groeid, de nieuwe hadden (en hebben)
een historische betekenis (behalve de
Breedestraat) en deze betekenissen zul
len we hier wat nader bezien en verkla
ren.
Betekenissen
Vanuit het dorp bereik je Bijdorp via
de Schiedamseweg, die, zoals het een
dorpsweg betaamd, als een doorgaande
weg door het dorp gaat. Het is dan ook
de vanouds bekende weg naar Schie
dam. Op de kaart van Kruikius (1712)
wordt deze weg Kethelweg genoemd.
Dat komt, mogelijk, omdat het vanuit
Schiedam de weg naar Kethel was. En
dat is maar hoe je het bekijkt. Wanneer
de naam voor het laatst is gewijzigd, is
niet te zeggen.
De Westpolderstraat. Genoemd naar de
Westpolder of de Westabtspolder. Dit
laatste is wel juister, maar niet zo makke
lijk uitspreekbaar. Het ontstaan van deze
naam vindt feitelijk zijn oorzaak in de
grote overstromingen in de winter van
1163/1164. De abdij van Egmond, die
op veel plaatsen in Noord en Zuid-Hol
land eigendoms- en tiendrechten had,
stond in die tijd onder het bestuur van
abt Wibold (1161-1176). Ook in het ge
bied rondom Schiedam en Kethel had
den zij gronden in beheer en daarom
gaf abt Wibold opdracht tot het leggen
van dijken tot beteugeling van de hoog
waterstanden. De grootste dijk - die
later ons bekend zou worden als de
'Oude Dijk' - liep van Spieringshoek
tot aan 's Gravenhuize. Dat is ongeveer
waar nu het het woonwagenkamp is.
En met deze Oude Dijk ontstond een
poldergebied dat de naam kreeg van
'de polder van de Abt' of de Abtspol
der. Later is deze polder, door de aanleg
van Poldervaart en Polderwetering (ca.
1280) anders begrensd en verdeeld in
Oost- en West-Abtspolder.
De Breedestraat. Deze verklaring is vrij
simpel. Omdat deze straat nogal wat
b.eder was dan de andere, lag het voor
ae hand dat het 'brede' aan deze straat
naam uitdrukking moest geven. Maar,
met de annexatie van Kethel in 1941,
besloot de burgemeester deze straatnaam
te wijzigen. (Door de Duitse bezetter
was namelijk de gemeenteraad buiten
werking gesteld en mocht zij slechts een
adviserende stem laten horen.) Omdat
er in Schiedam al een Breedstraat was
voorzag men moeilijkheden en werd
de naam gewijzigd in Burgemeester
Verveenstraat. Naar de voorlaatste bur
gervader van Kethel en Spaland, die
in 1937 was overleden. Hij was van 1907
tot 1934 burgemeester. Voor meer ge
gevens over hem verwijs ik graag naar
'SCYEDAM' van augustus 1982 waarin
van hem een levensbeschrijving is opge
nomen.
De derde straat is de Spoorstraat. Een
voor de hand liggende naam met het
spoor zo dichtbij. Ook hier wordt de
naam in 1941 gewijzigd omdat Schiedam
ook al een Spoorstraat had. Men koos
toen voor Spoorbaanstraat, waarmee
men niet te veel afbreuk deed aan de
oorspronkelijke naam.
De vierde en laatste straat aan deze zijde
is de Schietbaanstraat. Deze naam
houdt de herinnering levend aan de
schietbaan. Deze was nodig als oefen
plaats voor de Burgerwacht, een semi-
militaire organisatie tot handhaving van
de binnenlandse orde. Het zijn dure
woorden, voor wat eigenlijk een voort
zetting is van de schutterijen. Al in
1868 besluit de gemeenteraad van
Schiedam (dus niet van Kethel) dat er
een schietbaan aangelegd moet worden.
In 1873 is er alleen nog maar een ont
werp en zelfs dat wordt door het Mi
nisterie van Oorlog niet goedgekeurd.
In 1877 opnieuw voorstellen die ook
weer afgekeurd worden en het zal tot
1921 duren alvorens er werkelijk iets
van een schietbaan komt. (De oorlog
1914-1918 zal hier wel de doorslagge
vende factor zijn geweest). Men kiest
een terrein nabij Kethel, waar zich
nu de Rijnmond MTS bevindt. De
Schiedamse burgerwacht vraagt en krijgt
subsidie en het is dan in samenwerking
met de Kethelse burgerwacht dat de
baan wordt aangelegd en gebruikt. Met
55
