kaarsdragende acolieten, die we nu nog in de kerk zien, zijn hiervan de vereenvoudigde
vorm. Kaarsen hebben dus vooral in de R.K. Kerk steeds een grote rol gespeeld bij litur
gie. Denk aan de doopkaars en de paaskaars (Lumen Christi). Voor altaarkaarsen en het
gebruik ervan kwam in 1904 een voorschrift van Sacra Rituum Congregatio, het voor
schrift SRC nr 4147, dat in Nederland door het Episcopaat werd geïnterpreteerd als 70%
bijenwas voor altaarkaarsen en 60% voor overige liturgische kaarsen. Eerst in 1958 zal
dit worden gewijzigd in 60% voor de paaskaars en 40% voor altaarkaarsen. Voor devo
tie-kaarsen en dergelijke waren er geen voorschriften.
In 1903 voelde de heer J.M. van der Schalk zich genoodzaakt wegens ziekte terug te tre
den als president-commissaris en hij wordt opgevolgd door Pieter Loopuyt. J.M. van der
Schalk Jr wordt commissaris van de N.V..
In 1905 gaf de heer Plate te kennen als directeur te willen aftreden. Ook de heer Prins is
niet meer de jongste, hij is van 1836, zodat de directie moet worden aangevuld.
De keus valt zonder mededinging op Ary Prins. Weliswaar zal zijn gezin, dat in
Duitsland opgroeide, er niet onverdeeld over zijn geweest. Hamburg is meer "stad" dan
Schiedam. De vader van Ary woonde al niet meer in Schiedam, maar was in 1878 naar
Voorburg verhuisd, waarheen zijn gezin al enkele jaren eerder was vertrokken.
Het jonge gezin Prins gaat in Schiedam wonen. Vermoedelijk is dit met oog op eventuele
aanmerkingen van aandeelhouders, die al eerder de wens uitspraken, dat een der direc
teuren "bij de fabriek" zou wonen. Op een buitengewone vergadering van 29.11.1911
wordt een derde directeur benoemd, namelijk Dr.C.F. van der Linden, die reeds 7 jaar als
medewerker aan het bedrijf was verbonden. De oude heer Prins is meer dan 40 jaar bij het
bedrijf en hij zal een jaar later overlijden. Het gaat overigens Apollo al jarenlang voor de
wind.
De dividenden zijn kennelijk zo hoog, dat de heer van der Schalk, die de heer Loopuyt
vervangt, in 1917 verzoekt om het dividend geheim te houden. Het wordt dan ook niet
genotuleerd! In deze jaren is er inmiddels een forse reserve opgebouwd.
De winstverdeling geeft n.l. aandat eerst over het kapitaal 5% wordt gegeven en van de
overwinst gaat 15% naar de resevekas en 10% naar de extra-reservekas. De reservekas
had al in 1912 het maximum van F 365.000,- bereikt, maar het meerdere vloeit over naar
de extra-reserve
Wanneer we echter zien, dat 20% van de overwinst aan directeuren als tantième wordt
uitgekeerd, dan verklaart dat tevens waarom Ary Prins bereid bleek om uit Hamburg naar
Schiedam terug te gaan.
Waren de oorlogsjaren voor Apollo niet ongunstig, de naoorlogse tijd is een desillusie.
De vaste afname en prijs, die het gevolg zijn van distributie veranderden weer in normale
concurrentie. Ook de opkomst van het elektrische licht zal het gebruik van de nachtkaars
langzamerhand gaan verdringen. De Levant was al sinds 1912 onrustig en het uiteenval
len van het Ottomaanse Rijk maakte de export naar dit gebied onmogelijk. De zo belang
rijke Zuid-Amerikaanse markt kon gedurende de gehele oorlog ten gevolge van een
exportverbod niet worden beleverd en na de oorlog bleek deze markt in de handen van
Noord-Amerikaanse fabrieken te zijn geraakt.
In 1919 bestaat Apollo 50 jaar, aan welk feit de directie liever ongemerkt was voorbij
gegaan. Het personeel informeert echter bij de directie naar de juiste datum en om onrust
te voorkomen moet er snel een gratificatie voor het personeel worden uitgekeerd, alhoe-
9
