VAN FALSARIS TOT OPENBARE AANKLAGER
Piet Seij
Enige maanden voor zijn overlijden in 1983 hield Mr. R.L. Heukels uit Amsterdam
voor een klein gehoor een lezing over het onderwerp: 'De filosofie van het recht'.
Schrijver dezes had de eer bij deze causerie aanwezig te zijn. Na afloop daarvan raak
te ik met de spreker in een geanimeerd gesprek, dat nog geanimeerder werd toen
bleek, dat we beiden uit Schiedam afkomstig waren en van voetbal hielden.
Al heel gauw hadden we het over SW en Hermes DVS en over gemeenschappelijke
kennissen. Het 'ken jij die en die' en 'heb je die nog gekend' was niet van de
lucht.
Voortbordurend op zijn lezing en de jaren 40/45 concludeerde hij nog: 'Mensenkin
deren, we kunnen op onze Nederlandse rechtsorde niet zuinig genoeg zijn', een wel
zeer kernachtige uitspraak. Hij deed nog zo'n kernachtige uitspraak over de Duitse
taal, die hij kortaf 'dieventaal' noemde.
Gedurende de bezettingstijd woonde en werkte hij in Pijnacker. Van 1946 tot 1953
woonde hij in Breda en werkte daar als substituut officier van Justitie. Openbare aan
klager dus. Daarna vestigde hij zich tot 1958 in Dordrecht, wordt ook daar substituut
officier van Justitie en werd in zijn vrije tijd nog voorzitter van de bekende voetbal
vereniging EBOH, 'Elf Boeren Op Hol', zoals hij het ludiek noemde. In 1958 gaat hij
in Amsterdam wonen, vestigt zich daar als advocaat en procureur en werkt nog enige
tijd als substituut officier van Justitie.
In 1983 is hij op 65-jarige leeftijd overleden. Hij werd in Bilthoven begraven.
In brokstukken heeft deze oud-stadgenoot mij het verhaal verteld over zijn belevenis
sen in Pijnacker tijdens de tweede wereldoorlog, welk verhaal door mij nader werd
uitgediept voor de lezer van Scyedam en waarvan onderstaande neerslag volgt.
Rinke Lulof Heukels werd op 15 maart 1918 in Pernis geboren als derde zoon van een
christelijke hoofdonderwijzer aldaar. In 1923 verhuisde het gezin naar Schiedam,
omdat de vader was benoemd tot Hoofd ener school in de Lekstraat. Men gaat wonen
in het huis Aleidastraat nr. 9. Zijn middelbare schoolopleiding genoot de jonge Rin
ke op de Christelijke HBS te Vlaardingen. Na zijn geslaagcje studie wordt hij lid van
de CHJO (Christelijke Historische Jongeren Organisatie de jongerenorganisatie
van de CHU, die toen nog bestond. In 1940 wordt hij benoemd tot Secretaris van de
Burgemeester van Pijnacker en gaat hij op kamers wonen in de Stationsstraat vlakbij
de bekende huisarts dokter K. Bolle, die op nr. 29 zijn praktijk uitoefent. Deze arts en
zijn woning zouden in de naaste toekomst een belangrijke rol in zijn leven gaan
spelen, maar daar had de toen nog jonge Rinke zelf geen idee van. Al spoedig werden
de beide buren wat vertrouwelijk met elkaar, ja, de dokter en onze stadgenoot werden
min of meer bevriend. Dit had zijn consequenties, want na verloop van enige tijd
bleek het Heukels, dat het huis van de dokter een z.g. aanloopadres was voor door de
lucht gedropte of per boot aan wal gezette Engelandvaarders en hij raakte hierin bet
rokken. In maart 1942 beklaagde dokter Bolle zich erover bij Heukels, dat de door
75
