Broersveld 159
25
Het pand Broersveld no. 159 is geen oud pand. Het staat er pas sinds november
1927 en het heeft dus op het eerste gezicht nauwelijks historische waarde. Toe
kenning van een schildje zal dan ook bij menigeen verwondering wekken: waar
om zo'n pand een schildje?
Bij de instelling van het 'Scidam'-schildje heeft het bestuur van de historische
vereniging een aantal vuistregels opgesteld die over de toekenning moeten
beslissen.
Algemeen uitgangspunt daarbij is, dat ouderdom alleen geen rol mag spelen.
M.a.w. het moet mogelijk zijn, dat ook 20e-eeuwse panden voor toekenning in
aanmerking kunnen komen.
Immers, onder de huidige Monumentenwet genieten historisch waardevolle pan
den reeds een behoorlijke bescherming, maar deze strekt zich slechts uit met
een terugwerkende kracht van vijftig jaar, wat betekent dat anno 1979 panden,
gebouwd na 1929, niet monumentwaardig geacht kunnen worden.
Wat dat betreft zou het pand van slagerij Poot dus nog net binnen de termen
vallen. De praktijk leert echter, dat monumentverklaring van 20e-eeuwse pan
den maar spaarzaam plaatsvindt. Feit is echter, dat de ontwikkeling van de
architektuur ook in deze eeuw doorgegaan is en een aantal interessante en
waardevolle bouwperioden opgeleverd heeft.
We hoeven slechts de Amsterdamse School te noemen - aan welke richting twee
jaar geleden nog een grote tentoonstelling werd gewijd - om deze opmerking te
illustreren.
Het zou overdreven zijn om het pand Broersveld 159 een gaaf voorbeeld van de
bouwwijze van de Amsterdamse school te noemen. In Schiedam zijn deze nau
welijks voorhanden - het Fabriplein is wellicht nog het meest stijlzuivere voor
beeld.
Toch vertoont ook het pand van slagerij Poot kenmerken van deze bouwstijl, die
zich onderscheidt door een grote zorg voor het detail. Zo is er de typische hori
zontale geleding van de bovenlichten op de eerste etage, nog eens herhaald in
de betimmering van de dakkapel en - heel nadrukkelijk - in de houten winkel
pui. Diezelfde horizontaliteit vindt men ook terug in het metselwerk op de
eerste etage, waarbij bovendien nog een extra dekoratief effekt verkregen is
door de toepassing van verschillende verbanden metselwerk.
Meest opvallende elementen aan de buitenkant zijn echter de twee in brons
gevatte glas-in-lood sierlantaarns en de naamsvermelding in siersmeedwerk.
Vooral dit laatste doet, zeker wat het lettertype betreft, sterk denken aan de
Art Decostijl van de twintiger jaren, hier in Schiedam ooit zo schitterend ver
tegenwoordigd in het verdwenen interieur van het Passage Theater. Wat verder
nog opvalt is ook de zorgvuldigheid in detaillering van winkel- en woning
deuren.
Werkelijk verrassend is het te ontdekken hoe de architekt, de Schiedammer N.
