KONINKLIJKE NEDERLANDSCHE FABRIEK VAN VERDUUR ZAAMDE MELK Wim Snikkers Naast de bestaande mineraalwaterfabriek richtten dezelfde heren onder de naam Eijdman, Backer Co. een tweede fabriek op, waar volgens een Zwitsers procédé een voor ons land nieuw product werd gemaakt. Wij volgen het verslag in de Schiedamsche Courant van 17 september 1869. "Geen veelkleurig bord of verguld wapenschild wijst hare plaats aan en de vreemdeling die onze Boterstraat passeert heeft geen het minste vermoeden, dat achter die nette apo theek eene fabriek verscholen ligt, eenig in ons land en van onberekenbaar gewigt voor landbouw, zeevaart en handel. Hij heeft geen het minste vermoeden, dat daar een produkt bereid wordt, dat den zwerveling op den wijden Oceaan, den zwakken grijsaard en de moederlooze zuigeling in staat stelt een onmisbaar voedsel te genieten in onvervalschten staat, een voorregt, dat zelf de gezonde inwoners onzer stad, evenals zoovele anderen elders, dank zij de zindelijkheid onzer melkboeren, moeten missen. Treden wij de fabriek zelve binnen, waartoe de heuschheid der eigenaars ons welwillend in staat stelt, dan staan wij versteld over hare eenvoudigheid: een net blank geschuurde bolvormige koperen ketel blinkt u tegen, een lid der firma steeds met de kraan in de hand en het oog gevestigd op een klein kijkgaatje, een aankomend machinist die eene kleine stoommachine drijft, een man die uit een blanke koperen pan, gecondenseerde melk in busjes tapt, een blikslager met een helper, ziedaar alles wat men te zien krijgt. De berei ding zeifis schijnbaar zeer eenvoudig: de ketel wordt gevuld met versche vooraf scheikun dig onderzochte melk, waarin een bepaalde hoeveelheid zeer zuivere koloniaal suiker is opgelost, de stoommachine brengt een luchtpomp in werking, de stoomkraan aan den ketel wordt geopend en na eenige uren de in het luchtledig tot een stroop verdikte melk afgetapt. Hoe schijnbaar eenvoudig deze bewerking ook schijnen moge, toch is het voor den op- merkzamen waarnemer duidelijk dat er meer achter verborgen is; waarom toch zoude anders de uitdamping zoo naauwkeurig,dag en nacht door een lid der firma persoonlijk bewaakt worden, waarom steeds als het ware angstvallig het oog gevestigd op dat kleine door gazverlichte kijkglaasje, waarom steeds de hand aan die kraan geslagen? Maar dit zijn fabrieksgeheimen, die wij niet zullen trachten te doorgronden; veeleer bewonderen wij de bekwaamheid der uitvoerende leden der firma, die zoo bij den eersten greep de juiste bereiding getroffen hebben. Indien wij toch hun fabrikaat vergelijken met proeven der zoozeer geroemde Zwitsersche fabrieken,dan valt de groote voortreffelijkheid van ons vaderlandsch produkt, zelfs hun in het oog, die het meest geneigd zijn steeds alleen buiten- landsch fabrikaat te bewonderen; dan wordt het ons duidelijk dat de deugdzaamheid niet alleen van onze voortreffelijke melk afhangt, maar ook voor een groot gedeelte aan de bereiding te danken is. Zo gaat het artikel nog enige tijd verder en het besluit aldus: "Wij mogen het ons dus wel tot een eer rekenen dat onze stad de eerste is die een fabriek in haar midden mag zien verrijzen die niet alleen hier zeer eigenaardig te huis behoort, 100

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Scyedam | 2003 | | pagina 28