De Oranjebrug
Mag het al een bijzonderheid genoemd worden, als er een oude, onbekende
foto te voorschijn komt, zeldzaam èn toevallig wordt zo'n foto, als daar
panden op voorkomen die juist dezer dagen gesloopt worden. Nog maar
even en niets van wat op deze foto staat is er in werkelijkheid nog.
Brug, molen en tuin verdwenen al eerder en als laatste gaan nu ook de
mouterijpanden verdwijnen. Het illustreert eens te meer de belangrijkheid
van oud beeldmateriaal als prenten en foto's.
Bijgaande foto kwam - het klinkt ongelofelijk - uit een oude bureaulade
en werd een van onze bestuursleden toegespeeld. Rechts onder is de foto
gedateerd 30/5/1874.
Overigens is het hierbij afgebeelde stukje Schiedam in feite niet eens zo
oud. Oranjestraat en brug dateren beide uit de vorige eeuw. In het
midden van die eeuw namelijk zocht Schiedam naar mogelijkheden om
aan de groeiende vraag naar woon- en werkruimte te kunnen voldoen.
Men had daarvoor het oog laten vallen op het nog vrijwel ongerepte
Frankenland.
Een nadeel was echter, dat dit gebied alleen maar toegankelijk was via
respektievelijk de Lange Nieuwstraat of vanaf de Vlaardingerdijk en
vervolgens de Nieuwe Haven. Een brugverbinding lag dus voor de hand.
In 1853 is er sprake van de aanleg van een brug, gezien een brief van de
bouwcommissie van de R.K. parochie hier ter stede. Deze commissie
was doende bouwgrond te vinden voor de bouw van een tweede kerk
voor de Schiedamse katholieken en ze had hiervoor het oog laten vallen
op een stuk grond aan de Nieuwe Haven "ter breedte van 45 Ned. Ellen
en ter lengte van 70 Ned. Ellen".
In hun brief aan B W schrijven de commissieleden, pastoor P.J. van
Leeuwen, J.A. Nolet Wzn. en J.H. van Gent
"dat zij gaarne tot het gemelde einde hun zagen aangewezen dat
gedeelte grond hetwelk gelegen is juist tegenover de brug welke
over de Nieuwe Haven zal gelegd worden en dit zowel ter ver
fraaiing van het nieuw te bouwen gedeelte der stad als ten gemakke
van de Roomsch Katholieke ingezetenen".
Met hun aanvrage voor bouwgrond waren zij niet de enigen. Meerdere
aanvragen van Schiedamse burgers, (o.a. van A. en J. Houtman,
L. Melchers Wzn., J.H. Rozestraten en F. Willems) om in het betreffende
gebied woningen respektievelijk branderijen neer te zetten, lagen bij
B W ter tafel.
Veel haast om hieraan te voldoen had men voorshands niet, gezien de
uitspraak die Commissie van Fabricage in haar rapport van 25 november
1853 aan de raad doet
"voor den bouw van een brug over de Nieuwe Haven voorlopig
nog geen enkele toezegging gedaan kan worden".