DE LANGE WEG NAAR DE COÖPERATIEVE
TELEFOONVERENIGING
C. Pluijm
INLEIDING
Er was in het begin van deze eeuw in Schiedam slechts één bedrijf dat telefonisch
rechtstreeks op het Centraal Bureau te Rotterdam was aangesloten. Dat was de steari-
nekaarsenfabriek 'Apollo' aan de Voorhaven.
Deze wereldbekende kaarsenfabriek had de telefoonaansluiting op Rotterdam al in
1884 verkregen en was daarmee een voorloper op het gebied van interlokale aanslui
tingen in Nederland.
Deze firma had de aansluiting om verschillende redenen hard nodig. Voor levering
van grondstoffen was men aangewezen op bedrijven in Rotterdam. Deze contacten
dateerden nog uit de tijd dat de fabriek in Rotterdam was gevestigd.
Feitelijk was dit ook de enige mogelijkheid in die tijd om aangesloten te zijn op een te
lefoonnet, want in Schiedam bestond zo'n net nog niet. Slechts enkele panden in
Schiedam waren door een draadverbinding met elkaar in contact gebracht. Vanaf 1
juli 1890 was er in Schiedam een plaatselijk telefoonnet. De stearine- kaarsenfabriek
'Apollo' aangesloten op het Rotterdamse net onder nummer 390 van de 'Nederlandse
Bell Telephone Maatschappij', had in de begintijd van het Schiedamse telefoonnet
geen behoefte om ook nog deel uit te maken van het plaatselijke net. Pas in 1906 werd
ook dit bedrijf aangesloten onder nummer 150 op het Schiedamse net.
In de eerste jaren van het bestaan van het Schiedamse net ging het nog niet zo goed.
Was men in 1890 begonnen met 49 geabonneerden, dit aantal was op 1 januari 1900
slechts gestegen tot 133 en tot 1905 waren er maar 64 abonnementen bijgekomen. On
danks materiaal schaarste werd het Schiedamse net echter gedurende de jaren 1914-
1918 aanmerkelijk uitgebreid. Het aantal abonnees steeg tot boven de 500 en juist
toen het goed ging werd het telefoonnet van de Nederlandse Bell Telephone Maat
schappij te Schiedam, volgens afspraak bij het aangaan van de concessie in 1890, na
25 jaar door het rijk overgenomen en zodoende was er vanaf 1 januri 1916 te Schie
dam een Rijkstelefoonkantoor.
ROTTERDAM - SCHIEDAM
Het waren vooral de bedrijven in het zuiden van de stad die, afzonderlijk of gezame-
lijk, een aanvraag indiende om tot een rechtstreekse telefoonaansluiting met Rotter
dam te komen. Vooral de in 1905 gevestigde scheepswerf Gusto had veel belang bij in
terlokale verbindingen. Ook andere zaken gevestigd aan de Hoofdstraat, zoals de fir
ma's van Emden, Tieman en P.S. Engering. De firma Tieman had een groot pakhuis
in de Hoofdstraat in gebruik als veembedrijf en wilde tevens het kantoor vanuit Rot
terdam naar Schiedam overbrengen.
De hierboven vermelde bedrijven hadden alle over het water een prachtig uitzicht op
Rotterdam. Visueel zo dichtbij, doch telefonisch zo ver weg.
De bedrijven waren niet gebaat met het bijspannen van extra draden tussen de beide
Rijkstelefoonkantoren. Daardoor konden wel veel meer gesprekken tegelijk gevoerd
80
