Londen verstrekte persoonsbewijzen zo abominabel slecht waren vervalst". Zojuist
was de agent Jan Emmer van oorsprong uit Halfweg, bij hem komen aanlopen en
zijn persoonsbewijs was niet voorzien van een deugdelijk watermerk, zodat het ge
vaar bestond dat hij bij de eerste de beste controle door de mand zou vallen. Wat te
doen? Nou, daar kon Heukels wel een oplossing voor vinden. Als Secretaris van de
Burgemeester viel het hem niet al te moeilijk om aan een blanco persoonsbewijs te
komen. Samen met de in 1904 geboren secretarie-ambtenaar Gijs de Jong, maakte hij
een verbeterd en ditmaal perfect persoonsbewijs, waarmee Jan Emmer weer enige tijd
vooruit kon.
En zo kwam tussen de drie mannen, de Jong, Bolle en Heukels, een samenwerking tot
stand met medeweten van de burgemeester, die ertoe leidde, dat alle bij de dokter Bol
le binnenlopende agenten van deugelijke papieren konden worden voorzien. Dat
was een uiterst riskante bezigheid, want de persoonsbewijzen waren genummerd en
de Duitse perfectie kennende, zal op het centraal afgifte-adres zeker zijn geregistreerd
welke nummers naar welke gemeenten waren gestuurd. En als er iets fout ging en er
ging heel veel fout door het England-Spiel, zou het spoor linea recta naar Pijnacker
leiden. We weten niet hoe zij het deden, maar het driemanschap moest, indien nodig,
ook nog zorgen voor distributiebonnen voor de 'aanlopers' en hun enig kleingeld ver
schaffen. Dit laatste was nodig, want het is wel gebeurd, dat zij vanuit Londen zil
veren kwartjes en dubbeltjes meekr|gen, terwijl het zilvergeld in bezet gebied allang
vervangen was door zinken munten Op den duur werd de grond toch wat te heet on
der de voeten van het driemanschap. De zeer gevaarlijke V.mann P. van de geheime
Duitse inlichtingendienst de 'Abwehr', soms werkende onder de naam Dick was al
enige malen in Pijnacker gesignaleerd en dat moet wel te denken hebben gegeven,
want het driemanschap moest bij arrestatie wel op de zwaarste straf rekenen.
De nog rechten studerende Rinke Heukels dook onder in de stad Groningen. Geluk
kig vond hij daar een prima repetitor, zodat hij al onderduikende zijn studie kon
voortzetten en met succes bekronen.
Dokter Bolle had inmiddels het plan opgevat om de V.mann Poos uit de wet te rui
men. Zover kwam het niet. Dr. Bolle werd in 1943 gearresteerd en door een Duitse
rechtbank ter dood veroordeeld, hetgeen later werd omgezet in levenslange ge
vangenisstraf. In april 1945 werd hij uit de gevangenis van het Duitse Hameln door
Engelse en Canadese troepen bevrijd. De in 1904 geboren Gijsbertus de Jong verhuis
de in 1984 naar het verpleeghuis Vredehof in Nootdorp. Aldaar vernamen we op 1
februari jl. dat hij twee jaar geleden is overleden. En Mr. Heukels? Volgens zijn wedu
we mevr. P. Heukels-Brons, leefde hij in zijn onderduiktijd in het noorden van het
land met de merkwaardige schuilnaam Dominee Beukels. Hij verwierf toch nog zijn
meesterstitel in de rechten. En zo kon de oud-falsaris van officiële documenten, na de
bevrijding met opgeheven hoofd de openbare functie aanvaarden van Openbare
Aanklager.
76
