DE STEARINE KAARSENFABRIEK "APOLLO"
Ph. C. J. Swinkels
In dit nummer vervolgen wij onze korte serie over Apollo, die indertijd, samen mee de
twee andere kaarsenfabrieken de drie grootste chemische fabrieken van Nederland
waren. Lag in ons vorige nummer het accent op het maken van kaarsen in de fabriek,
Ph. C. J. Swinkels heeft het fabrieksarchief en meer in het bijzonder wat in de directie-
notulen staat, bestudeerd. Hij benadert het onderwerp dus uit een andere invalshoek,
maar onvermijdelijk komen wij weer deels dezelfde namen en feiten tegen.
Een valse start
Aan de oprichting van deze voor Schiedam gedurende 60 jaar zo belangrijke fabriek ging
een mislukking vooraf.
Op 16 juli 1864 hadden B&W van Schiedam aan de heer J. F. Versteeven vergunning
verleend om in Galgoord, dus aan de oostzijde van de Buitenhaven, een fahriek van ste-
arinekaarsen te bouwen. Deze firma was de N.V. Stearine Kaarsenfabriek "Rotterdam".
De naamgeving van deze in Schiedam gevestigde N.V. geeft al aan, dat Rotterdamsche
bedrijven deze nieuwe onderneming hadden opgezet.
Kennelijk waren de aanloopverliezen in het oog van crediteuren en aandeelhouders te
hoog, zodat op 1 mei 1869 door de aandeelhouders tot liquidatie werd besloten.
De liquidatiecommissie bestond uit:
Jan Mees, kassier (oude naam voor bankier) van fa R. Mees Zn. Henry Kerdijk, koop
man, lid Afrikaansche Handelsvereniging,.Jan Loopuyt, koopman, firma P. Loopuyt
Co., Huybertus Weijmans Ligtenberg, particulier, Adriaan van Eek, bewaarder der
hypotheken.
De benoeming van de heer Kerkdijk in deze commissie wordt verklaard doordat hij fir
mant is van de Afrikaansche Handelsvereniging. Deze firma had praktisch het monopo
lie van de handel in palmolie, een der voornaamste grondstoffen voor de vervaardiging
van stearine. Zijn firma had er dus belang bij deze potentiële afnemer weer op been te
helpen. Op 30 juni 1869 werd door Notaris Nierstrasz te Rotterdam een veiling gehou
den, waarop in opdracht van bovengenoemde commissie de goederen en panden in
publieke veiling werden verkocht.
De koper was Willem Sonneveld, aannemer te Schiedam, die handelde namens hemzelf
en de heren Jan Margarethus van der Schalk, koopman, en Jan Loopuyt, koopman, beide
wonende te Schiedam.
De oprichtingsvergadering van de nieuwe firma had plaats op 21 september 1869 te
Schiedam. Deze vergadering werd voorgezeten door de heer van der Schalk.
Aanwezig waren de heren:
G. van Stolk, J. M. van der Schalk, D. A. Schreden, S. J. R. de Monchy, J. J. J. Milders,
N. van Oosterzee, A.S. Chabot, J. Loopuyt, W. Sonneveld, en Jan van der Hoop Azn.
Op deze vergadering werden tot directeuren benoemd:
G. J. Jacobson Abzn tot Chemisch-technisch Directeur, J. A. Pluijgers tot Handelsdirecteur.
4
