven
aandringen,'wijl daardoor de nationale eenheid
in gevaar zou kunnen'worden gebracht..:
'In zijn ahlwoord gnf-Citrine te kennen, dat
bet geen -zin .bad" van -nationale' oenheid te
sproken, indien 'bepaalde, groepen in den staat
zich. gokwets! gevoelden.
Óp oen bijoenkoinsl van opvarenilo«: vpnge
allieerde koopyaardijscliepen, die hij de kon-
■vooicalastrofes in .dc Middellandscho Zee en
de Noordelijke IJszee er -in slaagden, dc ha
ven van bestemming te .bereiken, !»ceft ad
miraal Lord Chatfiold verklaard, dat -moer dan
1G.OOO .Britsche"' zeelieden voor Engeland hot
leven hebben;verloren. -
Het bezoek van Willkie oan Ankara heeft on
der gcen; gunstig gesternte plaats gevonden, daar
men -in politieke kringen van ..Turkije met onbe-
haaglijkheid de diplomatiek ongewone ensee-"
neering/ Vsrihet bezoek heeft opgenomen, De
niéuwe Amerikaanscheambassadeur Stcinhardt
heeft nagelafenhet. bezoek iri den» in het inter
nationale, leven- bij officiecle bezoeken gebruike-
lijken vorm' aan té. kondigen. Zog kwam het, dat
"Willkie geengelegenheid kreeg een ontmoeting
te hebben met den president van den Turksehcn
staat, ofschoon dit een ernstige wensch van dé
Amerikanen 'was. Op:den avond,vdat Willkie
vertrok is dc president van den TurkscKen staat,
die zich in Istanbocl had bevonden; naar An
kara teruggekeerd.
Ook. de Turksche minister-president, .die. een
inspectiereis door Oost-Anatoüë maakte, 'heeft
zich wegenshet bezoek van Willkie niet ge
haast. Het is /de - Amerikaansche .ambassade niet
gemakkelijkgevalleti,- den: minister-president ten
laatste er tóe te, bewegen, Willkie laat in den
avond voor zijn vertrek nog te ontvangen/.-
Naar do 'ihitscJic berichtendienst' uil Montreal
meldt, is' op den pauselijk nunlius voor Ca
nada én. Now-Eoimdland, Udebraudo Anloniut-
li, op den-avond vóór zijn vertrek, naar Monc-
tun (New Bninswick) ecu aanslag gepleegd.'Dc
JdsiJéi' loste Lwce. schoten,die huil iloel mis
ten, Do pauselijk- nuntius kreeg echter ceri
zware zenuwschok.
de laatste"."";
Hedenavond om 19.05 uur spreekt Max Blok
zijlover Hilversum I, in zijn polilick week-
praatje overgiet onderwerp: „Engeland ovcr-
fcfcft élke nëderhtag, behalve do laatste".
Leerlingen van de school voor kunstnijverheid, welke dezer dagen in de bovenzalen
van het Fraris Halsmuseum te Haarlem is geopend, tijdens een les in de kassen
'van de stadskweektuinen, waar studies van bloemen en planten worden gemaakt
Stevens-Pax Holland m
Van officiccle zijde wordt medegedeeld:
Ten einde te kunnen nagaan of er redenen
bestaan om vrijstelling te verleencn van te
werkstelling kunnen dc navolgende catego
rieën van personen bij het bevolkingsregis
ter vnn de plaats hunner inwoning een daar
toe strekkend verzoek indienen:
a. Joden' en Jodinnen, in zoover er uit een
tegenwoordig of vroeger huwelijk met een
niet-Jood nakomelingen zijn, die.'niet als
Joden beschouwd worden.
b. Jodinnen, die (hans nog met een. niet-Jood
gehuwd zijn.
Desbetreffende verzoeken moeten tusschen
15 cn 25 September 1942 (lil Amsterdam
tusschen 15 September cu 1 October 1942)
ingediend worden. Eventueel zullen nadere
urendoor de bevolkingsregisters bekend ge
maakt worden.
Zij, die een verzoek indienen, moeten in per
soon verschijnen en kunnen zicti slechts in
gemotiveerde gevallen door hun echtgenoot
s (cchtgenoote) doen vertegenwoordigen.
Medegebracht moeten worden: het persoons
bewijs en gedocumenteerde bewijsstukken be
treffende dc huwelijksvoltrekking en dc na
komelingschap.
Elk verzoek wordt schriftelijk bevestigd.
De commissaris-gen'raat voor dc openbare
- veiligheid of .een daartoe door dezen aange
wezen instantie beslist later over dc /inge
diende verzoeken.
Reisvergunningen-moeten op dc gebruikelijke
wijze worden aangevraagd.
De kosten voor de behandeling van een in
gediend verzoek bedragen 'f 2te vol
doen bij hzt plaatselijke bevolkingsregister.
Met oen concert door liet Omroep Symphonic
Orkest in het Concertgebouw te Amsterdam is
het tweede Ncdcrlandsche radio-muziekfeest van
den Nedcrlondschcn Oitiroep officieel,geopend.
Voor den aanvang van het concert hield prof.
dr. T.'Goedewaagen'cèn toespraak.
Het is niet toevallig, aldus prof. .Goedewaa
gen, dat juist in deze tijden onzen blikken steeds
weer terug gaan naar dc Nederlandschc muziek
van d.- -15e, 16e en 17e eeuw. Het is geen zuiver
antiquarische belangstelling, geen -muziekhistori
sche nieuwsgierigheid, die ons naar die eeuwen
van kernachtige Nederlandschc muziekcultuur te
rugdrijft, ook geen heimwee, geen romantische
zucht naar het verleden zonder meer.
Integendeel. Het is onze blik vooruit, die ons
dwingt telkens" weer om te zien. Historisch on
derzoek is steeds belanghebbend: dc normen
voor dc toekomst bepalen richting en beeld van
den blik naar het verleden.
Wat is er met de muziek in die eeuwen in ons
land in Noord en Zuid gebeurd? In Nederland
was toen een muziekleven van zoo oorspronke
lijke kracht, dat de Vlamingen en Nederlanders
over heel de Germaansche cultuurruimte en zelfs
daarbuiten uitzwermden als wegwijzers cn leer
meesters cn van volkeren, die in de liiuziek hun
eigen toon nog niet gevonden hadden.
Wat mij van belang schijnt, om'juist in dézen
tijd e» in het bizondcr vandaag te worden ge
memoreerd, is het feit, dat eenigc eeuwen lang
dc Nederlandschc muziek aan heel Europa ten
voorbeeld was, dat onze'cultuur daadwerkelijk
meewerkte aan dc Europecschc cultuur cn actief
den toon aangaf.
Dc negentiende eeuw. heeft ons volk vooral
als een volk van schilders gezien, waarbij zij een
stuk cultuur'van eeuwen zo O zeer uit bet oog
heeft verloren, dat haar kijk op'onze—cultuur
c nzijdig en onvolledig is gebleven.
Dat na Swcclinck onze muziek, zooals Pijper
hééft opgemerkt, drie eeuwen lang heeft gesla
pen, zal niemand ontkennen. Maar onze cultuur
- dit mogen wij nooit vergeten reikt verder
terug dan/tot de gouden eeuw.
In die eeuwen was ons volk nog niet. zoo
als sinds* de goudenqcuw tot heden, geworden,
ja verworden, tot een afzijdig en receptief rand
gebied der Germaansche cultuurruimte.
- Men had, veelal onbewust, een natduriljk ge
voel van saamhoorighcid cn gevoelde zich thuis
in alle cultuurcentra, die binnen die ruimte om
den' voorrang streden in Parijs, zoo goed-als
in Wecncn.
Spr. ging vervolgens na hoe nti Swcclinck onze
muziek twee en een hqlven eeuw lang zweeg. Dc
muiici zullen zelf dc Ncdcrlandsche muziek uit
haar isolement moeten verlossen: Onze tijd is be
vorderlijk voor de ontwikkeling in dc richt i rig
van een sterker 'wordend Gcrmaansch eenheids
besef. -
Prof. Goedewaagen uitte te" slotte dg hoop,
dat dit-muziekfeest ertoe zou bijdragen onze Ne
derlondschc muziek een zending in Europa te
doen vervullen. -
Na deze toespraak volgde het feest concert,
onder leiding van Pierre Reinards.
Tijdens dc pauze sprak dc heer J. P. Góverts,
hoofd van de afdecling muziek van het depar
tcment. van volksvoorlichting cn kunsten, voor
dc microfoon een redo uit. welke per radio werd
ültgezóndcn.
Nog sleeds zijn er veehouders, die ziel» niet
storen aan de wettelijke bepalingen, die op -
hel gchicd van de melkatlcvering bestaan. Zon
der zicli te iiekommeren om de nrdstigc séhadc,
die zij aan de voedselvoorziening van ons volk
toebrengen, leveren zij in strijd met de
voorschriften dc door hen' gewonnen melk
af aanslijters of reciitslrecks aan consumen
ten. Daar een doeltreffende melkvoorziening
van ons volk vcrcischt,' dal deze melk aan
mclkvénvcckcnde of slandaardis.nl iolied rijven
wordt afgeleverd, zijn dc mclkveeliouders hiertoe
verplicht. Bij overtreding hebben zij zich voor
den luchtrechter le verantwoorden cn dc- lioc-
tcn, die den luatstcn lijd worden opgelegd,
zijn-'tiiet gering.
-Veehouders Ie "Amsterdam cn Julianadorp
(gem. Uen [Leider;, die bovenvermelde bepalin
gen overtraden, zngen zicli ilezer dagen door
den tuchtrechter te Alkmaar een boete van
f 1000 opgelegd. Dezelfde boete zal inoctgn
worden opgebracht dooi: oen. vooV,ouder te Sij-
brandnhuis (gom. .Danlumndccl), die voor don
tuchtrechter tu Leeuwarden moest verschijnen,
rluArwhy voilé ïn'eöc 'rechtstreeks aan consu
menten liarl afgeleverd zonder distribnliebescboi-
'den -in to nemen.
Dezelfde' luchtrechter veroordeelde - oen vee
houder le Sneck lot een geldboete vaa f 1Ó00,
daar deze een groole hoeveelheid voile mc-lk
aan een* mei klapper had afgeleverd, eveneens
zonder distrilmliobcsoliciden in te nenien.
Dc hoofdambtenaar voor de tuchtrechtspraak
was iri buioep gekomen van eon uitspraak
van don luchtrechter te Zwolle, die -een land
bouwer te Dehekamp tot 11(100 boete veroor
deeld-had.De man luid niet. alle door hein
gowonneri melk, voor -zoover daarvoor bestemd,
afgeleverd aim oen mqlkvcnvcrkcnd of slanilaar-
disaliebeilrijf cn bovendien volle molk verkocht
zonder distributiebescheiden daarvoor, in ont
vangst to nemen. -
liet centraal college voor de tucht récht spraak
achtte ecu hoogerc boete noodznkolijk dan in
eersten aanleg was opgelegd, daar een be
langrijke hoeveelheid melk- iinn liaar weltclijke
bestemming was onttrokken. De man 'werd
derhalve veroordeeld lol een gehlbóe'n. van.
12000,
Van officiccle zijde worill dc aandacht er
op gevesiigd, dat wederom de gelegenheid
is opengesteld tot dienstneming bij dc No-
deriumlsche politic cn de beroepterend-
weer. Na do aanneming van'gegadigilen voor
do politic, ontvangen deze Inm eerste op
leiding; in een poliiie-opleidiugs-liabiljon.
Na deze scholing, die ongeveer zes maan--
den duurt, worden zij bij een der Neder-
landschc politiecorpsen' tewerk gesteld.
Voor verdere bizoiiderliedcn. venvijzen wij
naar dc desbetreffende officiccle" publicatie
in ons blad van Zaterdag j.l,
Drie .jonge mannen te Te gelen hei» ben in
hetBclieldschc Broek-een- granaat gevonden
welke' nog niet ontploft bleek. Zij sprongen
daarmede zeer roekeloos om en probeerden hot
projectiel met-—een lucifer tót ontploffing to
brengen. De gevolgen warén ontzettend. Hot
projectiel sprongniet een geweldigen knul uit-'
oen en dc drie jonge mannén, werden allo
zwaar gewond. Zij werden, nadal geneeskundige'-
assistentie was gearriveerd, naar bel ziekenhuis.
Ie Tegelen overgebracht. Twoeyan hen zijn. toe-;
stond -na; aap komst daar Overleden, do derde
jongen, verkeert in levensgevaar,
-Meisje overreden en gedund.
Het negenjarig meisje Grbta (Inving gerankte'
in do Boieringestraat te." Groningen,dicht 'hij
do ouderlijke' woning,"gedurende, hd! Touwtje
springen onder een vrachtwagen. Hot meisjri
kroeg oen der wielen, over hét/hóófd: en avas
op slag dood. Den 'voerman'Treft geen schuld.
De nachten worden langer, de avon
den beginnen steeds vroeger, tiet is
'noodzakelijk; dat allen hun woningen
bclioorjijlt 'verduisteren, zoódat nergens:
licht naarbuiten straalt.
Hij, die-zich aan dozen plicht meerit
le kunnen onttrokken, -vergeet, dat hij
hierdoor niet. alleen zichzclfr maar ook
- anderen iri" gevaar brengt.
Goed - verduisterd,
Goed beschermd I