STADSNIEUWS SPANNENDE REPORTAGE t Uit MiiecUmfi u-eAleclm Regentenheerschappij F Pag. 3 SCHtEDAMSCHB COURANT De „onderlinge conventie van de vroedschap der stad Schiedam" in 1786 Maandag 7 Juni 19$5 'Jfy,' X f V TENTOOMSTES.UHG STEDELIJK MUSEUM Uit do rijko verzameling schilderijen, aqua rellen en beeldhouwwerken, eigendom van den heer H. Nijgh -te Rotterdam, heeft do heer C. II. Schwagermann, conservator van net 010- dclijk Museum, oen keuze mogen doen om een tentoonstelling te organiseeren in bet gebouw aan de Hoogstraat. Do hoer Nijgli beeft zich brj zijn aankoopen noch tot tijdperken, noch tot scholen bepaald, doch zich, zooals in het Voorwoord m den goed verzorgden catalogus voor deze tentoon stelling gezegd -wordt, laten leiden door het devies: Jo pronds mon bien ou je le trouve (I neem het goedo, waar ik he^ vind). En de 'heer Schwagermann heeft bg het maken van een keus uit de verzameling, het zelfde beginsel toegepast. Do beperkte plaatsruimto in°hot museum is oorzaak geworden, dat van^ de jongere schilders weinig werk kon worden geëxposeerd; de kunstenaars uit de tweede helft der 19o o^uw zijn het best vertegenwoor digd. De tentoonstelling is Zaterdagmiddag in bijzijn van een kleine, schaar belangstellenden^ waar onder oenigo Rotterdamscho schilders, ge opend. Do heer J. D i r\ k e 1 a a r, wethouder van onderwijs en voorzitter van do commissie van.advies inzake het Stedelijk Museum, sprak enkele woorden van welkom,waarna de heer C. H. Schwagermann een. deskundig overzicht gaf van de tentoonstelling. Het organiseeren van een kunsttentoonstelling al dus do conservator, brengt onder de huidige om standigheden bizondere bezwaren met zich. Vrijwel geen plaats in Europa is voor oorlogsrisico en -ge- va ir gevrijwaard en he- verdient bizondere waaraee- rïng, dat de heer Nijgh na dc rondreis van zijn kunst schatten aan de belangrijkste musea van ons land bereid is een deel van zijn verzameling ook in ons museum tentoon te stellen. s Hen vijftal fraaie bronzen van de impressionistische beeldhouwers Rodïn (De' goddelijke hand), Meunier (Mimwerkster), Kolbe (Zittend naakt en Staand naakt) en den nco-klassicist Maillol (Vrouw die kapt) zijn in de wandvitrme op het trapbordes op gesteld. De schilderijen, aaunrellen cn teekeningen zijn in de kleine tentoonstellingszaal aan den voorkant ge ëxposeerd. Beschaafd van kleur en lijn en uiterst gevoelig ge schilderd Is het meesterlijke schilderij De Bron" van Fantin Latour, een fraai „staal van Fransche cul- tuur. Van den begaafden Hollandschen schilder Gabriel zijn een wijdsch waterlandschap en een stemmings vol landschap met witte boerenhoeve ter weerszijden van „De Bron" opgesteld. Als virtuoos schilder van stillevens bekend, is Antoinc Voilon hier vertegen woordigd met een vruchtenstillevcn en een vloeiend geschilderd hasengezicht. Tintelend van kleur en mooi gecomponeerd Is een Fransch havengezicht van den Hollander Jongkind, dat met een branding aan de Bretonsche kust van Jules Dupré het havengezicht van Vollon flankeert. Twee bloemstillevcns, een vans met rozen van Ga briel cn een overwogen geobserveerd glas met hyacin ten van Philip Rousseau zijn naast deze havengezich ten gehangen. Een breed geschilderd landschap van Georg Michel met een sterlc lichteffect, roept herinneringen aan Rembrandt op. Dc voorlooper der Barbizonncrs N. Diaz sluit met een fraai landschap de rij der^Frnnsche schilders op deze - tentoonstelling vertegenwoordigd. Opmerkelijk is het verschil tusschen het meer kleur rijke werk der Fransche meesters cn het grijze tona- listisch gestemde der Hollandsche schilders uit dien- zelfden tijd. Fraaie voorbeelden van cUfTlollandsch impressionisme zijn hier. de beide Iatïcl schap pen van Gabriel, de Osscnkar en het Paardcnwed van Mauve een blank stilleven (Bordje met haring) van Wcis senbruch. Na de Haagsche school wordt met den grooten Breitner het Hollandsche palet weer boeiender van kleur, een Amsterdamsche gracht bu winter, sereen van stemming en een zonnige aquarel van huizen te Gent zijn hier van dozen meester aanwezig. Een boerderij met varkens met een fijnkleurïgen achtergrond, een bloemstillcven en een schilderachtig geteekend zelfportret getuigen van het sterke talent van Willem de-Zwart. Scherp van kleurcontrast is het hofje van Sure Ro bertson. Het* blanke vruchtcnstilleven van Fcrnhout geeft een beeld van de vernieuwde visie der thans levende generatie van Hollandsche schilders. Zoo wisselt met den tijd de uitdrukkingsvorm van den kunstenaar. Plastisch van vorm en sterk van kleur is het visch- stilleven van den Belgischen schilder Walter Vacfe. -v Van de in Amsterdam geboren David Oyena, die in Brussel werkte, zijn een zelfportret en het portret 'van zijn tweelingbroer vlot geschilderd met een juist gevoel voor de valcurs. Van Bonnington ia er een schets van een dame met mof, JAARVERLLAG NED.^PROT. BOND In hok jaarverslag, door don secretaris van den Ned. Prot. Bond, aideeling Schiedam, dr. C. Bubberman, op do ledenvergaderingVrij- dag jj. uitgebracht, wordt geconstateerd, dat hot derdo oorlogsjaar zeer intens in tyct leven dor afdeeling heeft ingegrepen, zoodat dit jaar verslag niet dien opgewekton toon kan doen hoo^eo als zulks nog ten vorige jare het feval was. De bombardementen waren oorzaak at ee*k aantal leden de stad tijdelijk of voor goed verlieten; andere leden, werden opgeroe pen voor tewerkstelling in het buitenland. Daar tegenover staat een voortdurend goed kerk bezoek en een treffende offervaardigheid. Jn het verslagjaar ontvielen de afdeelïng 15 loden door den dood; dank zij do activiteit der propaganda commissi o on den invloed der huisbijeenkomsten traden 88 leden toe; wegens verhuizing naar elders moesten 18 leden wor den afgeschreven. Daar ds J, G J. van Iterson het werk van dr. H. Faber, die tot herstel van gezondheid elders vertoeft, ovemam, moeten diens cate chisaties op do scholen vervallen, met uitzon- deering van die op het gymnasium en de R.H B.S. Het aantal catechisanten op deze onder wijsinrichtingen bedroeg ongeveer 140 in les uren. In Kethel leidde ds. Van Iterson een Bijbelkring. UITREIKING DISTRIBUTIEBESCHEIDEN Morgen worden distributiebescheiden 7e po riodo in liet kantoor Broers*,-est 95 uitgereikt van 9—12 en van half 2—,6 uur aan hen, wier familienaam begint met YerdWa. „Ik had gedacht dat u dat juist op prijs zoudt stollen. Het zou een hulpmiddel kunnen zijn om uw boodschap op fuimer schaal to ver spreidon. Misschien hebt u gold noodig?" Hrj- schudde ontkennend het hoofd. „Geld is do vioek van deze wereld."- „Wie bent u vroeg ik. „Mon noemt mij Pure Bernard." Hel was hem onaangenaam deze dingen aan mo te vertellen, dat merkte ik duidelijk. „Erg mededeelzaam bent u niet," glimlachte ik. „Mag ik eens op een bijeenkomst komen?" - „Een ieder is woikom." Er, bleof mij niet veel anders 'over dan naar de deur te gaan. Toen ik buiten stond, hoorde ik hoe deze mot een zaciite klik in het slot viel. En daar stond ik nu, op hot trottoir, geen stook vorder. Om iets te doen, liep ik maar oonsnaar don achterkant van hot ge bouw. Daar ontdekte ik oen deur. Men moest drio trapjes af, om er bij to komen .en door do' duisternis was zo 'bijna niet to zien. Ik ging da trapjes ""af on draaide do knik om. In de duisternis* was alles stil. Even aarzelde ik, maar toen ging ik vastbesloten verder. Aan^ liet eind was weer een deur. Er onder zag ik een streepje licht. Op do tce- non, met kloppend hart, sioop ik verder. En op dat oogenblik ging do deur opdrr. Pa,X stond ik, de oogon knipperend togen not^ ucht. Een> man stond tegenover mn. Nog herinner ik mo, dat ik me op dat oogenblik afvroeg, of ik zou gaan gillen, En toon hoordo ik oen maar aï te bekendo stem. In September werd het plaatselijk jeugd werk'gereorganiseerd; in overeenstemming met de landelijke organisatie werd het Vrijzinnig Protestantsch Kerkelijk Jeugdwerk ingesteld, on der toezicht van een plaatselijkcai Jeugdraad en onder auspiciën van de afdeoling Schiedam van den Ned. Prot. Bond. In October 1942 werd in samenwerking mot verschillende vrijzinnige kerkelijke organisaties te Rotterdam een hulpactie „Gezinszorg" op gezet, welke ton doel heeft gees telg ken en zoo noodig materieelen steun te verleenen aan gezinnen van in het buitenland vertoevende persopen. Do afdeeling ontving in hot verslagjaar een legaat, groot ,f 2000; uitvdo gelden van het legaat Molenaar weid voor do eerste maal een ondersteuning verleend. Eindexamen R.H.B.S. Voor het eindexamen afd. A van de Rijks* HBS slaagden de volgende candidaten: A. Kreu- ger en J. D. van Noort, Schiedam; L. de Jong, W. van Noort wijk en Corry van der Windt, Vlaaringer-Ambacht; Wiesje J. Hagenbeek te Vlaardingen; Magda Gaarkeuken te Rotterdam en P, H. de Wilde te Delft. Afgewezen geen. Overreden en gedood Vrijdagavond is op den Schiedarnsch© Sin gel te Rotterdam de 38-jarige W. Stam, uit Schiedam, toen hij op oen rijdende autobus van <le R*E.T. wilde springen, gevallen en over* reden. Do man weid zoer zwaar gewond naar het ziekenhuis gebracht, waar hij later is over leden. Feestavonden Ter gelegenheid van het behalen van het kampioen schap 2e klasse N.V.B., ondcrafdeehng Rottterdam, heeft de Schied, Voetbalvereen. „O.V. Zaterdag in Musis Sacrum een feestavond gehouden, waarin een zeer goede stemming hcerschto. Do voorzitter, de heer P. Zwart heeft o.a. den heer J, R. fvocrsel- man, directeur van de N.V. Producto, welkom ge- hectcn en dezen dank gebracht voor den fmancieelcn steun aan de verccniging verleend. Meegedeeld weid, dat de heer Koersclman een plaquette ter beschikking heeft gesteld als prijs voor-'den winnaar van te hou den seriewedstrijden. Aan den heer Koerselman werd het eerc-lidmaatschap der vereemging aangeboden. Een aardig cabaret-programma werd uitgevoerd, waaraan o.a. meewerkten ror. Schwips, caricaturist; Martin van Hcelsbergen, tenor; Jaeq Dubreau, dte liedjes aan de piano zong; de Moelee'f», die acroba tiek op ladders vertoonden; Pola en Raimond traden in dansnumme'rs op en dc Moano Hawaiins. De Amusementsvcrccniging „Hercules" bestond gisteren 4 jaren. In normaio tijden zou dat waar schijnlijk met een Zigcunerbal zijn herdacht; nu" wa ren dc leden in Mums Sacrum alleen in zigeuner- costuum in Mums Sacrum bijeen cn vierden feest. Al kon er niet gedanst worden, cr wa3 toch een pret tige, opgewekte stemming. Wim van Noortwijk cn zijn dansorkest en de Minahassa's, vijf man, die ha- waian spelen, zorgden voor muziek; de zaal was feestelijk versierd cn cr zijn gezelschapsspelletjes ge daan. In zijn openingswoord heeft de voorzitter L. Stout- handel er op gewezen, dat ondanks de moeilijk heden het de vereemging goed gaat. De mogelijkheid om nis hd toe tc treden is op den dag, waarop het vier-jarig bestaan werd gevierd, tijdelijk zelfs stop gezet. Heerenschoenen en jongensjasje De volgende in het tijdvak van 29 Mei t.m. 4 Juni '1943 gevonden voorwerpen zijn op werkdagen tus schen I en 2 uur aan het politiebureau terug te be komen: Sleutels, ceintuurs, handschoenen en wanten, rijwicl- pomp, pakje foto's, 5 ons gewicht, kinderportemon- n«uc met inhoud, pet, stuk staaldraad, E.ïf.B.O.-m- signe, schoolrapport, port-cmonnaie met geld en bon nen. Bij vinders: Rozenkrans, J, v, d,, Heuvel, Ouddorp- schestraat 5a; zilverbon, P. J. Broek, Gasstraat 17; ring met twee sleutels, M.SKuitcrs, Brcedstraat 40, zwarte lage hccrenschoen, H. J, van Hees, Van Bevcronstraat 6a, colbertjasje, T, van Kcsscl, Lange Nieuwstraat 101; vulpotlood, F. Kooij, Westfranke- landschestraat 70a;" wit kmderhocdje, R. van Mazijk, Grofbaan 35-8; passerdoos met inhoud J. Scheele, Bildcrdijkstraat 8a; regenjas, G. Bolraap, Bocrhave- laan 113; portcmonnaie met inhoud, W. Kuhnc, St, Liduinastraat 71a; rozenkrans m étui, T. Nesterman, Stnjenschestraat 47b; jongensjasje, H. M. Damms, Voltastraat 55; doosje auto-sicuteitjes, B. v. d. Hoek, Graaf Florisstraat 73; damestaschje- (ledig), K. v. d. Hoeven, Putterhoekschestraat 22; portemonnaic met inhoud, Wed. Suttorp, Lange Kerkstraat 21; njwiel- taschje met inhoud, B. v. d. Stelt, Goereeschestraat 7; zwart km der schoentje, S. v. d. Hoek, Van 's-Gra- vcsandestraat 47; rozenkrans in étui, J. W. Wanslce- ben, Manastraat 123a; vischnct, J. Smit, Prins Hen drikstraat 4a; gele hond (teef), B. Warmedam, Nieuwsticht (Z.Z.) 7. Indien een gevonden voorwerp door den eigenaar bij den vinder is afgehaald, wordt mecdcdeeling' ver zocht aan het politiebureau, tel. 69333. BURGEKLBJKE STAND Geboren: 4 Juni. Johannes Dorainicus, z. van W. G. Th. v, d. Raaf en R. v. Zalen, Lange Singel straat 53. Arie Pietcr, z. van A. P. Vcrweij en J, de Ruijter, Lange Singelstraat 53. 5 Juni. Robert, z. van H. J. P. Post en N. M. P. Ligthart, Galileistraat 75. Petronella Cornelia, d, van J. L. Bergen cn C. Wuistcr, Cclciusstraat 14. Willem, z. van J. H. C, Witter en G. Bogerd, Korte Achterweg 4. Lenie Nelly Cornelia, a, van W, Kerkhoff en C. de Gelder, Singel 81. Overleden: 4 Juni. A. J. v. d. Heijden, 60 j. Hfl- vendyk 34. AGENDA SCHIEDAM Passage Theater, 2.15 on 7.30 uur. De gemaskerde vrouw. (18 jaar). Monopole Theater, 2.15 cn 7.15 uur. Inspecteur Eyck in den val (14 jaar). Hedcn-5 Juli. Stedelijk Museum 105 u. Tentoonstel ling schilderijen en beeldhouwwerken collectie Nijgh, ROTTERDAM Arena, 2.15 en 7.30 uur. Gezelschap Du Mee: Plotse ling en tweeling. Capitol, 1.15, 3.30, 5.45 en 8 uqr. Rijpende jeugd. (14 jaar.) 1.30, Luxor, 1.30, 3.30 en 7,30 uur. De kus op het station. (18 jaar). Prinses. 2.15 en 7.30 uur. Mcnschen-noodlot. (14 j.) Weer eens Luc Simon I „Houd -jo good, Agues," fluisterde hij. „Ik heb je zeker de stuipen bozorgd?" Met zijn andere liand wreef hij zijn voorhoofd af. „Jjj mij trouwens ook. Dus zijn we quitte." De hemel al! een weet, wat het mo kostto om mijn zenuwachtigheid to beheerschen, -hoe ik alles in hot werk moest stellen, om het boven van mijn lippen in bodwang te houden. „Wat doe jij hier?" Hij keek me oens aan mat een lachje in zijn oogen. „Weten ze, dat je hier bent?" „Nee.,., maar..." „Maar.... niets daarvan," zei hij. „Ik ben hier ook onuitgonoodigd. En brul alsjeblieft niet zoo tegen me, anders snijdon zo ons nog don hals af." „Wat is er in die kamer?" „Niets, ik keek maar zoo'm* beetje rond?" „Waarom ben je dan bang?" „Ikik maakte een la .open en daar lag oen revolver en een ouderwetsch scheermes in." „Misschien heeft Père .Bernard ze van een vaa rijn bekeerlingen afgenomen," opperde ik. „O, heet dte ouwe sok zoo?" vroeg hij en ik had 'me mijn tong we! af kunnen bijten! van woede over mijn onvoorzichtigheid. Hij leid do mo naar do deur en ik ging ge- ,dweo mee. Hij bracht me naar den hoek van do straat en 'hield een taxi aan. Ik werd er zonder pardon ingeduwd on Luc gaf den chauffeur hot adres \;an mijn redactie. Zelf bleef hij op hot trottoir achter. Zoodra hij uit hot gezicht, was, tikte ik tegen de voorruit.- „Passage du Casserole," zei ik, „Maar, die hoer zei Boulevard Haussmann." „Hij is geen heer," zei rk. „Passage 'du Casserole en vlug een beetje," Het was In dien merkwardlgen üjd van de tweede helft der 18e eeuw, dat In Holland in breede kringen der burgerij belangstelling op leefde voor de politiek en het politieke leven. Als uiting hiervan verschenen tusschen de jaren 1747 en 1798 ieder jaar de z.g, „Nederlandsche Jaerboeken", welke sinds 1766 „Nieuwe Neder landsche Jaerboeken" heetten, die alle tezamen niet minder dan 125 boekdeelen vormen; over het woelige jaar der omwenteling 1787 alleen al verschenen zeven deelen. In het „zeventiende- deels tweede stuk" uit 1782 wordt over de maand November uit Schie dam het volgende vermeld: „Schiedam. Eene plegtige Afzending, bestaande uit de Heeren, Raad en Regeerend Burgemeester J, Heereman; twee Raden en oud Burgemcesteren J. J. Mispel blom Beyer, Heer van Zuidscharwoude en L. cf? Beer, bepevens den Pensionaris Jager, is den 6en November 1781, ten Hove in 's Hage ver- p schenen en uit naam van de Vroedschap hun- "ner Stad aan^Z D. Hoogheid te kennen gegeven, dat H.Ed.Gr. Achtbaren by eene plegtige over eenkomst zoodanige schikkingen hadden beraamd, waar door ieder Lid der Regeeringe, volgens eene wettige evenredigheid, na beurte het genot zou erlangen van de voorregten, aan het lichaam d«r Regeeringe toebehoorendcr en dus in het vervolg .geene aanpryzingen van Z.D. Hoog heid zouden kunnen ontvangen of aanneémen", „Den 6 November "1782 zyu de Afgezondene Heeren van onze Regcering, namelijk drie Bur gemcesteren, en den Pertsionaris Jager, in 'sHjge by Z.D. Hoogheid ter gehoor geweest, en heb ben kennis gegeven van eene gesloten verdrag, bereids door 19 Leden der Regeering getekend, waarby besloten is, om-voortaan, zonder agt e geven op eenige, hoegenaamds aanpryzingen, de Staats en Stads Commissien, aan de Leden van dc Regeering volgends geregelde beurten op te dragen". Schaamtelooze bevoor rechting Waarom tweemaal vrijwel woordelijk hetzelf de gezegd moest worden in het Nederlandsche Jaerboek zal den lezer niet recht duidelijk zijn, wel echter de bedoeling van het besluit. Het was de manifestatie vim He souvereiniteit der regenten, van de schaamtelooze bevoorrechting der regentenheerschappij,welke tot 1795 zou duren, Nu was Schiedam niet de eenige stad, die in Holland in het jaar 1782 het den Erfstadhou der Willem V duidelijk maakte, dat er een schik king gemaakt was, waarbij ieder lid van de re geering „volgens de balans van eene wettige evenredigheid, en wel naar tourbcurten, het ge not zou komèn te erlangen, van alle die' dou ceurs en beneficiën, die aan het corps der Re geeringe vastgehecht, of daartoe betrekkelijk wa ren zonder dat zijne Doorl. Hoogh. zig in het vervolg zoude behoeven te fatiguceren, of zig in Hoogstdeszeifs gewigtige bezigheden te zien interrumpeeren, door het ontvangen van solli- cataticn (sic!), of 't gceven van recommanda- tiën, ten behoeve van eenige hunner medeleden Nadat mededceling van bet besluit was ge daan. in de „Nederlandsche Jaerboeken" van 1782, kwam er"critiek in cfen vorm van een uit gave in 1786. Op 26" Maart van dat jaar geeft iemand, die zich verschuilt achter het pseudo niem van „Semper Idem" (steeds dezelfde) dezê mededeeling \vc:r, vermeerderd met de artikelen van de bedoelde overeenkomst en de noodige cri- tiek op het geheel. Hij begint zijn inleiding al dus: „Zo dra de Burgers van Schiedam en veele ingezeetenen dezer Provincie iets hadden .ge- hoort van zoo eene plegtige overeenkomst, ver- wagten zy dagelyks die met den Druk gemeen te zien gemaakt, als doen niet twijffelende aan de Vaderlandsch en Welmeenende Sentimenten van.de Regecring van Schiedam... maar wan neer de voorsch: Burgers meer dan 2 Jaren te vergeefs na het gemeenmaken van die plegtige overeenkomst hadden gewagt, wierd de verwon dering door de nieuwsgierigheid vervangen, en het wlerd in alle gezelschappen van fatzoende- lijke Burgers, het onderwerp van Discours". Iedere regentendochter f 10.000 meer waard Dit sloeg voornamelijk op het feit, dat bij de overeenkomst de regeering van Schiedam erfe lijk was gemaakt, zoowel in manlijke als In vrou welijke lijn, ',,'t welk wlerd bevestigd als men Heeren Regenten hoorden zeggen, dat ieder hun ner Dogteren Tien Duyzend Guldens meerder waardig was, dan voor het sluyten dier pleg tige overeenkomst!" Trouwncs „Semper Idem" heeft zich allang geërgerd aan de zeldzame ver watenheid, waarmee de zich nu extra voelende regentenzoontjes, die weten dat ze straks gemak kelijk in het passende baantje zullen stappen, de burgerij durven te bejegenen: „men behoefde hier niet aan te twijffelen als men de Zoonen der Re genten 10, 12 a 14 Jaren oud, ordentelijke Bur gers zag vcorbygaan, zonder na hunnen hoed te tasten, of die weederkeerig te groeten, zulke jongens die in eene aangenomens montecring langs de Straaten loopen". langena doezer Slad en dcrzelver Ingezectó- non". Men was eerlijker geweest, ala hmt* gezegd, was: do belangen van dj* ïegenteuataiöj. Na deze 28 artikelen volgen de namen vivk do 24 Raden,.met de vermelding: wol gsjkxj- send of niet goteekond. 1$ leden zijn gozwicï hetgeen -„Senqior Hem zeer bctrèurl. Het geschrift eindigt met de woorden: „Hiel meede hebben wy d'Eer ons te teekenen, éeo.' Vryhcidslievendq en Staatsgezinde Hollander, Semper' Mem. Schiedam, 26 Maart 1786." - VLAARDINGEN Vacatures Ned. Kerv, Gemeente Ü3. Schouten to Nootdorp hoeft het beroon naar de Herv. gomeento alhier aangenotpaa; In do vacature ds. M, Groenenberg is. zegging van beroep gedaan aan ds. J, d'e'Lanfe to Weisuin, I>s. Groenenberg zal in verband niet z(ja vertrok naar Amsterdam len Pinksterdag 0i half 4 afscheid nomen in de Grooto Kerl en om half 6 in do Nieuwe Kerk aan (joh Binnensingel. In een bücsnkomst in laatstgonoomdo kerk heeft do wijk van ds. Groenenberg afschëm gonomon van haar loer aar, die 11 jaren ts Viaardingen werkte. Namens de wijkbewoners werd een eetkamer-ameublement aangeboden. Kort blnnenfandsch nieuws Dc economische ^echter te Amsterdam veroi deelde den Jordaner Blecke Willem tot een maand vangcnis5traf cn f 1000 boete wegens handel in g< den tientjes. Voor den diefstal van het geld xal nog moeten boeten. Onder Rosmalen zijn den lantsten tijd verschep dene koeien uit de weide gestolen, welke uiterai clandestien werden geslacht. Thans is een vijftal sonen gearresteerd, dat met deze diefstallen in band stond. Eén cadaver" werd gevonden; alleen vet was eruit gehaald, Tc Eindhoven is een -smokkelcom^lot ont< waarbij 20 arestaties werden verricht. Duizenden boter, zeker 150 000 eieren, textlelwaren, enz. verhandeld. De 31-jarige ambtenaar der prijsbeheersefy P. Al G., lo Arnhem, is door de rohtbank ak veroordeeld tot '2 jaar gevangenisstraf, omdat tegenover fabrikanten had voorgewend invloed te non uitoefenen op do hoogte van de hun op lcgqcn boete, indien hem daarvoor een belooninè word gegeven. De kantonrechter te Groningen veroordeelde c©o melkventer, dio water bij' zijn melk had gedaan, tot vijf dagen principiale hechtenis. De 2-jarige Van G., die uit een raam van <^e bovenverdieping der ouderlijk woning te Eindhoven viel, is aan zijn verwondingen overle~öiu VOEDINGSGEWASSEN IN E1GEK TUIN 81. VERSCHE GROENTEN VOOR DEN ZOMER, Vele volkstuinders en andere tulnamateurs plegen naast hun aardappelen cn bruine boonen ook noe e<Jn \rij belangrijke hoeveelheid groenten voor versch bruik cn voor den inmaak te telen. Tot de belang rijkste en voedzaamste hiervan behooren ongetwijfeld de peulvruchten, zooals tuinbooncn, doperwten, alo- boonerT en snïjbooncn. .Ter voorkoming van te een zijdige voeding doet men echter verstandig door naast de2c peulvruchten ook verschillende bladgroenten, wortel- en knolgewassen en nog andere producten als vocdingsreserve te telen. Van de bladgroenten komen hiervoor kropsla, andijvie, namenia en snij- biet in aanmerking. Dc laatstgenoemde twee kunnen des zomera eenige keeren worden gesneden. Om te den zomer steeds kropsla ter beschikking te hebben. plante of znaic men vanaf April tot in Juli iedeid maand wat uit. De bekende ronde zomerbietcn leveren ook een uit stekend en smakelijk zomergcrecht en mogen eigen lijk in geen tuin ontbreken. Ze kunnen in April óf begin Mei nog worden gezaaid. Later worden zo Op 15 cm \iitgcdund. Voorts zaaic men 2 4 3 keer in het seizoen wat zomerwortclcn. b.v. in April, in Mei en ten slotte nog eens in Juni/ Later op 4 i 5 cm uit dunnen. Verder mogen ook tomaten niet ontbreken. Ten slotte kunnen Jn Augustus als natcelt ook nog maals spinazie, raapstelen en radijs worden gezaaid. Al deze groenten nemen slechts weinig ruimte in be slag. Indien men voor elk tijdens den zomer een pact vierkante meter bestemt, dan wordt een nuttigo Re serve aan smakelijke groenten verkregen, hetgeen ópn voortdurende variatie in het dagehjksche menu mo gelijk maaitt. Hooncnd noemt de schrijver de plechtige schikking „dat Meesterstuk", en hij hoopt, dat, door deze openbaarmaking de overheid er goede nota van zal nemen, en dat de Heeren Staten van Holland en Westvriesland, als "souvereinen der provincie, er aandacht aan zullen besteden. Hij betreurt het ten zeerste, dat de regenten zich hebben laten verleiden tot onderteekening van die conventie, en in zijn naschrift zegt hij nog, 'dat hij uit de volgorde van onderteekening door de 19 van de 24 Raden meent te mogen afleiden, dat op de onderteekenaren pressie is uitgeoefend, „wel verstaande wie eerst zyn toe- getrecden, cn welke dwangrecdenen en middelen zyn gebruikt om eenige tot teekenen te bewee- gen en overtehalen". Zijn stijl is zeer verward en af en toe is zijn bedoeling volkomen duister. Tegen cumulatie In do onderlinge conventie wordt er op aan gedrongen, dal voor stadsbedieningen geen per sonen in aanmerking komen om aan don Stad houder voor benoeming to 'worden voorgedra gen dio „aan dezer Stads Ilegeering niet aan genaam zijn". Zoodoende was niemand be noembaar of verkiesbaar, tenzij hij de conventie had oriderteckend! Het „consulaat" moest voorlaan bekleed worden door drie der twaalf .oudsto leden, die de schikking onderteekerfileii. Sommige ambten, zooals dat van het college der Admiraliteit op do Maas, leden van de Staten van Holland en Westvriesland, Schout, enz., zouden tor vrije keuzo Wordon aangeboden aan do leden dor. vroedschap, to beginnen bij den oudste. Tegen cumulatie van betrekkingen werd wol gowaakt, bepaalde combinaties werden verbo den. Wie tot burgemeester was benoemd (er waren er vroeger moordere tegelijk), behoefde dat ambt niet langer dan gedurende één jaar waar te nemen, maar voeldo hij er voor, dan kon hij gerust blijven. Do verschillende artikelen van de conven tie, 26 in het geheel, zijn hier en daar vrij wel onleesbaar van do vreemde gewichtig aan doende u ooi den op Latijnschen of Franschen grondslag. Art. 13 luidt b.v.„Doch om allo inisbiüiken van voorgaande Art. to praeveniee- ren, zal do zoodanige voor do benoeming en aanvaarding van de in dit geval op hem te Confereerende Commissien, zich op zijn woord van Eer, of op den Eed bij den aan vang zijner bediening gedaan, welko zal wor don gehouden voor gerepeteerd, in de vollo maandelijkse bijeenkomst moeten Expurgceien van geene Sinistre weegen of Sollicitalien direct nog indirect te hebben gebruikt nog gedaan om door zijne Doorl. Hoogh. ter" Electie "als Burgemeester te worden gepasseerd". In sommigo gevallen werden dragers van oen ambf" niet meer op aanbeveling benoemd, maar rechtstreeks door de vroedschap aangewezen. Erfelijke ambten Art. 16 komt er ruiterlijk voor uit, wat de bedoeling van de regenton eigenlijk was: het erfelijk maken van de "ambten. „Tot nieuwe Vroedschappen zullen voor,en boven allo an deren praeterabe! zyn on genomineerd moeten wordon, Zoouea of hehuuwd Zoonen van Vroed schappen, of Ministers, welke daar too Nomi- nabel zyn, zullende egter attyd do Zoonen en hehuuwd Zoonen van do Vroedschappen, mits bezittende de hoedanigheden cn kwaliteiten, welke volgens de Octroyeon en Previlegien wor den vereischt, en welko beslissing aan 't oor-- deel van tweo Derdens der meerderheid by deezo wordt overgelaten, boven die der Mi nisters Praeferabol zyn, en daarenboven do Wettige eigo Zoonen altoos boven hehuuwd Zoonen, en zulks zonder onderscheid van den Rang hunner voorvaderen, dan zal den oudsten altoos boven den jongsten in Jaaren in een ovengelyk Regt van Sollicitatie staande den voorrang hebben". Gelukkig dat er nog staat: „mits bezittende do hoedanigheden en kwali teiten". Art. 18' sluit hier bij aan, waar het heet: „Ingevalle een Vader voor een Zoon of ver dere wettige dissendenten deszelfs Charge als Vroedschap met consent van do Agtbaro Ver gadering zal gelieven needer te leggen zal het denzelven vrystaan, om met kermis van de Vroedschap zich by zyne Doorl. Hoogheid te adresseerèn, ten eindo omtrent de Electie een directe verzekering te hebben". Dus .van te voren verzekert een vador er zich reods van, dat zoonlief hem In zijn functïo zal opvolgen, hopelijk ook „mits...," 1 Dat de bekleeders der verschillende fnneties inwoners van Schiedam moeten zijn, kan ons niet onbillijk voorkomen. En in het laalsto artikel wordt er nog oens op gewezen, dat het „allesinls met het Rigtsnoer van oen evenredige biliykheid is overeenkomende, en niet alleen zal kunnen strekken, maar ook hoogstnodig is, tot bovesliging van eon mutueelo Vriendschap, Considentio en eenstemmigheid, mitsgaders tot bevordering en Handhaving van. de waaro be- HOOFDSTUK IV. Verdoovende middelen! Luc_ was nergens moor to ontdekken, toen ik terug kwam. Ik sloop weor naar do deur en hoopte maar, da4 do homol nu eons met me zou zijn. Wat mo eenigszins verbaasde, was, dat er nog een licht brandde in don tempel. Wat zou daar gaande zijn? Ten slotte ging de dour open en een man kwam naar buiten... en nog één. De één was do Père, do ander oen voel groobero figuur. Ik bekeek hem wat nauwkeuriger en zag, dat hij ongetwijfeld een zeeman moest zijn. Hij droeg een blauwe trui on zware waterlaarzen. Hun stommen bereikten mo, maar ik kon hen niet verstaan, omdat zij oen vreemde taal spra ken, waarschijnlijk Russisch, dacht ik. Kort daarop ging dozeeman weg. Op dat oogenblik zette hij zijn 'pot op en zag ik, dat er een naam op-stond, S.s. Memel... En ik geloof, dat dat hof oogenblik was, waarop ik de vasto overtuiging kfeeg, dat ik niet op een doodloopend spoor was. Hier was inderdaad iets geheimzinnigs gaande. Die rus tige, zoogenaamde tempel, verborg ©on sinister geheim.... Toen kwam ik te voorschijn en naastte me, den zeeman te volgen. Het was zeer zeker do wonderlijkste, vervolging die ik ooit heb bijgewoond. Hij nam een bus. Hot was op hot rdp- portjo en ik waagde er mijn loven bij, maar het gelukte me dezelfde bus nog .-te pakken. Ten slotte bovonden wij ons ha een der straten van Paasy, waar hij aan ©en. dor def tigste huizen beiae. Hij werd onmiddellijk toe- gemten, Hij bleef niet langer dan vjjf mimi ton J. \V. Hoïbaijs tc Ihlicgcrsbcrg, mr. J. v. Wutfftèh Pctthe sis curstor vervangen doortnr. i. Blek, Scbiedarasihcsinge! 181. Rotterdam. Surseance van betaling: D.d, 21 Mei 1943 is aap "Willem v. Oortmerssen, koopman te Rotterdam voor- Ioopig surséance van betaling verleend. De scbuldeischers sullen worden opgeroepen om.,Ie versebljnen in de raadkamer der rechtbank op 4 hun 1943 v.m. 11.15 uur ten eindo op het verzoek te wor den gehoord. Tot bewindvoerder Is benoemd mr. R. P. A. Dij ker te Rotterdam. Uitgesproken: 21 Mei. M. A. Basatein, beeldhou wer. Rotterdam, Pietcr de Hooghstraat 45a. R.c. mi. L. 3, v. Geiein Vitringa. Cur, mr. P. R. Leopold In de week van 24 tot en met 29 Mei 1943 nerdeb in Nederland 7 faillissementen uitgesproken. Uitgesproken: 26 Mei. H. J, Kooreman, h.o. I*. Noorder Bükembailagcfabricken. Jcricholaan 92 w Rotterdam. R.c. mr. L. I. v, Golein Vitringe. Cöï. mr. A. \V. Tones ie Rotterdam. Gedeponeerde uïtdeclingslijstcn: 19 Mek Wijlen nelia Blonk Sr., in leven rustend landbouwer Bergambacht. Geëindigd door verbindend worden eenige uitdeelingslüst. Uitkeerlng nihil aan cono roerende crediteuren. Maandstatistiek: Noord-Holland (exclusief A in iter, dam 3; Arasterdam 2; Zuid-Holland (excl. Pen 11 a jn) en Rotterdam) 2; Den Haag 4; Rotterdam 4; Utrecht Gelderland 4; Noord-Brabant lï Limburg 1; Zee land friesland Groningen Drente Ovcf- Ijsscl 2. Totaal 22 faillisementen. Totaal vanaf 1 Jan, 1943 146 frilisscmcnten. Totaal zelfdo tijdvak vorig jaar 182 faillissementen. binnen en er was oen, voldane glimlach op zijn gelaat, toen.* hij weer 'naar bnilen kwam. Zoo langzamerhand was het tamelijk laat ge worden. Ik ging echter naar het huis oil belde, nu zelf. -„Wie woont hier?" Do indrukwekkende knecht, dia mij opon deed, was kennelijk verbaasd over een derge lijke vraag. „Mag ik misschien weten, In hoeverre u dat aangaat?" stotterde hij, want hij merkte toch wel, dat ik niet voor een bedelpartij of zoo iets kwaip- „Noc," zet ik uit de hopgte. „Antwoord mij maar liever." Hg merkte blijkbaar, dat Ik mij niet liet afpoeieren. „Do baron De Chaxron is in het buitenland. Do zuster van 'de barónes, freule Constance Martin, logeert hier op het oogenblik." „Ik zou graag do barones even sproken." „Do barones heeft zich roods tor ruste be geven." „Zeg dan maar, dat het belangrijk 'is.** H(j aarzelde. „Zeg maar, dat het in, verband staat met den, Tempel van den Berg Ararat."- Toon hij terug kwam, was er oen trek van onbeschrijfelijke verbazing op zijn gladde gezicht. „Mevrquw de barones zal n ontvangen." De kamer, waar htj mij naar toebracht, was een, kleine zijkamer. Do barones kwam bin nen. Zij was oen. knappe vrouw van ongovcor dertig jaar, „Ik heb begrepen, dat u. van den Tempel bent? Waarom komt Vanavond weor? Waar om kunt amij niet met rust Jaton?" Haar stem klonk toonloos. VLASBEURS, Heden -werden ter beurze te Rotterdam aangevo^rjS ficc v stelling was, en hetwelk ook onverkocht bleef, 300 K.G. Hollandsch geel, waarvoor w<?: ngevoord lielarig» FAILLISSEMENTEN. Opgegeven door het Instituut voor Handels- en Bo- drijrsvoorlichtini D.d. 18 Mei Amsterdam. 943 werd in het faillissement van A» Dit had ik niet verwacht. „Ik hoor niet bij den Tempel. Ik ben alteeri gokomoa orn u er het een en ander oyör to vragen," zei ïk zoo rustig ea vriendelijk! mogelijk. Een blik van begrijpen kwam In. haar oogen. „Wio bont u?" „Ik ben van de pers.... van Le Clairoa."- Met een bruusk* gebaar keerde zij zich oncfc „Gaat u weg," riep zij. „Gaat u im 'sh& mels naam weg. Ik heb niets te vertellen,"' Zrj greep naar oen bellokoord en trok rif aan. „Do huisknecht zal u uitlaten." En op dat oogenblik was het aisof ,haa| tegenstand, haar laalsto bootje zolfbehoerscMng brak. De tranen begonnen to vloeien. Snikk^; doorschokten haar. Zij veriiot snél do kameg, ik hoordo haar vooislappon langs do gang ver- dwijnen en het slaan van een deur. Daar slond ik nu, stomverbaasd.,.. Ik hoorde don knecht naar boven komen en. ik ging de, kamer uit hem tegemoet. Door een zware deüjf heen, kon ik vaag hot snikken van de jong§ vrouw hooren. Ik handcido bij ingeving, keerde mij om eqj! ging do kamer binnen, waaruit de snikken vtót do barones kwamen. Zij lag geknield voor bed. Zij weende, alsof haar hart. brak. Op het bed lag een meisje. Ook zij wa,a betooverond knap en veel jonger dan de baron», Haar gezichtje was-" kinderlijk cn onschuldjgj haar oogen half gesloten. Ik kwam voorzichtig; eenige passen nader. Er hing in do kamer een vreemde geur. waarvan ik me nu pas bewust werd. zoeto, maar verderfelijke geur, de zoete, zoéj|jf geur van de papaver, do wierook van d«s!s waanzin, dio duizend zielen ten verderve heeft gevoerd.,..

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1943 | | pagina 3