Zo was Schiedam
18
"Niet eerder gereproduceerd beelmateriaal"een betere visuele inventa
risatie van onze oude binnenstad" en "we spreken de hoop uit, dat dit
boek een waardevolle bijdrage mag leveren tot onze kennis van Schiedam".
Enkele grepen uit de flaptekst van het fotoboekje "Zo was Schiedam"
van Hans van der Sloot, uitgegeven door Interbook. Nogal pretentieuse
teksten, die nauwelijks slaan op de inhoud van het boekje, maar eerder
dienen om de commercie rond de nostalgie een schijn van aanzien te geven.
Wat de auteur resp. de uitgever ook bewogen mag hebben, zeker niet de
drang om een historisch verantwoorde en dus waardevolle bijdrage te
leveren aan de nog altijd (te) kleine reeks publikaties over de stad Schie
dam en haar geschiedenis.
Commercie was het motief. In een stad als Schiedam, waar in korte tijd
ingrijpend veel veranderd is, waar sloop, nieuwbouw en de daarbij beho
rende schaalveranderingen de stad onherkenbaar dreigen te maken, is de
hang naar afbeeldingen die nog eens laten zien, hoe het was, uiteraard
groot. Het valt dan op de vingers van één hand na te tellen, dat alles wat
daarop inspeelt, bijzonder goed in de markt ligt.
Het boekje is er dan ook naar. Onzorgvuldigheid is de noemer waaronder
het valt. Onzorgvuldigheid in de keuze van de foto's, onzorgvuldigheid
in de begeleidende teksten en onzorgvuldigheid in de opzet - zo die laatste
er al was!
Zo bedoelt het boekje de binnenstad van onze stad te laten zien. Je vraagt
je dan wel af, hoe groot die binnenstad was. Lagen de Officierentuin, het
zwembad, Spieringhoek, het gemaal aan de Poldervaart of de Oudedijk in
het centrum? Onzorgvuldig dus. Rond 1900 - zo wordt ook gesteld.
Van de 98 foto's die het boekje telt, zijn er echter een dikke veertig dui
delijk van na de oorlog, o.a. de foto op de omslag. Aan bronvermelding
wordt niet gedaan, de namen van de fotografen worden door Van der
Sloot tenminste niet genoemd. Wél vermelden zou zeker de namen van
Roovers, Van Diggelen en Hans Visser opgeleverd hebben; deze laatste
fotograaf begon pas in de jaren vijftig te fotograferen.
Erger is echter het feit - want volkomen onjuist -, dat van de foto's ge
zegd wordt, dat ze nog niet eerder gereproduceerd zijn. Van de oudste
foto's, beelden van het Schiedam rond 1900, staan er meerdere, o.a.
van de Broersvest, de Vellevest, de Koemarkt en de Warande, in het boek
"Schiedam rond de eeuwwisseling", geschreven en samengesteld door
Van der Sloot. Nota bene!
Wie dan tevens nog de moeite neemt een aantal jaargangen van het blad
van de Schiedamse Gemeenschap door te bladeren, vindt daar al snel
ook de nodige foto's terug. Zo staan de ossen op de kaft van het boekje
al in 1949 op de omslag van het S.G.-blad nr. 8, le jaargang. Meerdere