L.A. Abma (1890~1963)
3
Op 29 januari 1963 overleed in het St. Antoniusgesticht te Rotterdam
Laurentius Alphonsus Abma, een man die niet alleen vanwege zijn tal
rijke publikaties over de geschiedenis van Schiedam, maar ook door zijn
werkzaamheden op het Schiedams gemeentearchief (een groot deel van
de daar aanwezige klappers staat op zijn naam) bekend stond als een
groot kenner van de geschiedenis van onze stad.
In 1925 vestigde Abma zich, samen met zijn zusters Johanna Maria en
Antonia Johanna, te Schiedam. Aanvankelijk verdiende hij de kost met
het maken van manden, iets dat hem vermoedelijk maar matig zal zijn
bevallen aangezien hij liever onderwijzer had willen worden. De krisis-
jaren kwamen en Abma werd als zovelen werkloos. Eind 1938 werd hij,
tezamen met nog drie anderen, op het gemeentearchief aangesteld als
'werkloze hoofdarbeider' met als taak: het vervaardigen van klappers op
de notariële archieven. Abma, die zich altijd al voor geschiedenis had ge-
interesseerd, was zeer content met deze aanstelling, temeer daar hij van
zijn hobbie nu zijn werk kon maken. Later zou dat 'werkloze hoofdarbei
der' wat vriendelijker worden omschreven met 'bediende belast met
schrijfwerkzaamheden'. De toenmalige gemeentearchivaris, Van der Poest
Clement, was bijzonder te spreken over Abma, aan wie hij, toen hij het
eens wegens ziekte enige maanden moest laten afweten, met een gerust
hart de zorg over het archief kon toevertrouwen. Hij was het ook die er
voor zorgde, dat Abma in 1948 in vaste dienst werd aangesteld. In het
jaarverslag van het gemeentearchief over dat jaar, prijst hij hem om zijn
grote ijver en nauwkeurigheid, ofschoon het hem wel van het hart moet
dat Abma's salariëring, zijn prestaties en de tijdomstandigheden in aan
merking genomen, beslist te laag is! Het zou lang duren eer daar verande
ring in zou komen. Ongetwijfeld vormde de opbrengst van de artikelen,
die hij voornamelijk voor de Nieuwe Schiedamsche Courant schreef, een
welkome aanvulling op zijn karig loon. Wat bij het lezen van zijn publika
ties direct opvalt is zijn grote betrokkenheid bij het katholicisme binnen
Schiedam. Veel heeft hij geschreven over onderwerpen, die direct dan wel
indirect te maken hebben met het wel en wee van 'zijn' kerk. Ook uit de
door hem samengestelde genealogieën (o.a. van de families Nolet en Lans
bergen) sprak die 'katholieke' voorkeur sterk. Maar ook over de ontwik
keling van het onderwijs alhier heeft hij gepubliceerd, welke belangstelling
begrijpelijk was, aangezien hij in zijn jeugd onderwijzer had willen worden
Nadat zijn zuster Johanna Maria in 1961 was overleden, besloot Abma
naar een rusthuis in Overijssel tegaan. Echter, zijn gezondheid ging snel
achteruit en door bemiddeling van pastoor Beekman werd hij opgenomen
in het St. Antoniusgesticht te Rotterdam, alwaar hij het tijdelijke met
het eeuwige zou verwisselen.