A mandus Verschueren en de
relikwieën van de H. Liduina
van Schiedam
AFKOMST EN OPLEIDING
Aan het eind van de 17e en in de eerste helft van de 18de eeuw heeft
een aantal priesters uit het dorp Geel in de Zuidelijke Nederlanden een
kleinere of grotere rol in de geschiedenis van de katholieke kerk - de
latere oud-katholieke kerk - gespeeld. Zij behoorden voornamelijk tot de
twee oude Geelse geslachten Rosa en Verschueren. Een van hen was
Amandus Verschueren, die als pastoor van de parochie van de H. Johan
nes de Doper te Schiedam in 1723 de relieken van de H. Liduina van
Schiedam, in 1615 wegens de Reformatie naar Bergen in Henegouwen
overgebracht, naar Schiedam terugbracht.
Hoewel zijn broer Franciscus Verschueren als president van het Utrechtse
theologische college Alticollense te Leuven belangrijker is geweest, be
hoort Amandus tot die weinig opvallende pastoors, die de oud-katholieke
kerk in de moeilijke tijden van het groeiende schisma trouw hebben ge
diend.
Amandus Verschueren was afkomstig uit Geel, een plaatsje in de Belgische
Kempen, als telg uit de oude en geziene familie Verschueren. Uit dit ge
slacht zijn vele priesters voortgekomen. Nu is Geel altijd zeer vruchtbaar
aan priesters geweest 1). Dit is vooral te danken aan de bloeiende Latijn
se school, welke in 1440 opgericht, onafgebroken in leven is gebleven 2).
Het verzamelen van gegevens over de achtergronden van de familie
Verschueren wordt zeer bemoeilijkt door het feit, dat de archieven van
Geel vreselijk zijn gehavend. In de loop der tijden werd Geel ongeveer
twintig maal geplunderd 3). Men kreeg Maarten van Rossum op bezoek,
vervolgens maakte het dorp de godsdienstoorlogen mee, de invallen en
plunderingen van de Staatse- en Spaanse troepen, de Franse annexatie en
tenslotte de tweede wereldoorlog.
Tijdens de Franse overheersing aan het einde van de 18de eeuw, stalen de
jonge dienstplichtigen de doopregisters en verbrandden deze om zo te
kunnen ontsnappen aan hun gedwongen dienstplicht. Geel was zo onge
veer het centrum van de boerenopstand tegen de Sanskulotten.
IJ In 1960 waren er nog 108 priesters uit Geel afkomstig in leven. Het archief te Geel bewaart
de namen van bijna 600 priesters die te Geel geboren zijn.
2) Ook een 150 Noordnederlanders, waaronder 53 Amsterdammers, hebben aan deze Latijnse
School gestudeerd.
3) Veel dank ben ik verschuldigd aan emeritus-pastoor K. van den Bergh te Geel, die mij vele
gegevens uit het parochie-archief te Geel verstrekte en een voortreffelijke gastheer is.
