DE HOOGWATERKLOK VAN DE GORZEN - een museumstuk
Siem Rosman
De klok werd afgedankt, maar de dreiging
van hoog water bleef en blijft realiteit...
Schiedam, 1 Februari 1953.
Schip ramt tijdens hevige storm muur van ijsfabriek
aan de Hoofdstraat.
Grote schade bij scheepswerven door uitzonderlijk
hoge waterstand.
Klanten bakker Korpershoek zonder brood, water
vloed vernielde bakoven.
Talud kalfde af, bij Wilhelminahaven dreigde dijk
doorbraak.
Het zouden stuk voor stuk koppen kunnen zijn geweest voor de kranten van 2 februari
1953.
Schiedam, aan de noordkant van de grote rivier, had in de nacht van 31 januari op 1 februa
ri 1953 het nodige te lijden van een storm, windkracht 13, gepaard gaand met uitzonderlijk
hoog water.
Het risico van dijkdoorbraken was voor Zuid-Holland benoorden de grote rivier, zo bleek
achteraf, volop aanwezig. Maar de gruwelijke werkelijkheid van deze watersnoodramp lag
aan de zuidkant van de rivier en daarover gingen daags erna, terecht, de belangrijkste
krantenkoppen.
De berichtgeving kon de weersontwikkeling niet bijhouden
In vroeger tijden werden de mensen van de Hoofdstraat en omgeving door het luiden van
een klok gewaarschuwd voor gevaarlijk hoog water. De klok werd in 1928 ontmanteld
omdat de modernere communicatiemiddelen zoals kranten, telex en radio deze wijze van
berichtgeving overbodig maakten. De klok was, wat men noemt, een museumstuk gewor
den en dus bevindt deze zich dan ook sedert 1940 in de collectie van het Stedelijk Museum
Schiedam. Klokgelui mocht dan geacht worden niet meer als waarschuwingsteken in het
patroon van de twintigste eeuw te passen, tijdens de februariramp 1953 bleek dat de weers
verwachting in de kranten onvoldoende actueel was en dus niet adequaat als "alarmbel"
functioneerde. Voorts waren lang niet alle instanties per telex bereikbaar en vanaf 24.00
uur tot 08.00 uur, dus tijdens de cruciale uren van de stormvloedramp, waren er geen
radiozenders in de lucht.
Het weerbericht van het K.N.M.I. geldig tot zondagavond, afgedrukt in de Nieuwe Schie-
damsche Courant van 31 januari 1953 luidde:
"Guur weer met wisselende bewolking en nu en dan regen-, hagel- of natte sneeuwbuien.
4