over de restauratie door onderzoek te doen naar de bouwgeschiedenis en het in kaart
brengen van de monumentale aspecten kon en moest toen al. Vandaar dat in een vroeg
stadium al contact gezocht werd met de Monumentencommissie van de Gemeente en het
was het oude pleidooi van Verkade wat als idee werd voorgelegd. Hun advies luidde als
volgt: "De commissie deelt uw mening, dat het pand vermoedelijk oorspronkelijk was
voorzien van een trapgevel. Zij adviseert de bestaande gevel te restaureren en niet te
trachten een trapgevel te reconstrueren en wel om de volgende redenen:
-het pand maakt onderdeel uit van de historische bebouwing aan de Lange Haven. Deze
wordt zeer sterk bepaald door de laat 18e eeuwse en 19e eeuwse bloeitijd van de stad.
Kenmerken voor de architektuur uit die tijd zijn lijstgevels met schilddaken.
Een pand met trapgevel maakt zich los van zijn omgeving. In stedebouwkundige zin is dit
niet een gewenste ontwikkeling en een verstoring van het 19e eeuwse beeld;
- het interieur bevat weinig 16e eeuwse onderdelen. De omhoog gebrachte vloer van de
zolderverdieping kan evenals de verhoogde nok (gevolg van 1) niet met een gereconstru
eerde trapgevel worden gecombineerd.
- de daklijn zal waarschijnlijk buiten de lijn van de trappen vallen;
- gelet op de historische details is het pand vermoedelijk in het begin en tegen het eind
van de 19e eeuw verbouwd. Hier is dus sprake van een bewuste aanpassing van het pand.
-Alleen als er sprake is van een verminking van een pand door bouwvalligheid, calamitei
ten, etc. kan een reconstructie historisch verantwoord zijn.
Al deze redenen zijn aanvechtbaar en waren nog niet steekhoudend genoeg om het pleidooi
te laten voor wat het was. Zelf hebben we een ander criterium gehanteerd, namelijk de
oorspronkelijkheid en derhalve was ons meest steekhoudende argument om de voorgevel
niet terug te bouwen naar een trapgevel, de meest praktische: we wisten niet hoe de trapge
vel eruit heeft gezien. Ondanks verwoede pogingen om in het Gemeentearchief en het
Stedelijk Museum tekeningen en of schilderijen te vinden met een afbeelding van de
voorgevel, is het tot op heden nooit gelukt de oorspronkelijke trapgevel op papier te recon
strueren. Hoeveel treden, hoe hoog waren ze, wat voor natuursteen lag er op de treden,
allemaal vragen waar we toen geen antwoord op hadden (en trouwens nog steeds niet). En
om echte geschiedenisvervalsing te voorkomen, hebben we besloten om geen verdere
plannen te maken om de oude Dordtse trapgevel terug te brengen.
Ook het dak was een probleem. De zolder was niet te gebruiken als woonruimte, omdat er
niet onder de restanten van de zeventiende eeuwse spanten doorgelopen kon worden. Dit
vond z'n oorzaak in de opgehoogde zoldervloer.
Verschillende ideeën voor de zolder passeerden de revue: Isoleer de zoldervloer en gebruik
de zolder als opslag. Op het eerste gezicht de eenvoudigste en goedkoopste oplossing.
Ware het niet dat het dakbeschot en de panlatten vervangen moesten worden, en de restan
ten van de zeventiende eeuwse spanten rotten in de bouwmuur en deze laatste bovenin
letterlijk bol stond van de spanning. Er moest dus wel iets meer gebeuren en om daarna de
zolder slechts als opslagruimte te gebruiken zou jammer zijn en niet erg economisch.
135
