dominee Hooijkaas, die indertijd ook nauw betrokken was bij de stichting en opbouw van
de NPB Schiedam.
Henri Evers, architect en leermeester
Henri Evers is vooral bekend als de architect van het stadhuis te Rotterdam. Toen hij
opdracht kreeg voor het ontwerp van de kerk was hij reeds een vooraanstaand man in de
Nederlandse architectuur. Hij was hoogleraar aan de Technische Hogeschool te Delft,
vervulde veel bestuursfuncties en was de auteur van een belangrijk boek over de geschie
denis van de architectuur en ontwerper van enkele belangrijke bouwwerken. Evers kreeg
het vak met de paplepel ingegoten. In zijn geboorteplaats Ellecom was zijn vader aanne
mer en architect en leerde hij al jong de praktische kanten van het vak in de werkplaats
van zijn vader. Na de HBS, de Haagse Academie van Beeldende Kunsten en de Koninklij
ke Academie van Schone Kunst te Antwerpen, was hij werkzaam te Brussel, Wenen en
Budapest. Daarna vestigde hij zich korte tijd in Amsterdam waarna hij benoemd werd aan
de Academie voor Beeldende Kunsten te Rotterdam om tenslotte in 1902 hoogleraar te
worden in Delft, een functie die hij ruim vijfentwintig jaar bekleedde.
Al jong had Evers uitgesproken ideeën over architectuur en de taak van de architect. Hij
vond gebruik van klassieke grondbeginselen en kennis van de architectuurgeschiedenis
belangrijk. Bij hem lag de nadruk op het ideële karakter van de architectuur en was het
kunstenaarschap belangrijk voor de architect. "Architectuur", aldus Evers, "is constructie
met een hogere, een ideale bedoeling in karakteristieke vormentaal uitgedrukt." Evers was
een vurig pleiter voor de door de Ecole des Beaux-Arts te Parijs ontwikkelde architectuur
methoden, die grote invloed hebben uitgeoefend op de architectuur in de 19® en 20c eeuw.
Hij had zeer veel waardering voor de zoals hij noemde 'oriëntaalse' architectuur, de
architectuur van het Midden-Oosten en de Byzantijnse wereld. In zijn kleine oeuvre is een
stilistische ontwikkeling te bespeuren. Paste hij in zijn beginjaren de toen in de mode
zijnde schilderachtige neorenaissancestijl toe, vanaf 1890 werd zijn stijl eclectischer en is
zijn genoemde liefde voor centraalbouw en de Byzantijnse en Romaanse architectuur
duidelijk waarneembaar. Van dit laatste is de kerk in Schiedam een duidelijk voorbeeld.
Door zijn lange loopbaan in overheidsdienst is het oeuvre van Evers beperkt gebleven. Het
is daarom al bijzonder dat wij in Schiedam één van zijn belangrijkste gerealiseerde ont
werpen hebben.
Bouwplannen
In het blad Stemmen, 'Orgaan van de Afdeeling Schiedam van den Nederlandsche
Protestantenbond' van zaterdag 8 februari 1908 werd het eerste ontwerp van Evers van de
kerk afgebeeld. In de kerkruimte waren aan drie zijden galerijen gepland. De zijvleugel
ontworpen voor kosterswoning (boven) en bestuurskamer en catechisatielokaal beneden
oogden zeer streng.
Het bestuur verzoekt bij monde van de penningmeester de heer A. Cool Mzn., die als
bouwheer optrad, aan Evers om een tweede ontwerp te maken. Dit ontwerp kreeg de
117
