omschreven is? De heren Seutie en Gouwley (uit Brussel) hebben op last der regering in
deze gemeente proeven genomen met een homeopathische geneeswijze, met als resultaat,
dat 72% van de dieren is hersteld.
Waarom in dit verslag? Het zou kunnen zijn omdat veel Schiedamse zaken in werkelijkheid
op grond van de gemeente Oud- en Nieuw Mathenesse lagen. Van station, begraafplaats tot
en met het vroegere galgenveld. Zo ook de proefstal, die was ingesteld voor onderzoek van
de runderpest. Oud- en Nieuw Mathenesse (1660 inwoners), zonder een eigen dorpskern of
iets dergelijks, werd in 1868 bij Schiedam gevoegd. Maar of de Belgen nog hun geheim
geneesmiddel aan het Rijk hebben verkocht, daar ben ik niet achter gekomen.
Bronnen:
- Coen Kramers "De moutwijnindustrie te Schiedam", Amsterdam 1946
- Dr. H. Schmitz "Schiedam in de 2e helft van de 19e eeuw", Schiedam 1982
- Ronald van der Wal "Of geweld zal worden gebruikt", Hilversum 2003
- Ronald van der Wal "Een zaak van nationaal belang. Maatregelen tegen de veeziekte 1865 - 1867",
in Spiegel historiael van juni 1997, nr. 6
- Philip Kuypers "Varkenspest en gekke koeien in historisch perspectief' in Spiegel historiael van juni
1997, nr. 6
- Gemeente- en Raadsverslagen van Schiedam, Kethel en Oud- en Nieuw Mathenesse over 1865 -
1867, GAS
- Archief Min. Van Justitie in Nationaal Archief inv. Nr. 4849
- Schiedamsche Courant
- Nieuwe Rotterdamsche Courant
- Hasselt tussen korrel en borrel. Uitgave van Nationaal jenevermuseum. Hasselt 1981.
EEN BIJZONDERE VONDST
Een kort bericht uit de Schiedamsche Courant van 18 september 1865:
"Dezer dagen heeft men bij het begraven van ter zake der veeziekte afgemaakte runderen
aan den Maaskant, achter de scheepstimmerwerf de Nijverheid alhier in het van ouds
genaamde Galgenbosch een lijkkist gevonden, waarin de overblijfselen van een menschelijk
ligchaam, die, zodra zij aan de lucht werden blootgesteld, in elkander vielen. Er hebben
omtrent deze zaak verschillende, waaronder vrij zonderlinge, geruchten geloopen. Naar alle
waarschijnlijkheid echter is het gevondene, het lijk van eenen veroordeelde, die op de straf
plaats aldaar, aan den naam te herkennen, en aan bejaarde ingezetenen ook nog zeer goed
als zodanig bekend, aan de galg is ter dood gebragt en, overeenkomstig het gebruik dier tij
den, aldaar is begraven. Aan den lighaamsbouw van het lijk te oordelen is het waarschijn
lijk de laatste alhier ter dood gebragte geweest, wiens terechtstelling ongeveer zestig jaren
zal geleden zijn.
Tot zover de krant.
Op het galgenveld zou veertig jaar later de Werf Gusto worden gevestigd. De laatste terecht
stelling in Schiedam vond plaats op 9 maart 1803. De veroordeelde, Jillis Bruggeman, werd
beschuldigd van sodomie, hij zou diverse keren homoseksuele contacten hebben gehad.
Over "De zaak Jillis Bruggeman" heeft Aad van der Tang geschreven in Scyedam nr. 6 van
november 1979.
93
