m
mmm
De gevechten in Italië en in Sovjet-Rusland
m
m&mm
Oproep tot bezinning
ZATERDAG 18 SEPT. 1943
Drie zwaartepunten aan het Oostelijk front
Lijsten van niet-ingeleverde
radiotoestellen
:;P7
voor de Waffen-SS en de
Landwacht dingsplichtig zijn voor dc tewerkstelling,kunnen
STADSNIEUWS
98ST£ JAARGANG - N°23498
BUREAU LANGE HAVEN 141
Tclef. 69300 3 lijnen Postgiro 5311
Deze courant ver6chtfnt jUgeiyk#
met uitzondering van Zon- en Feestdagen
f
Naar ill militaire kringen te Berlijn ver
luidt, kan nu zeven (lagen van vorbittcrdci
govechtcn in het gebied van Sulorno thans
geconstatoord worden, dat do oersto ronde van
Sen- slag door maarschalk Kessclring gowon-
ncn is. Generaal Clark heelt een zware neder
laag moeten ihcasseeren on heeft bij dio ojxir-
raties het grootste deel der. golando forma
ties .en van zijn materiaal verloren.
Op liet critieko oogenblik zijn kennelijk niet
alleen mililaire docli ook politieko gezichts
punten beslissend geweest voor .het om eiken
prijs handhaven van het bruggenhoofd Salerno.
Be twècdo faze, dio thans begint, zoo ver
klaart men, slaat in het toeken ,van woder-
zijdscho versterkingen.' Hoe hopeloos do positie
dér geallieerde slrijdkraehten is, blijkt wol uiL
het feit, .dat zij, om veivchting to brongen
amp do. op het bruggenhoofd strijdèndo troepen,
een deel der formaties van Montgomery heb
ben moeten inschepen om die. zoo spoedig mo
gelijk naar-het gebied van Salerno te bren
gen. .Naai' men tot dusver hoeft kunnen na
gaan, schijnen do in het zuidelijke dool van
do golf van Salerno gelande formaties voor-
Joopig ongeveer oen divisie uit to maken.
liet strijdgebied van Salorno wordt gekenmerkt
door oen driehoek, dio gevormd wordt, door
do slodon Salerno.EboliGastcllabate Licosa
Do. belangrijkste plaatsen in het voorterroin,
worden dour_ do Duitscho troepen heheerscht,
dio in hel noorden Salerno in bozit gonomen
hébben en in liet oosten Eboli, Altavilla en
Albanolia behoorschon.
De strijd aan het
Oostelijk front
Do A.N.P.-corrospondonh te Berlijn moldt:
Uot golicolo oostelijke front is op hot oogen
blik in bowoging en bolsjewistisclio aanvallen
wisselen af met Duitsclie tegenaanvallen, zoo-
dat do strijd voortdurend heen en wocr golft.
Van do holsjowistischu aunvalion zijn die in
liet centrale deel vun liet front op hol oogen
blik wel liet belangrijkst.. Iiicr zetten dc aan
vallers er blijkbaar alles op, do Oekraitiscbo
hoofdstad Kiof to bereiken, waartoo zij oen
wig in do Duitscho linio trachten te drij
ven. Moer naar hot noorden schijnen de bolsje
wisten naar Smolensk te willen doorbreken,
terwijl als derde zwaartepunt van bot bolsje
wistische offensiof bot Koebangohiod genoemd
moet worden. Do Sovjet-Uussischo legerleiding
zot, naar men te Berlijn verklaart, haar aan
vallen voort zonder te letten op de enorme
verliezen aan mensclien en materiaal,,die dozo
kosten. Van Duitscho zijde verklaart men daar
entegen do voorkeur eraan te gevon ter ver
mijding van al to hooge offers' hot front to
verkorten, waartoo men desnoods ook econo
misch belangrijk terrein wil prijsgeven.'Van offi-
cioo'ln Duitscho zijde heeft men dan', ook' róóds;
meermalen "laten doorschemeren," dat men er
Sekening mede houdt, nog moer terrein to
moetenprijsgeven,, In dit licht bezien kompa
do ontruiming van Briansk'- on. Noworossisk
I niot onverwacht. - .-
Dagorder van ben-Duce
- Do Duce heeft de-volgende: dagorder ;uitgo-:
vaardige!: -■r""
Do fascistische nationale regoering ontslaat
do officieren, der' weermacht van den eed, dien
zij aan don konfug hebben afgelegd. Door
do onder de bekende voorwaarden voltrokken
'capitulatie en door zijn vlucht heeft de koning
do natie aan don vijand uitgeleverd. ?n haar
in schande on ellende gedompeld.
Badoglio on de koning aan'gevangen
neming ontsnapt
Do bladen to Gibraltar melden, dat Badoglio
cn do llaliaanscho koning op 8 Soptember j.l.
als cloor een wonder aan gevangenneming ont
snapt zijn. Zij verhelen Rome per auto en
reden naar hot hoofdkwartier van een-- Ita-
Jiaanscho divisio. Kort voordat do Duitschors
daarVkwamèn, slaagdon Badoglio on de koning
erin,, per vliogtuig naar alermo. te ontkomen.
De Engeisch-A i-'-erikaansche
scheepsyerliezen
To Berlijn is oon belajigwekkonde lijst gopu-
blicoerd van do sclioopsverliozon dio dolin-
golschen on Amerikanen tijdens do gevechten
oni Sicilië on tot hodon bij -liun landingsopera-
tios in Zuid-Italiö geleden hebbon. In - het
gobiod van Sicilië werden door de Duitscho
slrijdkrachton in don grond goboord 290.000
hrt., hoschadigd 1.203.050 brt. Bij do huidige
landing in' Zuid-Italiö werden tot dusver tot
zinkon gebracht 9-1.000 hrt., 'beschadigd 470.000
brt. Aan oorlogsbodems verloor de vijand .bij
'do landing op Sicilië 25 in don grond go-
boordo schopon,' terwijl CO eenheden hoschadigd
.worden. Bij do landing in Zuid-Italië- werden.
9 ocnliodon in don..grónd geboord on 11 be
schadigd.
De Amcrlkaansche verliezen"
Dc verliezen dor Amcrikaanschc strijdkrachten be
dropen sedert het bcpin vnn den oorlog na -;r dc mode-
dcclingcn vanhet Amcrikaanschc buronu voor' oor-
logsinlichtingcn 102.573. man cn wel 19.721 dooden.
26.765 gewonden, 32.151 vermisten en 23.933 gevan
genen.
Moskou's aspiraties op den Balkan
Dimitrof, do vroegere secretaris-generaal van 'do
Komintern, heeft een oproep aan Bulgarije gericht,
om het voorbeeld van Italic te volgen cn met do As
te breken. In hot Kremlin ncht men thans blijkbaar
den tijd gekomen, zoo constateert men te Berlijn, om
gelijktijdig met de gebeurtenissen in' Italic ook dc
bovict-aansprakcn.op den Balkan te poussccrcn.
Naar het Zweedsche blad „Aftontidningcn" wcot
te meloen, zijn- ar in het vroegere Zuid-Sla Wc leeds
bovjct-olficicrcn aangekomen, die het opperbevel o
do daar opcroorcrjdc benden op zich zouden ncir
De levende have van den Haagschen dierentuin,
welke, zijn poorten heeft gesloten, is .'-naar Artla
te Amsterdam overgebracht, hetgeerv^een mooie
aanwinst voor dc hoofdstedelijke, diergaarde bc-
teekent. Het jachtluipaard cn „Sambo" wach
tend op hun transport.
CNF/Schimmclpcnningh/Pax m
Tijdens dozittingen in kort geding door
hot Landosgericht inverscheidene 'deelcn. van.
hot land gehouden, is géblekon, dat vele be
zitters van radiotoestellen meenden,- aan hun
mlcvoringsplicht. to kunnen .ontfcomon,. door. van
verschillondo in hun bozit zijnde toestellen*.hot
oudsto on slechtste in toloveren. Doordat
do politio in het bozit is 'van do garanties-
lijsten der Nederlands ch© radiohandelaii'oii, kan
oclitor in dio govallen en bij oon systoina;
tisch onderzoek in do toekomst zonder, meer
worden vastgesteld of* inderdaad, allo loostol-
Ion zijn ingeleverd. Op do zittingen worden
boweringen, dat toestellen voor do uitvaardi
ging der beschikking Yan do hand worden
gedaan, uitvoorig onderzocht. Wanneer hot .on
wraakbare bow ijs, dat lot opsporing yan hot
toostol leidt, niot kan worden -goloverd, volgt
bestraffing ovoroenkomstig do bepalingon.
prljzencontrole volgons nieuw
systeem
'Do inspectie van do prijsbohoersching heeft
dozo .wook oenigo plaatsen vorrast mot oon
grootsckoepscho actio volgens oon nieuwo werk-
mothodo.
Een legertje van opsporingsambtenaron en
doskündigen zwermde Dinsdag allereerst over
Schoonhoven uit. Als zij overtredingen consta
toerden van iets meer dan gewone botookenis,
word do verdachte meogenomon naar hot stad
huis, waar do inspoctour voor do prijsbeheer
Behing zitting hiold en na verhoor dadelijk,
vonnis woes. Do psychologische uitwerking van
dit krachtig en snol optreden was vaak goed
merkbaar. Te Schoonhoven werd do zwaarste
straf uitgesproken togen oen ijzerhandelaar, dio
een'partij houtschrooven van zo9tig zevontig
gros to. duur had verkocht on bovendien als
grossier inmaakglazon aan kloinh an dolaren liad
golovord voor don particulieren prijs. Hom werd
eon booto opgelegd van twoeduzond gulden.
Eon kaashandelaar, dio zeven ongostompeldo
kazen in .voorraad-had, zag dozo Verbourd
verklaard en kreeg bovendion'500 guldon boete.
Na Schoonhoven kwamen o.m. Vianenen
Leoam aan do bourt, waar dozolfdo methode
wéru toegepast. In Leerdam had eon schoen:
winkolior, die reegis eerder mot do prijsbo-
hoersching to maken had gehad, nog ruim
honderd paar schoenen van voordon oorlog
in voorraad en verkocht dozo voor dubbele
prijzen. Ook iu dit goval logdo do inspecteur
oen "hooto van 2000 guldon op. In oon halve
week worden 25 k 30 gevallen op 'dozo wijzo
onmiddellijk berecht, terwijl nogtal van an-
dero langs den gowonen weg behandeld zullen
worden.' Het is to ver wachten; datdeze actie,
gezien de resultaten, binnenkort in aiidoro
plaatsen zaL worden herhaald. :-:y.
Het is ongetwijfeld ccn., grootcr genot dc opvoe
ring van ccn - fijn blijspel bij te wonen, dan tegen
woordig te zijn bij 'dc vertooning yan een klucht, al
zal in het laatste goYal ook oordVr lach door dc
zaal schallen.v^.Bcrgtoenst in - angst*' lè eerdere met
ccn klucht dan^met. ccn blijspel te Ycrgclijkcn. 'Dc si-
tu ntic.'s wa arin ;7, d evince pf obr Ik ant Lalllnger.verzeild
raakt,, als gevolg* van zijn clandestien uitstapje naar
München, zijn .mccrmalcb ''komisch/' niaar - als bij ccn
klucht moet men niet tc.Wccl aan de logicn' denken,
want dan is het plcizier er "gauw 1 af. LallingeVi wil,
na 20 jaar getrouwd te zjjn geweest, wel eens huwe-
'lljksvacantic hebben. Hij heeft sljn vrouw verteld,
dat- hij <naar dc Tiroler' bergen gaat en —zendt uit
München via Innsbrück oVcr zijn tochten ,'ditcraire"
brieven, die hij echter overschrijft uit een bock van
Lindcnburg.
Als hij thuis komt heeft zijn vrouw de brieven
laten drukken cn op zijn 50cn verjaardag wordt Lal-
lingcr nis ccn hcld-litcrator gehuldigd. Hij trekt dan
tegen'wil* cn dank met een hcH gezelschap naut
Titol.cn moet nu wcrkcli}k bergtoerist worden, waar
bij hij inccrmaljp in zeer precaire slttfatie's wordt
gemanoeuvreerd. Hot granjo kost hem een bom dui
ten, maar zijn eenc doenter wordt op dezen tocht
do bruid van een echten litorator-bcrgtoerist! En dat
zal hem vermoedelijk vorzocnon met al de narigheid,
dio hij zelf beleeft cn waarom do toeschouwer pret
heeft. M. Stavenga
K.UXOR
Emil Jannings, vroeger een naam mot ccn' gewei
digü;2 klank, voor wicn het groote publiek ccn
grootc bewondering, had, omdat hij toch zoo
groot was, ^naar voor wicn* do bescheiden filmliefheb
ber ccn bccijp bang was, aangezien een filmmet
Jannings'mecsval niets anders was dan Jannings cn
men zelfs van het goede teveel kan krijgen, déze
Emil Jannings is "reeds lans vergeten cn ver
geven cn nu ontmoeten wij don geweldige in ccn
leuke, gezclligh cn bescheiden rol. Nutuurlijk is hij
nog wel zeer groot, in ,,De oude -zondaar" (een
ccnigszins ordinaire Ncdcrlandschc titel, de oorspron
kelijke tcckcnt do situntic geestiger) speelt hij nog
een dircctcur-gcncraai, leider van een machtig con
cern, koning in zijn familicrijk. Maar als zeventig
jarige vrijgezel steeds vrij gezellig, met de noo-
digc hcbbclijkhcidjcs. Deze oude baas, ontdekt plot
seling. dat hij on kleinkind heeft, ccn zeer voort
varend en intclligont meisje, dat heel deugdelijk be
wijzen kan zijn „kleindochter te zijn. 'Overigens wil
zij niets met hem te maken hebben, doch grootvader
Hoffmann's hart heeft weer .vlam gevat cn hij gaat
voor zijn pas, verworven familielid echt grootvader
lijk zorgen. Onverwacht blijkt, dat een neef haar als
typiste heeft aangesteld, overigens zonder iets van
ecnigo familierelatie tc vormocdcn. De situatie ont
wikkelt zich verder niet, al to conventioneel cn aan
het slot sluiten neef cn nicht clkandcr jn dc armen.
Dit zijn Viktor dc Kowa cn Maria Landrock.
-* i'\ D. Alaltha.
P r-i n s c s vertoont', deze wcok dc" spannendefilm
„Schaduwen der Duisternis" mot Rudolf Fcrnau cn
Christine Grabe. Dc 2 Willards -tooncn op ^het too-
noel hun- vaardigheid als accordeonisten.
1 f ARENA
Nadat Dolft Donderdagavond als proefkonijn dien
de voor dc promlère, begon gisteren het gezelschap
Du' Móc dc reeks voorstellingen van „Tw'ee Flicre-
fluicrs" in Arena, Deze geschiedenis van twee zwer
vers, niet onverdienstelijk gevonden door Gerard
Nielcn'cn Joor dezen Ncdcrlandschen' biijspclschrijYcr
in oen tooneclstuk gegoten van ccn voorsnel cn vier
bedrijven, heeft het onmiskenbare aantrekkelijkevan
de verrassing. De ontknooping is inderdaad knap
geconstrueerd, al zullen cr natuurlijk altijd Koog-bc-
Pij onze Vrijwilliger*. Een
der vele stukgeschoten
innka wórdt door onze
mannen onderzoaht.
SS PK .Eüschcl/O/H/P m
i f1' Ook vrijwilligers voor de Duitscho Kricgsmarlno
P inkp l/^rpk mpmPR tL-K nil kunnen zich aanmelden, zij, dio tot do Gcrmaanschc
mrme Kerei^ Ilicwcn ZICH nu ss Jn Nederland toetreden willen, kunnen zich even-
zich .eveneens aanmelden en worden gedurende'
Het SS-Ersatzkommando deelt mede: iedere hun verbintenis van de tewerkstelling vrijgesteld,
gezonde Nederlander in den; leeftijd van 17—45
jaar kan zich vrijwillig bij dej hieronder vermelde ^oorst°raat*18
adressen vervoegen, ten einde gekeurd te worden 19.9.43 15-18 uur Zwolle, hotel Gliteobeek
voor de Waffen-SS of de'Landwacht ttttr {iswl!' Cdocerthtl» -d. Veert
-p..j„„.hi, 20.9.43 1 5—18 uur Groningen. Conccrtbul, Poelestrant
Tijdens de keuringen ,word-,n alle ïnlfchtjngen 21.9.43 912 uur Lceuwerdcn. fcuiro Scheef,
verstrekt met betrekking totv de verzóraino van Breedstraot
famiiicleden, duur der opleiding, cslra" Uvens-^3 ÜÜJ Unecht'N.V^Huil
j, ,4 Oude Gracht 245
Vrijwilligers, dio .om bepe.lde redenen In' Neder-, 24.9.43 914 uur Amcrsloort, ,Poi. jburchgQn|jsla(jer,
Innd moeten blijven kunnen dienst nemen bij do leusdcrweg
Landwacht oT bij bet SS-wae tbatnillon In Amers-25.9.43 9—14 uur Den Haag. cal< Den Hout,
foort. 't h - - BcEuldenhoüt 1113
üaaldc geesten blijven, djo bc-wctcn reeds lang voor
net einde tot Uc conclusiV te lijn gekomen, dat Dolle
Dirk...."*, maar dat doet er eigenlijk niet toe. 'Mot-
thicu van Eysdon kpccit dezon.uit dc gcvjuigcnis ge-
vluchten oplichter met alle smcu'ighcid cn gemak,
welke hom eigen xljn. Hij heelt van uit type den sym
pathickcn zwcrycr met het traditioncclc gouden.hart
gemaakt. Naast hem staat Vran» du. M6c, die herig
is weer ccn nieuw, facet, aan z'\]n veelzijdig talent tc
.slijpen. Van den ouden landlouper Profile.maakt hij
af ca'toe een karakterrol! Dit tweetal belandt op ccn
zomeravond 'aan .de poorten van een groot Gcldcrsch
landgoed, waar do huisknecht Adtiann, strak ge
speeld door Harry Boda, cn Mina, de oude dlcnst-
maagd,-.ccn sympathieke-rol van Clare-Vischcr, Dolle
Dirk.-aanzien voor den. heer dos huizes, die inder-
tijeizoo.nlotseiing en geheimzinnig verdwenen' is.' Dc
voortvluchtige noemt de kans 'wnar. installeert zich
in Retraite' als rechtmatig eigenaar, Jaat Profile mcc-
dcclcn, ('ontvangt vrjenden cn lamilic cn erft zelfs
dc liefde vug zijn eerste ik. Alles gnat even vlot,
totdat dcrvfraudccrcndc nccl, dt. Chiffcrs, een ge
raffineerd gespeelde rol van Dlck Swiddc. roet in
het eten gooit. De politiokomt eraan tc pas, dc
boeien sluiten zich zcifs om dc polsen van Dolié
Dirk, inaar ze gaan er woer af, „want zooals ge
zegd.het slot Is verrassend goed.
Slechts hebben wij bezwaren tegen den bouw van
het stuk, dat met zijn voqrsp- -.n vier bedrijvenwat
te wijdlóopig is. Aan dc 'ont, Doping, welke thans
ovor vollo twee bedrijvon- is uitgestreken,, zou .-.«en
samenvatting zeker ten goede.kómen. V.
Van dc spelers noemen wij DOg Gerard Hartkamp,
die van den rechter Lopers oen alleszins respectabele
figuur maakt; Kerstie Römcr, als Jcanncttc, het
meisje,, dat trouw, blijft en Hulb Oriznnd, die als de
Eekhoorn, ccn'kameraad van Dolle Dirk en Profile,
wel wat alte schilderachtig aangedaan is. Ten
slotte treden nog op Nell Koppen, Leo Jansen cn
Gerard Doting. D..Maltha.
DE GELDIGHEIDSDUUR DER
BOTERBONNEN
Zooals bekend, kan men !op dio boterbon
nen, welke oenii per: ?e3 pf/acht wekon wor
den aangewezen, slochls gedurende 14 dagon koo-
pen. Aangezien bótor en margarino- niot on
beperkt houdbaar zijn; is .men- daardoor..ge
dwongen dozo artikelon. m 'bolrckkclijk. korten
tijd te consumcet^. -Tcn -oirido dit liezwaar
to pndervjuigen, is than9 de regoling getrof
fen, dat do boterbonnen geldig zuUon zijn
gedurende do <gebc-olo „verbruikspcriodo. In'vor-
band Miicrinodo is do,.geldigheidsduur van do
bonnen „40A Boter" en ,:,40B Boter", die
respectievelijk op het koopen van 125 gram
boter on van 125 gram margarine rocht geven,
verlengd tot en met 30 October 1943.
V DE VLEESCHBÖNNÉN
De vléeschbonnon, welko beschikbaar zullen
worden gestold voor het tijdvak van 19 Sep:
toipbcr t/m.' 2 October a.s,j' zullen - Maandag
a.s.- worden békend* gamaaktv' Zooals roeds is
gencld," is de geldigheidsduur', van de vlessch;
bonnon 37 ^n 38. verlengd-v-tot en niet 25
September a.s. Bon 35; is ga 18 September
uiet .meer geldif.'
DE DR. MOLEmicpiHG INAB41
- -Uit bot:,;iaarye'rslag.. van,y(la"R.-'-K. Vereon.i-
ging voor'"'zioRenverpleging* blijkt, ;dat. in l9-12
in" do dr. dyolotsticfiting 5.i287^,;pa'tienipn. wer
den verpleegd,'dio het vólló: tarief betaalden (287.
mannen, 620 vrouwen en 380 kinderen); Br
overleden 16 minuien, 21 vrouwen en 24 kin
deren.a In. de le iklasse werden vorploagd 16
patiënten," - in dc 2o klasse 122, in do 3e
139 on in do 4e1010. Bovendien werden
in de 4o .klasse nog 234 on- en 'minver
mogende palientcii opgenomen.
liet aantal verjilec'gdagen der vol tariof be
talende patiënten bedroog in 1942 0S29, togon
4512 iill 1941 en 3324 in 1940.
Van de 39 on- en mmvermogendo manne
lijke patiënten overleden in diet-, afgoloopen
jaar 12, van de 95 vrouwen ook 12 en
van do 55 kinderen 3. Het aantal verploog-
dagen: van dozo cnlogorio patiënten loopt' z.eer
aanmerkelijk terug (193S: 5>311; 1939: 5093;
1940: 49G8; 1941: 3561-cn 1942: 15S8. Het
totaal aantal verpléegdagon - in -1942 liodrocg
36.439,- tegen 29.320 in 11941 en 31923 in
1941; dé gomiddeldo beaottiug por dag. was
in liet afgoloopcu jaar pj.m, 100 (in 1911
pl.m. 80.3, in 1940 87.2). Hot gemiddeld aan
tal verplecgdagcn per patiënt bleef ongeveer
gelijk (23.9 in .1942, togen. 23.0 in 1941).
Operatics
Er werden 310 oporatios verricht aan spijs
verteringsorganen; £7 aan het urogonitaalslol-
sel; 101 aau beenderen, gewrichten en pozen;
378 andere operaties, waarbjj 'O.a. 253. kleine
operaties als verwijderen van gezwollotjes,. :m-
gionion, opening van abcosson enz.; 4 opera-
UITREIKING DISTRIBUTt^TiESCHEIDEN
Maandag worden in hft Kantoer Brocrsvoot 95
van 912 cn van half 2—5 uur do distributie
bescheiden voor do .11 o poriodo uitgereikt aan
hen, wier familienaam bogint mót H—Hoo.
Kerkccncort
Hot concert, dat i ïorgonavond in de kerk
van den Nod, Prot. Bond gegeven wordt, opont
do organist, do hoer J. J.- Th. Penning, mót
do Tweodo Suitevan L, Glérambault, dio
beschouwd kan wordon als oon vooriooper van
J. S. Bach.^Do andere orgolsolo is van den,
-Nederlandsen®componist Swoelinok, dio no
vroeger loofde oa dio evonoons grooton invloo
hoeft gehad op hot muziokievon.
Do sopraan mevr. L. SchippersLimburg
draagt oen - recitatief on aria voor uit do
Scliüpfung van Haydn:"-Nun hout dio Flur,
waarin vool coloratuur voorkomt en voorts
drie liederen van Hugó Wolf.
- Willem Ravelli hoeft op zijn program 0
liederen vaki-'Boothoven staan en nis hoofd-
nuinmorPetrus Klage van Brandts ,'uys. Hi.
zingt voorts drie '.Rodoroii uit don N.P.Bé
bundeldo aanwezigenzullen telkens ookoen.
couplot samen met don bas "zingen. A j
l)o bcorPonning .?,ai bojiuiton mot eon fu-iv.
tasip:. oyer, bot Wilhelmus on: Bat 's Heensi
zogen op u diuil, viüf 'J: Zwart. "éi1';;;-;;;-;-;
Hot concert," datvrij toegankelijk is," vangt
om| 7 uur' aan 'oh -zal origovoór één. uur duren.
GODSDIENSTIGE SAMENKOMSTEN
OP ZONDAG vs
No dé P. rot. Bond, Zondags half 11: ds.
P. M. Luca, Rem. pred. Vlaardingon.
Ned. Horv. Kerk, Grooto Kerk, Zondag
10 nur: ds. Do Bol; 5 uur: ds. Tonsbe'ük.
Nieiiwo kerk, 10 uur: dr. Swart; 5 uur:
ds. H. Bout, Dolfsliaven (doop).
Westerkork, 10 uur: ds. Broers.
Wijklckaat Gorzen, 10 uur: do boer J. v.
d. Most.
Gebouw Gorzen, 10 uur: Kindersamenkomst,
moj. S. Voogd.
Kot bal, 10 uur: 4s. mr. Alma (doop);
half 3: ds. nu. Alma.
Gorof. Kör.k, Oosterkerk, 10 uur: d3.
v. d. Meulen; 5 uur: cacd. L. Blijdorp.
Planlagekerk, 10 uur: ds. Vonk; 5- uur:
ds. v. d. Moulon.
K6rk- Burgemeester Knnpportlnan, 10 uur:
cand.- Blijdorp; 5 uur: ds. Vonk.
.E v a n g. L u t b. g o m o o n t e. Lange Nieuw-
straat, 10 uur: dr. H. A. ton Bruggencato,
Imlpprodikor tc Rotterdam—Den Haag.
Oud Kath. gomoento, kerk Dam, 28,
10 uur: pastoor Bakker.
C h r. Gorof. Kork, Warande, boek
Burgomooster Knapportloan, 10 on 5 uur: ds.
Zwior.
Nod. Horv. (Geref.) Evangelisatio,
M«sfa Sacrum, 10 on 3 uur: do- hoer J.
Verduisteren van 19.45 uur tot 7.15 uur
Maan onder 1J.J4 uur, op 22^51 uur
(Msandegé onder 14.39 uur, op 23.27 uur)
Wat toch, vraagt men, zich Af, kan do drijf
veer zijn van hen, dio hun politiekon tcgen-
c.',Aider in het donker besluipen of van achte
ren naderen, om, hem to dooden? Verwachten
zij, dat het nationaal-socialisme, dat zij lialen
zonder het te kennen -- zal verdwijnen door
daden van terreur? Dat zou al een, zeer
kindcriijko verwachting zijn, want oen sterke
gecstosstrooming vernietigt men niot, door en-
kelo personen, dio tot haar dragers belmo
ren,-uit-den weg teruimen. Do geschiedenis
dor marlelarcn beve-tigt .dit de leeuwen door!
- Handelt do sluipn. iordenaar óf do man, die
brandsticht liij N.S.B.-crs, zóoals onlangs
in Dronto in (jg)i reeks govallen is voprge-
komwi uit persoonlijko wraakgevoelens jegens
den getroffene? Dit zon minste-is oven abnor
maal zijn, wantbot is. niot aan to nemen,
dat de vermoorde of beuadeeldo persoonlijk zijn
belager lood heeft berokkghd.'é
Mot aan zokorheid grenzende waarschijr.l.ijk-
hoid kan worden aangonomon, dat do oorzaak
van do gosignalootdo euveldaden is gelogen
in wat do Leider van hot Nederlundsclio vólk
in do Donderdag j.l. gepubliceerde proclamatie
aanduidde als „moreel en geestelijk ontworteld
zrjii yaji bón, dio do spaaning van dozon tijd
niot kunnen verdragen."
Dozo menschon zij.u ee-i govaar voor zich zelf,
maar ook voor, hot Nedorlandscho volk, want_
dit drijvon zij* terug naar oon tijdperk, dat
▼oor io<ler bescbaafd inensch ais algoslolen
wordt lioschoiiwd. Niet door kracht o' geweld,
maar door don goöst worden overwinningen:
bevochten, die blijvende waarde voor do monsch-
heid hebben.- H«t Duitscho volk, dat do drager
is van oen nieuwe gedachte, -heeft dat ook
zóo govoold en. daarom heeft zijn leider Adolf
Hitler ook alios - gedaan om, oen gowapondo
boring to voorkomen, al hoeft dezo viel zien
aiihkomon. dat dó heerscbendo 'machten in do
worola zouden trachten langs do oudo methode
ran hot gewold hot nicliwo 'togen to honden.
In onzo beschaafde samenleving van vóór
7939 werd meestal tcc wille van de pro
paganda do politieko tegenstander hoog
stens wel oens uitgescholden of verdacht ge
maakt, maar men bleef binnen, bepaalde gren
zen. Moord, doodslag en brandstichting als
strijdmothodo list men ovor aan andeto vol
ken, waar bovon mén zich ver verheven
achtte. -
De Leider liooft con ernstig woord tor waar
schuwing laten hooren, oni to voorkomen, dat
onevolk nog verder zal afglijden.
Den totaal ontwortoldeu, dio zich als willoos
werktuig laat gobruiken, zal dit ernstig woord
misschien, niot boreiken. Maar 'Mussert wendt
zich ook nadrukkelijk tot hen, dio do ge-/
pleogdo brandstichtingen pn sluipmoorden too-
juiclion. Do Luider noemt- aan, dat dit oen-^
botrokkolijk kleine categorie lis.'Het is. voor
ons volk te hopen, dat hij in dit opzicht
niot*, mistasti L
Doórtasic'ndo, liardo maatregelen, 'clio in .iiienig
Nederlandsch- ""gezingróötó droefheid en ook
een ledige plaats hobhen veroorzaakt, habbon ran
pinde, gemaakt aan dó' aanslagen op léden,
der Duitgche weerniacht.-
In bÓC':begin van -dit/jaar: ii; oon aan
.gemaakt met gowolddadigo yaanslagon op het
iovcn 'en het goed vair Ne-lorlaiidcrri, Gcneniai
Soyffardt was een der oersto slachtoffers en
óp zijn sterfbed hoeft hij verzocht geen i Ne
derlandsch bloed -te laten vloeien als vergelding
.voor' don .moordaanslag op hem -gepleegd.
Dat verzoek beeft' do Leider van het Neder--,
landscho volk onderstound.
In plaats, dnt do ontwortelden do gr^'d-
beid van dezo bonding bobben bor.oft, zijn
er den laalstcn tijd in versneld tempo per-'
sonon het slachtoffer geworden bij do ver
vulling van wat zij als hun plicht beschouw-
don.
En ook thans hoeft do Loidor zijn standpunt
niot gowijzigd. Wal oen uiting vim grootheid-
was, hebben ontwortelden blijkbaar als zwak
heid aangezien.
Mnar do daden van terreur kunnen niet door
gaan; als do moordaanslagen en brandstich
tingen niet ophouden, zal door verwijdering uit
onze 'maatschappij van hon, die dozen ter
reurtoejuichen; hot Nederlandscho volk tot
bezinning niooton wordon gebracht.
Vorder afglijden op hot hellend vlak, zou
oris volk moreel ernstig schndo!
ties aan het zenuwstelsel, 262 op hot ge-.''MaUo, GO. te Hazerswoudo.
bied dergynaecologio en verioslcuudo, waarbij
101 gewone verlossingen; 389; operaties aan
neus, keel on ooron on 31 aan oogen. Voorts
werden 90S Röntgenfoto's gomaakt .en doorlich
tingen verricht;" 2089 biatliermieiiestralingon;
147chinirgisclio diatiiermie, 25-10 hooglozon-
beslralingen en 1059 olóctrischo bostralingen..
In do polikliniekenworden 2750 patiënten
beharideld on in liet gohool .worden 8458 poli
klinische consulten gogoven.
MONOPOLE
Dc jungle ként haar dycn«iYcttcn, wetten die het
slechts de sterksten ónder dc sterken gedogon In haar
hnrdc .werkelijkheid stand to houden. En niet phy-
sickc supcrioiiteit geeft er den doorslag. Het komt
voornamelijk op* karakter aan. Dr. Bonnètt, dc.Amc-
rikannschc arts, die in het binnenland van een .eiland
ergens iné Wcst-Indië togen dc malaria strijdt. lijkt
we! ccn flinke vent, 'maar de Duitschc dokter, die
hem komt vervangen is toch nog van grooter for
maat. Tusschcn 'beido medici bestaat bovondien ccn
geestelijke spanning, wanrvnn dc oorzaak ver voor den
aanvang vun 'dc-film schijnt- tc.'liggen.. Een contro
verse, omtrent'dc dótails waarvan men zich, naar
mate gebeurtenissen plaats vinden,- langzamerhand
een volledig beeld kan gaan vormen. En parallel daar
aan stijgt dc gespannen bolargYtclllitg waarmee men
de ontwikkeling volgt, waarin r:w;' beide doktoren
een vrouwelijke arts cn ecrC gevvetcniCpzé.Engelschc
dagbladreportcr belangrijke clemeniv,! vormen. In
de toespitsing van het conflict heef.' du regiseur
Nunzia' Mnllasomma o.u. met behulp vin (jc grootc
dramatische mogelijkheden,.die hem Ir da close-up
van öybillc Schmitz' ciprcsaiovc gelaat tón dienste ston
den, ccn fasciheerc„ndo spanning.wotc^ to leggen, dio
de ganschc film een meer dan middelmatige waarde
geeft. 'Dc beeldovergangen cn het-camerawork dragen
daartoe ook mcr dan cons op verrassende wijze bij.
Albrccht Schünhals, die don Dultschcn arts .speelt,
Rudoll Fcrnau zijn Amcrlkaansche collega on Sybilio
Schmitz, het sterke vrouwolijkc karakter, temidden
dezer mentale -bolslng van mannelijke kracht, vor
men spclorsmatcrian! dat volledig voor zijn moeilijke
laak'berekend is. D. Maltha.
Aangereden
Dc 47-jarige J. 11. uit do Archimcdosstraat wildo
hedenmorgen, toen liij zich per' bots naar do Werf
Gustó begaf, van do Gcrrit verboonstraot .dc Lange
Nicüwstraat inrijden. Juist op, de ktuisjng werd hij
aangereden door ccn R.E.T.-bus, dio ook van dc Koe-
marktbrug kwam. 11. hcwoort tijdig het teeken tc
hebben' gegoven, dat hij links sou uitwijken, (ie
chauifour ontkent dit. Getuigen sullen eventueel hier
dc beslissing moeten brongon, wie gelijk hooit. H.
werd door de bus. tegen don grond gesmakt, maar
het iaat zich (aanzien, dat hfi et nog vrë goed is
afgekomen. Do wielrijder k per ziekenauto naar 'zljn
wuning -gebracht.
Oud Gorof. Gomoonte, Gcrcf. Jeugd
huis, Lango Ilavon, 10 uur: ds. Roos; 5
uur: loosdionst.
Legor dos Hoi Is, Lange Haven 27,
Hodon 7 uur: Bidstond; Zondag 10 uur: Hoi-
ligingsdionsl; 7 uur: Vorlossingsprcdikaüo;
Dinsdag half 8: Bcóloton dienst; Woensdag
half 8: Blij Evangolio; Donderdag l>al£ 3:
Gezinsbond.
Stads Evangelisatie Jeruëlp Go
bouw „Harmonio", Niouwstraat 22, 10 uur:
Samenkomsl. Sprokor do hoor Th. van Eg-
mond, Rotterdam;' Dinsdag half 8: Drjliolloaing
on - bidstond.
PROP AG AM DA-ACTIE N.A.F.'
Do .volgendo wook zal liot Nod. Arbeidsfront
bier. ter stodo oon propaganda-actio vooro-é 7'a
morgen geopend wordt mot oon oclitanu. a-
komst in hot Passago Theater, waarliij do tóm
Als vrotnvon rogoeron, mot Lilian Harvey eu
Willy Frilsch in do lioofdrollon, vertoond zal
worden.'Do leider 'van hot district Rotterdam
van hot, N.A.F., de' lioor'.A. Jordaans, aal
sproken.
la don loop dor volgendo wcok zal hot
N.A.F. in oen 30-tal Schiodomscho bedrijvon
mot moor dan 25 man porsonool, om bodrijf»-
appól houden, o.a. op 20 September bij (1c
Clioinischo Fabriek „Sehiodam", Lango '.Haven
55; óp 21 Soptember bij dó firma' Van 't Hp ff
en Jongopier; op 22 Soptombor bij 'do- Glaa-
industrio J. Pioterman, Gomoonto!ijkc„ Tochni-
scho Bedrijven on Gomoonlelijkó Roinigings-,
dienst; op 23 Septomlier bij do „Baronio"'op
24 Soptombor bij „Nofavor" en Gcmocntowor-
keh ua op 25 Soptombor bij N.V. W. A.
Hooks' Machine on Zuurstoffabriok. -
Filmavond N.C.G.V.
MaanAog 4'-October a.s. -wordt door dc plaataa-
iilko afdecllhg- van .do Nat. Chr. Geheelonthouders
Vorceniginfi In Musls Saerura oe'o filmavond georga
niseerd. 'v Middags worden filma voor kindaren var,,
toond.
Fietsen vordwenon
Ten nadeelo van A, R. ia j.l. Donderdag ztn rijwiel
ontvreemd aan dc Rottcrdamschcdijk. Uit .aari stal
ling daar in dc omgeving verdween dc fiats van
J. v. d. B.
PASSAGE THEATER
Dc film ..Ik pas wel op jo vroüw". met Heinz
Riihmaan cn Lil 'Adina, is geprolongeerd.
ZONDAGSDIENST DOKTERS
EN APOTHEKERS
Morgon zuUon do volgondo gonooskuadigon
don dienst waarnemen: Do üfaeycr, Burgo-
inoosiér Knappertlann 30; Nijoahui», Burgomocs-'
tor Knappertlaan 154 on Ris, Tuinlaan ,92;
Morgon is goopond do apotliook van do
firma Gouka, Hoogstraat 29, dio ook do vol
gondo dagen Aon nacbtdionst r. lamoomt.
BURGERLIJKE STAND
15 Sept. Arie, s. v. A. A. Hartog en J. den Hartog,
BoerhavcUan -
16 Sept. Mnrgarothu Maria. d. v, J. L. Köncmann
M. Bostclaar, Bocrhiivclaan 1;
17 Sopt. Gccrtrulda. d. v. V7. Uittcahoooaard au
G. SpcKsnijdcr. Edlaonstraat 'J*?. Elizabeth, d. v.
J. D. H. v. As en C. ïloppc. Galiicistraat 57.
Cornells Adrlaan Gerard, l. v. A. Donkersloot cn
S. C. Hoogendam. Bocrhavclaan 1.
Overleden: 16 Sept. J. A. M. Nass, wed. v. P. J.
'Smulders. 81 j.' St.Liduinastraat 20. H. P.
ooa, 56 J. Nassaulaan 75.
AGENDA
Passago Thootcryzi5 en 7.30 uur. Ik pa» wd op ]c
vrouwl.{18 Jaar), Zat. en Zond, 2.15, 4.45 cn
7.50 uur.
Monopolo Theater, 2.15 cn 7.15 uur.- liet verraad van
dr. Bonnet. (18 J.) Zat. 2.15. 6 co 8'u. Zond.
r 1.30, 3.30. 5.30 cn 7.30 uur.
10 Sept." Kerk Westvcst. 7 upr. .Korkoonccrt. J. J.
Th. Penning (orgel), mevr. A,.Schipper—Lim
burg (sopraan) -. cn Wil!cm é- Ravelli --(bas
ilar i tor.).
19' Sept. Passage Theater.- 10.15 uur. -' Propajtonda-hij-
ccnkoinst ,N;A.F. Spreker ,A. .Jordaans;- ver-
tooning film': Als vrouwen"rcgccronï
23 Sept. Musis' Sacrum, half S. 'Vergadering Schied.
Volkstuindcrsverocn. Klein Bahhcrtpoldcr.
26 Sept. Passage Theater. 10 uur. Varletó-voorstel-
ling, georganiseerd door Ontapannlngsvcrcch.
(Steeds llougcr'.'- S' - - r
- ROTTERDAM
Heden c. v.- -d. Oiidc Dicrgaairdcterrain, 2uur en
half 8, Circus Mnndfra."
Heden Kunstchaarshuls,-' Witte do Withatraat 35a.
10—5 uur.--Tentoonstelling,' Wie rn wot waren
onze .voorouders. - - -' -
18 t.m. 26 Sept. (Diergaarde BljJ-Dorp, 30—18 uur.
Rivlèrc-rtal:Volkatuintentóonsteliing.
-19 Sept. Museum Boyman». 3'uür.Vie lloymsns-Zón-
dngrniddagóó'nccrt Nel van Wdork'en»; viool
en Marinus'-'Flipte; piano.
Arena, 2.15 cn7.30 uur. Gezelschap Du Móo: Twee
V-.fllcréfiuitcrè.'- Zond. 2, 4.30 on 7.30 uur;
Capitol, 1.15, 3.30, -5.45 on 8 u. Bórgtóerlat in angst.-
(18 Jaar). -
Luxor, 1.30, 3.J0 en ,7J0 u. Rc_,oudo zondtor. (18 j.)
Zondag van .1,15 at i doorlóopend.).5 -
Prinsea, 2. 4.15 en 7.30 uur. Schaduwen'der duister
nis (18 jaar). Op hot too'nocl: 0e 2 -Willards.
Stond. 1, 3. 5 en 7.30 uur.
19 Septi Trinsos Thc.ltor. 11 u. KlndcrvooretoiUng: Do
klkvorschcnkonlnq «n Dc haas cn do egel.
22 «n 25 Sent.' l'rinsos''theater. 1.30 uur.Kinder-
voorriclling: Dr kiltvrrschc-kóv.ing en.Dc haa»
SCHIEDAM
cn dr eg*!.
