NIEUWE UITGAVEN
Arie Bijl, Kethelse toestanden. Herinneringen van een boerenzoon.
Boekhandel Mercurius, Schiedam, 1994. 96 blz. - 24,50.
Een waardevol document voor iedereen die iets over de geschiedenis van Kethel en
Spaland wil lezen.
Als u wilt weten wat vuik, zwing, jodenkaas, ouwerkerker, biggensnijder of zwad bete
kent, dan moet u dit boekje beslist aanschaffen.
Arie Bijl, nu 78 jaar oud, beschrijft op zeer leesbare manier het vroegere boerenleven, de
oranjefeesten, de middenstand, molenaars, dokters en dominees. Een logisch verband tus
sen de onderwerpen is niet altijd aanwezig.
Bij sommige van de prachtige verhalen en anekdotes is het helaas onduidelijk over welk
tijd Bijl het heeft.
Heel overzichtelijk is het register van namen. Bij de inhoudsopgave is het een en ander
misgegaan: hoofdletters ontbreken en de pagina's staan vóór de hoofdstukken.
De prijs 24,50) vind ik naar verhouding te hoog. 15,- zou beter op zijn plaats zijn
geweest.
P.F.
Henri Hartog, Niks dan last en weegluizen. Verzameld proza. Met een nabeschouwing
van F. Bordewijk. Signum, Amsterdam, 1994. 253 blz. - 34,50. De uitgave is mede
mogelijk gemaakt door het Fonds Historische Publikaties Schiedam.
Henri Hartog (1870-1904) was een Schiedamse onderwijzer, die ondanks zijn zwak gestel
met hartstocht gewerkt heeft. Hij schreef enige zeer rake schetsen over het Schiedamse en
Rotterdamse volksleven, dat hij van zeer nabij kende. Deze verhalen werden na zijn dood
uitgegeven onder de titel 'Sjofelen' met een lovend voorwoord van Lodewijk van
Deyssel. 'Hartog was een eerlijk en nauwgezet artist', schreef Van Deyssel.
In 'Eene bevalling', 'Een zomeravond' en 'Buurtleven' wordt het uitzichtloze leven van
de Schiedamse bevolking verhaald.
Vrouw Wissel, die al haar kinderen zag sterven, is juist uit het kraambed, als haar man,
een dronkaard, op de branderij ontslagen wordt. Vrouw Muis heeft haar man naar het gek
kenhuis zien brengen, en bemerkt, dat haar zoon op zijn vader gaat lijken.
146
Bewaard gebleven glas in loodramen uit het pand Lange
Kerkstraat 29 (foto: R W. Poels)