bedrijf of personen voor enige tijd verbieden hun bedrijf of beroep uit te oefenen. De
direkteur van de SC is tot 2 mei 1947 "ontzet". De hoofdredacteur kreeg een "ontzetting"
van tien jaar.
De drukkerij H.A.M. Roelants drukte sedert september 1944 de wekelijks verschijnende
editie van Het Parool. Deze in de oorlog ontstane illegale krant werd op verschillende
plaatsen in ons land gedrukt. Een van de mensen die in de oorlog nauw betrokken waren
bij Het Parool, Jan Meijer, heeft nog in de oorlog aan de "Vertrouwensmannen der
Regeering" het verzoek gericht na de oorlog Het Parool bij acht drukkerijen te mogen
drukken. Op 24 april 1945 werd hierover positief beslist. Een van de genoemde drukke
rijen was H.A.M. Roelants en zolang het wegens vervoersproblemen onmogelijk was
Het Parool centraal (Amsterdam of Utrecht) te drukken was Roelants nog bij Het Parool
betrokken.
Van Courant naar Dagblad
De mensen zullen wel even vreemd hebben opgekeken, begin januari 1944. De abonnees
kregen plotseling een andere krant in de bus met daarin een simpele mededeling: "Ter
vervanging van de opgeheven Schiedamsche Courant wordt u hierbij het Schiedams
Dagblad aangeboden." Nog op vrijdag 31 december 1943 was de SC verschenen en daar
in werd met geen woord gerept dat dit het laatste nummer zou zijn. De krant had geopend
met uitgebreide aandacht voor de radiorede via radio Oranje over "De positie van
Nederland na de oorlog" van mr. van Kleffens, minister van buitenlandse zaken van de
Nederlandse Regering in ballingschap in Londen. Je mocht niet naar Radio Oranje luis
teren dus er naar verwijzen kon ook al gewaagd zijn. Dit ondanks de hoofdredakteur.
Misschien had men een verbod al zien aankomen (met papierschaarste als reden) en nog
even van zijn gezindheid hebben willen laten blijken. Want het was bijna ondenkbaar dat
het Schiedams Dagblad in een paar dagen was opgezet. De uitgever, de Arbeiderspers,
kreeg al in het begin van de oorlog een de bezettende macht welgezinde toezichthouder
toegewezen. Net als andere socialistische organisaties. In het eerste nummer stonden al
op Schiedam gerichte artikelen. "De Kunst in Schiedam. Een taak voor de gemeente."
Men begon met een serie over de Sporthistorie van Schiedam. Er worden geen namen
van medewerkers genoemd en de krant werd waarschijnlijk vanuit Amsterdam geredi-
20
Bronnen
René Vos - "Niet voor publicatie". De legale Nederlandse pers tijdens de Duitse bezetting. Leiden, 1988.
Madeion de Keizer - "Het Parool 1940-1945". Verzetsblad in Oorlogstijd. Amsterdam 1991.
Opmerkingen
1. Het verzoek aan de "Vertrouwensmannen" van Jan Meijer deed hij onder het pseudoniem Sjef Roelants. Gezien
de tijdsomstandigheden was het gebruik van een pseudoniem wel begrijpelijk, maar de naamskeuze in dit geval
wel curieus. Of Jan Meijer dit pseudoniem wel meer gebruikte weet ik niet, wel heeft hij ook een ander pseudo
niem gebruikt. De drukkerijen werden wel met de echte naam genoemd.
2. Dat ook de direkteur van de SC ("Niet voor publicatie" noemt geen naam) na de oorlog voor korte tijd zijn functie
niet mocht uitoefenen is ook opmerkelijk omdat juist de drukkerij bij de uitgave van een illegaal (dus "goed")
blad was betrokken en een direkteur in de oorlog enige tijd gegijzeld is geweest.
3. De genoemde bronnen geven de volledige namen. Voor dit artikel is, zoals in "Schaduwen over Schiedam", hier
van soms afgezien.