staat en maatschappij nodig zonder politieke partijen. In plaats van de politieke regeer der dient de deskundige te regeren. Na de pauze ging Gerretson o.a. in debat jnet NSB'ers. De NSB'er E. sprak er zijn afkeuring over uit, dat zijn leider was ge krenkt. Gerretson bleef echter staan op de verschillen met de NSB. Nadat hij nog een aantal vragen uitvoerig had behandeld, werd na het zingen van het Wilhelmus en het ANFB-lied om half twaalf de vergadering gesloten. (9) De samenwerking tussen de ANFB en de Nationale Unie verliep echter alles behalve goed. Baars en Gerretson lagen elkaar niet. Beiden waren dominerende persoonlijkheden, doch verder karakterologisch zeer uiteen lopend. Bovendien stond Gerret son, zoals eerder gezegd, een "fatsoenlijke" en "gematigde" vorm van fascisme voor, welk standpunt lang niet alle ANFB' ers met hem deelden. In maart 1934 werd het einde van de Corporatieve Concentra tie aangekondigd en in dezelfde maand legde Gerretson zijn voor zitterschap van de Nationale Unie neer, waarmee hij feite lijk van het toneel verdween. Gerretson zou na de oorlog nog aktief worden in de CHU, voor welke partij hij van 1952 tot 1956 in de Eerste Kamer zat. In Schiedam was nog een fascis tische partij aktief, nl. het in februari 1933 opgerichte "Verbond voor Nationaal Herstel" (VNH). De direkte aanleiding daarvoor was de muiterij op de 'Zeven Provinciën'. Voorman nen waren o.a. generaal C.J. Snijders, opperbevelhebber van de land- en zeemacht tijdens de Eerste Wereldoorlog, en mr. dr. W.M. Westerman, aarts- reaktionair en redakteur van het Haagsch Maandblad. Het VNH was een extreem natio nalistische, militaristische en kolonialistische organisa tie, echter niet volbloed fas cistisch. Het was een partij van deftige lieden, die haar aanhang vooral vond in rechts liberale kringen. Ook in Schie dam werd een afdeling opgericht. In deze afdeling komen we de namen tegen van zeer konserva— tieve liberalen. (10) Er werden verschillende openbare verga deringen belegd. Ook deed het VNH mee aan de gemeenteraads verkiezingen in juni 1935. Het ANFB zou in grootte - na de NSB de tweede anti-demokra- tische partij worden. Bij de Tweede Kamerverkiezingen in 1933 werd zelfs een zetel ver overd. Tot samenwerking van dit zo heel andere gezelschap met de ANFB is het niet gekomen. Toen Snijders in het voorjaar van 1933 opperde om bij de Tweede Kamerverkiezingen met een lijst te komen, riep dat zoveel weer stand op in eigen geledingen, dat hij er ijlings van afzag. Ook in Schiedam ben ik geen tekenen van samenwerking tussen ANFB en VNH tegengekomen. Opkomst van de NSB en einde van de ANFB Op 14 december 1931 vond in een zaaltje in Utrecht, op een 63

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Scyedam | 1985 | | pagina 15