„Wij hebben voldoende krachten om dezen
te doorstaan"
strijd
in
Nederland zullen slechts zij blijven
die bereid zijn tegen Engeland
te vechten
Rede van commissaris-generaal Schmidt te Groningen
Laatste Nieuws
LEZEND FRANKRIJK
naandag 7 Juni 1943
SOTEDflWSCHÊ CötffiOTT
Rede van commissaris-generaal
Schmidt
|De prestatiestrijd in den oorlog
VLAARDING1N
lil do gisteren, te Groningen gehouden vor
mingsbijeenkomst van de NS DAG en NSB. werd
eerst het woord gevoerd door den, plaatsvervan
gend leider, don heer Van Geelkerken. Zoo nu
on dan, aldus spreker, vragen wij ons af: Waai
moet het naar»toe? Er werken allerlei in
vloeden, die strijdlust en strijdwil verminderen.
Bovendien zien we verschillende fouten ma
ken, maar dan. mogen we niet vergeten, dat
ook wij, nationaal-sociaüsten, menschen zijn.
Zijn er vee! anti's t
Xe vaak klinkt onder ons het getuid: Er zijn
te veel Nederlanders jffgen het nationaal-so
cialisme. Kameraden, overdraft dat niet, er zijn
niet zooveel anti's. Meestal is het de enkeling
en niet de massa, welke er tegen is. Juist
den iaatstm bjd heelt de NSB last van een
toeslrooming van nieuwe loden. Of zouden dit
allemaal radio-NSB'ers zijn? Kameraden, houdt
deze menschea vast. Neemt ze op in uw ge
meenschap. En verlangt van hen, dat zij zich
actief inzetten. Die menschen, die eenftiaai kleur
bekend hebben, moeten wij hekeereu en vast
houden, om ze te vonneh tot goede nationaal-
socialisten. Ons volk Heelt in do afgetoopen
drie jaren heel wat moetan loeren. De emi-
grantenkiiek heeft dat niet gekund en heeft ook
geen idee van den toestand, zooals die hier is.
Erg is dat met, want zij komen toch met terug.
Daarom moeten wg de rest van ons volk met
uitsluiten en ons afzijdig houden. Spr. wees
vervolgens op do groote verantwoordelijkheid,
die ontstond, toen do Eührer Alussert benoem
de tot leider van het Nederlandsche volk.
Uitvoerig ging spreker vervolgens in op de
kwestie der krijgsgevangenen, der studenten en
der radio's. Nu komen de menschen bij de
N.S.B. om een vrijstelling. Vraag ze dan: Wat
hebt gij gedaan voor de nieuwe orde van Euro
pa? Maakt het ze niet gemakkelijk! Als Duitsch-
land zijn laatsten man in het vuur zendt, dan
erkennen wij volmondig, dat Nederlandsche ar
beiders hun plaatsen moeten innemen. Hier
spreekt men dan van schending van Volken
recht, alsof er straks over recht gesproken zal
worden als die ophitsers met ons konden af
rekenen.
In de jeugdorganisaties blijkt de oprechte
wensch van de jeugd voor een nieuwe toekomst
te strijden, die voor elk land een plaats in het
nieuwe Europa zoekt. Als men nu al praat over
een toekomst, waarm Hitier geheel Europa zal
nemen blijkt daaruit, dat men in zijn overwin
ning gelooft. Hitler doet, wat hij belooft, maar
hij moet daartoe ook in staat gesteld worden.
Spreker herdacht vervolgens den op 3 Juni
vermoorden kameraad Posthuma, Er komtt.vao-
~on&.J«ker.nna..^en,-l}a''«t»"rw-v"*"""^""*"Ja,o0 sPr->
dan zal moeten blijken, dat ook wij ons inzet
ten tot den laatsten man en de laatste vrouw.
Maar als dan Mussert weer bij den Fiihrer is,
moet hij kunnen zeggen, dat de Eührer kan ver
trouwen op hem en zijn volgelingen tot het
uiterste.
Hierna sprak commissaris-generaal Schmidt
als volgt:
Nederlandsche en Duitsche kameraden.
Een zwarp winter met al zijn zorgen ligt
achter ons. Vaak zijn wij kameraadschappelijk
oök hier in Groningen bijeen gekomen. Wan
neet wij derhalve onzen blik over het dage
lij ksch gebeuren heen eens op de toekomst
richten, dan komt bij den een of ander de
vraag op: „Hoe zullen wij het doen?"
Als nationaal-socialist zou ik deze vraag
eejrst willen beantwoorden. Toén wij in 1918
door eigen onrust en door eigen schuld de
wapens neerlegden, werden w(j overvallen, ge
ëxploiteerd en ge weet het zeer goed, dat toen
nog in Duïtschland millioenea van honger ge
storven zijn. Desondanks riep ons toen de
Führer als eenvoudig frontsoldaat, die nooit
het geloof in Duitschiand had opgegeven. La
ten wjj het niet vergeten, dat hij toen ook
reeds in Germanje, in Europa geloofd heeft.
Steeds weer heeft hij togn reeds den voor-
maligan vijanden zijn hand toegestoken. Hij
heeft reeds in zijn strijd zijn wereldbesehou-
ring, zooals hij de wereld zag, neergelegd.
Reeds in de eerste vergaderingen heeft hij
3teeds weer verklaard in zijn volk te geloo
ven. Wij gelooven in ons volk en daarenboven
ook in Europa en wij weten, dat thans da
tijd gekomen is', waarop bet nieuw gevormd
moet worden.
De bombardementen op
West-Dultsehiand
Wanneer het geloof aanwezig is en achter
het geloof altijd de wil staat, dan kan de
volgende vraag alleen maar zijn„Zijn do
menschén geschikt om deze groote taak te
volbrengen en deze groote proef van het lot
te 'doorstaan?" Kameraden. Hier ben ik van
meening, dat de Europeesclie volken en
hierbij staat het "Duitsche volk aam den spits
der Europeesche volken bereid zijn alles
IS den strijd te werpen enalles op te offe
ren. Want de laatste tijd heeft juist van
de Duitsche volksgenooten in het vadertand,
'voor alles in het westen van het Duitsche
rijk, ontzaglijk voél geeischt, niet alleen den
gebeden inzet van den man, doch ook van
de vrouwen, grijsaards en kinderen.
Wanneer wij nu vragen: „Hebben deze men
schen den tijd doorstaan?" dan kunnen wij kalm
antwoorden „Niet alleen doorstaan, doch zij zijn
nog harder geworden". Zooveel grootheid en
dapperheid heeft men nog nooit in het Westen
gezien als in den laatsten tijd toen vele bommen
werpers gebeele steden probeerden te vernieti
gen en daarenboven het water van den stuw
dam door het Roergebied stroomde. Dit alles
werd bedwongen door menschen, die bereid zijn
al hun krachten in te spannen, omdat zij door
Adolf Hitler geroepen zijn. Wij behoeven der
halve niet te vragen, of wij dezen strijd door
staan, doch onze eed moet luiden zoo te staan
als deze menschen in het Roergebied gestaan
hebben. Zoo moeten wij overal als Germanen
en Europeanen staan.
Dan zal Europa nieuw gevormd worden jm
niemand zal dezen nieuwen vorm kunnen tegen
houden.
Het bombardoeren van steden
Wij zullen dezen strijd doorstaan, omdat wij
de hardheden van dezen strijd kenden en om
dat wij nooit er aan geloofd hebben, dat de
gangsters uit Amerika ons misschien als men
schen zouden kunnen behandelen en omdat wij
ook nooit geloofd hebben, dat de bolsjewieken
ons als menschen tegemoet zouden treden. Wij
kenden deze bolsjewieken als becstmenschen
reeds in de jaren van den opstand 1918—1923,
die toentertijd reeds bij ons moordden en brand
stichtten. Wij waren er van overtuigd, dat de
terroristen uit Amerika precies hetzelfde zouden
doen als de vliegers van Churchill reeds in 1940
zijn begonnen te doen.
En wanneer men zegt, wij zijn het eerst be
gonnen, wij hebben Warschau en Rotterdam "ge
bombardeerd, dan vragen wij nationaal socialis
ten: stonden toen voor deze steden Duitsche
soldaten of niet' De vraag of ce Duitsche solda
ten al strijdende tot deze plaatsen waren opge
rukt, zal men met ja moeten beantwoorden. Een
snellere overgave zou beide keeren het bombar
deeren voorkomen hebben. De Engelschen ech
ter bombardeerden reeds in 1940 Duitsche steden
zonder dat het ooit een Engelschman gelukt
was voet te zetten op Duitsch grondgebied.
Nooit zijn wij naar Engeland gevlogen om bur
gers te bo-nbardeeren. Wij willen den strijd
tegen de burgers met.
Toen op 1 September en steeds weer opnieuw
heeft de Führer de wereld toegeroepen: „Ik wijs
dezen bommenoorlog van de hand". Eerst na
een bepaalde en voorafgegeven waarschuwing
heeft de Führer geantwoord en de heeren in
Engeland kunnen zich er op verlaten, dat de
tijd, waarop wij met dezelfde middelen zuUen
antwoorden, wper komen zal. Laat men dan
niet jammeren. Het tijdstip zal komen, waarop
alles slag voor slag zal worden terugbetaald.
De vraag, die ik gesteld hebt „Hebben wij
voldoende krachten om dezen strijd te door
staan?", kunnen wij met een hardgrondig „ja"
beantwoorden. Het gebied is groot genoeg om
allen te voeden. Ik weet, wij moeten het goed
indeelen en wij hebben bij God niet te veel,
doch het gebied is groot genoeg om het leven
te waarborgen. Arbeiders zijn in een toereikend
aantal aanwezig om de machines te construeeren
en de kanonnen, stukken geschut en munitie
te vervaardigen. Juist gisteren heeft Rijks
minister Speer voor het Duitsche volk en
Europa rekenschap afgelegd over de prestaties
van de Duitsche oorlogsindustrie en wij zien
hoe de cijfers gestegen zijn. Wij behoeven niet
te vragen „wanneer beginnen wij met een
nieuwen aanval, met een nieuw offensief",
"—ocrr-vrij -vidgcayzooats siecnis de sterke kan
vragen. Dat zal de Führer bepalen.
Wanneer de tegenstanders gelooven door
Europa een wandeling te kunnen maken, dan
zullen zij beleven, wat het wil zeggen in botsing
te komen met legers, die in den strijd beproefd
zijn en die gedurende twee jaar een zeer zwaren
veldtocht in het Oosten achter den rug hebben.
Dan zullen zij beieven, wat Duitsche soldaten
presteeren. Daarom moet onze gemeenschappe
lijke wil zijn, hecht aaneengesloten te blijven
staan. Van ons moet de kracht uitstralen, die
noodig is om de zwakken mede naar voren te
trekken. Wij kennen de krachten van het na-
tionaal-socialisme en er is geen macht ter we
reld, die deze macht kan breken. Gelooft gij,
dat de strijd bij ons in het eigen vaderland licht
geweest is? Wij moesten toen aantreden tegen
een openlijk bolsjewisme, tegen Duitsche volks
genooten, die door dezen bacil waren aan-
gestoke.
„Wij zijn sterker dan
s in 1941"
Mijn vriend, dat hebben wij'toen doorstaan,
wij zullen dezen strijd ook verder doorstaan.
De weg van revoluties loopt nu eenmaal zoo,
dat een tijd komt, waarop zij eerst belachelijk
wordt gemaakt, dan doodgezwegen wordt en
vervolgens treden de menschen met wapensin
de hand tegen deze idee in het veld. Precies
Zoo is het ons sedert 1920 Vergaan. Toen wij
begonnen, vyerden we belachelijk gemaakt,
toen stonden wij op en bouwden ons rijk in
1933. Toen kwam de tijd, waarin het inter
nationale jodendom en de plutocratie met ge
concentreerde kracht, met wapens en met
bommenwerpers tegen ons optraden in de ver
onderstelling, dat wij niet bewapend waren.
Men wilde ons/a!ïen van den aardbodem doen
verdwijnen. Wanneer gij zoo de geschiedenis
ziet, wanneer gij ziet, dat in 1941 alles tegen
ons was, in het Oosten het bolsjewisme en in
het Westen de piutocatieën Engeland en Ame
rika en wanneer wij dan de vraag stellen, of wij
nu vernietigd werden, dan kunnen wij con-
stateeren, dat wij thans in 1943 veel sterker
zijn dan in 1941. Deze tegen ons opgestane
krachten hebben ons dus niet vernietigd, doch
sterker gemaakt.
Zoo moeizaam als de weg van 192D tot 1941
geweest is, precies zoo zwaar zal de weg zijn'
van 1941 tot 1946, 1948 of 1950. Wij zijn be
reid dezen weg te gaan en trouw aaneengesloten
te blijven staan en wij weten, dat ook het over
winnen van onze vijanden zwaar zal zijn en
misschien veel tijd zal vergen. Het hoogtepunt
echter hebben wij al lang achter ons, liggen.
Twee jaar strijden wij.met zeer goed succes
tegen het bolsjewisme, tegen Engeland en
Amerika. Wanneer derhalve aan de overzijde
in Engeland ,van een overwinning gesproken
wordt, dan kunnen wij slechts zeggen, voorioopig
hebben wij op ons continent nog niets van deze
krachten gezien. Wij verheugen ons als nationaal-
socialisten op den strijd.
Hij werd door ons steeds verlangd. Wanneer
derhalve aan den westelijken kant zeer veel
gesproken werdt over een invasie, dan kunnen
vrij slechts zeg£»n: komt, wij zijn bereid, evenals
wij het bolsjewi&ne naar het Oosten terugge
drongen hebben, zoo zullen wij met veel lichtere
strijdkrachten deze plutocraten daar brengen,
waar zij behooren (donderende toejuichingen).
Vanzelfsprekerd moeten hiervoor de maat
regelen genomen worden en nu kameraad van
Geelkerken zoc juist de kwestie van de krijgs
gevangenen heeft aangeroerd, kan ik daarover
als nationaal- socialist slechts één ding zeggen:
„Wanneer hier slechts de kleinste groep zou
landen, wat zouden de Engelschen dan het
eerste doen?" Deze Amerikaansche en Engel-
sche gangsters zouden onmiddellijk, wanneer zij
voet op Nederlandsch grondgebied gezet hebben,
deze voormalige Nederlandsche soldaten'"weer
onder de wapens roepen. De maatregelen, die
daarop van Duitsche zijde genomen zijn, zijn
ons bekend, die behoef ik hier niet verder te
bespreken.
Slechts Dultschers en
N.S.B.-ers blijven hier
Wanneer ik reeds vroeger bet besluit van
den Wehrmachtsbefehlsbaber om de voor
malige Nederlandsche officieren in krijgsgevan
genschap weg te voeren, een wijs besluit ge
noemd heb, dan zal dezë maatregel van den
Wehrmachtsbefehlshabef slechts in het belang
blijken te zijn van de krijgsgevangenen en hun
gezinnen. Zoo zullen zij op zekeren dag weer
naar hun gezinnen kunnen terugkeeren. Het is
echter beter, dat zij op het oogenblik dit gebied
verlaten.
Hier blijven zullen slechts diegenen,
die sedert drie jaren naast ons ^staan
en die bereid zijn, evenals wij, tegen En
geland te strijden. Het zijn Dtfitschers
en N.S.B.-ers. In 1940 was er een andere
toestand. Toen bestond er nog geen
Atlantikwal. Wij strijden ook niet in het
Oosten dezen zwaren strijd. De groot
moedigheid van den Führer is niet be
grepen, Thans moeten hieruit de con
sequenties getrokken worden.
Wanneer echter een arbeidsplaats in Duitsch
iand leegkomt, omdat do Duitsche soldaat ou
der do wapens geroepen,is, dan moet.-do Gar-
maansche broeder zijn plaats innemen. Daaren
boven moeten allo Europeanen, hun plaats in
nemen, want het gaat om de nieuwe vorm
geving van,Europa. Dezo nieuwe Europeesche
gemeenschap groeit en door gemeenschappelijke
taken zal zij steeds sterker worden. Wij weten,
dat het bolsjewisme geen mededongen met ons
zal kennen. De schamelste hut iuer in het
Groningsche land is voor een bolsjewiek nog
altijd een paradijs. Vraagt het do soldaten, die
ui het Oosten gestreden hebben. Eenstemmig
verklaren zy, dat uit do Russische steppen
alleen nog maar' beestmenscben naar voren
komen. Mot Europeanen hebben deze horden
uiels gemeen. Daarom moeten wij de bolsje
wistische Sovjet Uuio verslaan.
Ook aan den overkant in Amerika schijnt
men langzamerhand de ooren te gaan splitsen.
Ook daar zal men eens den oorlog voelen.
Wanneer do Engelschen en Amerikanen bom
aanvallen ondernemen op onze volksgenooten,
dan workt aan den anderen kant de duikboot-
oorlog precies even zeker. Dezo schroef diaait
„uigzaam doch des te steviger en fijner. Het
tijdstip zal komen, waarop ook aan de over
zijde het gevaar van het jodendom zal wor
den ingezien. Do laatste enquete, die de jo
llen in New-York gehouden hebben, heeft reeds
op ondubbelzinnige wijze aan het hebt gebracht,
welk standpunt het" voifc in dit probleem in
neemt. Daarom hioeteu allo krachten tegen het
jodendom, het bolsjewisme en kapitalisme ge
mobiliseerd worden. Den strijd 'nemen wij moe
dig op, want wij willen een nieuw en mooier
Europa onbouwen. Dead*., nicüwo cempen--cliaD
zal den nationaai-socialistischen fundamonteelen
eisch tot voorwaarde hebben. Het is niet be
langrijk, wie gij zijt, 'de hoofdzaak is,-wat
prestoerf- gij voor deze gemeenschap. Derhalve
moet do groote gemeenschap van don adel van
den arbeid opgencht worden. Omdat wij het
gedurfd hebben, deze kwestie vrij en openlijk
in do worolddiscussie te werpen en omdat wij
den joden het masker van net gezicht gerukt
hebben, zijn al die vernietigingskrachten tegen
ons in het veld getreden. Europa staat. Wan
neer wij ons ook uit Afrika hobben moeten
terugtrekken, zoo werd toch tot de laatste
paboon gestreden en die soldaten, die terug
gekomen zijn, hebben niet al te moedige Ameri
kanen loeren kennen. Do anderen willen met
gelooven, dat wij overwinnen. Wij zullen het
hun op zekeren dag bewijzen.
„Onze kameraadschap moet
verder groeien."
Daarom moet onze kameraadschap verder
groeien. In den arbeidsdienst, in den Jeugd
storm, in de' Hitler-jugend staan zij schouder
aan schouder en strijden daarenboven als sol
daten, gemeenschappelijk voor den nieuwen tijd.
De tijd, die voorop ligt, zal zwaar zijn. In
het Roergebied hebben vrouwen eu kinderen
ware heldendaden veiricht. Zij allen werpen
zich in don strijd voor de groote domeen-
schap. Zoo is iedereen een schakel in deze
lange keten. De een is precies zoo .belangrijk
als de ander.
Ook onze voorouders hebben het niet go-
makkelijk gehad. Denken wij maar eens "aan
den 30-jarigen oorlog, die millioenen menschen
oischte. Toentertijd werden geheelo steden niet
door bomaanvallen, wel echter door brand
schatting en bovendien door epidemieën ver
delgd. De pest waarde onverbiddelijk door het
land. Onze voorouders hebbem toen ook stand
gehouden. Laten wij ons daarom onzen voor
ouders waardig betoonen en laten wij hetzelfde
doen en daardoor onze idéo ©a onze revoluL©
hooghouden. Wanneer wij - de gevaren moedif
trotseeren en ons als soldaten wederteerig on
dersteunen. en tot den aanval aanvuren, wan
neer iedereen bereid is zijn beste krachten in
te zetten, dan groeit do nieuwe lotsgomocn-
schap en komt eens de dag, waarop weer over
ons continent de vredesklokkon zullen klin
ken en de vanen van de vrijheid zullen
worden, geheschen. Onze doode helden mar-
cheeren voor ons en daarachter marcheert
het nieuwe Europa. Wij zullen dit zien, doch
voor het succes valt altijd do zwaarste on
grootste gevechtsperiode. Daarom moeten wij
de tanden op elkaar zotten en ook in 1943
zal ons do wind hard om de ooron blazen,
waardoor wij echter dichter bij do overwinning
komen.
Zoo heeft ons de Almachtige voor het groote
gericht geplaatst. De vraag luidt, of wij sterk
genoeg zijn om dezen strijd te doorstaan.
Wij zullen dezen strijd doorstaan en er voor
zorgen, dat nu eindelijk het avondland rustig
wordt. Zoo heeft ons de Almachtige gezegend
en aan onze spits .den soldaat van den wereld
oorlog, onzen Führer Adolf Hitler, geplaatst.
Zoo kunnen wij altijd slechts weer vragen,
dat de almachtige onze soldaten en wapens
blijft zegenen. Wij strijden, voor het avondland
tegen de plutocratieën eu gangsters uit Amerika,
die onze cultuurgedonkteekenen vernietigen- Wij
weten, dat onze kracht sterker is. Eens zullen
wij uit al deze- decadentie moedig en trots
vooruit stoïmen om dit groote nieuwe Europa
mede te vormen. In dezen geest roep ik u
op uw eed met mij samen te-vatten in een
groet op dit uur aan den Führer van alle Ger
manen. De aanwezigen stemden met dezen, op
roep in. JEermede was da indrukwekkende dé
monstratie geslote».
Hauptdiemtleiter Schmidt onder
scheidt 16 Duitsche bedrijven
Naar aanleiding van hot oindo van den
tweedon prestatiestrijd der Duitsche bedrijven
in Nederland is Zaterdag in Don Haag een
plechtige bijeenkomst gehouden, waarop talrijke
bedrijfsleiders en hednjfsvoormannen verschenen
waren, In aanwezigheid yan vertegenwoordigers
van partjj, staat en weermacht braoht do plaats
vervangende Obnlann van hot Deutsche Arboits-
front in het Aibcitsbereich der N.S.D.A.P.,
Kretschmar, rapport uit over de resultaten'
van het laatste jaar in Nederland.
In 1912—43 hebben do bedrijfsleiders van 79
Duitsche industrie-, 73 handels- en 40 hand-
werkbodrijven hun wil tot medewerking aan den
dag gelogd. Dozo cijfers betookenen een stijging
met 72 pet. vergeleken met hot voorafgaande
jaar.
Op verzoek viui den plaatsvcrvangenden Ob-
mann onderscheidde vervolgens do leider van
het Arbeitsbcreich der N.S.D.A., Hauptdionst-
leiter Scluni lt, 16 bedrijven door overhandi
ging van gouw-diploma's.
„Voor ons nationaal-socialisten zoo zotte
del Haupldienstleitor» uiteen spreekt
het vanzeLf, dat wij thans den Führer hel
pen en het beste van ons geven."
Zeer nadrukkelijk gmg Hauptdionsüeiter
Schmidt in op de jongsto ontwikkeling. Hij
noemde het oen dwaling to gelooven, dat
iemand, die zich vergrijpt aan doze gemeen
schap in Duitschiand of in de bezette gebie
den zou worden ontzien of dat iemand, die
in. opvolging van een oproep uit Engoland of
Amerika hier 'in staking zou willen gaan,
ongestraft zou blijven. „Ik houd hot derhalve
voor juist, nog eens mot alle ernst te verkla
ren, dat hij, die hot waagt tijdens den oorlog
do bedrijfsgemeenschap te storen hetzij oen
Duitsche of een Nederlandsche bedrijfsgemeen
schap door een. staking of door andere
misdaden, natuurlijk zijn hoofd verspeeld heeft.
Wanneer de oen of ander heeft gomoend zich
later weer to kunnen terugtrekken om do
verantwoordelijkheid niet te mooier, aanvaarden,
moge nogmaals volkomen duidelijk gezegd zijn:
Het naüonaal socialisme wil en kan zich dat
ook tijdens don oorlog niet veroorloven^
In het vprdere verloop van zijn. uiteenzot-
tingeon erkende de leider van het Arheitsbo-
reicli do moeilijkheden volkomen die door den
oorlog zijn ontslaan voor do Duitsche bedrijfs
leiders om hun, bedrijven in stand te houden.
Het werk van het Duitsche Arbeits-
front is ook richting aangevend voor liet
Nederlandsche Arbeidsfront en dit is een
gemeenschappelijke weg. Geen land kan zich
onttrekken aan de vernieuwing van Europa.
En ook do individueek) volksgenoot is niet in
staat zich uit deze gemeenschap af te zonderen
Het nieuwe Europa wordt met b'oed en zweet
bevochten. Wij hebben derhalve het rechf; vooral
van onze volksgenooten, maar bovendien ook
onze Nederlandsche arheidskameraden en -karn©-
raadskes te eischen, dat zij hun uiterste best
doen. Wanneer eenmaal den Duitschen soldaat
door het vaderland niet de wapens in handen
zouden worden gegeven, die hij voor den strijd
noodig heeft, dan zou het avondland in gevaar
komen. -
Op grond van dezo diepe verantwoordelijk
heid voor den nieuwen groei van Europa
eischen wij ook, dat de arbeidsplaats, die door
een Duitscher is vrijgemaakt omdat hij als sol
daat te velde is getrokken, door een andere
Europeaan wordt ingenomen. Deze eisch is
I.aurjU»,11..— rm 11 .*-n ank .de jemeero
lichtingen hier in Nederland do arbeidsplaatsen
der jonge Duitsche soldaten moeten innemen.
De strijd van het lot dwingt een ieder stel
ling te nemen ten aanzien van dit probleem.
Een uitweg is er niet.
Op grond van deze Verantwoordelijkheid heeft
ook de Führer zijn ouden medestrijder gauleiter
Sauckel opdracht gegeven er zorg voor te
dragen, dat in het Groot-Duitsche rijk de ma
chines draaien.
Natuurlijk is de taak, die voor ons ligt,
ontzaglijk zwaar.» Vele arheidskameraden, dio
thans nog hier zijn, zullen hun plaats moeten
ontruimen om in Duitschiand nieuwe arbeids
plaatsen in te nemen. En Nederlandsche men
schen, die wellicht geloofden van den opbrengst
van hun vroegere werk to kannen leven, zullen
weer in het arbeidsproces terug gebracht wor
den. Bovendien'zal juist als do Duitsche vrouw
ook do 'Nederlandsche vrouw moeten werkeai.
Wij hebben, niet het voornemen Nederlandsche
vrouwen naar Duitsch gebied te brengen. Zij
zullen echter do leeggeworden arbeidsplaats
in Nederland moeten bev.etten. Die zelf in het
arbeidsproces staat, begrijpt dat volkomen. Al
leen, menschen, die zich van do werkelijkheid
verwijderd hebben, kennen onzen zwaren door
het noodlot opgelegden strijd niet en wijzen
derbalvo ook uit onkunde ten aanzien van den
feitohjken toestand onzo maatregelen af. Het
moge waar zijn, dat deze regelingen den een
of ander in zijn particnlier-economiseho leven
zwaar', treffen, maar hij heeft hot persoonlijk
lang niet- zoo„,z\yaar als de Duitsche sold'aaT
die is aangetreden tegen de" onroenschélljk
hordo der steppe. Onze eisch is derhalve rofcll
vaardig, want. hjj is dienstig Voor het go
schappelijk bohoud van onzo volken en
modo voor don groei van een nieuw Europol
Terwijl wij ons opnieuw gereed maken voos
den oorlogsprostaliewodstrijd, moet onzo
luiden: „Alle hinderpalen worden doqr qn§
uit den weg geruimd. Een „onmogelijk"' IgS
staat niet. Wij brengen het voor etkaaj-, om»
dat wij het voor elkaar moeten brengen." i
Vooreerst zijn wjj het nog, die hot lof
van, Europa bepalen. Daarom kijken yrjj aöï
nationnal-socialinten vol vertrouwen naar do
toekdmst. Laat ieder indachtig zijn aan dozèii
groolon tjjd, dien hjj mag beleven. Laat iécfSj
op zijn plaats zijn plicht doen. Laat teder
eraan, denken, dat 'ons alleen de gemeoiMidfap,
in strijd en prestatie tot de overwinning jpóft-
AANVALLEN AAN KOEBANBRUGG^
"HOOFD EN ILMENHEER AFGESLAGEN
Hot opperbevel van do Duitsche weewnacfifc
doolt heden mede:
Vijandelijke aanvallen aan het Koeban-hruggöi
hoofd en ten Zuiden van het Ihnenmcer v,te&
deh met succes afgeslagen.
In den afgeloopon nacht hebben sterke for
maties gevechtsvliegtuigen opnieuw de tedustjjra:
van de stad Gorki aangevallen. Baj goed zic/ht
werden, talrijko voltreffers geplaatst op de ip?
brieksinstaltatios van het belangrijke bewape»
ningscemtrum. Een yliegtuig wordt vermist.
Do luchtmacht bracht voor do kust van den
'Kaukasus twee vijandelijke motortorpedoboot*®
en een duikbootjager tot zinkon.
Den 5en en SeirJuni werden aan hot Oos]te<
Ijjke front 83 Sovjet-Russische vliegtuigen vets
niotigd.
Snelle Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben
gisteren in acheervlucht voor den oorijog 1x1'
langnjko doelbïr- in de havenstad in Zuid-Eid
goland, Eastbourne, met zichtbaar succes aam
gevallen.
DE LUCHTSTRIJD DUURT VOORT
Het Italiaansche weermachtsbericht van hedea
luidt:
„la de Middcllandsche Zee werd een vifandea
lijke duikboot door eenheden der koninklijke
marine tot zinken gebracht. Veelmotorige vijartjr
delijke vliegtuigen hebben Messina, Reggio dl
Calabrie en andere minder belangrijke plaatsen
aan de Straat van Messing, gebombardeerd. OriYè
jagers bonden den strijd aan, met een format)d
en schoten vier vier-motorige toestellen neer.
Een vijfde toestel werd door het vuur der IuchRi
doelartillerie vernield. Ook gisteren was Pa£J
teilaria het doel van herhaalde luchtaanvallen
tijdens welke zeven vliegtuigen door jagers en
de verdedigende batterijen werden vernield. Li
een' gevecht met Duitsche jagers verloor de vij?i
and twee bommenwerpers ten Zuiden van Slciï"
hë en een Spitfire boven Linosa (Lampedusal.
Drie van onze vliegtuigen zijn niet van de opek
raties van dien dag teruggekeerd.
DE, STAKINGSBEWEGING IN DE
VER&EN( STATEN
Het Amerikaansche Huis van Afgevaardigden,
heeft een wetsvoorstel aangenomen, waarin
harde straffen zijn opgenomen tegen personen,
die in door do regeering geleido bodrijv^iSI
stakingen op touw zotten of ten uitvoer tej»
gen. liet wetsvoorstel verbiedt het gebruik yah
de vakvereenigingsgclden voor de financiering
van, Efakingen. i, <•-- ■-
Do bond van mijnwerkers in do VereeoigdtY
Staten heelt medegedeeld, dat hot bevél tot,
het hervatten, van don arbeid op 7 Juni geloij
tot 20 Juni. Do mijneigenaars en do ïef'dora
dor valjveroenigingen zijn aan de Comorendyt-
lafd teruggekeerd om de onderhandelingen tio.
hervatten. I
Brandballons
Ook hoven verschillende deelen van Denemar
ken, zijn in den nacht van Zaterdag op "Sïp,
dag geallieerde ballons verschonen, waaniSi
blikken reservoirs mot een gedeeltelijke te. fles»
sehen, zittende rubber-fosforoplossing bevestigd
waren. Dozo llosschen werden automatisch St
do reservoirs losgemaakt en eon aantal daar
van, die op den grond in brand geraakt #p4
ren, werden Zondagochtend door militairen on
schadelijk gemaakt
Hevige luchtgevechten
Do luchtmacht van, do Japansche marine herf|
op 5 Juni in eoa hevig luchtgevecht mot
delijke vliegtuigen, die probeerden Stortbui®
eiland aan to vallen, twintig vijandeïijko yhögS
tuigen neergeschoten en bovendien viif amuówj
zwaai beschadigd. Drie Japansche vltegtógeïis
zfjn nog niet op hnn basis teruggekeerd.
Beroepen
Tot predikaat bij do Chr. Gespef. kerk aihter
is beroepen és. W. Hfcerma t» Zeist,
HET RESULTAAT VAN EEN ENQUÊTE
(Van onzen Parijschen correspondent)
Frankrijk leest, leest meer dan ooit tevoren.
Minder kranten misschien, doch meer boeken.
De boekhandelaars kunnen niet meer aan de
vraag voldoen, de uitgevers zouden de oplagen
kunnen verdubbelen indien ze over meer pa
pier beschikten. Om zich schadeloos te stellen
hebben ze den prijs maar verdubbeld.
Men leest. In den trein bi) het licht van de
luchtbescherming en thuis onder de lamp, in
de overvolle metro en in de' ruime leeszalen
der groote bibliotheek, in de café's van het La-
tijnsche kwartier onder het genot van thee van
lindebloesem, aan den boulevard Saint Germain
met zijn literaire taveernen en op zonnige da-,
gen zelfs iri het Luxembourg. Men leest om
den tijd te dooden, om z'n gedachten te verdrij
ven of z'n zorgen, om zich te ontwikkelen. Maar
de ontspanning komt vóór de studie, de roman
sloeg alle records bij "«m enquête, het boek is
bijna even.populair oscoop.
Die enquête, ingesteiu ulj de stedelijke biblio
theken en de voornaamste boekhandelaars, op
de scholen en in de staatsbedrijven, leert ons
dat vrouwen meer lezen dan mannen. En meis
jes en ongehuwde vrouwen meerN dan haar ge
huwde zusteren. Hetgeen wel een kwestie van
den beschikbaren tijd zal zijn eerder dan van
romantiek en behoefte. Lezende vrouwen zijn
vooral de onderwijzeressen en de typisten, die
samen vijftig procent halen, in de achterhoede
komen de winkelbedienden, de kapsters 'en het
huispersoneel.
Bij de mannen zijn het ook alweer de onder
wijzers en de kantoorbedienden, die aan de spits
"gaan. Hier maakt de gehuwde of ongehuwde
staat weinig, verschil, namelijk twee procent ten
gunste der ongehuwden. Vervolgens komen de
agenten van politie, de kappers, het hotelperso
neel, Slechte lezers zijn ds zakenlieden, de dok
toren en de ingenieurs; geheel onderaan op het
lijstje staat de geestelijkheid.
Over het Blgemeen wordt-er naar den roman
gevraagd. Naar den roman van den schrijver
van den dag slechts door een gering percentage
lezers. Men vraagt veeleer de werken van tje';
kende schrijvers van gisteren, zeker als men 6»
dat men niet is bekocht. Zola neemt de eers.te
plaats in. gevolgd door Balzac en den. pessimist
tischen Flaubert. Dan komen broederlijk Dutnasi
en Duhamel op den voet gevolgd door AnatoTo
France, Maupassant en Maeteilmck. Veel wom
den nog Romain Rolland gelezen en Alphonse
Daudet, Henri Bordeaux en Paul Bourget. De
jongeren van beiderlei kunne prefereeren Glono
van de "Montherlant, die weinige jaren geleder)
zulk een opgang maakte: hier en daar openbaart
zich nieuwe vraag naar Gide, hetgeen een op,<
merkelijk verschijnsel is. Aan George Sand wordt
de voorkeur gegeven bpven Colette, Maurlac is
vergeten, Plisnier wórdt verwaarloosd, maar SI-
menon Is de gunsteling van een zeker publiel?»
De boeren houden het met Dumas, die in mins
der geletterde kringen trouwens steeds aan hét
hoofd staat en mét Erckman Chatrlan.
Na den roman worden in dalende volgorde
gelezen: biografieën, letterkundige critiek, modep
ne geschiedenis en politiek, reizen en avonturen',
er is nieuwe belangstelling voor Jules Verhel
tooneel, de oorlogsboeken met sociologische of
politieke strekking als die van Drieu la Roebelle,
Fabre Luce-en Lucien Rebatet wijsbegeerte, very
zen maar slechts van de oude dichters, natuur
lijke historie, inlichtende werken over Duitsch
iand, schilderkunstige critiekcn, geneeskunde en
hygiëne. De werkelijke klassieken der "wereldlite
ratuur worden bijna geheel verwaarloosd.
Stellig oefenen de _pmstandjgheden invloed
uit op de belangstelling voor het boek, op d3
keuze van een roman. Slmenor heeft zich pas
een wijden lezerskring verworven toen men zijn
detectiveromans ging verfilmen. Een film als
Ramuntcho heeft plotseling vraag doen ontstaan
naar Pierre Lot! en de IJslandsche visschcrs. De
schilder Maurice. d(j Vlaminck dankt aan een
ongunstige critiek van een schilderij tentoonstel^
ling de belangstelling voor zijn romans naar hij
beweert. En de instelling van jeugdkampen in
Frankrlijk en den verplichten arbeid schiep de
nehoefte aan opvoedkundige lectuur en boekep
ever het sociale probleem. René Benjamin heeft
er. van geprofiteerd.
