Altaarstukken Havenkerk
11
De Johannes de Doperkerk aan de Lange Haven 72, in de volksmond de
Havenkerk, werd op 6 oktober j.l. heropend. Op één maand na, is het
gebouw negen jaar buiten gebruik geweest, want op 29 oktober 1967
werd het kerkgebouw plechtig gesloten voor de Rooms Katholieke ere
dienst. De nieuwe eigenaar is sinds 1974 de "Stichting tot behoud en
onderhoud van kerkgebouwen" te Den Haag, verwant met "Johan
Maasbach Wereldzending", die de kerk in samenwerking met Monumen
tenzorg in tweeëneenhalf jaar heeft gerestaureerd. De funktie werd niet
gewijzigd, hetgeen een geluk voor het neo-barokke interieur genoemd
mag worden genoemd. Bij het betreden van de kerk vallen, naast de kun
stig gesneden preekstoel, communiebank en biechtstoelen, vooral de drie
altaarstukken op, gevat in fraaie houten omlijstingen. Deze op linnen uit
gevoerde olieverfschilderijen zijn van de hand van Anton van Ysendyck,
een verdienstelijk vlaams historie- en portretschilder.
Anton van Ysendyck werd op 13 januari 1801 in Antwerpen geboren.
Hij legde zich op de Antwerpse academie toe op de schilderkunst onder
Mathijs van Bree (1773 - 1839), en was dermate begaafd, dat hij in 1823
voor "Afscheid van Coriolan" de Prix de Rome ontving (een studiebeurs
voor een verblijf in Rome, uitgeloofd aan talentvolle beeldende kunste
naars). Zodoende verbleef hij van 1825 tot en met 1828 in Rome, waarna
hij zich in Parijs vestigde. Aan het eind van deze Parijse periode schilderde
hij, in 1837, de beide altaarstukken van de zij-altaren.
Het linkerdoek "Aanbidding der herders" werd op een Parijse tentoon
stelling bekroond. Mons Bergen) in België zou zijn volgende verblijf
plaats zijn, waar hij professor werd aan de tekenacademie aldaar, en
vanaf 1840 directeur. In 1847 schilderde hij het middelste altaarstuk en
vóór 1851 de kruisweg. Diverse musea bezitten werk van Anton van
Ysendyck. In het Antwerpse museum een Zelfportret, een portret van
zijn leermeester Van Bree, en "Judith". In het museum in Mons
"Aristomenes" en "Israelit", en in het Historisch Museum Versailles
"Inname van Yperen op 27 juni 1744" en "Afkondiging van het vredes
verdrag tussen Frankrijk en Engeland op 25 november 1783". Beide
laatste doeken werden geschilderd in 1837. Verder bezitten talrijke
Belgische kerken werk van hem, maar de Havenkerk in Schiedam schijnt
de enige kerk buiten België te zijn, waarvoor hij heeft gewerkt.
De neo-barok schilder stierf op 14 oktober 1875 op 74-jarige leeftijd.
Veel kunstwerken in de Havenkerk zijn het geschenk van rijke Schiedam-
se families. De familie Nolet en met name Cornelis Johannes Nolet
(Kees Jan), ging allen voor met een vorstelijke vrijgevigheid, waardoor de
naam van deze gefortuneerde familie sterk aan de Sint Janskerk werd
verbonden.
