DINSDAG 5 OCT. 1943
bureau lange haVéïj iïl
9S«te JAARGANG N° 23512
Minister Göbbels over dë oorlogssituatie
Het ware Britsc-he- oorlogsmotief
Een goede oogst
Communistische benden in
istrië vernietigd
STADSNIEUWS
Vakonderwijs voor kern
luchtbescherming
Een interessante proefneming
Telef. <59'3'00 3 lijnen Postgiro 5311
Deze courant \erechljnf dagelijkp
met uitzondering van fcon- cn Feestdagen
Tor gelegen beid van den oogsldankdag _van
het Duitscho volk is Zondag in kot Bporl-
palast to Berlijn oen nwssabetooging geliou-
don, waar Rijksminister dr. Göbbels en staats*
secretaris Backe het woord hebben geroerd,
Göbbels deelde lor inleiding mode, dat de
Ftihrer niet aan dezo betooging deelneemt, om
dat hij in het hoofdkwartier vei toeft. Hij. Bob
bels, heeft van den Fiihrer opdracht gekregen
don'dank en de waardeering van den Fuhrer
tot uitdrukking fo brengen voor allo Dnit-
'sclio hoeren c-n boerinnen.
Hot doet bijna als een wonder aan, zoo ging
spr. voort, dat Duitschland in liet begin van
hot vijfde oorlogsjaar hot broodrantsoen hon
derd gram iioogcr heeft kunnen stellen dan bij
het begin van don oorlog. De voedingspohtieko
situatie slaat op hechten grondslag. Ook in het
vijfde oorlogsjaar zal het Duitscho volk geen
honger lijden. Brood on wapens zijn de on
misbare voorwaarden voor oen succesvolle oor
logvoering.
Voortgaande zeide spr., dat oen oorlogs-
opposilio in het nationaal-socialislische Duilseh-
huid niet beslaat. Een herhaling van liet expe
riment met Badoglio in Duitschland is een
kinderachtige hoop. Het Duitsehe volk is poli
tiek lo rijp en to mondig om na de hittere
leer van November 1018 nogmaals de schijn
heilige leugens van zijn vijanden te gelooven.
De luchtoorlog
In het verder verloop van zijn rede sprak
Göbbels nog "over eenige actueele problemen
van den tegenwoordige» oorlogstoestand. Wat
den luchloorlog betreft zeide hij o.mdat men
ook in do toekomst nog aanvallen 'moet ver
wachten. De Duitscho afweer is iulusscheu
echter zoo aanzienlijk versterkt en verbeterd,
dat zij den vijand buitengewone verliezen be
rokkent.
De luchtoorlog, zoo zeide dr. Göbbels, is
in vele opzichten een strijd der wedcr/ijd-
scho techniek en op het oogenblik komt de
onzo sterk op. Er kan en zal heelemaal
niet tegengesproken worden, dat de luchtoorlog
Duitschlanil groote moeilijkheden bereidt Die
liggen echter op heel ander gebied dan do
vjjand beweert. In ieder gevat hooft de vijand
de Duitsehe bewapeningsmdustric geoi schilde
aangebracht, die de verdere zegevierende voort-
zotting van den oorlog ernstig in gevaar zou
kunnen brengen.
Do civiele luchtverdediging is belangrijk ver
sterkt en verfijnd. Verwacht moot worden, dat
do gelroff"ii bevolking meer dan tot dusver
de vijandelijke luchtterrenr meesier .wordt.
Wat de vergelding voor de vijandelijke
luchtlerreur betreft zeide spr.„dat hij om
begrijpelijke redenen daarover slechls kon
zeggen, dai de Engeisrhen zicli fataal zou
den vergissen, wanneer zij meenden, dut
dit geen werkelijkheid zal worden. Fmgo-
latul zal dia werkelijkheid eens leereu ken
nen. Hot zal zijn rogeering dan dank
kunnen zeggen.
Do dulfcbootcorlog
Over don duikbooloorlog zeide do minis
ter," dat die in -niet al te verre totkomst
weer in zijn ouden - omvang - voor de En- -
geischen en Amerikanen zal staan. Ook
hier hooft de Duitscho 'techniek don strijd
niet opgegeven, integendeel.
De strijdt In het Oosten
Sprekende over den strijd in het ooslen
zeide Göbbels, dat do Duitscho weermacht
beschikt over voldoendo verdedigingskracht om
hot militante bolsjewisme ver van de Duitsehe
grenzen geboeid te houden. Wanneer wij de
laalsto weken aan. het ooslelijko front distan-
cieeringsbowegingen uitgevoerd hebben, vinden
die haar oorzaak in een oven stoutmoedige
als zakelijk gefundeerde overwoging. Wat de uit
voering ervan voor onzo oorlogvoering te be-
teokenon heeft, zal do vjjand eens nog to
merken krijgen.
Overigens is een beweeglijke oorlogvoering
sloods een toeken van souvoroine innerlijke
superioriteit, die niet' volgens presligo, maar
volgens doelmatigheidsoverwegingen opereert.
Hot Duitsehe voik kan de ontwikkeling in het
oosten kalm en gelaten tegemoet zien. Het
posten zal steeds eenbodrciging voor Duilsch
iand vormen, zoolang daar geen duidelijke
beslissing is gevallen. Het gevaac in het oosten
is echter verscheidene malen tijdens dezen
poriog veel 'grooter geweest dan thans en ook
toen is de Duilsciie oorlogvoering steeds er
mede gereed- gekomen.
Het verraad van BadoglU
Over den toestand in het zuiden van Kinopa
zeide de minister vervolgens, dat de oor
logssituatie daar in de afgeloopon wekon door
het verraad van hot huis van S.ivoye en Bado-
filio oen buitengewone beiastingspvoef heeft
doorgemaakt. Die bende was bereid en be
sloten om de in het zuiden van Italië opo-
reorendo Duitsehe d "isios den vijand uit te
leveren en daarmede toegang tot zijn kamp
to koopen. Dit infame voornemen is door
onze politieke en militaire maatregelen door
kruist.
Sprekende over de dertien punten van de
capitulatievoorwaarden verklaarde spr, dat die
nogmaals bewijzen, dat niemand zich met zwen
del uit den oorlog kan losmaken. Do oorlog
is als een snol rijdende trein, wie onderweg
wil uilstappen breekt den nek, wie de wa
pens neerlegt boeit verloren.
Het gaat in dezen oorlog niet om re-
gimo of opvatting, maar om volken, om
hun leven, hun toekomst, hun bestaans
recht en bestaansmogelijkheid. Dai mogo
ieder zich voor gezegd houden: deze oor
log moet uitgevochten worden. Duilseh-
land heeft niet do keus tussehen oorlog
of vrede, maar alleen tussehen overwin
ning of vcmieliging.
De Invasie In het Westen
Over de invasievoornctneus der KugelscUcu
en Amerikanen in liet westen verklaarde dr.
Göbbels, dat Duilschiand on ook do bolsje
wieken lot dusver nog steeds vergoefs op
do verwezenlijking daarvan hebben gewacht.
Men heeft zich deze operatie klaarblijkelijk
in het kamp van den vijand al ie eenvoudig
voorgesleld en men zal 'ook in 'de toekomst
nog wol eens tweemaal overwegen moeten of
men hier het heele liritsch-Aiiierikaansche pres
tige lichtvaardig op het spel zal zeilen.
De Eiigelsclren en Amerikanen hebben lot
dusver slechts aan do poripberio van Europa
gestreden. Den kern der Duilsciie verdedigings
linies zgn zij ;n ]let geheel nog niet 'ge
naderd. Daar pas zullen zjj moeten loonen
wat zij waard zrjn.
Aan liet einde van don oorlog zal het En-
gelsche volk met diepe berusting moeien con-
slaleeron, dat hel. zijn wereldrijk op het spel
heeft gezet en ook verloren om te verhin
deren. dal Dantrig weer een Duitscho sted
zou word en.
De Brltsche regeering moet niet schijnhei
lig beweren, dat zij om de edelste motieven
de volken wil bevrijden van de z.g. nazi-
tyranilie. Want ten eerste is het de Brit-
sche regeering volkomen onverschillig welk
regime er in een land heerscht, hetgeen
haar samengaan met het bolsjewisme vol
doende bewijst, 'en ten tweede heeft het
Britsche volk alle" reden van zijn regeering
tg vragen, dat het zelf eens bevrijd wordt
van de plutocratische tyrannie, voordat zij
haar zegenrijke activiteit jegens andere vol
ken uitoefent, die haar in Het geheel niet
noodig hebben en zich er tegen verweren.
„Wij leven thans In het geweldigste drama der
geschiedenis van ons volk", zoo besloot de mi
nister woordelijk zijn rede, die steeds weer on
derbroken werd door stormachtigen bijval, „mis
schien, wel van" de geheele geschiedenis der
menschheid. In dit drama ligt de mogelijkheid
der definitieve oplossing van het Europeesche
probleem besloten.
liet nationaal socialistische rijk zal gebruik
weten te maken van deze mogelijkheid. Di"
Fuhrer is ons daarvoor het meest overtuigen
de voorbeeld. Toen ik kortgeleden weer; ver
scheidene dagen in zijn omgeving vertoefde,
werd in mij opnieuw het diepe 'en gelukbrengen
de gevoel bevestigd, in hem een man aan den
top van'het rijk te zien, 'wiens innerlijke kracht
en geloovigheid iedere moeilijkheid en iedere be-
lastingprocf meester zal worden".
Staatssecretaris Backe gaf een overzicht over
de prestaties van het Duitsehe landvolk en den
stand van de Duitsehe volksvoeding en de op
brengsten van de oogst van dit jaar.
Volgens goedgefur.deerde ramingen zal de
graanoogst niet alleen.de oorlogsgraanoogsten
tot dusver overtreffen, maar zelfs boven het ge
middelde der vredesjaren liggen De aardappel
oogst zal nog 1,10 millioen ton liggen boven de
oogst van 1918, en zelfs 15 millioen ton boven
die van 1915. Ook de suikerbietcnoogst zal goed
uitvallen, hetgeen niet alleen voor de suiker
voorziening van het Duitsehe volk beslissend is,
maar ook omdat suiker als grondstof voor de
producten voor de Duitsehe bewapening dient en
een der belangrijkste fundamenten is voor de
voederverzorging van het rundvee. De groente-
oogst heeft onder de droogte te lijden gehad,
maar de oppervlakte is geweldig uitgebreid.
Beter nog dan de graanoogst is de oogst van
oliehoudende zaden geweest, die dit jaar 575.000
ton heeft opgeleverd, tegenover een vredesoogst
van ongeveer 80.000 ton. Zestig procent van de
Duitsehe vetbehoefte wordt thans door eigen
boterproductle gedekt, welk percentage in den
vrede slechts ongeveer 33 pCt. bedroeg.
Voortgaande besprak staatssecretaris Backe
de nationaal socialistische maatregelen, die de
voorwaarden voor deze successen hebben ge
schapen.
Als zichtbare uitdrukking van den dank van
den Fuhrer voor deze unieke' prestatie van het
Duitsehe landvolk zijn 100 boeren en boerinnen
onderscheiden mét" de hooge orde van het
Kriegsverdfenstkreuz eerste klasse en drie man
nen met bet Ridderkruis van het Kriegsverdienst-
kreuz. De uitreiking der onderscheidingen ge
schiedde door ridderkruisdrager SS-Stürmbann-
fiihrer Skorzeny, den bevrijder van den Duce.
Het opperbevel van do Duitscho Weermacht
deelde gisteren mede:
Verscheidene plaatselijke Sovjolaanvallen op
het verkleinde Koebanbruggelioold werden bloe
dig afgeslagen.
Aan don niidden-Dnjepr leverden do eigen
aanvallen op do vijandelijke gevechtsgroepen, die
do rivier waren overgestoken, in weerwil van
den heftigen tegenstand goede resultaten op.
in het gebied van de Pripetmonding en in
het gebied ten westen van Smolensk vielen
de bolsjewisten ook gisteren met vrij slorke
strijdkrachten vergeefs aan. In do overigo sec
toren van het oostelijke front vonden daaren
tegen slechts plaatselijke, zij het soms ook
levendige, gevechten plaats.
Aan het Zuid-Raliaansche front werden in
het gebied ten noorden van Napels en ten
noordwesten van Foggia ©enige door pantser
wagens ondersteunde aanvallen van Britsch-
Amerikaansche gevechtsgroepen afgeslagen en
daarbij verscheidene pantserwagens vernietigd.
Op het eiland Corsica viel do vijand gisteren
meermalen de stellingen van onze achterhoede
rondom Bastia aan; hij werd echter na korte»
strijd teruggeslagen.
Duitsehe troepen zetten in Istrië do operaties
tot vernietiging vjtucomnmnisiischo benden met
succes voort. Na zuivering van hot- gebied
ten oosten' van Goerz werden thans de ge
bieden ion oosten en zuidoosten van Triest
bevrijd en daarbij verscheidene bondengrocpen
lot den strijd gedwongen en vernietigd. -
Formaties vijandelijke vliegtuigen bombardeer
den gisteren overdag plaatsen in liet be/.etie
gebied in het westen. Er ontstonden verlie
zen aan menschenlevens en aanzienlijke ver
nielingen, vooral in de woonwijken van eenigo
Ncdcrlandsehc steden.
In den afgeloopon nacht vielen vijandelijke
bommenwerpers Kassei aan. De schade, hoofd
zakelijk in de oudo stad, is" aanzienlijk. De
bevolking leed verliezen.
Luehtvcrdedigfngsstnjdkrachten vernietigden
bij deze aanvallen ld vijandelijke vliegtuigen.
Twee andere, waaronder een viermotorige vlieg-
bool, werden neergeschoten boven de wateren
ten werden van Engeland.
De luchtmacht bombardeerde in den afgeloo-
pen nacht vliegvelden en andere militaire in
stallaties in Grooi-Briltamiili Duitsehe vèr-
dravende batterijen beschoten in den afgeloopon
nacht dc Britsche kust en .plaatsten (rcffers
te Hamsgate, Deal, Dover en Folkestone.
DE POLITIEKE SITUATIE IN ITALIË
Do secretarisgeneraal van de republikeinsch-
fascistische partij, Favolini, heeft inzake de
binntaiiaiidscho politiek van het republikeinscli-
fasrislisclie Italië veiklaard, dat do fascistischo
justitie hard doch rechtvaardig voor de ver
raders zal zijn. De schuldigen zullen voor een
bizonder gerechtshof worden gedaagd. De aan
stichters van gewelddaden tegen fascist en tij
dens de -15 dagen van bet* gevluchte Badoglio-
regime zullen-niet op clementie kunnen rekenen.
Do zender van de fascistische rogeering heeft
meegedeeld, dat liet verraad van Badoglio van
Joodschen oorsprong 1©. Op den morgen na
den putsch van Budogiio hooft bet Italiaan-
sehe volk overal de Joden rum hei werk ge-
zien. Joden zijn het geweest, dr© overvallen
tC-
*5
De directeur-generaal ven
Winterhulp Nederland,
de heer F. W. ven Vlo
ten lieeft hei Winterhulp-
neisotn 1943-1914 geopend.
Een ovcrricht tijdens de
rede van den hoer Van
Vloten.
CNF/Meljot/Pnx m
op- dagbladen hebben .-georganiseerd en zich
genesteld .hebben op de rodacUesloelen. Ook
- plunderingen ori oproer - zijn door Joden geor
ganiseerd. Het -lascisma, zoo werd tenslotte
verklaard, eischt, (lit - de Jodon onschadelijk
worden- gemaakt, Do Joden moeten derhalve uit
het nationale leven van het nieuw© Italië ver
dwijnen.
„Londen wacht nog steeds op oen opheldering
der Anglo-Amefikaanseh» betrekkingen mot Ba
doglio en zijn aanhangers", zoo sclirijft de
diplomatieke medewerker van do „News Chro
nicle". „Oorspronkelijk-heeft men na hot bo-
kond worden van hot na do bosprekingen van
Badoglio met Eisenhower uitgegevou commu
nique gemeend,' dat do regeering-Badoglio
Duilschiand don oorlog zou verklaren. In wel
ingelichte Londeuscho kringen houdt men ern
dergelijken stap -niet voor onmiddellijk aan
slaande.
DE MOORD AAN DEN MAASKANT
Do 40-jarige P.' Harlland uit Rotterdam, die,
onder vernietiging van den vonnis der recht
bank lo Rotterdam, waarbij hij in d© zaak
van den moord op drie Joodscho vrouwen te
Schiedam door het gerechtshof te 's-G raven-
liago is veroordeeld lol een gevangenisstraf
van twintig jaar, is van dit arrest incas-
saiie gegaan.
Ook do Schiodamseho dienstbode Loni Ligt-
hari, dio wegens medeplichtigheid aan don.
moorddoor het Haagsche gerechtshof veroor-
dce'd is tot negen 'jjiron gevangenisstraf, heeft
van (lit arrest cassatie aangeteokond.
VONNISSEN !M DE RUMPUNEX-ZAAK
In do Rumjiunox-Noordster-affaire, welke reeds
in het voorjaar oenig stof hooft doen op
waaien, zijn nu door don inspecteur voor
do pnjsbeheersching - lo Amsterdam, vvien deze
zaak ter afdoening was opgedragen, vonnissen
gewezen tegen drie van de hoofdpersonen. G.
A. Wilbrink loStadskanaal, dc huidige eige
naar van do '„Noordster", is beboet met
f300000, zijn bedrijven worden voor vijf jaar
gesloten, terwij! het hem tovons gedurende
dezen tijd verboden is o.p to troden als fabri
kant - van of handelaar in spijzen ©tv dranken
voor menschchrUo "consumptie bestemd. J. Wea
sel inIc, ©veneens uit Stadskanaal en oud-fir
mant van do „Noordster", die kort voor liet
ingrijpen van de prijsbelioerscliingsinstaniies
door zijn mede-vennoot Wilbrink voor oenigo
honderdduizenden guldens wa9 uitgekocht, is
gestraft met een hoeto van oen half millioen
fjulden. De derde veroordooldo A. Wilbrink,
likeurstoker te Nicuw-Bui'ncai, die al oerdori mei
eon schadeloosstelling uit do leiding van de
„Noordster" was getreden, kreeg f5000 booie
en moot zijn bedrijf, ook voor vijf jaren slui
ten oir gedurende dezen tijd zicli tevens ont
houden van do fabricage van of handel in
spijzen en dranken.
Do overtredingen waren van zeer grooten
omvang. Aan don export van RumpunoS vooral
zijn enorme bedragen verdiond. Deze uitvoer,
die gedurende 11 maanden 3t/j_jnillioen gulden
beliep -werd in de boekon slechts voor 1
millioen verantwoord
WEIGERING TOT VERKOOP IS
STRAFBAAR
Men 'meldt ons:
Herhaaldelijk ondervindt men hij ©on be-
zook aan confectiekleedingmagazijneai, dat de
winkelier do uitgestalde hoeren- on jongens-
kleeding niet wil verkoopen. Verscheiden© voor
wendsels werden dan als molief ppgegevon. Do
onwil van don winkelier om te verkoopen
vindt zijn oorzaak in 'de hoop op oon nieuwo
prijsregeling, die het uitzicht op lioogere prij
zen zou openen. Met nadruk wordt er op
gewezen, dat het eigenmachtig stopzetten van
den verkoop, onder woiko voorwendsels ook,
het strafbare feit van verkoopweigering oplevert,
indien blijkt,, dat het achterhouden, van goe
deren geschiedt fhet het voornemen dezo laier
togen iioogerc prijzen te kunnen verkoopen.
Wat Is een big I
Het is in de practijk gebleken, dat in
grensger allen nog al oans meeningsverschit ont
slaat tussehen opsporingsambtenaren van do
prijsbelieerschmg on do vorkoopers -van big
gen. Dit ineeningsverschil betrof d.ur do kwestie
of oen big van bepaalden ioeftijd on grootte
nog als big moesl worden aangemerkt of reeds
als looper kon worden gekwalificeerd. Om tot
een eenvormige regeling to geraken, heeft do
gornachtigdo voor do prijzen don opsporings
ambtenaren medegedeeld, dat oen big ophoudt
big to zijn indien dezo «li gewicht van 35
kilo en een leeftijd van drio maanden bereikt
heeff.
Directrice van ilekejikulc pleegde
diefstal
Dc/er daeeu werd te Alkmaar gearresteerd de 5?-ja-
riye mcj. K„ directrice van het centraal ziekenhuis
aldaar, verdacht van diefstal en verduistering van
levens- en genotmiddelen ten nadceic van dat zieken
huis. Reeds ccnigc jaren verdwenen op onverklaar
bare wijre geregeld aitnticulijkc hoeicethcden thee,
koiïie, slaolie, suiker cn tcxticlwaren. Verscheidene
leden van het personeel werden verdacht, muur den
dader vond men met.
Thans is echter gebleken, dat hot personeel en
ook anderen ten onrechte van deze diefstallen zijn
verdacht, want het is uitgekomen, dat dc directrice
iclf rich op reer geraffineerde wtjee al dere goede
ren heeft toegeëigend.
Mej. K. heeft inmiddels bekend onder meer on
geveer 59 K.G. thee, 30 K.G. koffie cn 100 iiter sla
olie te hebben weggenomen en ten eigen bate voor
hoogen prijs te hcoben t erkocht. Verder moest rij
ook erkennen katoenen cn linnen stoffen te hebben
ontvreemd. Zjj ging zelfs zoo tor, dat zij deze ont
vreemde stoffen door het personeel van de naai
kamer voor haar zcif of voor ftmilielcde'n tof klee-
dingstukken het verwerken. Dit werk geschiedde ook
met het materiaal van de naaikamer en in den nor-'
malen diensttijd.
Het ziekenhuispersoneel, vyicn deze vreemde dingen
natuurlijk opvielen, durfde dikwijls uit angst voor po
sitie ot terechtwijzingen hierover niet spreken. Mej,
K. regeerde met stratfe hand on wist lastige vragers
gemakkelijk het zwijgen op te leggen.
Het onderzoek is nog in vol.cn gang en strekt
zich ook tot buiten de gemeente uit. Het is niet on
waarschijnlijk, dat nog meer onregelmatigheden aan
het bcht_ komen.
Mej. K,, die reeds 22 jaar de functie van direc
trice van genoemd ziekenhuis vervult, Ia titans ge
sehorst.
GEEF DE AARDAPPELSCHILLEN
AAN DEN OPHALER MEE
Do vuilnisemmer ia eon gemakkelijk voorwerp
in het huishouden. Alles wat afgedaan heoft
of van geen nut meer is, wordt in den
uilnisemmer goworpen. Hoeveel aardappelschil
len cn, groente afvallen zouden er vóór den
oorlog wol niet verdwenen zijn in do vuilnis
emmers van do Noderlandscho huishoudingen?
Zeker, do „schillemajt" kroeg er zijn deel
van, maar heusch, het was maar een be
scheiden deel.
Nu, in dezen oorlogstijd, mag niet» moor in
den vuilnisemmer verdwijnen, dat ons nog van
verder nut kan zijn. Dat is een Nedoriandsch
bolang.
Do 5000 ton schiliou, dio in 60 van de
itolaj.grijksie gemeenten van ons land per week
worden opgehaald, kunnen 30.000 koeien voe
den. Dat Ï3 niet veel, zal men. misschien
zeggen, maar hot is wèl voel als men be
denkt, dat diti voedsel ten goede komt aan
koeion dio juist daar gehouden worden, waar
het bizonder te pas komt, namelijk in de buurt,
van de groolo steden van ons land. Helpt do
koeien on do koeien helpen ui Bewaar do
aardappelschillen en geef z® aan den ophaler
mee.
Verduisteren Van 16-lï uur tot 6.30 uur
Maan op 14.16 uur, onder 22.4J (E.K.)
tVoensdeg 13 Oefober V.M,
-DE BEVOEGDHEID VAN DEN LEIDER
DER LUCHTBESCHERMING
Do Roiterdamscho rechtbank heeft heden uit
.sprank gedaan in de zaak logon den 2(i jari
gen loodgieter M, S„ dio op 22 Maart j.l, tij
dens luchtalarm zich in de open lucht had
opgehouden. Verdacht» was deswege door den
kantonrechter lot" £3 boete, subs, tweo dagen
liecblonis vurooideipld, van welk vonnis liet
O, M, in hooger beroep kwam.
Voor do rechtbank lrad de officier van
justitie, mr. De 'Vnos van Doosburgli, ontslag
van rechtsvervolging gevraagd, omdat naar zijn
rnewiing do plantseiijfre luchtbescliermmgsloidor
niet bevoogd is aan hol publiek voor Ie
schrijven hoe het zich op straat gedragen
moet.
Ojmieuw recht doende, heeft de rechtbank
thans dén verdachte ontslagen van rechtsver
volging. Zij oterwoog daarbij, dat do a.ui
vertiacldo ten laste gelegde feiten wei'beu exen
zijn, (loeit geen strafbare handelingen vormden.
Dit zou alleen liet geval zijn, indien op/.ot
of schuld aanwezig was. Maar "iels van dien
aard is met in de dagvaarding gestold. Voorts
was de rechtbank van oordeel, dat do plaat
selijke luchilicschcriningsloider wel degelijk voor
zijn gemeonte competent is gedragsregelen voor
het publiek 'uit ie vaardigen.
BAKKERSARBEID EN -BEZORGING
OP ZATERDAG
Do secretaris-generaal van social© zaken heeft
voor bet tijdvak van 15 October 1943 tot -
19 Maart 1944 oen nadere rogolmg vastgesteld
voor don bakkorsarbeid en do broodbezorging
op den Zaterdag.
Dezo regeling, wclko gelijkluidend is aan
dio yoor het ovoroonkomstigo tijdvak van 1912—
43, komt er in hoofdzaak op noer, dat. op Zater
dag om 2 uur des ochtends mot deal bak
korsarbeid mag worden aangevangen.
Voorts is, wat do broodbezorging betrof!,
bepaald dat de bakkers deeg en brood, dat
na 8 uur des namuklags van den vorigon
dag gebakkon ot opgewarmd is, gedurende
het tijdvak, waarvoor dezo regeling ge'dt, op
Zaterdag des ochtends van 8 uur af rnogon
vervoeren, terwijl de verkoop of aflevering om
9 uur ir.ag beginnen.
0m hot mogelijk to maken, dat do man
nen, dio thans deel uitmaken, van don
vasten kern van d© luchtbescherming,
straks, als de oorlog zal zijn afgotoopon,
weer in liet particuliere bedrijf kunnen wor
den opgenomen, heeft do burgemeester vooc
allo leden het loeren van een vak ver
plichtend gesteld.
Gisteren zijn de desbetreffende cursussen
aangevangen. Onderwijs wordt gegeven in tim
meren ofi mcubelmaken, schild-eren eti lasschen.
Dezo drio cursussen tellen resp. 132, 100 en
54 deelnemers. Minstens £én dag per week
(G uren) is deelname aan do lossen, dio
zoowel theoiio nis praktijk om-atlen, ver
plicht gesteld; het is dus dienst. Een aan
tal van (lo deelnemers is vroeger reeds in oen
der genoemde vakken werkzaam geweest en
die kunnen hun vakkennis dus uitbreiden
Het is do bedoeling het onderwijs zoo in to
richten, dat na oonigen tijd het examen voor
gezel kan woiden gedaan voor timmeren cn
schilderen; liet einddoel van don lasschers-
cur-sus, dio zoowel efectrisch als autogenisch
lasschen omvat en waaraan in hoofdzaak jon
geren deelnemen, is hoi desbetreffend inssciiers-
liiploma door de deelnemers te doen behaion.
Behalve op de verplichte uren kunnen de
cursisten ook in hun vrjjon tijd do lessen
volgent, wat niet alleen ten goede zal komen
aan do vorderingen, maar ook het moreel
zal versterken. Nu wordt de diensttijd vaak
godood mei kaarien, het lezen van rijp® en
groene lectuur, en niets doen.
Als er luchtalarm veer do stad wordt ge
geven, moeien de cursiste» zich onmiddellijk
naar hun posten begeven.
O;) voorbeeld van Schiedam zjjn - of worden
dit soort cursussen ook gegeven te Haarlem,
Leiden cn Gouda.
J©ugdt«ensel
Op initiatief van don wethouder van onder
wijs zal het Ned. Jougdtooneel dirictric©
Rio Beijers, artistiek leider do hoor Gorards
Donderdagmorgen twee tooneelvoorsiellingen
geven van Assohepoetsor. Ongevoer 1600 kin
deren van de 14 openbare scholen zullen deze
voorstellingen, die rosp, om 9 en 11 uur
in het Passage Theater, brjwonwi. AD® mode-
wetkenden zijn beroepsartisten.
Uitreiking nieuwe bonkaarten
Dc distrlbutlcdicnst reikt van 4 tot cn met 30 Oeto-
ber a.t. tegen overlegging v*n de stamkaart en tefien
in ontvangstneminö van ccn bon van het ïnlcgrel bon
kaarten voor voedingsmiddelen uit, en "wel aan hou
ders van een inlegvel KI of LI oen bonkaart K 122;
aan houders v«n ccn inlegvel K 2 of L 2 een bon
kaart K. 222; aan houders van een inlegvel K 3 of L 3
oen bonkaart K 322; aan houders van een inlegvel
K4 of L4 ccn bonkaart K 422.
vembcr van dc jaren
inlegvel te ruilen, alvorens hun bonkaarten in ont
•vangst te nemen.
Bij de uitreiking der kaarten wordt d$e bon van
het inlegvel verwijderd, vsuarvan het nummer over
eenkomt met het nummer*der uitgereikte bonkaart
voor voeditijfsnuddcren. Voorts wordt rechts naast
bet vakje S12 der stamkaart een kmis geplaatst.
Bsj de uitreiking "san bonlgaftrtcn voor bixondcren
arbeid, welke gedurende deze periode esenccns plaats
heeft, wordt rechts naast he't \akje S 12 een aan-
teckcning geplaatst.
Men g.i direct bij ontvangst der kaarten na of men
alle bescheiden waarop men recht heeft ontvangen
heeft. Latere reclames worden niet in behandeling
genomen.
■URGERilJHE STAND
Geboren: 2 Oct. Tredcrik, a an A. C. Bockkom
en A. C. IUtr, Schic 32.
3 Oct. Helena Clasma, d. >an B. G. G. van Ha
gen en L. J. v. d. Zbuwcn, van Leeutvcnhoecketraat
44. Bernardus Theodorus Hermanus, z. van A. J.
J. van Kuijk cn C. A, Vermeij, van Leeuvienhoeck-
straat 61. Adrinnus, z. van A. Moerman -cn W.
Évonneveld, Lorcntrloan 19. Joseph Jacobus, z, v.
J. C. Oeselen cn H. A. W. van de Leur, Polder
weg 216.
4 Oct. Jannetje, d. van M. M, Oranje cn A. d«
Neeff, Nieuwe Haven 15. Maria Johanna Francisco,
d. von H. N, Cijtcnbeek en Th. Kloos, Dr. Nolet-
straat 1.
Overleden: 30 Sept. II. Tons2 58 j. Singel 103,
AGENDA
SCHIEDAM
Passage Theater. 2.15 cn 7.90 uur. Injeripazzo. (18
Monopole Theater, 315 cn 7.15 uur. tijger van
Eschnapoer. (14 j.)
ROTTERDAM
Heden v. d. Terrein Oude Diergaard*, 2 uur en
half 8. Circus Mamléro.
Arena, 2.15 cn 7.30 uur. Gezelschap Du Mée: Ik moet
met je trouwen.
Capitol, 1, 3.15. 5.30 w 8 il De twee Wcezcn (18 l.)
Luxor, L30, 3.30 en 7.30 u. v«rnaMil der helde. (18 j.)
Prinses, 2. 4.15 en 7 38 utfr. De groote wedstrijd
Op het totmeel Jndra,
T UI L( 7 CLI1 XV
die geboren zijn tussehen 3 October en 1 Mo
mber van dc jaren 1922, 1929 en 1939 dienen hun
Do lwtoefceuis van do film bij liet onderwijs
is reed» Vang oricund; groote steden richtten,
lang geleden immers al hun. schoolbioscopen in.
In kleinere plaatsen was eon dergelijk insti
tuut echter to kostbaar en bovendien waren,
er practischo bezwaren, omdat liet aantal ge
schikte leeriilma betrekkelijk gering is. Hot
vervaardigen van cc» film is altijd, nog een
vrij kostbare geschiedenis.
Het Bureau Onderwijs hier ter slede hoeft,
als do gelegenheid zich vooideed, in het Pas
sage Theater films voor schoolkinderen laten
vertoon©-», maar dat waren in den Tegel geen
films, die speciaal voor hef onderwijs waren
vervaardigd.
Thans wordt in ilenjand© ©en nieuwo rich
ting ingeslagen voor wat het ondenvijo door
middal van do film holroft. Eonigen tijd ge
leden is ill. de stichting „Nodorlandsche Onder
wijs Film" tot stand gekomen, die te 's-Gra-
venhago is gcvesligd. Zij hooft reeds do be
schikking over een vrij groot aantal films, go-
schikt voor hef onderwijs in do 4o klasse der
lagoro school; voor de hoogsto klassen dor
lagere school; voor de laagste klassen van
hot M.O. on het U.L.O. en ook onkel© voor
het handelsonderwijs. Voor do 4e klasso zijn
o.a. bestemd: De Vol uwe, Het Frioscho weide
gebied; Veemarkt; Van koren tot brood; Tnrf-
hoogveenDo kievit en in de maak ia: Vuil
nis van een groote stad; voor de hoogst©
klassen: .Houtskool branden; Ondholl&ndsch pa
pier; Stoelenmakon, terwijl in de maak zijn:
Glas en Gemengd bedrijf. Bij do samenstel
ling dor films spreken ook onderwijsmensc-hen.
een woordjo moe, zoodat het paodagogisch e'e-
ment .niet verwaarloosd wordt. Zoo is b.v. in
do film: Vuilnis van een groote stad, di©
speciaal voor de kinderen Van het platte
land van* belong .is, ongezocht een aanleiding
om lo wijzen op het nut van netheid on
hygiëne.
Do stichting Nedoriaridscho Onderwijs Film,
dio de volledige steun geniot van het depar
tement van ouderwijs, wetenschap en culluur-
beocherming, stelt niet alleen elo films, maar
ook do projectoren gratis beschikbaar.
Ook hier ter stedo zal een proef geno
men worden met de film als onderwijs
middel. Daartoe zgn vier scholen, nl. do
two® openbar© scholen aan hot Edisonplein,
hoofden d® hoeren Th. van Wocrkom en
A. G. M. Steijnis en de bizonder© scholen
aan don Oostsingel, hoofd de heer C. van
Baaien en aan don Buijs Ballotsingel,
hoofd de heer M. Lühminn, tot een groep
vereomgd.
Deze vier scholen krijgou telkens gedurende
één week da beschikking over den projector
en kunnen do films aanvragen bjj het districts
kantoor Nederlandsche Onderwijs Film te's-Gra-
vesihsgo, die zij voor het onderwijs noodig
hebben, öc vier hoofden worden door den
heer J. J. do Jong, leider van liet districts
kantoor, in i i S lossen geïnstrueerd voor
wat de bediening van het apparaat betreft'
en ook andere leden van het personeel dei-
vier genoemde scholen zuilen latex op de
hoogte worden gebracht. Da films zijn IS m.M,
breed en onbrandbaar; een special© vergun
ning van den planteeHjt'pn commandant vau
d« brandweer voor hot vertoon®» der films is
niet noodig.
Lukt hier ter sbedo do proef, dan zullen
telkens groepen van. vier scholen (openbare
en bizondere), die dicht bij elkaar zijn gelegen,
gevormd worden, die dan de tfeschikkfrw; krij
gen over een projector.
Behalve do films stelt de sdichti'ng Neder
land solve Onderwijs Filai ook iocfuur ter be
schikking, zoodal de onderwijze»; die «m leer-
film wil verioomni, Rich grondig bi zijn onder
werp kan inwerken.
Kosten zijn aan dezeo nieajven onderwijs
vorm niet verbondt^ men ontvangt d» films
franco en dezo knapen zelfs gnatia weer j$e-
«dourntecd worden. Rot ©enige, waar de school
voor «joel zorgen is een lokaal, waarin het
licht afgeschermd kha worden.
liet initiatief -roe* het nemen, van deo©
proef is uitgegaan van den vrothoutler vëpi
ondetwjjs, den fioor 1. Dinkoliw. öjrSmïks de
moeilijke tijdsomslnegheden bRfkl bij het Bu
reau Onderwijs durf aanwezig' «p dat gegjp,
wat in hef heiang vdh het (udterwljs kan zijn,
ke pon weren. r
