76
Boekbespreking
Daarnaast zijn het vooral de illustraties die het boek - en niet alleen voor de lief
hebbers! - zo aantrekkelijk maken. Vanaf de eerste bussen op massieve banden en
met een 'open bok' via de aandoenlijke T-Fordjes tot aan de fraai gestroomlijnde
bussen van de dertiger jaren en het naoorlogse materiaal wordt een prachtig
panorama geboden.
Wat betreft Schiedam geeft het boek zoveel informatie, dat hieruit maar beknopt
geciteerd kan worden.
Aan de AMOVAM (Algemene Motor-Omnibus en Vrachtauto Mij.) uit Den
Haag komt in ieder geval de eer toe de eerste busverbinding met Schiedam onder
houden te hebben. Deze in 1920/'21 gestarte dienst liep van het Willemsplein in
Rotterdam via de Westzeedijk en de Keile Haven over de Hooge Boomen (het
tegenwoordige Marconiplein) naar de Broersvest en werd gereden met dubbel
dekkers met open bovendek en achterbalkon. In 1922 al werd de exploitatie
opgeheven.
Aan opvolgers echter geen gebrek. In 1923 reden er maar liefst zes diensten,
terwijl er bovendien nog de tramverbinding van de R.E.T.(M.) was en de Vlaar-
dingse en Maassluisse bussen ook Schiedamse passagiers vervoerden.
Overigens hielden de meeste van die ondernemingen het niet lang vol en was het
min of meer een komen en gaan van exploitanten die een graantje wilden meepik
ken.
Een van de langer standhoudende bedrijven was het busbedrijf van C. Th. van de
Ende (N.V. v. d. Ende's Autobusmij.) uit de Westfrankelandsestraat. Vanaf 1923
tot 1941 onderhield deze maatschappij een busdienst tussen Rotterdam en
Schiedam, aanvankelijk vertrekkend van de Kralingse Piaslaan, later van de
Coolsingel. Laatste eindhalte in Schiedam was het Frans Halsplein. Mede door de
oorlogsomstandigheden werd deze laatste concurrent van de R.E.T. uitgescha
keld. Na de oorlog zou de R.E.T. de enige zijn die het stadsvervoer per bus regelde,
iets waarmee in 1931 al begonnen werd door de instelling van de lijn K (Station-
Rembrandtplein), Lijn L (Rembrandtplein-Rozenburgerplein) en lijn M
(Rozenburgerplein-Station).
Cees van der Geer
