DE SCHIEDAMSCHE RADIO CENTRALE.
EEN GESPREK MET A.F. WIEGEL
Herman Noordegraaf
Zoals nü met de kabeltelevisie, werden vroeger de radioprogramma's over de kabel
verspreid. Op 28 september 1936 werd daartoe de N.V. Schiedamsche Radio Centrale
opgericht. Om precieser te weten te komen wat voor bedrijf dit was, legden wij ons oor
te luister bij Dhr. A.F. Wiegel (geb. 1922). In 1938 kwam hij via een bevriende relatie
in dienst bij de centrale na aanvankelijk in de bouw werkzaam geweest te zijn.
Daar was hij echter werkloos geworden.
De oprichters van de centrale waren Bakker, directeur van een luidsprekerfabriek in de
buurt van Leiden, ene Harte, die er alleen financieel bij betrokken was en ir. Leistra.
Deze laatste was directeur en aandeelhouder, maar bemoeide zich haast nooit met het
bedrijf zelf. De NV had ook een zelfde centrale in Almelo, terwijl Leistra privé centrales
had in Roelofsarendsveen en Rucphen. De distributie van radioprogramma's kon toen
nog door particulieren plaatsvinden, maar de gemeentelijke overheid moest daarvoor
wel een concessie verlenen. Die gold voor tien jaar. Na die tijd had de gemeente de
bevoegdheid om het bedrijf te naasten. Bij de concessie had het gemeentebestuur wel de
eis gesteld dat er een Schiedamse ondernemer deel moest nemen in de N.V.. Dat werd
dhr. Bouwman, eigenaar van de winkel 'Het Lichtpunt' op de Hoogstraat. Voorts bepaal
de de gemeente dat er een gratis alarmnet voor de brandweer en de politie moest komen.
Aanvankelijk was het kantoor op het Lorentzplein/hoek Van Swindenstraat met een pak
huis in de Teylerstraat. Na nog enige tijd gevestigd geweest te zijn in de
Overschiesestraat, kreeg het bedrijf een definitieve vestiging in het pand Lange Haven
107. De centrale was gevestigd boven de brandweerkazerne op de Singel (vlak bij waar
nu het Stadskantoor staat). Daar had ook de chef Kerkhof zijn bedrijfswoning. Achter de
centrale was een lange antenne van koperdraad gespannen met een lengte van ongeveer
zestig meter. Achter het pand aan de Lange Haven waren twee van deze antennes.
Er waren vijf programma's. Op de programma's één en twee kwamen Hilversum 1 resp.
Hilversum 2 via de telefoonkabel binnen. Op het eerste programma zonden de AVRO en
de VARA uit alsmede de V.P.R.O. op zondagochtend. Op programma 2 waren de NCRV
en de KRO te vinden. Zij wisselden per halfjaar. Duitsland en de BBC kwamen via de
antenne op 3 resp. 4 binnen. Radio Luxemburg (toen ook al met reclame) was te horen op
programma 5. Daarop werden 's avonds van zes tot acht uur ook grammofoonplaten
gedraaid.
In de centrale stonden zeer krachtige versterkers, die de signalen van een aantal radiotoe
stellen op huiskamersterkte het kabelnet instuurden. De abonnee kon via de volumerege
laar op de programmakiezer het geluid zelf zachter zetten, maar niet harder. Dat laatste
was een eis van de gemeente geweest, die blijkbaar problemen van geluidsoverlast voor
komen wilde.
Om de radio' s aan te sluiten op het distributiesysteem werd er door heel Schiedam, veelal
40
