VAN MAJOOR BULDERDEBOEM TOT FRANCOIS
HAVERSCHMIDT
HERINNERINGEN AAN OUD-SCHIEDAM VAN DR. PH. C. VISSER (1882-1955)
Pierre Spaninks
De op 8 mei 1882 in Schiedam geboren diplomaat en ontdekkingsreiziger dr. Ph. C.
Visser had nog maar net een paar hoofdstukken van zijn memoires geschreven, toen hij in
1955 kwam te overlijden. Ik vond het onvoltooide en nooit gepubliceerde manuscript
terug in het Algemeen Rijksarchief, waar ik onderzoek deed voor mijn biografieover
Visser. In het eerste deel ('Oud-Schiedamhaalt Visser herinneringen op aan het dage
lijks leven op het eind van de negentiende eetrw. In het tweede ('De Bergen') kijkt hij
terug op zijn ontwikkeling tot alpinist, en in het derde ('De schoenpoetsers in Athene
vertelt hij een voorval dat zich begin jaren vijftig afspeelde toen hij voor de Verenigde
Naties in de Griekse hoofdstad was gestationneerd. Het deel over Schiedam bleek, behal
ve de te verwachten met smaak vertelde anecdotes, ook meer persoonlijke ontboezeming
en te bevatten die laten zien hoe Visser in het leven stond. Reden genoeg om er hier een
kleine selectie uit te presenteren.
Inleiding
Philips Christiaan Visser was de tweede zoon uit het huwelijk van Gerrit Visser (geboren
te Schiedam op 26 december 1838 en daar overleden op 20 maart 1916) en Maurina
Gerarda van der Pant (geboren te Ammerzoden op 31 december 1838 en overleden te
Schiedam op 25 september 1911). Vader Visser leidde het familiebedrijf Daniël Visser
Zonen, dat aan de Lange Haven op de nummers 28 en 50-52 jenevers en likeuren produ
ceerde en verhandelde onder het merk De Graauwe Hengst. Het geboortehuis van Visser
stond aan de Korte Haven nummer 3. Omstreeks de eeuwwisseling moest het plaats
maken voor de uitbreiding van de drukkerij van H.A.M. Roelants (thans Lange Haven 141
en Korte Haven 1-5). Na een opleiding aan de HBS in Schiedam en aan het Instituut
Esmeijer in Rotterdam kwam Visser als zeventienjarige op het kantoor van de distilleerde
rij te werken. Al vlug zou blijken dat dit niet zijn roeping was. In 1902 maakte hij met
zijn vriend A.Q. Mees een reis naar de Alpen. Daar werd een liefde voor de bergen gewekt
die nooit meer over zou gaan. Toen in datzelfde jaar mede door zijn oudere broer Basti-
aan - de Nederlandsche Alpen-Vereeniging werd opgericht, trad Visser onmiddellijk toe.
Met zijn enthousiasme en organisatietalent was hij er al gauw de drijvende kracht. Hij
nam de functie van bibliothecaris op zich en begon ook zelf artikelen en boeken over de
Te verschijnen in 2002 bij de Walburg Pers te Zutphen, zie ook:
www.euronet.nl/users/spaninks/visser.html
76
