li
STADSNIEUWS
laatste nieuws
ï01>
ï-
'P
"r l";'
MWï«
ft
<?t,v
Dinsdag 15 September 1942
SCHIEDAMSCHE COURANT
De. verduistering
De blokhoofden bij de controle
ingeschakeld
Oogst van de plantsoenen
Controle op de prijzen
Inbraak
Kantoor B-steun verplaatst
Inlevering zeepbonnen
Ruilen van "stad"- en
Jand"-kaarten
Uitreiking distributiebescheiden
Van rioolwater 'en huisvuil tot
methaangas'
Haitóel en Bedrijf
Agendo
BEURS VAM AMSTëROAi*;
Burgerlijke stand
f% n
99 y,
if-1%
9678
78
687*
86
toov«
1017*
Verdere terreinwinst bij
Stalingrad
Hernieuwde aanvallen bij
Rzjef afgeslagen
HET CAFÉ
Dé held van Muiden gestorven
y
r.
r
- 1
Jfe j
-ilk
V 1
to**-
i
i
Kil en dan worden door do politie speciale
patrouilles uitgezonden om te controtosren, l
do ^voorschriften inzake verduistering voldoen-
ito worden, nageleefd en telkens weer komen
do politiemannen met vele velletje# in hun
notitieboekje volgeschreven met namen en aau-
teekenmgen thuis, Zaterdagavond zjjn in een
paar uur in liet Oosten van de gemeente
een dozijn gezinnen bekcuid wegens het on
voldoende verduisteren. Vooral aan den achler-
knnt van woningblokken lijkt het vaak veel op
een illuminatie; 90 pet, van de bekeuringen
ontstaan, omdat onvoldoende verduisterd was
a;u' 6e achterzijde. Men staat tnecnnalen ver
steld over de groole zorgeloosheid; voor licht-
alseherming meent men te kunnen volstaan door
ecu dun gordijn voor do ramen neer te laten
of dicht te schuiven.
Om oen blijvend© verbetering te verkrij
gen in do verduisteringstechniek zijn giste
ren de vakleïdyrs bijeengeroepen voor ecu
bespreking met de politie. Men is over
eengekomen om bij de controle de blok
hoofden in to schakelen.
Vroeger heeft men ook al eens gebruik ge
maakt van vrijwillige krachten, maar die proef
is toen niet volledig geslaagd. De bemoeienis
sen van de blokhoofden en hun helpers wer
den» door ie velen beschouwd als ougewensclite
bemoeizucht. De mannen weiden vaak onheuseli
behandeld 'en uitgekreten voor alles wat teelijk
was.
Wio dat voortaan-doet, krijgt onmiddellijk
met den sterken arm te doen; wie niet hooren
wil naar goeden raad. zal voortaan moeten
bloeden; niet alleen door een boete te be-
talen, maar bovendien in den vorm van af
snijding van c-Iectrischen stroom. Hoevee! onge
rief dat geeft in een moderne woning, zullen
welhcht meerderen ondervinden, dte onwelwil
lend optredpn tegen het blokhoofd en zijn hel
pers. v
Deze week wordt in het gelieole laud nog
eens weer de nadruk gelegd op het nut van
goed verduisteren. .Misschien dat hot resultaat
van die actie vele bewoners tot een betere
naleving van de voorschriften zal brengen. Dat
is niet alleen ia het belang van den betrok
kene zelf, maar vaa de geheele bevolking,
want uitstralend licht trekt vliegers aan en ver
groot het gevaar zeer aanzienlijk.
Ook de gemeente helpt mee om het nuttig
rendement van haar grond op te voeren. Daartoe
zijn in verscheidene plantsoenen dc gazons
en perken dit voorjaar beplant met aardappelen
en boonon.
Aanvankelijk hebben verscheidene personen
een „hard hoofd" gehad is wat daarvan terecht
zou komen; men voorspelde dat liet "ver
houwen van voedingsgewassen aan de openbare
Straat d<i rooverij in de band zou. werken.
Gelukkig blijkt dit zeer te zijn meegevallen.
Er zijn wel eens strooptochten gehouden in
volkstuintjes en liier en daar heeft men zich
ook wel eens meester gemaakt van aardappelen,
die in plantsoenen groeiden en toen nog lang
niet voor de consumptie gesch'kt waren, maar
zoo erg ais pessimisten zich dat hadden voor
gesteld, is het toch niet geworden.
Gisteren is de dienst van Gemeentewerken,
afdeeling Plantsoenen, met het oogsten in de
Stadhouders!.-!an begonnen. De verbouwde eigen
heimers geien. een zeer goed beschot. Ook de
boonen beloven een goede, oogst, ofschoon
daarvan nog niet vee! gezegd kan worden; de
opbrengst kan eerst bij het dorschen 'worden
vastgesteld.
Op sommige plaatsen heeft de opbrencst van
de b jonen geleden van de aanwezighod van wa
tervogels. In het Oosten van de gemeente
hebben eenden de bloemen, die aan de boonen
kwamen, voor een deel afgeplukt, zoodat geen
vrarblzetfing kon plaats hebben.
AVar met de geoogste aardappelen en boonen
zal worden gedaan, kon men ons nog niet
meededen.
Door de bïzondere tijdsomstandigheden h»eft
ook de gemeentepolitie heel wat meer werk
dan vroeger. Vooral op economisch gebied is
er heel wat te doen, want met de vastgestelde
maximumprijzen wordt we! eens de hand ge
licht, terwijl ook andere overtrediugen we
denken b.v. aan clandestiene slachtingen
nog wd eens schijnen voor te komen.
Dat het de overheid ernst is niet du hand
having van de maximum prijzen blijkt wet uit
het feit, dat van heden af de economische
dienst bij de politie aanzienlijk is uitgebreid.
Maar het werk van dezen dienst kan slechts
effectief zijn, als de burgerij krachtdadig mee
helpt. Dat kan zjj doen door aan de politie
te melden, wie* goederen hoven de vastgestelde
prijzen verkoopt. Dierj gegevens zullen discreet
.behandeld worden en als men zelf builen*' de
schreef is gegaan en b.v. meer- heeft betaald
dan toelaatbaar was, zal men daarvan geen
onaangename gevolgen ondervinden.
Gisteren is een tijdelijk onbewoond pand
aan de Louise de CoIlLgny straal, ingebroken.
Door een dochter, van de' bewoners, die onver
wachts thuis kwam, worden de daders ge
sloofd, dio de vlucht namen. Een der daders
werd vrij spoedig op aanwijzing van een bur
ger door een lid van den Ordedienst aangehou
den en overgegeven aan de politie. De fweèdé
dader werd later door de Rotterdamsehe po
litie in zijn woning te Rotterdam aangehouden
en is overgebracht naar Schiedam. Zij zijn G. C.
do R. en W. v. T., beiden te Rotterdam
woonachtig. Beiden zijn aan het politiebureau
ingesloten.
Het kantoor van den B-steun is met ingang
van heden overgeplaatst van het gebouw Lange
Haven 73 naar Lang© Kerkstraat 72a,
Voor de uren, waarop belanghebbenden daar
terecht kunnen, verwijzen we naar een gemeen
telijke kennisgeving in dit blad..
Detaillisten, die verzuimd hebben ïiun Neep
bonnen in to leveren in. do week van 7 tot
en met 11 September, kunnen dit alsnog deze'
week doen.
Mishandeling,
P. J. E. heeft bij de politie aangifte ge
daan van mishandeling. Aan deze mishandeling
zouden verschillende personen hebben deelge
nomen, waarbij aangever niet een zaklantaarn
en vuisten was bewerkt. Een van de daders
is genaamd L, L.
Omtrent dc „slad"- en „land"-kaai,lcn, die
thans bij do distributie zijn ingevoerd, bestaat
hij, hel publiek eentg tuis verslatul, Hot blijkt
mei overbodig to zijn, er nogmaals op te wijzen,
dat van do voedingsmddeloukaarlen rnelz warton
opdruk, (do kaarten dus, die ia zoogenaamd
„landgebied" zijn uitgereikt) alleen de bonnen
voor melk on taptemelk, botor en aardappelen
ha „slad gebied" niet geldig zijn. Alle andere
bonnen van de „landkaart"- (brood, vloosch, sui.
ker enz.) zijn zoo wol in d© slad als op het
laad geldig.
Dit l.iulsle schijnt door sommige winkeliers
in do sleden niet te worden begrepen, want er
blijken hakkers of kruideniers te zijn, d.e bon
nen niet zwarten opdruk weigeren volkomen
ten onrechte in ontvangst te nomen.
Bewoners van hel pla.ll eland, die een week
eind hl de slad willen doorbrengen, of daar voor
lange: en tijd vertoeven, doen vcistandïg nu
to gaan, of de.plaats, waar zij hem gaan, in
„sladgebied" ligt. Het- zijn namelijk niet alleen
sleden, dio lot „sladgebied" behooren, maat
ook dorpen, bijvoorbeeld Ocgstgeest, Wassenaar,
Beverwijk e.d. in ieder geval doet men er goed
aan en voorkomt men voor zichzelf onaange
naamheden en ongemak, wanneer men de distrt-
hutieslamkaart naar de stad meenecjnt. Zonder
distributiestamkaart worden in de tot sladgebied
belmoren do plaatsen beslist geen bonnen ge
ruild.
Ten overvioedo vestigen wij er nogmaals de
aandacht op, dat men met bonnen rnct-rooden
opdruk (dus bonnen van „siadkaarten") overal
terecht kan in do steden zoo wol als op het
platteland,
Diefstallen,
G. v, D. heeft bij de politie aangifte ge-,
daan van vermissing van een hoeveelheid knol
len en peen van zijn volkstuintje in den Klein
Babberspolder.
Ten nadecte van do' loodgieter D., uit ecu
serre ach Ier do school in do Warande een
12 meter tang touw ontvreemd.
Door A. C. K, is aangifte gedaan van dief
stal van een damesrijwiel van hot ^errein van
een waterstoker aan" de Willem ïïiouvverslraat.
Moj. Th, J. E., v, L. heeft hij de poiit'e aan
giflo gedaan van Vermissing van een handlascli
inhoudend© distributie! «scheiden en geld Zij
liad deze tasr.h in oen groenten win kol oven
naast zich neergelegd. Vermoedelijk hoeft een
ander de tasch meegenomen.
A. L., wonende te Vlaardmgon, heeft bij de
poüiio aangifte gedaan van d-efslal van zijn
rijwiel, l.otcccn hij even had neergezet in de
Gerrit Ve-boonstraat.
De uitreiking van distributiebescheiden voor
de Ue periode 19-12 hecft*plaats volgens het vol
gende schema:
A Lm. B! op Woensdag lfi September 1942
Bo t.m. Bij op Donderdag 17 September 1942
C, D t.m. Er op Vrijdag 18 September 1942
Es, F en ,G op Zaterdag 19 September 1942
H Lm. Hoq op Maandag 21 September 1942
Hop, 1, t.m. KI op Dinsdag 22 September d942
Kn Lm. Lee op Woensdag 23 September 1942
Lef t.m. Mop op Donderdag 24 September 1942
Mor, N, O t.m„ Pli op Vrijdag 25 Sept. 1942
PIo, Q en R op Zaterdag 26 September 1942
S t.m. Sta op Maandag 28 September 1942
Ste, T, U tan. Verc op Dinsdag 29 Sept. 1942
Verd. Lm. Wa op Woensdag 30 September 1942
We, X, IJ en Z op Donderdag 1 October 1942
De uitreiking geschiedt in het bureau Broers-
vest 95 vaa 912 cn van half 2—5 uur (Zater
dags alleen van 9—2 uur}.
Voor wie-om bizondere redenen verhinderd is
op de voor hem of haar vastgestelde tijden zijn
distributiebescheiden te komen afhalen bestaat
daarvoor gelegenheid: voor A tot en met Mop
op Donderdag 24 September en voor Mor tot
cn met Z op Donderdag 1 October a.s.
De stamkaarten en inlegvellen moeten worden
overgelegd.
In v. m. Kethel en Spaland zal de uitreiking
plaats hebben op Vrijdag 2 October" 1942, in
het Schoolgebouw aan den Schiedamscbcweg
no. 52, van 9-—12 en van 14—16 uur.
De gemeentelijke reinigingsbedrijven trekken
sinds eenïge, jaren de bizondere belangstelling,
ditmaal niet" van de hygiënisten maar van de
economen en van degenen, die trachten ons eco
nomisch leven van bruikbare grondstoffen te
voorzien uit de afvallen, die in normalen tijd
als nutteloos, worden, weggeworpen.
Bekend is het streven om de afvalstoffen
reeds aanstonds bij de inzameling aan huls naar
de verschillende soorten gescheiden te houden
en op deze wijze zoo eenvoudig bruikbaar mo
gelijk weer aan de industrie ten nutte» te doen
komen.Qok op ander wijze zijn de reinigingsbe-
_drijven in staat belangrijke grondstoffen te leve
ren, De meestelezers weten waarschijnlijk wel,
dat het Haagsche stadsvuil in Drenthe tot een
geschikte compost voor den landbouw wordt
verwerkt. Minder bekend is echter het feit, dat
verscheiden auto's nog kunnen blijven rijden dank
zij de reinigingsbedrijven, die uit het rioolwater
het z. methaangas winnen, hetwelk thans als
motorbrandstof dienst doet.
Verscheiden gemeenten in ons land beschikken
thans over een reungingsinstallatie voor riool
water, waarin het water aan een z,g. biologische
leiniging wórdt onderworpen en waarbij zich ge
lijktijdig gasvormige stoffen ontwikkelen: het
methaangas. Dit gas wordt opgevangen en ge
comprimeerd cn hetzij als motorbrandstof, hetzij
voor andere doeleinden, b.v, ter vermenging met
lichtgas, aangewend. Het slib, dat ton. de reini-
gingsihstallatie bezinkt, is na enkele bewerkingen
geschikt om als meststof in den landbouw te
worden gebezigd,
Dc nieuwste landbouwtechnische inzichten lei
den er zelfs toe, aan dergelijke mest com
post groote be teekenis toe te kennen. Er be
staan verschillende 'methoden om stadsvuil tot
compost te'verwerken.'Een ervan, waarmede-in
de Vefeenigde Staten,gunstige resultaten zijn be
haald, is gelegen in' de toevoeging van het or
ganische stadsvuil dat daartoe wordt fijnge
malen aan het rioolwater. Daardoor wordt de
te verrotten hoeveelheid vaste stof"' vergroot,
waardoor' een groote re hoeveelheid methaangas
cn eveneens een grooter kwantum meststof kan
v/orden verkregen,
In ons land heeft men met deze methode, die
er veelbelovend uitziet, nog geen ervaring opge
daan. Ten cmde te weten te komen, hoe groot
de toeneming van gas cn mest zal zïjn en om
te kunnen nagaan, welke verhoudingen en tech
nische hulpmiddelen het gunstigste resultaat op
leveren. is op het terrein van dc installatie voor
de reiniging van ,het rioolwater te Amersfoort
een proefinstallatie gebouwd voor de gezamen-
h|ke behandeling van rioolwatershb en stadsvuil.
Deze installatie is onlangs in bedrijf genomen
en wordt thans voor verschillende proefnemingen
gebruikt, Ook de economische zijde van zulk een
exploitatie zal worden nagegaan. Naar verwach
ting zuilen de groeven, die onder auspiciën van
het centraal instituut voor industrialisatie plaats
hebben, meer dan een half jaar vergen.
Passage theater, 2.15 en 7.31) uuryTwee meis
jes en één man (18 jaar).
Monopole theater, 2.15 en 7.30 uur. De drie
Codoua's (18 jaar).
Hedc-n e.v.d. Polyanlba, geopend van 10 uur
V.m. tot zonsondergang.
17 Sept. Passage Theater, half 8. Muzikaal
sferree programma,
19 "en 20 Sept. Musis Sacrum, half 8. R. en
T. G. Ontspanning. Opvoering van Dc
ehbcnhoulon olifant.
24 SepL Passage Theater half 8. Klaas van
Beeck en zijn orkest.
30 SepL en 1 Oct. Passage Theater half 8.
Ernst van *t Hoff en zijn orkest.
ROTTERDAM
Heden Arena, 2.15 cn 7 uur De Kluchtspelers:
Daar klopt iels niet.
BIOSCOPEN
Capitol, öoorl. van 1.30 n, ai, laalsle voor
stelling 8.30 uur. Hallo Janinö (18 jaar).
Luxor, 2, 4.15 en 6.45 uur. Wiener Bi ut
(14 jaar).
Prinses, 2.15 en 7 uur. Dans met den keizer
1 (18 jaar, Woensdag 2.15, 4 30 en 7
uur).
Roiterdanrtche veemarkt.
Heden werden ter veemarkt aangevoerd 2377.
dieren, waaronder j3 paarden, 1-13 Veulens,
152 schapen, 12uOr runderen, 291 nuchtere
kalveren, 17S gras kalveren, 73 biggen ou 217
hokken cn geiten.
Prijzen per stuk Melkkoeien 715, GOO, 500;
kal/koeien 720, 600, 500; varekoeien 500, 400,
340; vaarzen 480, 3G0, 235; pinken 310, 230,
190: gras kalveren 21QP 163, 80.
Do aanvoer van graskalveren was korter, met
Dauwen handel en onveranderde prijzen. Melk
en kalf koeien aanvoer als vorige week, stugge
handel, de prijzen van vorige week vertoon
den neiging tot dalen. Vaarzen en pinken
aanvoer klein, slechte handel met prijzen als
vorïgo week.
vfJ F'
„2 '"V s'S&t
Gehoien"11 September. Cornelis Abraham,
zoon van S. Rodenburg en M, do Lange, Sclrie-
damscheweg 20.
12 September. Johanna Maria Lid ui na, doch-
tea1 van A. J. 11. Scholje en E. J. M. Jense,
Scbiedamscheweg 101. Christina Johanna
Catharine, dochter van C, de Kok en-C. J. de
Vrijer, Boerhavelaan 1.
13 September. Bartel, zoon van J, v. Dam
en B. Visser, Rijnstraat 20.
14 September. Adriaan'je en Arijdina, doch
tars van C. v. d. Meer en J. Stolk, Den Rom-
melscl.esfraat 25,
Overleden: 11 September. Th. E. Rovers,
GS-jaar, cehtgenoote van J. J.'J. B. CoBignon,
St. Lidtiitiastraat 70. M. J. v. d. Kouwland,
1' dag, Br. Nolclstraat l,r
12 September. M. Pranger, 3 weken, Nassau,
laan 75. J. H. Sluijters, 74 jaar, Broers-
veld 159.
tv)
ODLIGATSES
Staatsleeningen
Nederland
Si%Ncd.'41
4% '40 I
II m.b.f,,
'40 II
pi '86
o i
'38
N.W.S.
Ned. Cost-!ndlë
3% Ned.-Indïc 1937
3% Ned.-Indié '37 A
AANDEELEN
Banken
Kei. Bank
Ned.-Ind. Hand.Bnk
Ned. Handelmij.
industr. Ondern.
(Binnenland)
Mg. Kunstzijde Unie
Van BerUcl
Gert. Calvé
Centrale Suiker
Ned. Fokker
Lever Bros, Unil.
Ned. Ford
Philips GlpcU. G.B,
Petroleum
Dordtsche Petr,
Kjm. Petr. Mij.
Rubber
Amsterdam Rubber
Bandar IJubber
Deli Batavia Rubber
Kendeng Lemboe
Oostkust
Serbadjadi
Ver, Ind. Cult. Ond.
Suiker
Handolsver, A'dara
Javasehe Guituur
Ned.-Ind. Suiker
Unie
Ver. Vorst Cultuur
Tabak
Deli Batavia
Deli Mij.
Senembah
Scheepvaart
Holl.-Amerik, Lijn
J a va-GJiina-Japan-
7-iijn
K/N.S.M. Nat.' Bez.
Kon. Pake tv.-Mij...
Ned. Scheepv. Unie
Rotterd, Lloyd
Stoornv.-Mij. Ned...
KOERSEN OP
IS September 1942.
V.K
99=/8
1007,,
1017„
1>«7„
ISlfP/s
HEDEN
9SY2 -
1007m
907a
94
96V4 -
777»
887,
877a
1287,
Duitschïand wint 'aan alle fronten
Hoofdkwartier van den Führcr, 15 Sept.
(D.N.B.) Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakt bekend:
„Ten Zuid-Oosten van Noworosslsk werd
een als een vesting versterkt fabriekster
rein In weerwil van taai vijandelijk'verzet
veroverd.
Aan de Terek mislukten sterke vijandelijke
tegenaanvallen. Dc' zegevïérende stormloop
op Slalïngrad door de Duitsche troepen,
door formaties van de luchtmacht schitte
rend gesteund, wint verder aan I terrein.
Twintig tanks werden bij deze gevechten
Vernietigd.- Ravitailleeringsvcrbindingen en
vhegveldinstallatics van den -vijand werden
overdag en 's 'nachts gebombardeerd.
Op de Wolga is een sleepboot door bom-
treffers tot zinken 'gebracht. Ten .-Noorden
van Rzjef-ihefmeuwde de -vijand 'met ge- -
brulkmaking van. z\Vareartillerie zijn aan
vallen. 'HijwerdovcraD bloedig hfgcslagen.
Een pantsertrein der bolsjewisten werd door
,een bomaanval vernietigd.
Aan 'het Wbïch'óf-fro'nt .werden bij een'suc
cesvolle plaatselijke actie talrijke "•"gevechts-
1 standen vernield; terwijl ten* Zuiden van het
Ladogameer plaatselijke aanvallen van den
vijand in het afwë'ervuur ineenstortten.
Op hetsLadogameer brachten gevechtsvlieg
tuigen een vrachtschip" tot zinken. Drie ande
re schepen werden beschadigd,
In den_ algeloopen nacht bestookten gevechts-
vliegtuigen Moermansk en vliegvelden in de
omgeving der stad met bommen van zevaar
kaliber.
Van 12 tot 14 September werden 227 bols
jewistische vliegtuigen neergeschoten. In de
zelfde periode gingen aan het Oostelijke front
23 eigen vliegtuigen vectoren.
llnkc-lo Bntscho bonimflnivcirpors. vlogen
gislcrep overdag hoven Noord-Buiigchland,
Fnkclo bris.xntliomni&ii richtten slechts ge
ringe schade aan gebouwen aan.
In den afgcloöpen nacht viel de Brilse'.e
luchtmacht het Noord-Buitsche kuslgeb'ed
aan.' Do bevolking leed .verliezen. Vooral ui
woonwijken van de slad Wilhemshafen onL
stendi ii branden. Male "te:te s.hade en S.ha-
do aan gebouwen^
Kaciitjagers "en luchldoelarlilkrie schoten
vier der aaïlvallonde vliegtuigen neer.
Zocals reeds in 'oen extia ber.chl is
medegedeeld., stootton op ScpLember
Duitsche AuLkboolea m.dden op dcu Noor
delijken AlLuntischen Oceaan op een krach,
fig beschermd \au Engeland bomend kon
vooi. In ononderbroken hevige gevechten
hcbl.en voor 'tgrools'te deel jonge duikhooL
bemanningen het konvooi tot vandaag ach
tervolgd en aangevallen on er 1Ö_ schepen
met een gc/.amenlijken inhoud- vau 122.U0O 1
bil,, alsmede twee torpedojagers en een
korve! van do vyandeinkei bewaking lot
zinken gebracht. Zes andcie schepen wer-
den dópr lorpedolroffers zwaar beschadigd.
Slechte bleuio nitecnges'ageii dee ton van
hol konvooi konden ontkomen.
Luitenant ter zee 1ste klasse Rolf Miït-
zelberg, commandant van oen duikboot-
drager'van het eikenloof, behoorende hij
het ridderkruis van het IJzeren Kruis is
in den strijd legen den vijand gesneuveld.
Slot hem verliest helduikboot wapen een
schitterenden commandant cn succesvol
strijder. Dc duikboot zot omlcr hevel vaal i
den oudsfen wachlolfitier de operaties j
voort.
Epidemieën in 'de Levant.
Rome, 15 September. (A.N.P.), Ais gevolg
van het volkomen gebrek aan middelen Eer be.
strijding van besmottelijkfc. ziekten ,zijn in de
door de Engelschen bezette landen van de
Levant op grooms schaaJ epidemieén uitge
broken, zoomeldt Stof.mi .via Jslanhoch in
den Libanorn hcerschen do pokken. De voor
raden serum zijn uitgeput. Pogingen om serum
uit d© naburige lauden te verkrijgen hobben
geen resultaat -opgeleverd. In verschillende pio.
vincies worden talrijke gevallen van lepra ge
constateerd, ;Do voornaamste haarden van jn-
tecli» zijn' de kazernes en concentrafiekampon,
waar de aan hun lot overgelaten Grieken zijn
ondergebracht, dio- aan zware ondervoeding jjj,
den. In eon dezer concentratiekampen is 60
procent der bewoners aan typhus gestorven.
1627s 1607a
1427a 1397*
250
250
295 2997-
8057»
288
1317,
89
1517, -
141
1 Pe.nnekrassen uil Parijs
(Van onzen Panjsehcn correspondent,)
Parijs, Aug, 1942.
Er moge veel zijn veranderd t© Parijs
doch ook dat is slechts- betrekkelijk in al haar
veranderlijkheid is Parijs in wezen onveranderd
het cnïóleven gaat er den gewonen gang. Het
bier ontbreekt soms' en do aneratief meestal*
doch men komt niet in oen café om to drinken
en men drinkt niet omdat men dorst heeft. Men
gaat naar hot café om er zijn vrienden en ver
wanten, om er monschen te ontmoeten, om to
piafeu, do consumptie spoelt een ondergeschikte
rol, het is het plaatsbewijs.
Het Parijsche café. Er speelde zich oen be
langrijk deel der Parijsche geschiedenis af, In
de „Mouten Blanc" plachten 'Lafontaiue, Boi-
leiiu, Molière on Racine elkander tó onfmoelcn.
Do „Procope" werd wereld beroemd, dank zij
Verlaine, die Cr zijn ahsinth dionk en zijn ge-
dictilen schreef. Er was do „Trots Mail tets",
naar Fiariecus, Milten zijn drinkgelagen zou heb
ben gehouden; or waren dc café's der encyc'o-
pedtslon. Votiairo on Diderot luidden hun stam
café, er waren do calé's' van de Régcnce en van
do Revolution, togen welke Maiat len sttijde
[rok ;t Musset en Baizuo, Flauhott en üamtokuro
hadden elk „hun" café.
liet Paujsche café is oen heolje do dagc-
lijl.se li o aeademio van, iedereen, zegt dc d' cider
Paul Fnrguo. Het leven veisclujnt er in ai
zijn vormen. Wie het Paiipclic caféleven, n'et
kout, bijjft vj-eoind aan liet Parijsche bestaan.
Inhet café wordt do politiek geboren en. do
partij, de schilders schermen er met hun theo
rieën, de schrijvers en do journalisten.
Niet iu-iiot bureau, n.ot op de hours wenden
de zaken gedaan, Jnures werd doodgeschoten
m het nog bestaande café de "„Croissant", niet
ver van den Boulevardaan de „Dome" op
iMontpamasse adresseeren dc schildeis hun
liiioven „cafc-reslant©" en ia de „Rotonde"
himgcn hun schilderijen, Bo kunst van Ment-"*
patnusso was voor con doel een caJókunst en
ui McmLufliLre met Ftcasso, LUnllo, mol Jong
kind e«i van Gogh, mot Gauguin, Dera.n, Vla-
Ieder calé hoeft zijn karakter, In de '„Deux
Magots" komen de dicltluts on-de romancieis
van reputalie; do „paIron" - van de "brasseric-
IjJPP slichtte oen litteratumpnjs ln dc „l'ieio"
vindt men sinds ©euïge_ jaren do debutanten
mèt on de beginnelingen "zónder uitgever; in (te
„Closeno des Lilas", do schilders die zich po
pulisten noomon met André Thérive, de schrij
ver, en Tjerk Bottoms, do schilder, als voor-
maamon Do „Capolade" is het domein dcr'slu-
denlen, in liet-„CoIiséo" vond men de nicnschen
van de ïiltn, zo noemden hol do can lino. De
aviateus en do lieden au de jiaardecnsport kna-
liieu hij voeikeurbij i'ouquel, de beursmensehen
die met in do zakenwijk hieven, hadden „Fr,ui-
cis" en „Rond Point" geadopteerd, Monünartre.
henoden ivas voor de biljart kampioenen cn toe
komstige kampioenen cn in de bar van de
„Triompho" aan do Champs- Elysées hadden de
jougelui van swing en za-zou zich vuor den
duur van een snobisme gevestigd.
Parijs Reeft geen forum meer en geen Ka
mers en zelfs 40011 regeering, Maar ze heeft do
caté'B, Ia de „ltégeare" speelt men nog immer
schaak; men teonl er de tafel, waaraan Na
poléon zich placht te zetten. In de „NapolUn.n"
debiteerde Oscar Wilde zijn paradoxen, Apollï-
naïro scandaliseerdo dc clientele van de „Fiere"
De royalisten hadden hun „Valeis" en de Ilnna-
parltsten hun „Lambhn", Beaumaxchais wacht
te in de „Procope" het resultaat der premiêie
vau de „Manage do Figaro" af. Gourtetmc vond
zijn onflerweipen in de klanten van de „Sour
ce" op don boulevard Saint Michel. In „Veldier"
onkmoclto men Baudelaire cn in „Riclie" de ge
broeders Goncourt. Charles Cros ontving Copjiéo
Rictiepin, en Raoul Porichon in de „Maison des
Buis" en slichtte or do orde van de Zutislen.
Broedplaats van plannen, kermis van rnee-
ningen, balie der publieke Opinio on dorado
van den dichter, het Parijsche café. Er zijn
café's voor de neusnd, waar Dob ussy kwam on
Ravol en waar een beroemde componist van
vandaag nog gisteren een ontstemde piano be
speelde om dén broode, de café's van de arlvo-
calen, de café's van do tetterkimdigeu en der
journalisten, dc café'3 dor schilders cn hun
modellen, do café's der Buitenlanders het
„Café de la Pair" word in do waudelingdo
„hoek van -Holland" genoenKi eni de café's
der globetrotters,
Do viile lumièro is bestaanbaar zonder licht.
Parijs zonder taxi's. We bobben Parijs gekend
zonder kranten, oen Parijs met gesloten biosco
pen en bij mi zender Paiijzenaurs, Men vind t
thans geen koffie en men kont bona en distri
butie en alcoSiolloozo dagen. Maar Parijs is on
denkbaar zonder café's, zo zijn oen bcstand-
ctoel» van hei dagelgkscit tevén, onwankelbaar
in don storm van gebeurtenissen over deze we-
rcldslad, onvtrmiderlijk bij al wat verandert.
T. D.
Te Leïdschendam is.'overleden de heer J. A.
Strïckling, oud-sergeant-niajoor 'nan* het Indische
leger, drager van bet'.expcdJtiekruis Atjeh met
de gesp. Ter gelegenheid van zijn 80sten verjaar
dag op 21 Augustus 'j.T'ls nog gememoreerd het
moedig optreden van den overledene bij de ramp
von Muiden in 1883, waarvoor hij werd onder
scheiden, D'it verhaal luidt als volgt: -
"In den ochtend van 19 Januari had een zware
explosie plaats in de buskruitfabriek „De Krljgs-
mann", gevolgd door denl zevental ontploffingen-
Enorme' verwoestingen werden aangericht.
Op het moment van de ramp was Shielding
die ais milicien-kok 'in militairen dienst was
in dc keuken met sijn werk bezig en hij werd
opgeschrikt door het groote aantal knallen. Over
al klonken angstkreten, jn de kazemat was leder-
een" de kluts kwijt, de''soldaten waren wegge
kropen ën durfden niet te voorschijn te komen.
De dienstdoende officier luitenant Van Asbcck
gaf Stricküng verlof om te gaan zien, wat er
eigenlijk gebeurd was.
De toestand was ontzettend huizen misten
hun daken"en «ruiten, 'gevels waren ingestort. In
een veri,tikkende kruitdamp en tusschen huilen-
dé vrouwen werden de* gewonden weggedragen.
Zeven droogstoven waren ontploft, de achtste,
welke het dichtste bij de kruitvoorraden stond,
was nog intact gebleven. Elk oogenblik kon ook
deze in de lucht vliegen en dan was het leed
van Muiden niet te overzien. Ongeacht de ver
schillende waarschuwingen ging Strïckling het
fabrieksterrein op. Met een der kruitschippers,
die hij daar tegen kwam, klom hij over dc puln-
hqopen" dm te zien of er nog gewonden lagen.
Uit een half ingcr,torten stal haalden zij twee
paarden en zij vonden daarna nog twee zwaar
gewonde mannen, die zij op kruiwagens in vei
ligheid brachten. 1
Strickting begaf zich ilaarna naar de neg
inlact zjjnde kiuilstoof. Da schrik sloeg hem
om hot'hart/'de*"koperen afvoerpijp stond wit
gloeiend: VoorzicMig opende hij het deurtje,
om daardoor do temperatuur wat te laten
dalen. Nu nog naar den ..kiuilloren. De ©chip-
per durlcte niet verder, daarom ging Strïckling
alleen; hot was -ecu hcole toer, al klimmende
kif
it
en springende over puinhoopen gelukte het
toch. Op den weg terug kwam hij den ©chip
per weer togen én opnieuw gingen zo samen
verder, Het dak van het verpakkSngsgobouw
was in tusschen gaan branden, de vonken vie
len tusschen de voor verzond ing gereed staan
de, doch nog open vaten buskruit. Dc schipper
dekte met planken do vaten af, terwijl Stvickling
met zijn kwartiermuts do vonken zoovoet mo
gelijk opving. Toen dit karwei achter den rug
was, verscheen luitenant'Van. Asbock voor do
fabrïekspoort. Van hem ontving Strïckling een
briefje om duor t© geven "aan den garnizoens
commandant Je Naaiden. Na zich van düzo op
dracht tp hebben gekweten, keerde StrTc kling
terug en vond de geheel e fabriek in lichter
laaie. Brandklokken klepten onheilspellend. Na
een uur kwamen vier honderd soldaten, die
den weg NaardcnMuidon in slechts een uur
hadden afgelegd, aan. Tegelijk verscheen ook
da brandweer. Met man en macht zwoegde men
prn het,vuur moester to worden, do nog intact
gebleven vaten kruit worden eenvoudig in de-
Amsterdamsche Trekvaart gerold. Stricküngs
'taak was hier afgeloopen. Hij ging weer naar
de keuken om zijn dagelijkscho taak voort lo
zetten.
Dep, more van de ram^- was overal doorge
drongen. Ook in Den Haag had men er konnis
van genomen en r^gds otri tien uur in den
morgen kwam de toenmalige minister van oor
log, Reuter, tor p'aalso,
Shielding werd aan hem voorgesteld als
do eerste man, die de brandende fabriek was
bicuengegecn. Z.Exc. verzekerd ehem, dat Z.M.
d ekomng zijn voortvarendheid zou beloonon.
Op 19 Februari, de verjaardag van koning
Wijlem 111, had voor het front van do troepen
te Kaarden do huldiging plaats.
Stricküngs zakboekje kreeg de volgende .aan»
Rekening: „Krachtens machtiging des Konings
van 31 Januari 1883, vanwege Zijne Majesteit
een bijzondere^ tevredenheids-betuiging ontvangen^
wegens den ijver, de voortvarendheid cn het
overleg betoond bij het vcrlcenen van bijstand
cp het terrein ^an de buskruitfabriek „De KrijgSji
inann" te Muiden, op 19 Januari ,1883". Hieraan,
was een gratificatie toegevoegd.
V J
1 \i
4
A
I1"
