Schiedam en de literatuur (5)
F. Noordegraaf
Mr. Ferdinand Bordewijk
Op 10 oktober 1884 werd Ferdinand Jo-
han Wilhelm Christiaan Karei Emiel Bor
dewijk geboren in de Jan Steenstraat
255 te Amsterdam. Z'n vader was re
ferendaris bij het Departement van
Waterstaat en stamde uit een gegoede
familie. In 1885 verhuisde het gezin
naar Singel 198 en in 1894 naar Den
Haag, Van Swietenstraat 88. Het gezin
verhuisde binnen Den Haag van Van
Swietenstraat 159, Van Zuylenstraat 8,
Helenastraat 30, Tweede Adelheidstraat
182 en Wilhelminakade 71. Bordewijk
werd leerling van het gymnasium aan het
Hoge Westeinde, een school met een
ouderwetse tucht, en ging daarna rechten
studeren in Leiden, waar hij in 1912
promoveerde tot doctor in de rechts
wetenschappen1. In 1913 werd hij be
ëdigd als advocaat en ging, nadat hij
aanvankelijk werkzaam was geweest op
het archief van een levensverzekerings
maatschappij in Den Haag, in januari als
junior werken op een advocatenkantoor
te Rotterdam aan de Boompjes 11. In
december 1919 vestigde hij zich als advo
caat te Schiedam aan de Tuinlaan 46.
Het kantoor verhuisde in de loop der
jaren naar de Tuinlaan 118 en uit
eindelijk naar de Lange Nieuwstraat
1872. Nadat Bordewijk jarenlang ge
associeerd was geweest met mr. M.M.
van Velzen, begon in 1945 de samenwer
king met zijn zoon mr. R.F. Bordewijk.
Op de dag van de mobilisatie, 1 augus
tus 1914, trouwde Bordewijk met Jo
hanna S.H. Roepman, die hij in 1911
voor het eerst ontmoet had, en ging in
de laan van N.O.Indië 214 wonen. Ze
verhuisden binnen Den Haag naar de
Schenkkade 219 (1921) en naar de
Tweede van den Boschstraat 36 (1928).
Uit dit huwelijk werden geboren dochter
Nina3 en de zoon die later zijn compag
non zou worden. Vrouw en kinderen
hadden later wel wat invloed op zijn
werk als schrijver, want Bordewijk en
zijn echtgenote, die componiste was,
bekritiseerden eikaars werk en Bordewijk
maakte voor sommige composities de
teksten. Om de zondagen te beginnen
vertelde Bordewijk vaak verhaaltjes aan
z'n kinderen en deze verhaaltjes wer
den later gepubliceerd als 'Bakerpraat
jes
Op 1 september 1918 werd Bordewijk
docent Handelsrecht aan de Handels
school aan het Van Alkemadeplein te
Rotterdam en bleef dit tot oktober
1920. In 1919 liet Bordewijk vijf van
zijn zes voornamen officieel vervallen
verklaren.
Op 3 maart 1945 verloor Bordewijk al
zijn huiselijke bezittingen (ook zijn ei
gen werk) bij het bombardement van
Bezuidenhout. De familie verhuisde naar
Leiden, waar ze een flatje betrok. Bor
dewijk en echtgenote werden beide ziek,
maar ondanks grote zwakte hadden zij
zich bij de bevrijding in het feestgebeu-
ren begeven. In november 1945 betrok
Bordewijk een kamer in Schiedam, ter
wijl zijn vrouw in een piepklein flatje
in Den Haag ging wonen, waar zij pas
na vier maanden een eigen woning aan
de Nieuwe Parklaan 20 (Scheveningen)
vonden. Door de week ging Bordewijk
die vier maanden elke zaterdag per fiets
naar Den Haag. Bordewijk schijnt
trouwens al eens eerder in Schiedam ge
woond te hebben blijkens brieven aan
de dichteres Ida Gerhardt4. Bordewijk
werd in 1945 voorzitter van de Ereraad
voor Letterkunde tot aan de opheffing
daarvan. In 1947 werd hij voorzitter
van de Jan-Campert-stichting ter bevor-
131
