leerketel, een stelling, grondvaten en goten. De omtrekken zijn aangegeven in de vloer
van de entreehal. Ook in het pand Lange Haven 76 werden de resten gevonden van een
tweede dubbele ketel. In het midden van de branderij vonden zij restanten van grondva
ten, kolenbergingen, de bestebak en houten goten.
De uitkomst van het onderzoek gaf meer informatie dan de onderzoekers hadden ver
wacht. Het was van zeer veel nut voor het - voor het eerst sinds een eeuw - opnieuw
inrichten van een traditionele branderij.
Aan de hand van deze studies werd een plan voor de branderij en het verdere museum
gebeuren gemaakt.
De inrichting tot branderij werd verricht door de Stichting Restauratie Werkplaats
Schiedam en ook hier werd een knap stuk werk geleverd.
Beschrijving Lange Haven 76, Schiedam (situatie vóór de brand van 1985)
Per verklaring van de Monumentenraad gedateerd 18 januari 1988 kwam de nieuwe
omschrijving als volgt te luiden:
"Als dubbel pakhuis met vier bouwlagen onder twee pannen schilddaken met omlopende
gootlijsten in baksteen opgetrokken branderijgebouw, blijkens sluitsteen in de poort-
boog daterend uit 1794. De acht vensterassen brede, door een kroonlijst met verdiepte
velden afgesloten voorgevel bevat op de begane grond hooggeplaatste, gekoppelde ven
sters met zesruitsverdeling, alsmede een dubbele inrijdeur met roostervullingen, gesne
den rondboogvormig bovenlicht en te weerszijden hardstenen pilasters, waarboven een
getoogd hijsluik. Op de verdiepingen voorts getoogde negenruitsvensters. De vijf ven
sterassen brede achtergevel van het verder naar achteren uitgebouwde linkerdeel aan de
zijde van de binnenplaats is in verwante, doch soberder trant uitgevoerd en voorzien van
een kruisanker en vele staaf ankers.
In de rechterzijgevel op de hoogste verdieping getoogde zolderlichten.
Inwendig zijn op de hoge beganegrond gietijzeren kolommen met door vierpassen
geperforeerde voluten geplaatst ter ondersteuning van de zware balklagen. Voorts
bevindt zich aldaar de oorspronkelijke inrichting ten behoeve van de jeneverindustrie,
waarvan de voornaamste onderdelen zijn de ingemetselde tweeling-distilleerketel, de
twee geklonken ijzeren koelvaten aan weerszijden daarvan (daterend van kort na 1900),
de door houten ronde deksels afgesloten grondvaten, alsmede de op houten bokken opge
stelde, genummerde ijzeren opslagvaten en een ondiepe strijkbak.
Tevens zijn op de begane grond en op de eerste verdieping diverse wandschilderingen
aanwezig die betrekking hebben op de jenever-industrie, vervaardigd door de
Schiedamse schilder/illustrator J. Schmiermann.
In de achterkamer op de eerste verdieping in het linkerdeel voorts een betegelde schouw.
Branderijgebouw van voor de oorspronkelijke functie karakteristieke architectuur en
met bewaard gebleven distilleerinrichting en andere waardevolle interieuronderdelen,
als zodanig van belang uit architectuur- en cultuurhistorisch oogpunt, alsook als repre
sentant van de Schiedamse jenever-industrie."
119
BRONNEN x
Gegevens (o.a. lijst eigenaren van de panden, opgesteld door de heren C. Pluijm en R. Osterholt) en foto's verstrekt
door Stichting De Gekroonde Brandersketel. De tekening is van R. Osterholt.
Archiefmateriaal Historische Vereniging Schiedam.
