m
Losse nummers 4.—
ISSN 0166-5472
Jeneverflessen
De meeste jeneverflessen hebben gladde wanden, maar de meerdelige mal maakte het mogelijk in de
zijwanden een belettering of een figuur in reliëf te maken. Een ander herkenningsteken is het glaszegel
met een symbool of initialen of naam. Vanafde tweede helft van de vorige eeuw kregen deflessen steeds
meereen taps toelopende kraag. De beroemdste Schiedamsefles in verzamelaarskringen is de fles met
het mannetje in reliëf 'cosmopoliet'. Dit was eigenlijk het enige merk van Melchers op het eind van de
vorige eeuw, van de 16 merken, dat niet met een Afrikaans kustland te maken had (dikwijls een dier).
Cosmopoliet was bestemd voor Noord- en Zuid-Amerika en Zuid-Afrika en ook het enige in reliëf uit
gevoerde merk. Het bestaat in vele variaties, omdat vooral bij het gebruik van houten mallen het hout
verbrandde en de afbeelding vervaagde. Dan moest er weer een nieuw mannetje in de mal gesneden
worden. De latere ijzeren mallen (vanaf1850) bleven veel langer goed. In 1970 is er een Amerikaanse
publicatie verschenen van iemand die alle verschillende mannetjes uitgebreid beschreef: de vorm van
de hoed, de houding, de stand van de wandelstok enz.. (In Amerika worden veelflessen verzameld.) Al
deze mannetjes had hij een eigen naam gegeven: Andrew, Conrad, Bamaby enz. en in zijn eigen collec
tie kwam hij al tot zeven verschillende uitvoeringen.
Het merk werd gevoerd op wat grotere schaal van 1870 tot 1928, in de latere jaren als gewoon etiket. De
reliëfflessen worden gedateerd eind vorige eeuw.
