Bij een toeschrijving aan Elias van Nijmegen zou de datering van de Schiedamse decoratie vervroegd moeten worden. Elias sterft in 1755. Dit zou betekenen, dat de behangschildering reeds ter plekke was, toen de twee huizen nog niet tot één waren samengevoegd. Wij zagen dat dit pas na 1764 gebeurde. Dat zou betekenen, dat de opdrachtgever voor het behang niet Jan van Capel geweest is. Wie het dan wel was, valt moeilijk te bepalen, omdat beide panden tussen 1731 en 1755 een groot aantal eigenaren gekend hebben. Om na te gaan wat er van al deze personen bekend is, zou een onderzoek vergen dat voorlopig buiten dit bestek valt. ONTWERPTEKENINGEN Er is nog een tweede argument om het Schiedamse behang toe te schrij ven aan Elias van Nijmegen. Nog niet zo lang geleden heeft het Rijks prentenkabinet een grote verzameling ontwerptekeningen voor interieur decoratie verworven en gepubliceerd, die in hun geheel afkomstig zijn uit het atelier van Elias en Dionijs van Nijmegen (Drs. J. W. Niemeijer, 'De ateliernalatenschap van het Rotterdamse schildersgeslacht van Nijmegen" in het Bulletin van het Rijksmuseum, 17e jg., nr. 2, juni 1969.) Het zijn voornamelijk ontwerptekeningen voor decoraties die ook wer kelijk zijn uitgevoerd. Op vele bladen staan preciese afmetingen in hoogte en breedte genoteerd, terwijl bij de plafonds soms de plaats van de schoorsteen excentrisch is of één der wanden schuin verloopt. In deze verzameling bevinden zich b.v. ook de ontwerp schetsen voor de zeven doeken uit het Rotterdams Museum. Het zijn snelle, gewassen pentekeningen in kleur en we treffen er weer andere overeenkomsten met de Schiedamse taferelen in aan, zoals b. v. het theatrale gebruik van een gordijn bovenaan in de scene en het omhoogwapperen van een gewaad. In deze collectie heb ik gezocht naar een mogelijke ontwerptekening voor het Schiedamse Jozef-behang en tot mijn vreugde vond ik inderdaad een schetsblad, kennelijk van de hand van Elias van Nijmegen, dat er naar mijn idee absoluut mee te maken heeft. Het is een blad met twee vluch tig geschetste taferelen waarvan de één het opschrift draagt"Joseph en Putifar", de andere stelt waarschijnlijk voor: "Jozef voor Farao", De schetsen zijn uitgevoerd met potlood en penseel in grijsbruine inkt en slechts ten dele met de pen in bruin opgewerkt. Zijn dit de ontwerpen geweest voor het Jozef-behang? Dat geloof ik niet. De scene van Jozef en Potifar komt niet eens voor in de Schiedamse reeks. Terwijl van het verhaal van Jozef en Farao een ander moment is gekozen in het behang dan in de schets. Toch herken ik in beide gevallen

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Scyedam | 1977 | | pagina 9