door smalle straatjes, of ste
gen met kleine huisjes, al of
niet met in het straatvlak ver
zonken een vieze stinkende sloot
of gracht, die zijn verpestende
dampen door de mensen liet in
ademen. En was het niet die
sloot, dan was het wel de in
dustrie die zijn vuile dampen
in de straten liet verwaaien.
De rook van de branderijen had
op die manier aan de huizen een
zwarte aanslag gegeven, waar
door de gele ijsselsteentjes
als zodanig onherkenbaar waren
geworden. Een wel zeer sombere
beschijving van onze stad. Maar
het resultaat was dan ook, dat
het begrip 'volksgezondheid'
voor de bevolking grotendeels
een holle frase was. Dit begrip
was bij de gegoede stand al wel
beter bekend. Maatschappelijke
welstand en mogelijkheden tot
beter onderwijs hebben hier on
getwijfeld toe bijgedragen. Dat
er op het gebied van hygiëne
en leefklimaat het nodige te
verbeteren was, begonnen steeds
meer mensen te beseffen. Maar
pas rond de eeuwwisseling begon
het effect hiervan zichtbaar
te worden. Grachten werden ge
dempt en de waterleiding begon
gemeengoed te worden.
Het begin van een nieuwe tijd
Ook in een andere richting was
een ontwikkeling op gang geko
men die ingezet was door LAURA
ALBERTINA MAAS, dochter uit een
bekende Schiedamse branders
familie. Zij was in 1900 23 jaar
en niet getrouwd, zodat ze heel
veel vrije tijd moet hebben ge
had, want werken was voor een
juffrouw van haar stand niet
gepast. Het doen van liefdadig
werk was wél een gepaste bezig
heid en in combinatie met de
eigen interessesfeer verleenden
zulke jonge dames veelal hun
medewerking aan kortstondige
akties als bazaars of inzame
lingen. Het werk dat Laura Maas
was begonnen was echter niet
van kortstondige aard. Het was
gegroeid uit het besef, dat er
iets gedaan moest worden ter
verbetering van de sociale toe
standen en de volksgezondheid.
Hoe zij hiertoe gekomen is zal
altijd wel een vraag blijven.
Zij deed het echter wel op haar
eigen wijze en aanvankelijk ge
heel alleen. Het initiatief is
haar misschien wel ingegeven
Zo was er de landelijke commissie
KINDEREN uit BUITEN
4
