Li U M E N
li U C I F E R S
NEDERLANDSCHE LUCIFERSFABRIEK LUMEN
SCHIEDAM 1895-1896
Monique den Ouden
Enige tijd geleden verscheen in het blad voor luciferdoosjesverzamelaars "Vonkvrij", een
artikel van Ad Jansen over het zeer korte bestaan van de lucifersfabriek Lumen te Schiedam.
Genoeg reden voor de redactie van Scyedam om dit stukje industriële geschiedenis toe te
lichten.
Op 25 april 1895 werd door de heer W. A. Beukers toestemming gevraagd aan Burgemeester
en Wethouders een "Zweedsche Lucifersfabriek" te mogen oprichten aan de Hoofdstraat
221, kadastraal sectie 1 no. 1171 in de gemeente Schiedam. In het nummer van zondag en
maandag 29 april 1895 van de Schiedamsche Courant werd dit verzoek ook aangekondigd
en tevens werd de gelegenheid geboden tot het indienen van bezwaarschriften. Om deze
bezwaarschriften toe te kunnen lichten zou een vergadering worden belegd op 10 mei 1895
om twee uur in de namiddag.
Aan de aanvraag van 25 april 1895 door W.A. Beukers moet een periode van goede voor
bereiding en planning vooraf zijn gegaan, want op 30 maart 1895 kocht W.A. Beukers het
pand aan de Hoofdstraat in- naam van zijn moeder, de weduwe A.J. Beukers voor zesen-
twintighonderdzeventig gulden. Hierbij was een recht van "vrij overpad naar de
Buitenhaven". In het pand was vroeger de branderij "De Walvisch" van W.C. v.d. Schalk
gevestigd geweest. In meerdere landen zoals België, Duitsland, Zuid-Afrika, U.S.A. en
Groot-Brittannië, werd een patent aangevraagd voor de "verbeteringen ten aanzien van
lucifers en de verpakkingen daarvoor". In Groot-Brittannie vond de eerste registratie plaats
op 27 april 1895.
De personen achter de patentenaanvraag waren Hermann Johann Koster, fabrikant, en
Willem Beukers, technoloog, beiden wonende in Schiedam.
H.J. Koster woonde eerder in de Hildesheimerstraat 30 te Hannover. Van hem is bekend dat
hij samen met Derk Monkhorst onder de naam Koster Co. in Hannover lucifers moet
hebben gemaakt aan het einde van de zeventigerjaren van de 19e eeuw. Willem Beukers
was in 1894 afgestudeerd als chemisch ingenieur in Delft. Misschien heeft een stage in een
lucifersfabriek de relatie met Koster tot stand gebracht. Geld om te investeren had hij in
ruime mate. In 1892 overleed zijn vader en hij erfde vijfhonderdduizend gulden. Dit ver
mogen had hij verkregen via zijn branderij, waarin vanaf 1890 ook Willem deelnam.
120
20 Etuis. SCHIEDAM.
N
