HET HERENHUIS DAM 12
Nannie Coster
Het herenhuis Dam 12 werd in de eerste helft van de 19e eeuw gebouwd met gebruikmaking
van een oudere kern. Na aankoop door de huidige eigenaar bleken belangrijke gebreken
aanwezig die een grondige aanpak noodzakelijk maakten.
De moed en de inzet bij deze belangrijke restauratie, maar ook de wil om de ontsierende
voorpui van het herenhuis Dam 12 te vervangen door de thans aanwezige, zijn voor de
Historische Vereniging Schiedam reden om de heer en mevrouw J.M. Coster-van der Post te
eren met de toekenning van het Scidam '-schildje, met bijbehorende oorkonde.
Historie (Bijdrage van R. W. Poels en Chr. de Roo)
Volgens de monumentenomschrijving is het pand Dam 12 een winkel/woonhuis in sobere
traditionele vormen uit de eerste helft van de 19e eeuw. Wie het pand goed inspecteert
ontdekt echter een veel oudere kern, getuige de gewelfde kelder van dit tegen de dijk aan
gebouwde pand. Over die oudere periode maar ook over de recentere geschiedenis is nog
weinig bekend. Een uitgebreid onderzoek naar gebruik en bewoners van het pand is iets
voor de toekomst. Enkele reeds bekende zaken op dat gebied geven toch al wat licht in de
zaak. Eigenaar van het perceel grond met opbouw is in 1811/1812 Casper Kramers. In
1812, 1817 en 1843 zijn eigenaren Casper Kramers en H. Dikkenberg. Er wordt dan ge
sproken van een "Huis". In 1874/75 is het als kantoor in bezit van de Vereniging van
Gisthandelaren. (Achter het woonhuis
was/is een bedrijfspand gelegen aan de
Oude Sluis dat fysiek en eigendomsmatig
jgigedurende een bepaalde tijd bij het woon-
ItWi 1 ^uis aan de Dam behoorde. Als eigenaar
WW PT"! (PPf 1 van dat bedrijfspand komen we in 1851,
'FT i tJilll- i - 1861, 1870 en 1875 dezelfde Casper Kra-
Sjjf mBm WWP*l" li mers tegen. In 1875 omschreven als Bran-
C— ~-j— 11 derij "De Windhond". In 1885 (de mout-
I wijnindustrie is dan op z 'n retour) is eige-
I J.j naar F. van Dijk, die in juni 1885 een ver-
|ii zoek doet tot oprichting van een hers te I-
mt^mrplaats voor stoomwerktuigen. Oók in 1885
11 i*ii lul l lil wot"den de Gebr. Bertels als eigenaren ge-
mi ■U|IH|IIH|| HHfnU noemd. In augustus van dal jaar doen zij
een verzoek voor het plaatsen van een
machine voor het zuiveren van veren.
Het is goed mogelijk dat de bouw in de eer-
Dam 12 in 1976 (Foto: A. Gordijn) ste helfi van de vori8e eeuw slechts de
142