TEN GELEIDE
Deze extra editie van het tijdschrift 'Scyedam' wordt uitgebracht ter gelegenheid van het feit
dat in het Stedelijk Museum weer een grote en langere tijd durende historische tentoonstelling
wordt gehouden. Dat verheugt het bestuur van onze vereniging ten zeerste. Een serie van drie
tentoonstellingen, de eerste in 1997 en in totaal - met korte tussenpozen - de periode tot en met
1999 bestrijkend, waarbij in laatsgenoemd jaar het museum de eerste eeuw zal volmaken.
De grondslag voor het Stedelijk Museum werd in de negentiende eeuw gelegd door Frans van
Waas, luitenant-adjudant van de Schiedamse schutterij, met het inrichten van een wapenkamer
op een van de bovenzalen van de St. Jorisdoelen. Die verzameling werd van lieverlee uitge
breid met allerlei oudheidkundige zaken. Dit leidde er toe dat bij besluit van Burgemeester en
Wethouders van Schiedam op 24 oktober 1899, aan de collectie een officiële status werd
verleend onder de naam Stedelijk Museum Schiedam. Op 5 oktober 1940 kreeg het museum
onderdak in de gerestaureerde rechtervleugel van het voormalige St. Jacobsgasthuis. Na 1945
is ook de linkerzijde van het gebouw gerestaureerd en werd de museumruimte daarmee
uitgebreid. Naast de verzameling historische voorwerpen bouwde het museum een moderne
kunstcollectie op waarin 'Cobra' een belangrijk accent kreeg. Tot begin 1996 herbergde de
kelder de collectie van het Nationaal Gedistilleerd Museum. Enkele decennia geleden is door
het gemeentebestuur besloten accent te leggen op de collectie beeldende kunst. Latere ontwik
kelingen hebben er toe geleid dat de geschiedenis van het Schiedamse 'jeneververleden' nu is
te zien (en te proeven!) in het Nederlands Gedistilleerd Museum 'De Gekroonde Brandersketel'
aan de Lange Haven te Schiedam. Daardoor kwam de museumkelder vrij en werd besloten
daarin belangrijke delen van de historische collectie in drie fasen te exposeren.
In goed overleg tussen Stedelijk Museum, Gemeente Archief Schiedam en de Historische
Vereniging Schiedam is gewerkt aan de voorbereiding van deze tentoonstelling. Elk heeft,
uiteraard naar eigen aard en mogelijkheden, bijgedragen om dit initiatief te doen slagen. Voor
de eerste tentoonstelling is door het museum een CD-ROM uitgebracht die aspecten van het
geheel laat zien doch het lag niet in het voornemen een aparte catalogus uit te brengen. Het
bestuur van onze vereniging heeft daarin aanleiding gezien - gesteund door de museumdirectie,
het gemeentebestuur van Schiedam en een aantal anderen, op de laatste pagina vermeld, een
extra editie van het tijdschrift 'Scyedam' uit te geven. Daarin is een overzicht opgenomen van
hetgeen op de tentoonstelling "De Gouden Eeuw van Schiedam 1598-1795' wordt getoond. De
voorwerpen zijn uit de collectie van het Stedelijk Museum Schiedam, tenzij anders is aan
gegeven.
Wij wensen 'Schiedam' een succesvol tentoonstellingsseizoen toe!
Het bestuur van de Historische Vereniging Schiedam.
3
Op de voorpagina: fragment van de intocht van de Schiedamse rederijkerskamer De Roo Roosen ter
gelegenheid van het landjuweel te Haarlem in 1607.