dus een stevige klap. Als pi
kant detail weet de Schiedam-
sche Courant hierbij echter
te vertellen, dat de kies niet
meer al te gaaf was. Na beklaag
van S. bij de politie kreeg
B. een proces-verbaal. (17)
Deze ruzie was het laatste be
richt over de ANFB in Schiedam.
En wat Jan Baars betreft, na
enkele mislukte pogingen om
terug te keren, verliet hij
in 1936 de politiek. Tijdens
de oorlog was hij zelfs nog
aktief in het verzet.
Verkiezingsresultaten
Omdat ik geen ledenlijsten van
de ANFB heb, is het niet moge
lijk om te zeggen hoe omvang
rijk deze groepering was. Een
aanwijzing zou kunnen zijn,
dat de meer interne vergade
ringen door 20 tot 30 mensen
bezocht werden. Het ledental
zal waarschijnlijk enkele tien
tallen bedragen hebben. Wel
geven uitslagen van verkiezingen
inzicht in de aanhang.
In 1933 deed de ANFB mee aan
de Tweede Kamerverkiezingen.
In Schiedam haalde de ANFB 250
van de 26.614 geldig uitgebrach
te stemmen 0,947»). Landelijk
haalde de ANFB 17.157 stemmen,
wat nog geen half procent van
het totaal aantal stemmen was.
Het Verbond voor Nationaal Her
stel scoorde iets hoger: 262
stemmen in Schiedam 0,987»),
terwijl landelijk 30.329 stem
men behaald werden 0,817»),
hetgeen goed was voor één kamer
zetel
In 1933 deed de NSB niet mee
aan de verkiezingen. Dit was
echter wel het geval bij de
verkiezingen voor Provinciale
Staten op 17 april 1935. Dit
waren de meest suksesvolle ver
kiezingen, die de NSB ooit
heeft gehad. In Schiedam haalde
de NSB 1678 van de 27.280 uit
gebrachte geldige stemmen
6,15%). Landelijk haalde
de NSB toen 294.596 stemmen
7,947»).
Wat toen menigeen bewoog om
op deze partij te stemmen, wordt
wellicht goed verwoord door
een gedichtje, dat in de stem
bus in het stemlokaal aan de
Prins Mauritsstraat gevonden
werd:
"Eigenlijk meende ik niet te
stemmen
Je raakt warempel in de war.
Overal voetangels en klemmen
En alles politiek gesar.
Ik zal het nog één keer wagen.
Voor deze keer neem ik NSB
En afwachten wat zij bedoelen
Die nieuwe heeren met Houzee."
Bij de Tweede Kamerverkiezingen
in 1937 liep het aantal stemmen
terug tot 903 2,87») in Schie
dam. Ook landelijk gezien was
er een sterke terugval. Deze
terugval bleef zich doorzetten,
zij het in mindere mate.
Bij de verkiezingen voor Provin
ciale Staten in 1939 haalde
de NSB in Schiedam nog 733 stem
men 2,27»). Een groot deel
van deze stemmen zal afkomstig
geweest zijn van de harde kern
van NSB'ers.
Opmerkelijk feit is, dat de
NSB in Schiedam niet aan de
Gemeenteraadsverkiezingen heeft
meegedaan.
Relatief gezien is de omvang
van het fascisme in Schiedam
dus beperkt gebleven. Toch
66