8
gemeentearchief. Bedoeld is hier de inhoud van de depots, dus wat er
zo al in het gebouw is te vinden.
Zoals u zich nog wel herinnert, draaide het in 1861 allemaal om de ber
ging van het secretarie-, dus overheidsarchief. Let wel: de archiefwet, die
alle zaken betreffende overheidsarchieven regelt, stelt de diverse overhe
den (gemeente, provincie, waterschappen, en het rijk zelf) voor de ver
plichting goede zorg voor hun papieren te dragen. Alles wat ouder is dan
50 jaar móét naar de archiefbewaarplaatsen worden overgebracht. Dat
wil dus zeggen, dat de archiefdienst in het leven is geroepen om voor de
papieren van de overheid te zorgen.
Daarom vindt u in het Schiedamse gemeentearchief de archieven van:
a. de secretarie van de stad (tot aan 1954),
b. de archieven van geannexeerde gemeenten: Kethel, Mathenesse en
Nieuwland (Kortland en 's-Gravenland),
c. diensten en bedrijven, zoals Gemeentewerken, commissies, e.d.
Tot deze mogen we dan ook nog rekenen het oud-rechterlijk archief en
de akten, verleden voor in Schiedam geresideerd hebbende notarissen.
Ook de registers van de Burgerlijke Stand (geboorten, huwelijken en
overlijden) mogen tot deze categorie van overheidsarchieven worden ge
rekend. Zij vormen de eerste groep van in het gemeentearchief aanwezige
archieven (ook wel fondsen genoemd).
Bij deze archieven had het kunnen blijven, wanneer a) er geen hulpmid
delen nodig waren geweest om de inhoud van de archieven te verduidelij
ken, b) de archivarissen geen verzamelaars waren geweest (en nog zijn).
HULPMIDDELEN
Hulpmiddelen waren en zijn boeken, foto's en plattegronden.
Anders gezegd: boeken over diverse onderwerpen werden aangeschaft en
leidden tot het ontstaan van de bibliotheek. Een voorbeeld: in vele stuk
ken worden diverse scheepstypen genoemd. Gevolg: de aanschaf van
boeken op dit gebied, zodat de onderzoeker weet, waarover het gaat.
Dit voorbeeld is met oneindig veel andere uit te breiden. Ook vaklitera
tuur hoort hierbij, zoals boeken over de inrichting van vroegere admini
straties en over oude wetten.
Ook oude en nieuwe plattegronden werden verworven, deels geschonken,
deels gekocht. Daarnaast oude en nieuwe prenten (gravures, etsen, litho's)
en foto's van de stad. Zij vormden de prenten- en fotoverzameling.
Hoe waardevol deze zijn, heeft u kunnen zien op de tentoonstellingen
Schiedam op schaalen Jan van Diggelen
Het lijkt mij, dat het belang van beide verzamelingen (boeken en pren
ten/foto's) niet nader hoeft toegelicht te worden.
