Opstelling in een godsdienst-politieke kwestie. In het nummer van 'Woensdag, 22 junij'
gaat de redactie in op de enkele dagen tevoren gehouden buitengewone vergadering
van de Staten-Generaal met de koning in verband met de bovengenoemde
godsdienst-politieke kwestie. De concrete aanleiding is het reeds vermelde voor
nemen van de paus in Nederland bisschoppen te benoemen, de diepere kern van de
ze zaak is de precaire verhouding tussen staat en kerk. In de grondwet van 1848 waren
twee artikelen opgenomen, die in concrete gevallen zouden kunnen botsen. Het ging
enerzijds om de vrijheid van godsdienst en de organisatie daarvan en anderzijds om
de gehoorzaamheid van de kerkgenootschappen aan de wet, waarover de koning
moet waken.
Vanaf juni tot eind augustus, waarna de betreffende wet op de kerkgenootschap
pen wordt aangenomen, zullen de kolommen van het toch al kleine blad worden ge
domineerd door deze affaire. De lezer wordt herhaaldelijk vergast op delen uit de
Grondwet, teksten van wetsontwerpen, meningen van de betrokken ministers en ver
slagen van de parlementaire beraadslagingen. Ook de bijvoegsels in die periode wor
den vrijwel volledig door het conflict in beslag genomen.
De Maasbode stelt zich geheel op in de maat met de sinds kort verworven liberale
grondrechten, zoals vóór het recht van elke godsdienstige groepering, haar eigen or
ganisatievorm te kiezen. Men hoopt tegelijkertijd dat de vorm en de wijze waarop de
ze totstandkomt niet te veel aanstoot zal geven en dat het nog zo prille staatkundig
bouwwerk zal blijven voortbestaan.
Roelants, zelfvan nederlands hervormde huize, stelt zich godsdienst-neutraal op.
Hij legt de nadruk op 'godsdienstige vrijheid' en 'verdraagzaamheid'. Ook hier is de
oorspronkelijke tekst weer het meest sprekend. Na te hebben opgemerkt dat een en
ander slechts via een wet kan worden geregeld stelt De Maasbode:
'Op die wijze zal het mogelijk zijn, wordtin de Troonrede gezegd, een toestand te doen ge
boren worden, waarin voorden Staat aan alle kerkgenootschappen eene gelijke bescher
ming kan worden verleend, en waarin zij, in gemeenschappelijke onderwerping aan de
zelfde billijke en onpartijdige wet, waarborgen vinden voor hunne onderlinge
vrijheid en zelfstandigheid'.
Het einde: het laatste nummer. Het laatste nummer, 52, van onze Maasbode verschijnt
op woensdag 28 december. In een 'Berigt aan onze lezers' legt Roelants uit waarom
zijn weekblad zal verdwijnen. Echt duidelijk, door te verwijzen naar bijvoorbeeld te
geringe inkomsten uit de abonnementen of de advertenties, is hij niet. Hij begint zijn
zwanezang met te stellen, dat de krant zich steeds aan de uitgangspunten heeft gehou
den. Hij heeftin de loop van het jaar veel blijken van waardering ontvangen voorden
gematigden en waarlijk liberalen zin, dien dit blad kenschetste. De redactie had gaarne ha
ren arbeid voortgezet en houdt er dan ook met leedwezen mee op.
En dan komt het: de reden van verdwijnen is van 'plaatselijke aard'. Die reden is
hierin gelegen, dat de uitgevers van de Schiedamsche Courant en den Maasbode te za-
men zijn overeengekomen, dat de Bode zal ophouden en dat voortaan alle krachten
op het oudste blad, de Schiedamsche Courant, zullen worden verenigd. Roelants
spreekt van 'vriendschaps-wille' aan zijn stadgenoot en beveelt zijn abonnees aan
voortaan de Schiedamsche Courant te begunstigen.'
120
