DE SCHIEDAMSE BINNENSTAD; PRODUCT VAN EEN VERAN
DERENDE STAD.
Frans Griffioen
Tot in jaren zestig bleef de Schiedamse binnenstad onberoerd door de grote stadsuitbrei
dingen in Nieuwland en Groenoord en de naoorlogse economische ontwikkelingen. De
vernieuwing had nog niet toegeslagen en de strijd rond 'de grote kantoren en verkeersdoor-
braken' zoals die elders in Nederland in oude binnensteden woedde was aan Schiedam
voorbijgegaan. Maar dat veranderde toen na het onderzoek van het Economisch Technolo
gisch Instituut (het ETI) van Zuid-Holland in 1968 het Structuurplan Schiedam werd
vastgesteld en voor de planontwikkeling in de binnenstad de Maatschappij voor Project
ontwikkeling "Empeo" werd ingeschakeld. Dit leidde tot het Binnenstadsplan van 1973
(vastgesteld in 1974), waarin de binnenstad aan de eisen van de veranderende tijd werd
aangepast en gereed gemaakt voor het jaar 2000.
Maar hoe anders is dat verlopen. Een terugblik op ruim 25 jaar werken aan de binnen
stad; een poging om daarin de rode draad aan te geven en zichtbaar te maken hoe door
veranderende omstandigheden de kijk op de binnenstad wijzigde en daarmee ook de
aanpak.
Het Binnenstadsplan
Eind jaren zestig werd door Empeo studie gedaan naar de mogelijkheden tot vernieuwing
van het schiedamse centrum. De teruglopende omzetten in de detailhandel, de vaak
slechte bouw- en woontechnische toestand van gebouwen en een groeiende leegstand van
bedrijfspanden in en rond de binnenstad gaven daartoe aanleiding. Een plan voor de
binnenstad moest de oude stad een stevige impuls geven.
Deze impuls bestond voornamelijk uit nieuwbouw voor C&A (op de hoek Hoog-
straat/Broersveld, t.p.v. het toenmalige café "de Koffiepot"), de HEMA (halverwege de
Broersvest in een doorbraak naar het Broersveld; het latere 'gat van Bolmers') en de
toevoeging van een V&D-warenhuis aan een verhoogde winkelpromenade in het verleng
de van de Passage. Deze zou over het Broersveld heen gaan en bij de afrol naar de Lange
Achterweg aansluiten op de Hoogstraat. Verder de bouw van parkeergarages op het
Emmaplein, aan de Herenstraat/ Kreupelstraat (ongeveer waar nu het ABC-warenhuis
staat), aan de Westmolenstraat en aanvankelijk ook onder V&D aan de verlengde Passage
en ontsloten via het Broersveld. Een spreiding van het parkeren die de bedoeling had om
de autobereikbaarheid van de zgn. grote omloop (Hoogstraat/Grote Markt/Lange Kerk-
straat/Broersveld/Broersvest/Koemarkt) en de uitlopers (zie de schetsjes) te verbeteren.
Ook voorzag het plan in de mogelijkheid van een trambaan over de Broersvest en werd
rekening gehouden met de aanleg van een oost-west metrolijn onder de binnenstad door,
125