Pieter Johannes Mak
13
EEN SCHIEDAMS SCHILDER
Onmiskenbaar! Een gezicht op Schiedam.
Het grote aantal molens laat daarover geen twijfel bestaan, zo al niet de
vertrouwde spits van de St. Jan zekerheid verschafte.
Wat moeilijker is het, om precies vast te stellen, waar de schilder heeft
gestaan. Toch kan dit nauwelijks anders dan langs de Schie geweest zijn,
met links de Overschieseweg en rechts de 's-Gravelandsepolder.
Het deel van de stad, dat vanaf die plaats in zicht komt - beter is te zeg
gen: kwam - beantwoordt namelijk aan dat standpunt.
Vanaf de Schie kijkt men op de noordoostelijke rand van de (binnen)-
stad. Wil men echter nader preciseren, dan beginnen de problemen pas
goed en doet een poging tot rekonstruktie het vermoeden rijzen, dat de
artistieke vrijheid die de kunstenaar zich hier veroorloofde, ten koste is
gegaan van de topografisch nauwkeurigheid. Plaatsing namelijk van de
diverse torens en molens ten opzichte van elkaar roept meer vragen op,
dan oplossingen. Zeker is alleen, dat de molen uiterst rechts op de, af
beelding de (nog niet afgebrande) molen "De Palmboom" is en dat het
klein en vaag geschilderde molentje vlak naast de toren van de Grote
kerk de molen "De Walvisch" is. Het rijtje molens links op het schilderij
zullen ongetwijfeld bedoeld zijn als de molens van de Broersvest.
Een wat meer gedetailleerde, meer preciese schildering had de oplossing
waarschijnlijk wat gemakkelijker gemaakt, maar wellicht ook te kort ge
daan aan het karakter van dit schilderijtje, nl. een snelle vlotte schets in olie
verf, waarbij de weergave van de stemming van dag en plek voorop stond.
Wat ons, anno 1978, vooral frappeert is de nog onaangetaste landelijk
heid van Schiedams omgeving, nog eens onderstreept door de man op het
jaagpad die het bootje voorttrekt.
Dit niet gesigneerde en ook niet gedateerde landschapje (afmetingen
13,2 x 29 cm; inv.nr. S. 185) is een van de schilderijen die het Stedelijk
Museum Schiedam bezit van de Schiedamse schilder Pieter Johannes Mak.
Het is, zoals dat officieel heet, op paneel geschilderd.
Het paneel blijkt in dit geval echter niet meer te zijn dan het deksel
(of de bodem) van een sigarenkistje, waarop het brandmerk en de etiket
ten nog aanwezig zijn en als tekst te lezen geven:
"el Cinto de Orion".
Over genoemde Pieter Johannes Mak is - evenals over Van der Zee (zie
Scyedam 4e jaargang nr. 4) - ook al weer niet veel bekend. Raadpleging
van Scheens Lexikon geeft behalve geboorte- en sterfdata en de opsom-
