Historie actueel
43
R. W. Poels
Sloop Rijnbende-complex
Jaren hebben de bedrijfsgebouwen van de Schiedamse distilleerderij Rijnbende
leeggestaan. Het uitgebreide complex, gelegen tussen de Noordvest en het Groen-
weegje, werd in 1973 door de gemeente Schiedam aangekocht. In eerste instantie
om er bedrijfjes onder te brengen die o.a. in- het kader van de reconstructie van
de binnenstad zouden moeten verhuizen. In een later stadium werd het terrein
bestemd voor woningbouw, met een bedrijfsbestemming aan de Noordvest. Deze
laatste plannen dateren van 1978, maar een nieuw bestemmingsplan is nog in de
maak.
Het terrein is zowel door de gemeente als door de Historische Vereniging de af
gelopen jaren geïnventariseerd. Het bevatte merendeels bouwwerken uit de
vorige eeuw, de meeste in een wat vervallen staat, wegens de langdurige leeg
stand. Een aantal werd toch goed genoeg bevonden om in de inventarisatielijst
van de historische vereniging te worden opgenomen: Noordvest 39, 41, 57, 59,
mouterij De Goudsbloem (nr. 61/63), Groenweegje 36, een classicistisch pakhuis
aan het Groenweegje, en een tweetal gebouwen op het middenterrein. Al eerder
hadden jongeren onder deskundige leiding het hoekpand Noordvest/St. Anna
Zusterstraat, mouterij De Goudsbloem, veilig gesteld. Ze knapten het op vanaf
1973 en verzochten de minister van cultuur zelfs het op te nemen in de lijst van
beschermde monumenten. Definitieve plaatsing daarop vond plaats in 1976- Er is
thans een jongerencafé in dit sfeervolle, echt Schiedamse pand gevestigd. Helaas
was reeds in 1969 het naastliggende pand, branderij De Lelie (St. Anna Zuster
straat 28) gesloopt. Het zou samen met De Goudsbloem een uniek geheel hebben
gevormd nabij de molen De Noord en de molenaarswoning (Noordmolenstraat
2) aan de overzijde.
Sinds de aankoop van het hele complex benutte de gemeente de gebouwen en
terreinen deels als opslagplaats voor diverse zaken, voornamelijk van historische
gebouwen afkomstige materialen. Vorig jaar zijn deze naar elders overgebracht,
toen het besluit was gevallen het complex te slopen. Even leek het erop dat ook
het pakhuis met de classicistische gevel aan het Groenweegje zou moeten
sneuvelen (zie jaarverslag Hist. Ver. 1979), maar overleg daarover had gunstig
resultaat. Het naastliggende pakhuis zou eveneens gespaard blijven. Aldus
werden in de eerste maanden van 1980 gesloopt de panden: Noordvest 41, 43,
45, 47, St. Anna Zusterstraat 8, 10, 12, 14, 16 en Groenweegje 34, 36, 38.
Lange Achterweg 46
Eind vorig jaar brak brand uit in één der pandjes aan de Lange Achterweg, nr.
46. Het moest daardoor als verloren worden beschouwd. Jammer, maar zulke
dingen kunnen nu eenmaal gebeuren. Echt jammer is echter, wat in januari ge
beurde. Het afgebrande pandje werd toen, zoals te verwachten viel, gesloopt.
Maar de sloper was wat te ijverig (naar wordt beweerd) en maakte ook het nog
in redelijke staat verkerende hoekpand nr. 48 met de Laan met de grond gelijk.
Reeds eerder, in 1978, was, eveneens mede door brand, een tweetal pandjes aan
de Lange Achterweg nr. 51 en 53 verdwenen. Hopelijk zijn dit soort rigoreuze
ingrepen niet fataal voor de kansen die er waren om deze historische driesprong
op verantwoorde wijze in de toekomstige plannen in te passen.