SCHIEDAM.
Spoorweg en Stoomboot
EXPEDITIE
IETS OVER HET TRANSPORT EN POST IN DE NEGENTIENDE EEUW
Het vervoer in Nederland geschiedde nog steeds per schuit en per bode. In Schiedam was
een belangrijk vervoersknooppunt bij Engering op de Markt.
In 1846 wordt de eerste steen gelegd voor de Spoorbrug over de Schie. Mr.P. Loopuyt
behoort tot de raadsleden, die zijn uitgenodigd deel te nemen aan het déjeuner-dinatoir,
dat aan koning Willem II wordt aangeboden.
De post had geen monopolie voor het brievenvervoer en ook de trein kwam er als moge
lijkheid bij, want per 31 mei 1847 werd het eerste station Schiedam in gebruik genomen.
De internationale ontwikkelingen op postaal gebied door de uitvinding van de postzegel,
maakten het noodzakelijk orde op zaken te stellen. De postwet van 1850 gaf de Rijkspost
het monopolie van het brievenvervoer, zodat ook Nederland in 1852 de postzegel kon
invoeren. Dit betekende globaal een halvering van het tarief. Toch zou het tot circa 1870
duren, dat een deel van de post ongeffankeerd werd verzonden.
Het werd namelijk door sommigen beledigend gevonden, wanneer een brief werd gefran
keerd, wat de indruk wekte, dat de ontvanger anders geen belangstelling zou hebben. De
invoering van de portzegel in 1870 maakte een einde aan de ongefrankeerde brief.
Op de transatlantische route werd het zeilschip nog wel gebruikt als vrachtschip, maar de
Engelse Cunard-line startte reeds in 1840 een regelmatige dienst van Liverpool via Hali
fax (Canada) naar Boston. Om het verschil in tijdsduur te illustreren: Een brief per zeil
schip werd als regel in duplo verzonden, het duplicaat werd verzonden met het volgende
schip. Een brief uit Suriname van 29 juli kwam op 19 september in Schiedam aan. Per
Cunard-line kwam een brief uit Baltimore d.d. 26 februari via Boston naar Liverpool al op
18 maart aan in Schiedam. Vanaf 1848 zou er tevens een 14-daagse dienst op New York
door de Cunard-line verzorgd worden. De overvaart per stoomschip van Liverpool naar
Halifax duurde ongeveer 10 dagen en van Halifax naar New York drie, zodat een brief van
Londen over Liverpool en Halifax naar New York in veertien dagen aan kon komen.
Veel verzamelaars van oude poststukken zullen zich afvragen, waar de vele Loopuyt-
brieven met zeldzame poststempels vandaan komen, die op veilingen in Frankrijk, Duits-
Brief verzonden per expeditie Koens.
Voorzijde: Per Rail van 4'/: uur.
Achterzijde: Spoorweg en Stoomboot
Expeditie Koens Schiedam
Kant: Schiedam. Engering op de Markt
•Kant. .-Schiedam.^NGÉRISGop dü Markt.
13
